Atambaʼtaa mu matraxnuu

Ayuʼ náa naʼthí rí xú káʼnii nindxu̱u̱ ináa

ARTÍCULO RÍ MUʼNIGAJMAA 6

Jeobá nindxu̱u̱ Anu̱lú bi̱ nandoo kaʼyulú wéñuʼ

Jeobá nindxu̱u̱ Anu̱lú bi̱ nandoo kaʼyulú wéñuʼ

“Ikháanʼ gíʼmaa mutajkáan xúgi̱ kaʼnii: ‹Anu̱xu bi̱ xtaa mekhuíí[›]” (MAT. 6:9).

AJMÚÚ 135 Jeobá naʼtháanʼ: “A̱ʼdióʼ, gajmañaaʼ”

RÍ MUʼNIGAJMAA *

1. Dí eyóoʼ maʼni mbáa bi̱ nandoo maʼga gáʼtamínaʼ ga̱jma̱a̱ rey ndrígóo Persia rá.

GUNDXAʼWAMÍJNA̱ rí nikuwáanʼ nákha naʼni mbá a̱jma̱ míí tikhuu tsiguʼ náa Persia. Rígá dí nandulú muʼtámíjná gajmiúlú rey, ikha jngó najkhualu náa xuajen rí mbiʼyuu Susa, náa gíʼ palacio. Mú nditháan xúndxaʼwamíjna̱ rí muʼgua̱ mbaʼ muʼgua̱á á mu raʼkháa rey eʼthúlú. Numuu dí á mu xúʼko̱ eʼnilú gámii makhañúlúʼ (Est. 4:11).

2. Ndiéjunʼ rí nandoo makumulúʼ Jeobá índo̱ nuʼtháánlu rá.

2 Nadxulú wéñuʼ rí Jeobá na̱nguá nindxu̱u̱ xóo reyes bi̱ nikúwá náa Persia. Maski má nindxu̱u̱ itháan mba̱a̱ ki xóo xúgínʼ Xa̱bu̱ Ñajunʼ náa tsu̱du̱u̱ ku̱ba̱ʼ, ikhaa ma̱ndoo muʼthán asndu náá má mbi̱ʼi̱i̱. Ikhaa nandoo rí muʼthán asndu ndiéjúúnʼ má. Gajkhun má dí rígá mbaʼa xóo nutháán, xóo Bi̱ Niʼni Xúgíʼ, Bi̱ Gíʼdoo Xúgíʼ Tsiakii ga̱jma̱a̱ Tátá bi̱ Naʼtáñajunʼ. Mú ikhaa nandoo rí majmuluʼ mbá ajngáa rí najmaʼnuuʼ itháan: ‹Anu̱ʼ› (Mat. 6:9). Lá tsédxulú rí Jeobá nandoo mambaxúu májánʼ ga̱jma̱á ni̱ndxu̱lú ráʼ.

3. Náá numuu rí ma̱ndoo muʼthán “Anu̱ʼ” Jeobá, ga̱jma̱a̱ ndiéjunʼ gúʼyáá náa artículo rígi̱ rá.

3 Jeobá ma̱ndoo muʼthán “Anu̱ʼ”, itháan numuu rí ikhaa niʼni rí makuwaanʼ (Sal. 36:9). Numuu rí nindxu̱u̱ Anu̱lú, kaʼyulú rí muʼnimbulúʼ kuʼyáá. Á mu nuʼni rí ikhaa naʼthúnlú, mundrígú dí ra̱ʼkhá tháán májánʼ rí maʼni tsajkurámáánʼ (Heb. 12:9). Mbá dí ikhaa nindxu̱u̱ rí makuwáanʼ kámuu, tséʼniuu á mu mekhuíí o náa tsu̱du̱u̱ ku̱ba̱ʼ. Mú ma̱ngaa nambáyulúʼ rí mbiʼi xúgíʼ. Náa artículo rígi̱, mbuʼyáá xú kaʼnii esngájmulú Jeobá rí nindxu̱u̱ Anu̱lú bi̱ nandoo kaʼyulú ga̱jma̱a̱ xú kaʼnii eʼyáá rí nditháan xániñulú nda̱wa̱á. Mú ginii mbuʼyáá xú kaʼnii gándoo makuwáanʼ gajkhun rí Anu̱lú bi̱ xtáa mekhuíí nandoo kaʼyulú wéñuʼ ga̱jma̱a̱ nañewu̱nlú.

JEOBÁ NINDXU̱U̱ ANU̱LÚ BI̱ NANDOO KAʼYULÚ GAJMAA NAÑEWU̱NLÚ

Jeobá nandoo rí mambaxúlú májánʼ gajmiúlú xó má eʼni mbáa xa̱bu̱ nikhi̱i̱ gajmíi̱n e̱ji̱i̱n. (Atayáa kutriga̱ 4.)

4. Náá numuu naʼniún mingíjyúuʼ tikhun xa̱bu̱ mbuyáá Jeobá xóo mbáa Anún rá.

4 Lá naʼniulú mingíjyúuʼ mbuʼyáá Jeobá xóo mbáa Anu̱lú ráʼ. Mbáa tikhun makumún rí nda̱a̱ numún índo̱ nduyáá rí Dios nindxu̱u̱ mba̱a̱. Naʼniún gakhii munimbu̱u̱n rí Bi̱ gíʼdoo xúgíʼ tsiakii naxmiéjunʼ kaʼyoo mambáa rí ikháanʼ. Mú Anu̱lú bi̱ nandoo kaʼyulú tsíyoo rí makumulúʼ xúʼko̱ kaʼnii. Niʼniáanʼlu ga̱jma̱a̱ nandoo rí mambáxulu májánʼ gajmiúlú. Índo̱ apóstol Pablo niʼni mbuyáá dí gajkhun rígi̱ náa Atenas, niʼthí rí Jeobá “na̱nguá xtáa mitsínguánʼ náa ikháanʼ” (Hech. 17:24-29). Dios nandoo rí xúgiáanʼ xamiñulúʼ rí muʼthán xó má eʼni mbáa ada̱ ga̱jma̱a̱ anu̱u̱ bi̱ nandoo kaʼyoo.

5. Ndiéjunʼ ejmañuluʼ ga̱jma̱a̱ rí nigíʼnuu mbáa ndxájulú a̱ʼgu̱ rá.

5 Rígá i̱mba̱ numuu rí tikhun xa̱bu̱ naʼniún mingíjyúuʼ mbuyáá Jeobá xóo mbáa Anún. Xú káʼnii nindxu̱u̱ rá. Numuu rí anún túsngajmúún rí nindúún kuñún. Mbáa ndxájulú a̱ʼgu̱ niʼthí: “Anu̱ʼ niʼni gínáanʼxu. Índo̱ nigíʼdu̱u̱ ninigajmaa Biblia, niʼniuʼ mingíjyúuʼ maku̱mu̱ʼ rí xtáá mijngii náa mbáa Anu̱ʼ bi̱ xtáa mekhuíí. Mú rúʼko̱ nixtiʼkhuu mbá kayuuʼ índo̱ ni̱jkhánú niniʼni̱i̱ʼ Jeobá”. Lá xúʼko̱ kaʼnii kumulú ráʼ. Á mu xúʼko̱, ikháanʼlu ma̱ngaa ma̱ndoo muʼguanú mbuʼyáá rí Jeobá nindxu̱u̱ Anu̱lú bi̱ itháan májáanʼ bi̱ ma̱ndoo muguaʼdalú.

6. Xó má naʼthí náa Mateo 11:27, xú káʼnii embáyuluʼ Jeobá mbuʼyáá xóo mbáa Anu̱lú bi̱ nandoo kaʼyulúʼ rá.

6 Xú káʼnii embáyuluʼ Jeobá mu mbuʼyáá xóo mbáa Anu̱lú bi̱ nandoo kaʼyulúʼ rá. Mbá dí ikhaa nindxu̱u̱ rí nigujxi̱i̱ náa Biblia rí niʼthí ga̱jma̱a̱ rí niʼni Jesús (atraxnuu Mateo 11:27). * Jesús nisngájma kaʼwu xóo nindxu̱u̱ Anu̱u̱ rí asndu niʼthí: “Bi̱ ndiʼyoʼ ikhúúnʼ ndiʼyoo má Anu̱ʼ ma̱ngaa” (Juan 14:9). Ikhaa niʼthí mbaʼa nuthu rí Jeobá nindxu̱u̱ xóo mbáa Anu̱u̱ ada̱. Náa a̱jkhu̱ Evangelio na̱ʼkha̱ raʼthí rí niʼthúu̱n Anu̱ʼ mbá 165 nuthu. Náá numuu rí niʼthí wéñuʼ ga̱jma̱a̱ numuu Jeobá xá. Ga̱jma̱a̱ i̱mba̱ numuu nindxu̱u̱ rí nindoo dí xa̱bu̱ mbuyáá Jeobá xóo Anún bi̱ nandoo kaʼñún (Juan 17:25, 26).

7. Ndiéjunʼ ejmañuluʼ ga̱jma̱a̱ numuu Jeobá índo̱ nduʼyáá xóo nixtáa ga̱jma̱a̱ A̱ʼdióo rá.

7 Guʼyáá xú káʼnii Jeobá nixtáa ga̱jma̱a̱ A̱ʼdióo, ma̱ngaa rí naʼsngúlúʼ ga̱jma̱a̱ numuu ikhaa. Dios niʼdxuun má xúʼko̱ rí niʼtájkháan A̱ʼdióo ga̱jma̱a̱ niriʼñuu (Juan 11:41, 42). Jesús ndiʼyoo kaʼwu rí Anu̱u̱ nindoo kaʼyoo ga̱jma̱a̱ rí nimbáyúu tséʼniuu asndu ndiéjúúnʼ má rí niraʼnuu (Luc. 22:42, 43).

8. Xú kaʼnii Jeobá niñewu̱u̱n Jesús rá.

8 Jesús ndiʼyoo rí Anu̱u̱ niʼni̱i̱ ga̱jma̱a̱ rí ikhaa nixnúu xúgíʼ rí ndiyóoʼ. Ikhaa niʼthí: “Xtáá ga̱jma̱á numuu Anu̱ʼ” (Juan 6:57). Jesús nikumu̱u̱ kaʼyoo ga̱jma̱a̱ táʼni a̱jma̱ a̱jkiu̱u̱n, ga̱jma̱a̱ Jeobá nixnúu rí ndiyóoʼ. Mú rí itháan gíʼdoo numuu rí niñewu̱u̱n xóo nimbáxu̱u̱ ga̱jma̱a̱ (Mat. 4:4).

9. Xú kaʼnii nisngájma Jeobá rí nindoo kaʼyoo Jesús rá.

9 Jeobá nisngájma rí nindxu̱u̱ mbáa xa̱bu̱ nikhi̱i̱ bi̱ nandoo kaʼyoo a̱ʼdióo niʼni mbaʼyoo Jesús rí xtáa mu mambáyúu (Mat. 26:53; Juan 8:16). Gajkhun má rí tañewu̱u̱n náa xúgíʼ gamíi, mú nimbáyúu mu maʼngo̱o̱ mbiʼi mingíjyúuʼ. Jesús ndiʼyoo rí asndu xkáʼnii rí gáraʼnuu mani̱ndxu̱u̱ mbégúu (Heb. 12:2). Jeobá nisngájmaa rí niñewu̱u̱n A̱ʼdióo, índo̱ niʼdxawunʼ, nixnúu dí ndiyóoʼ, nixprígúu ga̱jma̱a̱ nimbáyúu (Juan 5:20; 8:28). Dí xúgi̱ guʼyáá xú kaʼnii nañewu̱nlú ikháanʼ Anu̱lú bi̱ xtáa mekhuíí xígi̱ kaʼnii.

XÚ KÁʼNII NAÑEWUNLÚ ANU̱LÚ BI̱ NANDOO KAʼYULÚʼ RÁ.

Mbáa xa̱bu̱ nikhi̱i̱ bi̱ nandoo kaʼyoo a̱ʼdióo (1) naʼdxaun rí nuthi e̱ji̱i̱n, (2) naxnún rí ndañún, (3) naʼsngúún ga̱jma̱a̱ (4) nañewu̱u̱n. Xúʼko̱ kaʼnii eʼni Anu̱lú bi̱ xtáa mekhuíí ma̱ngaa. (Atayáá kutriga̱ 10 asndu 15.) *

10. Xó má naʼthí náa Salmo 66:19, 20, xú kaʼnii esngájma Jeobá rí nandoo kaʼyulúʼ rá.

10 Jeobá naʼdxaun rí nuʼtákáñii (atraxnuu Salmo 66:19, 20). * Ikhaa tsíyoo rí muniʼñáaʼ ruʼtájkáan, naʼtulúʼ rí muʼtájkáan má xúʼko̱ (1 Tes. 5:17). Ma̱ngaa ma̱ndoo muʼthán ga̱jma̱a̱ gamajkhu asndu náa má mbi̱ʼi̱i̱ ma̱ngaa asndu náá má kuwáanʼ. Ikhaa naxnatiʼñaminaʼ mu maʼdxawunlú. Índo̱ nakruʼulú rí Jeobá naʼdxaun rí nuʼtákáñii, nandulú kuʼyáá itháan. Bi̱ niʼnirámáʼ mbá Salmo niʼthí: “Nandoʼ kayóo Jeobá numuu rí naʼdxaun aʼwóoʼ” (Sal. 116:1).

11. Xú káʼnii eriʼña̱a̱ Jeobá índo̱ nuʼtajkháan rá.

11 Anu̱lú raʼkháa i̱ndó naʼdxawunlú índo̱ nuʼtákáñii, ma̱ngaa nariʼña̱a̱. Apóstol Juan ndiʼyoo rí gajkhun nindxu̱u̱ rígi̱: “Ma̱ndoo munda̱ʼa̱a̱ asndu ndiéjúúnʼ má rí kuajtuminaʼ ga̱jma̱a̱ rí ikhaa nandoo ga̱jma̱a̱ ikhaa naʼdxawúnlu” (1 Juan 5:14, 15). Gajkhun má rí Jeobá mbáa mariʼñaa mbá rí xóo na̱nguá kua̱ʼti̱i̱nlu. Numuu rí ikhaa ndaʼyoo rí ndayúlú, nguáná na̱nguá o rí mbaʼyóoʼ muguaʼthi̱i̱n (2 Cor. 12:7-9).

12, 13. Xú káʼnii eʼni Jeobá mu maxnúlúʼ rí itháan ndayúlú rá.

12 Jeobá naxnulu rí itháan ndayúlú. Ikhaa naʼni rí naʼthúún muni bi̱ kuya̱ edxu̱u̱ náa mbá guʼwá (1 Tim. 5:8). Naxnún rí nda̱ñúnʼ e̱ji̱i̱n. Tsíyoo rí maxmiéjunlú ga̱jma̱a̱ numuu ganitsu, xtíin ga̱jma̱a̱ náa makuwáánʼ (Mat. 6:32, 33; 7:11). Numuu rí nandoo kaʼyulú, asndu niʼthí rí nda̱wa̱á maxnúlúʼ rí gáʼyulúʼ.

13 Mú rí itháan gíʼdoo numuu rí naxnúlú rí ndayúlú mu mambáxulu gajmiúlú ikhaa. Náa Ajngá rawunʼ niʼthúluʼ rí gajkhun ga̱jma̱a̱ numuu, rí nandoo maʼni, xóo phú gíʼmaa makuwáanʼlu ga̱jma̱a̱ rí wíji̱ marigá nda̱wa̱á. Nixmiéjuunʼ kaʼyoo mambáa dí ikháanʼlu índo̱ nindulú muniʼnuuʼ rí gajkhun ga̱jma̱a̱ nijmiu anu̱lú, ru̱dúlú o eʼwíinʼ mu mumbayulúʼ muniʼniiʼ. Ga̱jma̱a̱ numuu rí nandoo kaʼyulú, ikha jngó najmiuu bi̱ kuya̱ edxu̱u̱ ga̱jma̱a̱ eʼwíinʼ a̱ngiu̱lú bi̱ nakru̱ʼu̱u̱n mu maʼsngúlúʼ má xúʼko̱. Ma̱ngaa naʼsngúlúʼ náa reunión, náa najmañulúʼ gajmiúlú eʼwíinʼ a̱ngiu̱lú. Mbaʼa xóo nasngájma rí nindxu̱u̱ Anu̱lú bi̱ naxmiéjuunʼ kaʼyulú (Sal. 32:8).

14. Náá numuu rí naxprígulú Jeobá ga̱jma̱a̱ xú káʼnii eʼni xá.

14 Jeobá naxprígulú. Ikháanʼ na̱nguá ni̱ndxu̱lú xóo Jesús numuu rí ni̱ndxu̱lú xa̱bu̱ aʼkhá. Ikha jngó, mu maxprígúlú Anu̱lú bi̱ nandoo kaʼyulú, naʼtulúʼ náá raʼkhí e̱ʼni̱ índo̱ ndayóoʼ. Náa Ajngá rawuunʼ naʼni marmáʼáan a̱jkiu̱lúʼ dí ikhaa “naxprígún bi̱ nandoo kaʼñúún” (Heb. 12:6, 7). Mbaʼa enii xóo eʼni. Mbá xkri̱da, mbáa rí nuraxnuu náa Biblia o nuʼdxuun náa reunión gáʼni mbuʼyáá rí ndayóo’ muriʼkumíjná. Ma̱ngaa ma̱ndoo majmiuu bi̱ kuya̱ edxu̱u̱ mu mumbayulúʼ. Tséʼniuu asndu xkáʼníí má, Jeobá naxprígulú numuu rí nandoo kaʼyulúʼ (Jer. 30:11).

15. Xú káʼnii eñawunluʼ Jeobá rá.

15 Jeobá nambáyulúʼ mu maʼngulú muraʼníí gamiéjunʼ. Anu̱lú bi̱ xtáa mekhuíí nambáyulúʼ índo̱ kuwáanʼ mbiʼi mingíjyúuʼ, xó ma eʼni mbáa xa̱bu̱ nikhi̱i̱ gajmíi̱n e̱ji̱i̱n bi̱ nandoo kaʼñún. Najmuu xi̱ʼ kaʼwu ndrígóo mu xúʼni gachíí xóo nambáxulúʼ gajmiúlú (Luc. 11:13). Ma̱ngaa, nañewu̱u̱n xóo nundxa̱ʼwa̱míjna̱. Mbá xkri̱da, naxnulu mbá rí mitsaanʼ wéñuʼ rí nuguaʼti̱nlú nda̱wa̱á, rúʼko̱ nambáyulúʼ mu maʼngulú ga̱jma̱a̱ xkujndu rí kuaʼdáá. Gundxaʼwamíjna̱ rígi̱: Anu̱lú bi̱ nandoo kaʼyulúʼ maʼni májaanʼ xúgíʼ rí naʼni mumíniiʼ tséʼniuu asndu xkáʼnii má. Xúgíʼ tsáʼkhá nindxu̱u̱ mbégu̱u̱ʼ mú dí Jeobá maʼni tsajkurámáaʼlú mani̱ndxu̱u̱ kámuu (2 Cor. 4:16-18).

ANU̱LÚ NDITHÁAN XÁNIÑULÚ

16. Ndiéjunʼ nirígá índo̱ Adán táʼnimbo̱o̱ náa Anu̱u̱ rá.

16 Mbá rí xóo nisngájma Jeobá rí gajkhun nandoo kaʼyulúʼ nindxu̱u̱ rí niʼni, índo̱ Adán táʼnimbo̱o̱. Ga̱jma̱a̱ numuu rúʼko̱ Adán gajmíi̱n xúgínʼ bi̱ naguwáʼ náa ikhaa niniñanʼ rakúwá tsímáá xóo e̱ji̱i̱n Dios (Rom. 5:12; 7:14). Mú Jeobá niʼni májaanʼ.

17. Ndiéjunʼ dí nikudaminaʼ Jeobá núkhu rí Adán táʼnimbo̱o̱ rá.

17 Maski ajndu Jeobá niʼni rí mamínuuʼ Adán, mú tániñúnʼ rí nda̱a̱ rí gákhanun bi̱ maguwáʼ náa ikhaa. Núkhu má nikudaminaʼ rí xúgínʼ xa̱bu̱ numbaaʼ bi̱ gunimbu̱u̱n matangi̱ín mani̱ndxu̱ún e̱ji̱i̱n (Gén. 3:15; Rom. 8:20, 21). Nirígá rígi̱ numuu rí nixnáxi̱ A̱ʼdióo Jesús bi̱ nandoo kaʼyoo. Niʼni rígi̱ ga̱jma̱á numulúʼ, xúʼko̱ nisngájma rí nandoo kaʼyulú wéñuʼ (Juan 3:16).

Á mu nitsíngúlú náa Jeobá ga̱jma̱a̱ natanga̱a̱ a̱jkiu̱lúʼ, Anu̱lú bi̱ nandoo kaʼyulú nandoo magruiguáanʼlú. (Atayáá kutriga̱ 18.)

18. Maski má nitsíngulú náa Jeobá, náá numuu rí ma̱ndoo makuwáánʼ gajkhun rí ikhaa nandoo kaʼyulúʼ xóo e̱ji̱i̱n xá.

18 Maski má ni̱ndxu̱lú xa̱bu̱ aʼkhá, Jeobá nandoo rí manindxu̱lúʼ e̱ji̱i̱n ga̱jma̱a̱ tséʼyulú rí ni̱ndxu̱lú xóo mbáa bi̱ naʼni xkájkiu̱u̱n. Mbáa mu̱ʼni̱ ngawíínʼ o matsíngulú náa ikhaa nguáthá mba̱yu̱u̱ʼ, mú xániñulu nditháan. Ga̱jma̱a̱ xkri̱da ndrígóo dxámá bi̱ nitanga̱a̱, Jesús nisngájma nguáthá mba̱a̱ nandoo kaʼyulúʼ Jeobá (Luc. 15:11-32). Xa̱bu̱ nikhi̱i̱ bi̱ naʼthí náa xkri̱da nikumu̱u̱ má rí mata̱nga̱a̱ a̱ʼdióo. Ga̱jma̱a̱ índo̱ a̱ʼdióo nitanga̱a̱, asndu ndiyáráʼaa. Á mu nitsíngulú náa Jeobá ga̱jma̱a̱ natanga̱a̱ a̱jkiu̱lú, guʼyáá kaʼwu rí Jeobá ma̱ndoo magruiguáanʼlú.

19. Ndiéjunʼ gáʼni Jeobá mu maʼni májaanʼ xúgíʼ rí niʼni gachúu Adán rá.

19 Anu̱lú maʼni májaanʼ xúgíʼ rí niʼni gachúu Adán. Índo̱ ikhaa táʼnimbo̱o̱, Jeobá niraʼwíin bi̱ mbá 144,000 xa̱bu̱ mu mani̱ndxu̱ún ndxajkun ga̱jma̱a̱ mutañajunʼ gajmiún A̱ʼdióo náa mekhuíí. Jesús ga̱jma̱a̱ bi̱ maʼtáñajunʼ gajmíi̱n mumbañún xa̱bu̱ numbaaʼ mu munimbu̱u̱n ga̱jma̱a̱ maguánú mani̱ndxu̱ún xa̱bu̱ jmbiin náa numbaaʼ nuxi̱ʼ. Índo̱ ganújngún iwáá tsáʼkhá, ikhú gákujmaa tsáá phú naʼnimbo̱o̱, ikhú Dios maʼni rí makuwá kámuu mbiʼi. Ikhú Anu̱lú maʼdxuu índo̱ gáʼyoo rí náa tsu̱du̱u̱ Ku̱ba̱ʼ kajthínʼ e̱ji̱i̱n bi̱ nándáa aʼkhún, ra̱ʼkhá tháán mitsaanʼ gáʼni.

20. Xú káʼnii nisngájmulú Jeobá rí nandoo kaʼyulú wéñuʼ ga̱jma̱a̱ ndiéjunʼ gúʼyáá náa imbo̱ʼ artículo rá.

20 Jeobá nisngájma dí ra̱ʼkhá tháán eyoo kaʼyulú wéñuʼ. Ikhaa nindxu̱u̱ Anu̱lú bi̱ itháan májáanʼ bi̱ ma̱ndoo mugua̱ʼda̱a̱. Naʼdxaun rí nuʼtákáñii, naxnulu rí itháan ndayúlú ga̱jma̱a̱ rí xóo mambáxulu gajmiúlú. Naxprígulú ga̱jma̱a̱ nambáyulúʼ. Ma̱ngaa ra̱ʼkhá tháán mitsaanʼ wéñuʼ gáʼni tsajkurámáanʼlu. Lá ragájkhun dí naʼni̱i̱ a̱jkiu̱lú mbuʼyáá rí Anu̱lú nandoo kaʼyulú ráʼ. Náa imbo̱ʼ artículo mbuʼyáá xú káʼnii ikháanʼ bi̱ ni̱ndxu̱lú e̱ji̱i̱n ma̱ndoo musngajmá dí nuxnáalú núma̱aʼ ga̱jma̱a̱ numuu rí nandoo kaʼyulú.

AJMÚÚ 108 Ngajua ndrígóo Jeobá nindxu̱u̱ jmbu

^ párr. 5 Nduʼyáá Jeobá xóo mbáa bi̱ Niʼniáánʼlu ga̱jma̱a̱ bi̱ Naʼtáñajunlú, mú rígá mbaʼa numuu rí ma̱ndoo mbuʼyáá xóo mbáa Anu̱lú bi̱ nandoo kaʼyulú. Náa artículo rígi̱ mbuʼyáá náá numuu. Ma̱ngaa majmañulúʼ náá numuu rí ma̱ndoo makuwáánʼ gajkhun rí Jeobá nditháan xániñulu.

^ párr. 6 Mateo 11:27: “Ma̱ngaa niʼthí: “Anu̱ʼ nixnájxuʼ mbá xúgíʼ dí rígá. Nda̱wa̱a̱ tsáa eniniiʼ Ada̱ i̱ndó má Anu̱u̱. Ga̱jma̱a̱ nimbáa tséʼniniiʼ Anu̱u̱ ada̱ i̱ndó má Ada̱, ga̱jma̱a̱ mbá xúgíinʼ bi̱ Ada̱ gándoo masngájmiún mbuyáá, ikhiin muninuwiinʼ.””

^ párr. 10 Salmo 66:19, 20: “Mú Dios niʼdxawun; nigíʼ májánʼ edxu̱u̱ índo̱ nitakáñuu. Gaguma mba̱a̱ Dios, bi̱ táʼnigaʼduunʼ rí nitakáñuu ni má táʼnigaʼduunʼ rí maxnúʼ ngajua jmbu ndrígóo.”

^ párr. 61 NAʼTHÍ NUMUU XTIʼKHU: Náa xtiʼkhuu, a̱jkhui̱i̱n xabuanii gajmiún e̱jñún. Timbáa naʼdxaun májánʼ rí naʼthúu̱n a̱ʼdióo, bi̱ maʼni a̱jmi̱i̱n naxnúu mbá rí mikhu wáxioo, bi̱ maʼni ajtsíin naʼsngóo a̱ʼdióo, bi̱ maʼni a̱jkhui̱i̱n naʼni rí maʼni̱i̱ a̱jkiu̱u̱n a̱ʼdióo. Náa kidxúnʼ nakujmaa ñawuunʼ Jeobá, naʼni marmáʼáan a̱jkiu̱lú rí xúʼko̱ nañewunlú ikhaa.