1. Ita presiza halo saida atu Jeová simu ita-nia adorasaun, no tanbasá?

 JESUS hatete: “Ema neʼebé adora Aman iha dalan loos sei adora ho espíritu no lia-loos, tanba Aman buka ema sira hanesan neʼe atu adora nia.” (João 4:23; 6:44) Ita ida-idak presiza “kontinua buka-hatene kona-ba buat neʼebé halo Naʼi kontente”. (Éfeso 5:10) La fasil atu halo ida-neʼe. Satanás koko atu lohi ita atu ita labele halo Jeová kontente.​—Apokalipse 12:9.

2. Esplika toʼok saida mak akontese besik Foho Sinai.

² Oinsá mak Satanás koko atu lohi ita? Dalan ida mak hodi halo susar ba ita atu hatene saida mak loos no saida mak sala. Haree toʼok buat neʼebé akontese ba ema Izraél besik Foho Sinai. Moisés saʼe ona ba foho leten, no ema Izraél hein hela Moisés atu fila. Maibé ikusmai sira kole ona atu hein no sira husu Arão atu halo maromak ida ba sira. Arão halo estátua karau-oan osan-mean. Tuirmai povu halo festa no dansa haleʼu estátua neʼe no mós hakneʼak ba estátua neʼe. Sira fiar katak sira adora Jeová bainhira sira hakneʼak ba estátua karau-oan neʼe. Maski sira haree ida-neʼe nuʼudar “festa ba Jeová”, maibé neʼe la dehan katak buat neʼebé  sira halo mak loos. Jeová haree ida-neʼe nuʼudar adorasaun ba estátua, no ema Izraél barak mak mate. (Éxodo 32:1-6, 10, 28) Lisaun saida mak ita aprende? Keta husik buat ida lohi Ita. “Keta kona buat ida neʼebé la moos”, neʼe signifika labele halo buat ida neʼebé iha ligasaun ho relijiaun falsu. Ita presiza husik Jeová hanorin Ita saida mak loos no saida mak sala.​—Isaias 52:11; Ezequiel 44:23; Galásia 5:9.

3, 4. Tanbasá diʼak atu buka-hatene selebrasaun sira-nia hun?

³ Bainhira Jesus iha mundu, nia treinu ninia apóstolu sira kona-ba dalan atu halaʼo adorasaun neʼebé moos. Depois nia mate, apóstolu sira kontinua hanorin Jeová nia prinsípiu ba dixípulu foun sira. Maibé depois apóstolu hotu mate ona, mestre falsu sira komesa lori tama hanorin falsu, kostume no selebrasaun oioin husi ema jentiu sira ba kongregasaun laran. Sira mós troka selebrasaun sira-neʼe balu nia naran atu haree hanesan ema Kristaun nia selebrasaun. (2 Tesalónika 2:7, 10; 2 João 6, 7) Toʼo ohin loron, ema barak sei gosta selebrasaun sira-neʼe balu, no selebrasaun sira-neʼe nafatin habelar hanorin falsu sira, inklui espiritizmu. *​—Apokalipse 18:2-4, 23.

⁴ Ohin loron iha mundu tomak, selebrasaun no loron-boot sira mak parte importante iha ema nia moris. Maibé bainhira Ita kontinua aprende kona-ba buat neʼebé Jeová gosta no la gosta, karik Ita sei rekoñese katak Ita presiza troka Ita-nia hanoin kona-ba selebrasaun balu. Karik la fasil atu halo nuneʼe, maibé Ita bele iha  konfiansa katak Jeová sei ajuda Ita. Mai ita buka-hatene selebrasaun balu nia hun atu nuneʼe ita bele komprende Jeová nia sentimentu kona-ba buat sira-neʼe.

5. Evidénsia saida mak hatudu katak Jesus la moris iha loron 25 Dezembru?

⁵ Iha rai barak, ema selebra Natál iha loron 25 Dezembru nuʼudar Jesus nia loron-moris. Bíblia la fó sai loron saida ka fulan saida mak Jesus moris, maibé Bíblia fó sai kona-ba tempu neʼebé Jesus moris. Lucas hakerek katak bainhira Jesus moris iha Belein, “bibi-atan balu hein hela sira-nia bibi-lubun iha rai-luan durante kalan tomak”. (Lucas 2:8-11) Iha fulan-Dezembru, Belein mak malirin, udan no dala ruma jelu-rahun tun, tan neʼe bibi-atan sira sei la hein sira-nia bibi-lubun iha liʼur durante kalan. Saida mak ita aprende husi ida-neʼe? Jesus la moris iha fulan-Dezembru, maibé moris iha tempu neʼebé la malirin. Bíblia no mós evidénsia istóriku hatudu katak Jesus moris entre fulan-Setembru ka fulan-Outubru.

6, 7. (a) Saida mak hun ba kostume oioin iha loron Natál? (b) Ita iha razaun saida atu fó prezente?

⁶ Natál mai husi neʼebé? Natál mai husi ema jentiu nia festa, hanesan ema Roma nia festa Saturnais neʼebé sira halo ba maromak agrikultura nian naran Saturnu. Livru * ida hatete: “Saturnais mak festa neʼebé ema Roma selebra iha fulan-Dezembru nia klaran, no ida-neʼe mak hun ba kostume oioin iha loron Natál. Porezemplu kostume hanesan halo festa boot, fó prezente ba malu, no sunu lilin sira.” No uluk iha loron  25 Dezembru, ema mós selebra loron-moris ba maromak loro-matan nian naran Mitra.

⁷ Maski nuneʼe, ohin loron ema barak neʼebé selebra loron Natál la hanoin kona-ba selebrasaun neʼe nia hun. Ema barak haree loron Natál nuʼudar tempu atu halibur hamutuk ho família, han hahán gostu, no fó prezente. Klaru katak ita hadomi ita-nia família no kolega sira, no Jeová hakarak ninia atan sira atu hatudu laran-luak ba ema seluk. 2 Korinto 9:7 hatete katak  “Maromak hadomi ema neʼebé fó ho laran haksolok”. Jeová lakohi ita fó prezente ba ema seluk iha loron espesiál deʼit. Jeová nia povu kontente atu fó prezente no mós halibur hamutuk ho kolega no família iha tempu sira seluk, no sira la hein atu simu fali buat ruma. Sira fó tanba hadomi ema seluk.​—Lucas 14:12-14.

8. Matenek-naʼin sira fó prezente ba Jesus kuandu nia foin moris ka lae? Esplika toʼok.

⁸ Atu apoia ideia kona-ba fó prezente iha loron Natál, ema barak hatete katak liurai naʼin-tolu lori prezente ba bebé Jesus neʼebé foin moris iha animál nia luhan. Tuir loloos, mane balu vizita duni Jesus no sira mós lori prezente. Iha Bíblia nia tempu, ema toman atu lori prezente ba ema importante. (1 Reis 10:1, 2, 10, 13) Maibé Bíblia hatete katak mane sira neʼebé vizita Jesus mak matenek-naʼin sira neʼebé estuda kona-ba fitun ka astrolojia, sira halo májiku no la serbí Jeová. Sira vizita Jesus kuandu Jesus mak “labarik kiʼik” no hela iha uma, laʼós kuandu Jesus bebé hela.​—Mateus 2:1, 2, 11.

9. Bíblia temi kona-ba sé-sé deʼit mak halo-tinan?

⁹ Loron neʼebé bebé ida moris mai mak loron neʼebé kontente tebes. (Salmo 127:3) Maibé neʼe la dehan katak ita presiza selebra loron neʼe. Hanoin toʼok: Bíblia temi deʼit kona-ba ema naʼin-rua neʼebé halo-tinan, ida mak Faraó husi rai-Ejitu no ida seluk mak Liurai Herodes Antipas. (Lee Génesis 40:20-22; Marcos 6:21-29.) Ukun-naʼin rua neʼe la serbí Jeová. Tuir loloos, Bíblia nunka temi katak Jeová nia atan sira halo-tinan.

10. Ema Kristaun iha tempu antigu hanoin saida kona-ba halo-tinan?

 ¹⁰ Livru * ida hatete katak ema Kristaun iha tempu antigu “hanoin katak halo-tinan mak ema jentiu nia kostume”. Kostume sira-neʼe bazeia ba hanorin falsu. Porezemplu, ema Gregu iha tempu antigu fiar katak kuandu ema ida foin moris, espíritu ida mós akompaña no proteje ema neʼe iha ninia moris tomak. No sira hanoin katak espíritu neʼe iha ligasaun ho maromak neʼebé moris iha loron neʼebé hanesan. Tuir ema jentiu nia fiar, loron-moris mós iha ligasaun ho astrolojia no oróskopu.

11. Saida mak Jeová nia hanoin kona-ba hatudu laran-diʼak?

¹¹ Ema barak sente katak sira-nia loron-moris mak loron neʼebé espesiál atu ema hatudu domin no agradese ba sira. Maibé ita bele hatudu domin ba família no kolega sira iha tempu hotu, duké iha loron espesiál ida deʼit. Jeová hakarak ita atu hatudu laran-diʼak no mós laran-luak iha tempu hotu. (Lee Apóstolu 20:35.) Ita fó agradese ba Maromak laʼós deʼit iha ita-nia loron-moris, maibé loroloron tanba moris neʼebé nia fó ona ba ita.​—Salmo 8:3, 4; 36:9.

12. Tanbasá ita-nia loron mate bele sai diʼak liu fali ita-nia loron moris?

¹² Eclesiastes 7:1 hatete: “Naran diʼak mak diʼak liu fali mina neʼebé diʼak, no loron mate nian mak diʼak liu fali loron moris nian.” Tanbasá ita-nia loron mate bele sai diʼak liu fali ita-nia loron moris? Bainhira ita foin moris, ita seidauk kumpre buat ruma, maski neʼe diʼak ka aat. Maibé kuandu ita uza ita-nia moris atu serbí Jeová no halo buat diʼak ba ema seluk,  ita iha ona “naran diʼak” ka reputasaun diʼak no Jeová sei hanoin-hetan ita maski ita mate tiha ona. (Job 14:14, 15) Jeová nia povu la halo sira-nia tinan ka Jesus nian. Tuir loloos, Jesus haruka deʼit ita atu komemora ninia loron mate.​—Lucas 22:17-20; Ebreu 1:3, 4.

13, 14. Selebrasaun Semana Santa no Páskua liga ho saida?

¹³ Ema barak selebra Semana Santa. Durante semana neʼe, sira halo tuir kostume oioin atu selebra Jesus nia  moris-hiʼas. Porezemplu, ema balu halo jejún hodi la han naʼan ka teʼin ai-han neʼebé la iha naʼan. Maibé kostume hanesan neʼe bazeia ba hanorin falsu, no la temi iha Bíblia laran. Ema barak mós selebra Domingu Ramos. Iha loron neʼe, sira lori ramos ba igreja. No bainhira sira fila ba uma, sira tau ramos sira-neʼe iha sira-nia odamatan ka didin atu proteje sira husi espíritu aat. Kostume neʼe iha ligasaun ho espiritizmu. Ema balu tan selebra Páskua hodi halo tuir kostume seluk, inklui subar no buka manu-tolun Páskua nian. Kostume neʼe iha ligasaun ho ema jentiu nia maromak falsu naran Eostre, neʼebé fó bensaun ba ema atu iha oan barak. Klaru katak kostume sira-neʼe mai husi hanorin falsu.

¹⁴ Jeová sente kontente ka lae bainhira ema kahur kostume husi relijiaun falsu ho ninia Oan-Mane nia moris-hiʼas? Lae. (2 Korinto 6:17, 18) Tuir loloos, Jeová nunka husu ita atu selebra Jesus nia moris-hiʼas.

15. Ita la hola parte iha selebrasaun saida deʼit, no tanbasá?

¹⁵ Iha selebrasaun oioin neʼebé liga ho ema mate. Porezemplu Loron Santu Sira-Nian mak selebrasaun atu fó glória no hahiʼi ba “santu sira” neʼebé mate ona, no selebrasaun neʼe halaʼo iha data 1 Novembru. Selebrasaun ida seluk mak Loron Matebian neʼebé halaʼo iha data 2 Novembru. Iha loron neʼe ema hatuur hahán ba matebian, lori ai-funan no lilin ba rate. Ema halaʼo selebrasaun ida-neʼe tanba fiar katak ema mate nia klamar mai fali mundu no vizita família. Selebrasaun no  atividade sira neʼebé liga ho ema mate, hanesan hatuur hahán ba matebian ka halo orasaun ba sira mak bazeia ba hanorin falsu neʼebé la mai husi Maromak. Tanba Bíblia hanorin katak ema mate la hatene buat ida, ema neʼebé hakarak halo Maromak kontente sei la hola parte iha kostume sira neʼebé liga ho adorasaun ba ema mate sira.​—Eclesiastes 9:5, 10.

16, 17. Saida mak ita presiza buka-hatene kuandu ita halo planu ba ita-nia kazamentu?

¹⁶ Loron kazamentu mak tempu neʼebé kontente. Iha mundu tomak, ema halaʼo kazamentu iha dalan oioin. Baibain ema la hanoin kona-ba hun ba kostume balu neʼebé ema halo iha loron kazamentu, karik tan neʼe sira la hatene katak kostume sira-neʼe balu mai husi relijiaun jentiu. Maibé mane no feto Kristaun neʼebé halo planu atu kaben, hakarak halaʼo sira-nia kazamentu iha dalan neʼebé halo Maromak kontente. Se sira buka-hatene hun ba kostume kazamentu nian, sira sei halo desizaun neʼebé diʼak.​—Marcos 10:6-9.

¹⁷ Ema halo tuir kostume kazamentu balu tanba fiar katak neʼe sei lori “sorte diʼak” ba noiva no noivu. (Isaias 65:11) Porezemplu, iha rai balu, ema toman atu kari foos ka buat seluk ba noiva no noivu nia leten. Sira fiar katak ida-neʼe sei ajuda kaben-naʼin atu iha oan, moris kontente, moris naruk no mós proteje sira husi buat aat. Ema Kristaun kuidadu tebes atu la halo tuir kostume oioin neʼebé liga ho relijiaun falsu.​—Lee 2 Korinto 6:14-18.

18. Prinsípiu saida tan husi Bíblia mak bele aplika ba kazamentu?

 ¹⁸ Mane no feto Kristaun hakarak sira-nia loron kazamentu halaʼo ho respeitu no lori ksolok no mós halo bainaka sira sente kontente. Ema neʼebé asiste kazamentu Kristaun sei la hatoʼo lia-menon neʼebé konta kona-ba buat seksuál, la hatudu laran-diʼak, no mós la hatudu respeitu ba noivu ho noiva no mós ema seluk. (Provérbios 26:18, 19; Lucas 6:31; 10:27) Ema Kristaun nia kazamentu laʼós oportunidade atu hatudu sai rikusoin. (1 João 2:16) Se Ita planu atu kaben, halo Ita-nia loron kazamentu sai memória neʼebé furak ba Ita.​—Haree Apéndise 28.

19, 20. Kostume atu hiʼit saʼe kopu mai husi neʼebé?

¹⁹ Kostume seluk neʼebé baibain ema halo iha loron kazamentu no loron seluk mak hiʼit saʼe kopu no hatete liafuan ruma. Baibain ema halo nuneʼe bainhira ema hotu hiʼit saʼe sira-nia kopu. Ema Kristaun presiza hanoin oinsá kona-ba neʼe?

²⁰ Livru * ida hatete katak kostume atu hiʼit saʼe kopu mai husi ema jentiu nia kostume iha tempu antigu atu “hasaʼe sakrifísiu hemu neʼebé santu ba maromak sira”. Sira halo nuneʼe “atu maromak hatán ba sira-nia hakarak neʼebé sira fó sai iha orasaun badak hanesan ‘Vida naruk!’ ka ‘Saúde diʼak!’” Iha tempu antigu, ema toman atu hiʼit saʼe sira-nia kopu no husu sira-nia maromak atu fó bensaun. Maibé Jeová la fó bensaun ba ema iha dalan hanesan neʼe.​—João 14:6; 16:23.

21. Ita presiza hadook an husi selebrasaun saida tan?

²¹ Bainhira Ita deside atu hola parte iha selebrasaun ruma, hanoin uluk kona-ba selebrasaun neʼe habelar hanoin no hahalok saida. Porezemplu, selebrasaun no karnavál balu inklui dansa neʼebé hamosu hanoin foʼer, hemu lanu, no mós sala seksuál. Selebrasaun balu mós habelar hahalok nasionalizmu no mós omoseksuál. Se ita hola parte iha selebrasaun sira-neʼe, ita hatudu katak ita odi buat neʼebé Jeová odi ka lae?​—Salmo 1:1, 2; 97:10; 119:37.

22. Saida mak bele ajuda ema Kristaun ida atu deside kona-ba hola parte ka lae iha selebrasaun ruma?

²² Ema Kristaun presiza hasees an husi selebrasaun neʼebé la fó glória ba Maromak. Apóstolu Paulo hakerek: “Se imi han, hemu, ka halo buat seluk, halo buat hotu-hotu ba Maromak nia glória.” (1 Korinto 10:31; haree Apéndise 29.) Klaru katak laʼós selebrasaun hotu liga ho hahalok la morál, relijiaun falsu ka nasionalizmu. Se selebrasaun ida la kontra Bíblia nia prinsípiu sira, ita presiza halo desizaun rasik atu hola parte ka lae. Ita mós presiza hanoin didiʼak oinsá ita-nia desizaun bele kona ema seluk.

23, 24. Oinsá ita bele esplika ita-nia desizaun kona-ba selebrasaun ruma ba família neʼebé laʼós Testemuña?

²³ Karik Ita la hola parte tan iha selebrasaun neʼebé la fó glória ba Jeová. Karik ida-neʼe halo Ita-nia família neʼebé laʼós Testemuña hanoin katak Ita la gosta sira  no lakohi ransu ho sira. Karik sira sente katak loron-boot mak tempu neʼebé diʼak ba família atu halibur hamutuk. Entaun, saida mak Ita bele halo? Tuir loloos iha dalan oioin atu hatudu katak Ita hadomi sira no hafolin sira. (Provérbios 11:25; Eclesiastes 3:12, 13) Karik Ita bele konvida sira iha tempu seluk.

²⁴ Se Ita-nia família hakarak hatene tanbasá Ita la hola parte iha selebrasaun ruma, Ita bele halo riset iha ita-nia publikasaun sira no iha jw.org hodi nuneʼe Ita bele esplika ba sira. Labele halo sira hanoin sala katak Ita hakarak debate ho sira ka obriga sira atu iha hanoin hanesan Ita-nian. Ajuda Ita-nia família atu haree katak Ita estuda didiʼak informasaun sira no halo desizaun rasik. Nafatin kalma, no “sempre koʼalia ho laran-diʼak hodi tau masin uitoan”.​—Koloso 4:6.

25, 26. Oinsá mak inan-aman bele ajuda sira-nia oan atu halo Jeová kontente?

²⁵ Ita ida-idak presiza komprende didiʼak tanbasá ita la hola parte iha selebrasaun ida. (Ebreu 5:14) Ita hakarak atu halo Jeová kontente. No se Ita mak inan-aman, Ita tenke buka tempu atu ajuda Ita-nia oan komprende no hadomi Bíblia nia prinsípiu sira. Se Ita ajuda Ita-nia oan atu haree katak Jeová iha duni no bele sai Jeová nia belun, sira mós sei hakarak atu halo Jeová kontente.​—Isaias 48:17, 18; 1 Pedro 3:15.

²⁶ Jeová kontente atu haree ita hakaʼas an atu adora nia iha dalan neʼebé moos no loos. (João 4:23) Maibé, ema barak hanoin katak la iha ema ida mak bele hatudu laran-moos nafatin iha mundu aat neʼe. Neʼe loos ka lae? Ita sei haree ida-neʼe iha kapítulu tuirmai.