Atambaʼtaa mu matraxnuu

Ayuʼ náa naʼthí rí xú káʼnii nindxu̱u̱ ináa

Lá natayáá má ráʼ.

Lá natayáá má ráʼ.

Ndiéjunʼ rí naguʼwún nuni judíos rí niʼni rí Jesús maʼthí dí ra̱májánʼ nindxu̱u̱ juramentos rá.

NÁA Xtángoo ndrígóo Moisés naniñúnʼ rí xa̱bu̱ muni tikhu juramentos índo̱ nuthi ajngáa xóo “Ndaʼyoo Dios”. Mú nákha mbiʼi rí nixtáa Jesús mbaʼin judíos niguʼwún muni mbá juramento ga̱jma̱a̱ numuu xúgíʼ rí nuthi. Xúʼko̱ nindúún musngajma rí gajkhun nindxu̱u̱ rí nuthi. Jesús niʼthí a̱jma̱ nuthu dí raʼkhí nindxu̱u̱ costumbre rígi̱ ga̱jma̱a̱ niʼthí: “Xuʼkue, xi xuʼkue, raʼka, xi raʼka” (Mat. 5:33-37; 23:16-22).

Mbá diccionario teológico nasngájma rí tikhu ajngáa ndrígóo Talmud nakujmaa rí judíos naguʼwún nuni juramento mu musngajma rí gajkhun nindxu̱u̱ rí nuthi. Talmud naʼthí kuduun xú káʼnii juramentos rí ndiyóoʼ munimbaníí ga̱jma̱a̱ xú káʼnii nindxu̱u̱ rí xándoo munimbaníí.

Raʼkháa i̱ndó Jesús tániguʼ rígi̱. Mbá xkri̱da, historiador bi̱ nigumbiʼyuu Flavio Josefo niʼthí rígi̱ ga̱jma̱a̱ numuu mbá grupo bi̱ ni̱ndxu̱ún judíos: “Núgimijna rí xúni̱ juramento, numuu rí nakumu̱ún dí rígi̱ nindxu̱u̱ itháan mitsáʼkhúun ki xóo rí muni nduwaʼ. Ikhiin nuthi rí nigruigú castigo xa̱bu̱ bi̱ nánguá enimbu̱ún kuyáá rí naʼthí á mu tsiríyaʼ mbiʼyuu Dios ga̱jma̱a̱ mbá juramento”. Libro apócrifo judío rí najmaʼnuʼ xóo Eclesiástico o Ku̱ma̱ ndrígóo Jesús Ben Sirá naʼthí xúʼko̱ kaʼnii: “Xa̱bu̱ bi̱ naríyaʼ mbiʼyuu Dios mbaʼa nuthu, naʼni mbá dí ra̱májánʼ” (23:11). Ikha jngó Jesús niʼthí dí ra̱májánʼ nindxu̱u̱ costumbre ndrígu̱ún judíos rí muriyaʼ mbiʼyuu Dios ga̱jma̱a̱ numuu xúgíʼ. Á mu nuʼthá má xúʼko̱ rí gajkhun, xáʼyóoʼ muríyaʼ mbiʼyuu Dios mu eʼwíínʼ munimbu̱ún rí nuʼthá.