Skip to content

Skip to table of contents

LISAUN ESTUDU 12

Haree buat neʼebé Zacarias haree

Haree buat neʼebé Zacarias haree

“‘Laʼós ho tropa nia forsa, ka ho ema nia kbiit, maibé ho haʼu-nia espíritu mak buat hotu neʼe sei sai loos’, Jeová neʼebé ukun tropa lalehan nian mak dehan.”​—ZAC 4:6.

KNANANUK 73 Halo ami aten-brani

IHA LISAUN NEʼE *

1. Liurai Ciro fó avizu saida kona-ba ema Judeu?

 EMA Judeu rona avizu neʼebé halo sira sente kontente tebes. “Jeová book Liurai Ciro nia laran” atu husik livre ema Judeu neʼebé hela iha Babilónia durante tinan barak nuʼudar dadur. Liurai fó sai avizu katak ema Judeu sei fila fali ba sira-nia rai no “harii fali uma ba Jeová, Izraél nia Maromak”. (Ezras 1:1, 3) Klaru katak neʼe halo ema Izraél kontente tebes. Sira sei halaʼo fali adorasaun neʼebé loos iha rai neʼebé Jeová fó ba povu Izraél.

2. Saida mak ema Judeu sira konsege halo?

2 Iha tinan 537 AEC, ema Judeu grupu primeiru toʼo iha Jeruzalein. Uluk Jeruzalein mak Judá nia sidade kapitál. Lakleur sira komesa harii fali templu, no iha tinan 536 AEC sira harii fali templu nia fundasaun.

3. Sé mak kontra ema Judeu no oinsá?

3 Bainhira ema Judeu komesa atu harii fali templu, ema kontra makaʼas sira. Nasaun viziñu sira “kontinua halo povu Judá laran-triste no taʼuk atu nuneʼe sira para harii fali templu neʼe”. (Ezras 4:4) Tuirmai situasaun sai aat liután. Bainhira Artaxerxes * sai liurai ba Pérsia iha tinan 522 AEC, kontradór sira aproveita ida-neʼe no koko hapara ema Judeu atu harii fali templu hodi “halo problema liuhusi lei”. (Sal 94:20) Sira haruka karta ba Liurai Artaxerxes no hatete katak ema Judeu planu atu kontra liurai. (Ezras 4:11-16) Liurai fiar sira-nia lia-bosok no bandu ema Judeu atu labele harii fali templu. (Ezras 4:17-23) Rezultadu mak ema Judeu para atu harii fali templu.​—Ezras 4:24.

4. Jeová halo saida depois kontradór sira hapara ema Judeu harii templu? (Isaias 55:11)

4 Ema neʼebé la adora Jeová no ema balu iha governu Pérsia hakaʼas an hapara ema Judeu atu harii fali templu. Maibé Jeová hakarak ema Judeu atu harii hotu templu no Jeová sempre kumpre ninia hakarak. (Lee Isaias 55:11.) Nia hili profeta ida naran Zacarias neʼebé aten-brani no nia fó sai vizaun ualu ba Zacarias. Tuirmai Zacarias konta vizaun sira-neʼe ba ema Judeu atu anima sira. Vizaun sira-neʼe ajuda ema Judeu atu la sente taʼuk ba kontradór sira no mós anima sira atu kontinua halo Jeová nia serbisu. Iha vizaun númeru lima, Zacarias haree ahi-oan fatin ida no ai-oliveira hun rua.

5. Iha lisaun neʼe, ita sei aprende saida?

5 Dala ruma ita hotu sente laran-kraik. Tan neʼe, ita mós bele hetan benefísiu hodi hanoin kona-ba vizaun númeru lima neʼebé Jeová fó sai ba ema Izraél liuhusi Zacarias. Kuandu ita komprende vizaun neʼe, ida-neʼe sei ajuda ita atu serbí Jeová ho laran-metin bainhira ema kontra ita, ita-nia situasaun troka, ka ita simu matadalan neʼebé ita la komprende.

BAINHIRA EMA KONTRA ITA

Zacarias haree vizaun kona-ba ai-oliveira hun rua neʼebé prodús mina ba ahi-oan fatin ida neʼebé iha ahi-oan hitu (Haree parágrafu 6)

6. Oinsá vizaun kona-ba ahi-oan fatin no ai-oliveira hun rua iha Zacarias 4:1-3 fó aten-brani ba ema Judeu? (Haree dezeñu iha livru oin.)

6 Lee Zacarias 4:1-3. Vizaun kona-ba ahi-oan fatin no ai-oliveira hun rua fó aten-brani ba ema Judeu atu kontinua halo serbisu, maski ema kontra sira. Oinsá? Ahi-oan fatin neʼe sempre iha mina. Mina suli husi ai-oliveira hun ba manko no tuirmai mina neʼe suli ba ahi-oan hitu neʼebé iha ahi-oan fatin nia leten. Ahi-oan sira kontinua lakan tanba mina neʼe. Zacarias husu: “Buat sira-neʼe katak sá?” Anju neʼe fó sai Jeová nia mensajen hodi dehan: “‘Laʼós ho tropa nia forsa, ka ho ema nia kbiit, maibé ho haʼu-nia espíritu mak buat hotu neʼe sei sai loos’, Jeová neʼebé ukun tropa lalehan nian mak dehan.” (Zac 4:4, 6) Mina husi ai-hun sira-neʼe reprezenta Jeová nia espíritu santu neʼebé kbiit boot no sempre iha ba nafatin. Maromak nia espíritu santu mak forsa boot liu fali ema Pérsia nia tropa hotu. Ho Jeová nia apoia, ema Judeu bele harii fali templu maski ema kontra sira. Mensajen neʼe anima tebes sira. Ema Judeu presiza tau fiar ba Jeová no komesa harii fali templu. Sira halo nuneʼe duni maski governu nafatin bandu sira.

7. Mudansa saida mak ajuda ema Judeu atu harii fali templu?

7 Iha mudansa ida neʼebé ajuda ema Judeu atu harii fali templu. Saida mak neʼe? Iha tinan 520 AEC, Dário I sai liurai ba Pérsia. Iha tinan segundu husi Dário nia ukun, nia deskobre katak lei neʼebé bandu atu harii fali templu mak ilegál. Tuirmai Dário haruka ema Judeu atu harii hotu templu. (Ezras 6:1-3) Karik ema hotu hakfodak ho orden neʼe. Tuirmai liurai mós fó orden ba kontradór sira atu labele hanetik tan ema Judeu no sira presiza fó osan no materiál seluk atu ema Judeu bele harii hotu templu. (Ezras 6:7-12) Rezultadu mak iha tinan 515 AEC, ema Judeu harii hotu templu durante tinan haat deʼit.​—Ezras 6:15.

Sadere ba Jeová nia kbiit bainhira ema kontra Ita (Haree parágrafu 8)

8. Tanbasá Ita bele sai aten-brani bainhira ema kontra Ita?

8 Ohin loron, ema mós kontra Jeová nia povu. Porezemplu, irmaun-irmán balu hela iha rai neʼebé governu hanetik ita-nia serbisu. Iha rai sira-neʼe, polísia kaer irmaun-irmán sira no lori sira “ba governadór no liurai sira-nia oin” atu bele fó sasin ba sira. (Mt 10:17, 18) Dala ruma, ukun-naʼin troka no irmaun-irmán sira bele adora Jeová ho livre. Ka dala ruma juís neʼebé laran-diʼak fó sai desizaun neʼebé apoia ita-nia serbisu. Testemuña balu hetan terus iha dalan seluk. Karik sira hela iha nasaun neʼebé fó liberdade ba sira atu adora Jeová. Maski nuneʼe, sira-nia família hakaʼas an atu hapara sira serbí Jeová. (Mt 10:32-36) Dala barak ita-nia família para atu kontra ita kuandu sira rekoñese katak sira labele obriga ita atu para serbí Jeová. No dala ruma ema neʼebé kontra ita, ikusmai sai Testemuña. Bainhira ema kontra Ita, keta rende an. Sai aten-brani bá no keta taʼuk tanba Jeová apoia Ita liuhusi ninia espíritu santu neʼebé kbiit boot.

BAINHIRA ITA-NIA SITUASAUN TROKA

9. Tanbasá ema Judeu balu tanis bainhira haree fundasaun ba templu foun?

9 Bainhira harii ona fundasaun ba templu foun, ema Judeu nia katuas balu tanis. (Ezras 3:12) Uluk sira haree templu furak neʼebé Salomão harii, no sira sente katak templu foun sei ladún furak se kompara ho templu ida uluk. (Ageu 2:2, 3) Tanba sira halo komparasaun hanesan neʼe, sira sente triste tebes. Zacarias nia vizaun ajuda sira atu hetan fali ksolok. Oinsá?

10. Oinsá anju nia liafuan iha Zacarias 4:8-10 ajuda ema Judeu atu la sente tan triste?

10 Lee Zacarias 4:8-10. Anju nia liafuan neʼebé dehan katak ema Judeu sei “haksolok no haree [ema Judeu nia governadór naran] Zorobabel kaer tali-prumu iha ninia liman” katak sá? Tali-prumu mak ekipamentu neʼebé ajuda ita atu hatene se moru ida mak hamriik loos ka kleʼuk. Anju neʼe anima Maromak nia povu katak maski templu neʼe haree ladún furak hanesan ida uluk, maibé sira sei harii hotu templu neʼe no Jeová sei kontente ho ida-neʼe. Se Jeová kontente, ema Judeu mós tenke kontente ho ida-neʼe. Buat neʼebé importante ba Jeová mak sira adora nia tuir ninia hakarak iha templu foun neʼe. Ema Judeu sei sente kontente bainhira sira tau fokus atu adora Jeová tuir ninia hakarak no halo nia kontente.

Hanoin pozitivu kona-ba Ita-nia situasaun foun (Haree parágrafu 11-12) *

11. Susar saida deʼit mak Jeová nia atan balu hasoru ohin loron?

11 Baibain la fasil atu tahan bainhira ita-nia situasaun troka. Irmaun-irmán balu neʼebé serbí tempu-tomak ba tinan barak simu knaar foun. Irmaun-irmán seluk presiza husik sira-nia knaar tanba sira sai idade ona. La sala atu sente triste bainhira situasaun troka. Karik foufoun, ita ladún komprende razaun ba mudansa neʼe ka ita la konkorda ho ida-neʼe. Karik ita hanoin fali tempu uluk. No karik ita sente laran-kraik tanba hanoin katak Jeová labele tan uza ita. (Prov 24:10) Oinsá Zacarias nia vizaun bele ajuda ita atu kontinua hakaʼas an serbí Maromak?

12. Oinsá Zacarias nia vizaun bele ajuda ita atu kontente nafatin maski situasaun troka?

12 Fasil liu atu sai toman ho situasaun foun se ita koko atu iha hanoin hanesan Jeová nian. Ohin loron, Jeová kumpre buat furak oioin no ita mós iha priviléjiu atu sai ninia maluk serbisu-naʼin. (1 Kor 3:9) Karik ita-nia knaar bele troka, maibé Jeová nia domin ba ita sei nunka troka. Tan neʼe, se iha mudansa ruma husi Jeová nia organizasaun neʼebé afeta ita, keta gasta tempu atu hanoin kona-ba tanbasá ida-neʼe akontese. Duké hanoin katak “loron uluk nian diʼak liu fali agora”, diʼak liu atu halo orasaun ba Jeová atu ajuda ita simu mudansa. (Ecle 7:10) Duké hanoin kona-ba buat neʼebé ita labele halo ona, diʼak liu atu hanoin kona-ba buat neʼebé ita bele halo. Husi Zacarias nia vizaun, ita aprende katak importante atu kontinua iha hanoin neʼebé pozitivu. Hodi halo nuneʼe, ita sei nafatin kontente no laran-metin maski situasaun troka.

BAINHIRA ITA SIMU MATADALAN NEʼEBÉ ITA LA KOMPRENDE

13. Tanbasá ema Judeu balu hanoin katak harii fali templu mak desizaun neʼebé la matenek?

13 Liurai bandu ema atu harii fali templu. Maski nuneʼe, Amlulik Boot Jesua (ka Josué) no Governadór Zorobabel neʼebé Maromak hili, “hahú harii fali Maromak nia uma”. (Ezras 5:1, 2) Karik ema Judeu balu hanoin katak desizaun neʼe la matenek. Ema Judeu labele subar serbisu atu harii fali templu no sira hatene katak inimigu sei hakaʼas an atu hapara sira-nia serbisu. Josué no Zorobabel presiza hatene katak Jeová apoia sira no sira hatene duni katak Jeová apoia sira. Oinsá?

14. Tuir Zacarias 4:12, 14, Jeová hatete saida kona-ba Josué no Zorobabel?

14 Lee Zacarias 4:12, 14. Iha Zacarias nia vizaun, anju fó sai ba profeta Zacarias katak ai-oliveira hun rua reprezenta “ema naʼin-rua neʼebé Maromak hili”, neʼe mak Josué no Zorobabel. Iha dalan simbóliku, mane naʼin-rua neʼe “hamriik besik Naʼi ba mundu tomak” Jeová. Neʼe mak priviléjiu neʼebé furak tebes. Jeová konfia sira. Ema Izraél bele tau fiar ba buat naran deʼit neʼebé mane naʼin-rua neʼe hatete tanba Jeová uza sira atu dirije ema Izraél.

15. Oinsá ita bele hatudu katak ita hafolin matadalan husi Bíblia?

15 Dalan ida Jeová kontinua fó matadalan ba ninia povu ohin loron mak liuhusi Bíblia. Bíblia ajuda ita atu hatene dalan neʼebé Jeová hakarak ita atu adora nia. Oinsá ita bele hatudu katak ita hafolin matadalan husi Bíblia? Hodi lee no uza tempu atu komprende ida-neʼe. Husu ba Ita-nia an: ‘Bainhira haʼu lee Bíblia ka publikasaun ida, haʼu pauza no medita ka lae? Haʼu buka-hatene liután lia-loos sira husi Bíblia neʼebé “susar atu komprende” ka lae? Ka haʼu lee liu deʼit informasaun sira?’ (2 Ped 3:16) Se ita uza tempu didiʼak atu hanoin kona-ba Jeová nia hanorin sira, neʼe sei ajuda ita atu halo tuir ninia matadalan no kumpre ita-nia serbisu haklaken.​—1 Tim 4:15, 16.

Tau fiar ba matadalan sira neʼebé ita simu husi “atan laran-metin no matenek” (Haree parágrafu 16) *

16. Saida mak bele ajuda ita atu halo tuir matadalan husi “atan laran-metin no matenek”, maski karik ita ladún komprende?

16 Jeová mós fó matadalan ba ita liuhusi “atan laran-metin no matenek”. (Mt 24:45) Dala ruma, atan neʼe fó matadalan neʼebé ita ladún komprende. Porezemplu, karik ita simu matadalan espesífiku ruma kona-ba oinsá atu prepara ba dezastre naturais neʼebé tuir ita-nia hanoin sei nunka akontese iha ita-nia área. Ka ita sente katak atan neʼe kuidadu demais durante pandemia. Saida mak ita presiza halo se ita sente katak matadalan neʼebé ita simu ladún matenek? Ita bele hanoin kona-ba benefísiu oioin neʼebé ema Izraél hetan tanba halo tuir matadalan husi Josué no Zorobabel. Ita mós bele hanoin kona-ba istória sira husi Bíblia neʼebé ita lee ona. Dala ruma Maromak nia povu simu matadalan neʼebé tuir ema nia haree ladún matenek, maibé ikusmai neʼe salva sira-nia moris.​—Juís 7:7; 8:10.

HAREE BUAT NEʼEBÉ ZACARIAS HAREE

17. Oinsá vizaun kona-ba ahi-oan fatin no ai-oliveira hun rua bele ajuda ema Judeu?

17 Vizaun númeru lima neʼebé Zacarias haree mak badak deʼit, maibé ajuda ema Judeu atu iha hanoin pozitivu kona-ba sira-nia serbisu no mós adorasaun. Bainhira sira halo tuir buat neʼebé sira aprende husi Zacarias nia vizaun, sira bele sente katak Jeová apoia no dirije sira ho domin. Jeová ajuda sira liuhusi ninia espíritu santu atu sira bele kontinua halaʼo sira-nia serbisu no hetan fali ksolok.​—Ezras 6:16.

18. Oinsá Zacarias nia vizaun bele afeta Ita?

18 Zacarias nia vizaun kona-ba ahi-oan fatin no ai-oliveira hun rua bele ajuda ita. Vizaun neʼe bele ajuda Ita atu hetan kbiit bainhira ema kontra Ita, bele sente haksolok maski situasaun troka, no bele tau fiar ba matadalan neʼebé Ita simu maski Ita ladún komprende. Saida mak Ita presiza halo bainhira hasoru susar? Primeiru, haree buat neʼebé Zacarias haree, neʼe katak haree ba evidénsia sira neʼebé hatudu oinsá Jeová tau matan ba ninia povu. Segundu, tau fiar ba Jeová no kontinua adora nia ho Ita-nia laran tomak. (Mt 22:37) Se Ita halo nuneʼe, Jeová sei ajuda Ita atu kontinua serbí nia ho kontente ba nafatin.​—Kol 1:10, 11.

KNANANUK 7 Jeová mak ami-nia kbiit

^ par. 5 Jeová fó sai vizaun furak oioin ba profeta Zacarias. Vizaun sira-neʼe fó kbiit ba nia no mós ba Jeová nia povu atu halaʼo fali adorasaun neʼebé loos maski hasoru susar. Vizaun sira-neʼe mós bele ajuda ita atu serbí Jeová ho laran-metin maski hasoru susar. Ita sei aprende lisaun importante husi Zacarias nia vizaun kona-ba ahi-oan fatin no ai-oliveira hun rua.

^ par. 3 Tinan barak liutiha, iha Governadór Neemias nia tempu, iha liurai seluk naran Artaxerxes neʼebé apoia ema Judeu.

^ par. 60 ESPLIKASAUN BA DEZEÑU: Irmaun ida presiza sai toman ho situasaun foun tanba idade aumenta no problema saúde.

^ par. 62 ESPLIKASAUN BA DEZEÑU: Irmán ida hanoin kona-ba oinsá Jeová ajuda “atan laran-metin no matenek”, hanesan uluk nia halo ba Josué no Zorobabel.