Skip to content

Skip to table of contents

Palku neʼebé iha spanduk iha leten

1922—Tinan atus ida liubá

1922—Tinan atus ida liubá

“MAROMAK . . . halo ita manán husi ita Naʼi Jesus Kristu.” (1 Kor 15:57, Liafuan diak ba imi, segunda edisaun) Neʼe mak eskritura tinan nian ba tinan 1922 neʼebé fó-hanoin Estudante Bíblia katak Maromak sei fó kolen ba sira-nia laran-metin. Durante tinan neʼe, Jeová fó kolen duni ba haklaken-naʼin sira neʼebé laran-manas. Nia fó bensaun ba sira kuandu sira hahú print no halo rasik sira-nia livru no uza rádiu atu habelar lia-loos. No iha tinan 1922 nia rohan, sira bele haree ho klaru katak Jeová haraik bensaun ba ninia povu. Estudante Bíblia konsege halibur iha reuniaun boot ida iha Cedar Point, Ohio, Estadus Unidus no reuniaun boot neʼe fó impaktu boot ba Jeová nia organizasaun toʼo ohin loron.

“IDEIA NEʼEBÉ KAPÁS”

Haklaken-naʼin aumenta ba beibeik, tan neʼe presiza print livru barak liután. Irmaun sira iha Betel Brooklyn mak prodús revista, maibé kompañia seluk mak print livru sira. Ba fulan balu, kompañia la konsege print livru barak no neʼe hanetik serbisu haklaken, tan neʼe ikusmai irmaun Rutherford husu irmaun Robert Martin neʼebé tau matan ba fábrika kona-ba bele ka lae print rasik livru sira.

Fábrika atu print livru iha Brooklyn, Novaiorke

Irmaun Robert konta: “Neʼe mak ideia neʼebé kapás no halo haʼu hakfodak. Neʼe katak ami presiza buka fatin foun no sosa mákina kompletu atu print livru sira.” Ikusmai irmaun sira aluga fatin seluk tan iha Brooklyn no sosa ekipamentu oioin.

Maibé laʼós ema hotu kontente ho mudansa neʼe. Xefe husi kompañia neʼebé print ita-nia livru sira mai vizita no dehan: “Imi iha mákina diʼak oioin, maibé la iha ema ida mak hatene atu uza mákina sira-neʼe. Haree deʼit, la toʼo fulan neen, mákina sira-neʼe hotu sei aat.”

Irmaun Robert dehan: “Buat neʼebé nia koʼalia rona hanesan lójiku, maibé ami hatene katak Jeová sempre ajuda ita.” Irmaun Robert koʼalia loos. Lakleur, fábrika foun neʼe prodús livru 2.000 loroloron.

Irmaun sira neʼebé uza mákina sira iha fábrika

HAKLAKEN BA EMA BARAK LIUHUSI RÁDIU

Jeová nia povu mós komesa uza dalan foun atu haklaken, neʼe mak liuhusi rádiu. Iha domingu lokraik, loron 26 Fevereiru 1922, irmaun Rutherford koʼalia liuhusi rádiu ba dala primeiru. Nia hatoʼo diskursu ho títulu “Ema rihun ba rihun neʼebé moris agora sei nunka mate” iha estasaun rádiu KOG iha Los Angeles, Kalifórnia, Estadus Unidus.

Maizumenus ema naʼin-25.000 mak rona ba programa neʼe. Sira balu haruka karta atu fó agradese. Porezemplu Willard Ashford, husi Santa Ana, Kalifórnia hakerek karta hodi gaba irmaun Rutherford kona-ba ninia diskursu neʼebé “diʼak no halo ema kontente”. Nia mós hakerek: “Iha ami-nia uma, ema naʼin-tolu mak moras, no se diskursu neʼe la fó sai iha rádiu, ami sei labele rona ida-neʼe maski karik Ita hatoʼo diskursu iha ami-nia bairru.”

Irmaun sira kontinua hatoʼo diskursu liuhusi rádiu. Livru Haklaken fó sai katak toʼo tinan 1922 nia rohan, “ema naʼin-300.000 liu mak rona mensajen liuhusi rádiu”.

Tanba ema barak gosta, Estudante Bíblia deside atu harii rasik estasaun rádiu WBBR iha Staten Island, besik Betel Brooklyn. No tinan barak tuirmai, Estudante Bíblia uza estasaun neʼe atu haklaken kona-ba Maromak nia Ukun ba ema barak liután.

“ADV”

Livru Haklaken 15 Juñu 1922 fó sai katak reuniaun boot ida sei halaʼo iha Cedar Point, Ohio, iha loron 5 toʼo 13 Setembru 1922. Estudante Bíblia sira sente kontente tebes bainhira halibur iha Cedar Point.

Iha irmaun Rutherford nia diskursu primeiru, nia hatete: “Haʼu fiar metin katak Naʼi sei . . . haraik bensaun ba reuniaun boot neʼe no nia sei ajuda ita fó sasin ba mundu.” Iha reuniaun boot neʼe, oradór sira anima beibeik rona-naʼin sira atu haklaken.

Ema barak tuir reuniaun boot iha Cedar Point, Ohio, tinan 1922

Tuirmai iha loron-sesta, 8 Setembru, maizumenus ema naʼin-8.000 mak halibur iha salaun no hein namanas atu rona irmaun Rutherford nia diskursu. Sira hein nia atu esplika signifikadu husi letra “ADV” neʼebé hakerek iha konvite. Kuandu sira tuur, sira barak nota spanduk neʼebé lulun no tara iha palku leten. Irmaun Arthur Claus neʼebé halo viajen dook husi Tulsa, Oklahoma, Estadus Unidus, hetan tuur-fatin neʼebé besik palku atu bele rona ho momoos tanba iha reuniaun boot neʼe la iha mikrofone no koluna.

“Ema hotu tau atensaun didiʼak”

Antes programa neʼe hahú, aprezentadór fó avizu katak durante irmaun Rutherford nia diskursu, ema neʼebé mai tarde labele tama ba salaun atu la atrapalla rona-naʼin. Iha tuku 9.30 dadeer, irmaun Rutherford hahú ninia diskursu hodi temi Jesus nia liafuan iha Mateus 4:17: “Ukun lalehan nian besik ona.” Nia esplika kona-ba oinsá ema sei rona kona-ba Ukun neʼe hodi dehan: “Jesus rasik fó sai katak iha tempu neʼebé nia toʼo mai, nia sei dirije serbisu koʼa nian no halibur ninia dixípulu neʼebé laran-metin.”

Irmaun Arthur Claus konta: “Ema hotu tau atensaun didiʼak.” Maibé derrepente, Arthur sente moras no tenke sai husi salaun. Arthur triste tanba hatene katak nia labele tama fali.

Minutu balu liutiha, Arthur komesa sente diʼak fali. Bainhira nia hakbesik ba salaun, nia rona ema basa liman makaʼas iha salaun laran. Tan neʼe, nia hakarak tebes atu rona. Nia hanoin nia prontu atu halo buat naran deʼit atu bele rona diskursu kapás neʼe, maski nia presiza saʼe ba salaun nia kakuluk. Iha tempu neʼebá, Arthur neʼebé tinan 23 hetan dalan atu saʼe ba uma nia kakuluk. No iha neʼebá, nia “bele rona diskursu ho moos loos”.

Maibé iha mós ema balu iha kakuluk. Sira ida naran Frank Johnson. Nia husu ba Arthur: “Ó iha kanivete ka lae?”

Arthur hatán: “Iha.”

Frank dehan: “Jeová hatán ami-nia orasaun liuhusi ó. Hena neʼebé lulun hela neʼe mak spanduk boot ida. Ita presiza rona didiʼak ba Juís. * Kuandu nia hatete, ‘imi tenke haklaken, haklaken’, ita presiza tesi tali haat neʼe atu spanduk bele nakloke.”

Entaun Arthur kaer kanivete no hein hamutuk ho irmaun seluk. Lakleur, irmaun Rutherford nia diskursu tama ba parte neʼebé importante liu. Irmaun Rutherford sai laran-manas liután no hatete ho lian boot: “Sai Naʼi nia testemuña neʼebé loos no laran-metin. Kontinua haklaken iha fatin hotu toʼo tempu neʼebé Babilónia lakon. Haklaken mensajen neʼe iha fatin hotu. Mundu tenke hatene katak Jeová mak Maromak no Jesus Kristu mak Liurai ba liurai sira no Naʼi ba naʼi sira. Agora mak tempu neʼebé importante liu hotu. Haree bá, Liurai neʼe ukun daudaun ona! Imi mak ninia atan sira neʼebé atu fó sai kona-ba neʼe. Tan neʼe, haklaken, haklaken, haklaken, kona-ba Liurai no ninia Ukun!”

Arthur ho irmaun sira seluk konsege halo spanduk nakloke. Spanduk neʼe iha liafuan: “Haklaken kona-ba Liurai no ninia Ukun (Advertise the King and Kingdom)”, neʼe hatudu ho klaru signifikadu husi letra “ADV”.

SERBISU NEʼEBÉ IMPORTANTE

Reuniaun boot iha Cedar Point ajuda irmaun-irmán sira atu fokus ba serbisu haklaken, no sira kontente atu hola parte iha serbisu importante neʼe. Kolportór ida (agora bolu nuʼudar pioneiru) husi Oklahoma, Estadus Unidus hakerek: “Ema barak iha ami-nia área serbisu atu keʼe rai hodi buka anar-fatuk, no sira mak kiak tebes.” Nia hatete katak bainhira ema rona mensajen husi revista Golden Age, sira tanis makaʼas. Nia mós hatete: “Ami kontente tebes tanba bele fó kmaan ba sira.”

Estudante Bíblia sira-neʼe hatene katak Jesus nia liafuan iha Lucas 10:2 mak importante tebes. Eskritura neʼe dehan: “Serbisu koʼa nian boot tebes, maibé serbisu-naʼin uitoan deʼit.” Bainhira tinan 1922 remata, sira sai laran-manas liután atu haklaken Maromak nia Ukun iha mundu tomak.

^ Ema balu bolu irmaun Rutherford “Juís” tanba dala ruma nia serbisu nuʼudar juís iha Missouri, Estadus Unidus.