Skip to content

Skip to table of contents

Matan-moris hanesan Jesus nia apóstolu sira

Matan-moris hanesan Jesus nia apóstolu sira

“Hein ho matan-moris bá.”—MC 14:34.

1-3. Iha kalan antes Jesus mate, oinsá mak apóstolu sira la matan-moris? Oinsá mak ita hatene katak sira aprende husi sira rasik nia sala?

HANOIN toʼok kalan ikus neʼebé Jesus iha rai. Jesus ho ninia apóstolu sira laʼo ba jardín Getsémani, besik Jerusalém. Tanba Jesus presiza hanoin kona-ba buat barak neʼebé importante, nia buka fatin hodi nia bele tuur mesak atu halo orasaun.—Mt 26:36; Joao 18:1, 2.

2 Jesus lori ninia apóstolu naʼin-tolu, Pedro, Tiago, ho João no bá dook iha jardín laran. Tuirmai, nia dehan: “Hela iha neʼe hodi hein ho matan-moris bá.” Jesus husik sira naʼin-tolu, no nia bá mesak atu halo orasaun. Kuandu nia fila fali mai, nia haree sira toba hela, tan neʼe nia hatete ba sira: “Hadeer.” Maibé, ida-neʼe akontese dala rua tan! Iha kalan neʼebá, apóstolu hotu la matan-moris, toʼo ikusmai sira husik Jesus mesak no halai-sees deʼit!—Mc 14:34, 38, 50.

3 Klaru katak apóstolu sira arrepende an kona-ba neʼe. Ita mós hatene katak sira aprende husi sira rasik nia sala, tanba livru Apostolu hatudu katak sira fó ezemplu diʼak kona-ba matan-moris nafatin. Ita mós bele fiar katak sira-nia ezemplu diʼak book sira-nia maluk kristaun atu halo tuir. Ohin loron, ita moris iha tempu neʼebé ita presiza duni atu matan-moris. (Mt 24:42) Tan neʼe, mai ita aprende buat tolu husi livru Apostolu kona-ba oinsá mak ita bele matan-moris nafatin.

MATAN-MORIS ATU HATENE FATIN DIʼAK ATU HAKLAKEN

4, 5. Oinsá mak espíritu santu hatudu dalan ba Paulo ho ninia maluk sira?

4 Primeiru, apóstolu sira matan-moris atu hatene kona-ba iha neʼebé mak diʼak atu haklaken. Istória ida iha livru Apostolu hatudu oinsá Jesus uza espíritu santu, neʼebé Jeová fó ba nia, atu hatudu dalan ba apóstolu Paulo ho ninia maluk sira. (Apos 2:33) Mai ita haree saida mak akontese.—Lee Apostolu 16:6-10.

5 Paulo, Silas, no Timóteo sai husi sidade Listra neʼebé iha parte súl iha rai-Galásia. Liutiha loron balu, sira toʼo dalan boot ida neʼebé lori sira ba parte oeste iha rai-Ásia. Sira hakarak laʼo iha dalan neʼebá tanba iha sidade barak ho ema rihun ba rihun neʼebé presiza atu rona kona-ba Kristu. Maibé, buat ruma hapara sira iha dalan. Versíkulu 6 hatete: “Sira laʼo liuhusi rai-Frígia no Galásia, basá espíritu santu la husik sira haklaken lia-menon iha Ásia tomak.” Ita la hatene tanbasá, maibé espíritu santu hapara Paulo ho ninia maluk sira atu labele haklaken iha Ásia. Klaru katak liuhusi espíritu santu, Jesus hakarak lori Paulo ho ninia maluk sira ba fatin seluk.

6, 7. (a) Saida mak akontese ba Paulo ho ninia maluk sira besik Bitínia? (b) Sira deside atu halo saida? Ida-neʼe lori rezultadu saida?

6 Sira bá neʼebé? Versíkulu 7 hatete: “Wainhira sira toʼo rai-Mísia nia oin, sira hakaʼas an atu liu ba Bitínia, maibé Jesus nia espíritu la husik sira.” Tanba espíritu santu hapara sira atu tama iha Ásia, Paulo ho ninia maluk sira fila hodi laʼo ba parte norte, hodi hanoin atu haklaken iha sidade sira iha rai-Bitínia. Maibé, kuandu sira besik ona Bitínia, dala ida tan, Jesus uza espíritu santu atu hapara sira. Karik Paulo ho ninia maluk sira sai bilán tebes. Sira hatene ona liafuan atu koʼalia, hatene mós oinsá atu haklaken, maibé la hatene iha neʼebé mak atu haklaken. Sira koko atu bá Ásia, maibé la bele. Sira koko atu bá Bitínia, no ida-neʼe mós la bele. Neʼe katak sira la koko ona atu bá fatin seluk ka lae? Lae, sira laran-manas nafatin!

7 Tan neʼe, sira deside atu laʼo iha dalan seluk. Versíkulu 8 hatete: “Neʼe duni, sira fila fali liuhusi Mísia hodi tun ba Tróade.” Sira fila ba parte oeste no laʼo dook maizumenus kilómetru 550, hodi liu deʼit sidade barak, no ikusmai sira toʼo sidade Tróade, neʼebé iha portu hodi bele saʼe ró ba rai-Masedónia. Ida-neʼe mak ba dala tolu neʼebé sira buka fatin atu haklaken. Versíkulu 9 dehan: “Iha kalan Paulo haree iha mehi katak ema Masedónia ida hamriik iha nia oin hodi husu nuneʼe ba nia: ‘Mai toʼo Masedónia atu tulun ami.’” Ikusmai, Paulo hatene atu haklaken iha neʼebé. Nuneʼe, sira la demora no saʼe ró bá Masedónia.

8, 9. Saida mak ita bele aprende husi Paulo nia istória?

8 Saida mak ita bele aprende husi istória neʼe? Kuandu Paulo ho ninia maluk sira komesa laʼo ba Ásia mak foin Maromak nia espíritu santu hapara sira. Depois, kuandu sira laʼo toʼo besik Bitínia mak foin Jesus hanetik Paulo atu labele bá neʼebá. Ikusmai, kuandu Paulo toʼo tiha iha Tróade mak foin Jesus hatudu dalan ba nia hodi bele bá Masedónia. Nuʼudar kongregasaun nia Ulun, Jesus mós bele halo hanesan neʼe ba ita. (Kol 1:18) Porezemplu, karik ita hanoin atu foti serbisu pioneiru, ka hanoin atu muda ba fatin neʼebé presiza haklaken-naʼin. Maibé, kuandu ita halo buat ruma atu laʼo ba oin hodi halo tuir ita-nia planu neʼe mak foin Jesus sei hatudu dalan ba ita liuhusi espíritu santu. Hanoin toʼok ezemplu neʼe: Xofér bele fila karreta ba liman-loos ka karuk, maibé, atu halo nuneʼe, karreta neʼe nia motór tenke moris no laʼo ba oin. Nuneʼe mós ho ita, se ita laʼo ba oin hodi hakaʼas an atu kumpre ita-nia planu mak Jesus bele ajuda ita atu aumenta ita-nia serbisu haklaken.

9 Oinsá se ita hakaʼas an maibé la hetan kedas rezultadu diʼak? Ita sei para deʼit tanba hanoin katak Maromak nia espíritu santu la ajuda ita ka lae? Hanoin-hetan katak Paulo mós hasoru situasaun neʼebé hanetik nia. Maski nuneʼe, nia hakaʼas an nafatin atu laʼo ba oin toʼo ikusmai nia hetan fatin diʼak atu haklaken. Se ita mós hakaʼas an nafatin atu laʼo ba oin, ita bele hetan rezultadu neʼebé diʼak.—1 Kor 16:9.

MATAN-MORIS HODI HALO ORASAUN

10. Tanbasá mak importante atu halo orasaun beibeik?

10 Agora, mai ita koʼalia kona-ba buat ida tan neʼebé ita bele aprende husi ema kristaun sira iha apóstolu sira-nia tempu. Sira matan-moris hodi la kole atu halo orasaun. (1 Ped 4:7) Nuneʼe, atu ita bele matan-moris nafatin, importante tebes atu halo orasaun beibeik. Iha jardín Getsémani, antes ema kaer Jesus, nia hatete ba ninia apóstolu naʼin-tolu: “Imi matan-moris neon-naʼin bá hodi harohan.”Mt 26:41.

11, 12. Tanbasá mak Herodes fó-terus ba ema kristaun sira? Nia halo saida deʼit?

11 Pedro rona ida-neʼe, no liutiha tinan balu, nia haree rasik oinsá mak orasaun neʼebé halo ho laran iha kbiit duni. (Lee Apostolu 12:1-6.) Versíkulu primeiru iha kapítulu 12 hatudu katak Herodes fó-terus ba ema kristaun sira tanba nia hakarak halo ema judeu sira kontente. Karik Herodes rona katak Tiago mak apóstolu ida neʼebé kolega besik ho Jesus. Tan neʼe, Herodes haruka oho Tiago “ho surik”. (Versíkulu 2) Kongregasaun lakon apóstolu doben ida. Ema kristaun sira hetan susar boot!

12 Herodes halo saida tan? Versíkulu 3 hatete: “Wainhira nia haree katak judeu sira haksolok tanba neʼe, nia kaer mós Pedro.” Karik Herodes hatene ona katak uluk apóstolu sira, inklui mós Pedro, sai husi kadeia ho milagre. (Apos 5:17-20) Tan neʼe, Herodes “hatama [Pedro] iha dadur laran ho guarda sanulu-resin-neen” tanba “nia hakarak lori [Pedro] ba povu wainhira festa Páskua liu tiha ona”. (Versíkulu 4) Hanoin toʼok! Herodes haruka guarda naʼin-rua kesi metin ho Pedro, ida iha sorin loos no ida iha sorin karuk. Versíkulu neʼe iha Bíblia Tradusaun Mundu Foun hatudu katak guarda sira-neʼe forma grupu haat, grupu ida ho ema naʼin-haat, no sira troka malu atu hein Pedro kalan loron atu nia la bele halai. Herodes nia hakarak mak hein toʼo Páskua ramata atu fó kastigu-mate ba Pedro hodi halo povu kontente. Iha situasaun susar hanesan neʼe, Pedro nia maluk kristaun sira bele halo saida?

13, 14. (a) Saida mak kongregasaun halo ba Pedro? (b) Ita bele aprende saida husi Pedro nia maluk sira-nia ezemplu?

13 Kongregasaun hatene ho loloos saida mak sira bele halo. Versíkulu 5 dehan: “Nuneʼe, Pedro hela iha dadur laran, maibé kreda harohan ho laran-manas ba Maromak ba Pedro nia diʼak.” Loos duni, sira halo orasaun ba Maromak ho laran hodi husu ajuda ba Pedro. Maski Tiago mate ona, maibé sira la husik ida-neʼe halo sira triste demais, no sira mós la hanoin katak halo orasaun saugati deʼit. Sira hatene katak Maromak Jeová rona no hafolin tebes ema loos nia orasaun no nia hatán ba orasaun sira neʼebé tuir ninia hakarak.—Ebr 13:18, 19; Tgo 5:16.

14 Ita bele aprende saida husi Pedro nia maluk sira-nia ezemplu? Atu matan-moris nafatin, ita presiza halo orasaun laʼós ba ita-nia diʼak deʼit maibé mós ba ita-nia maluk kristaun sira. (Ef 6:18) Ita hatene maluk kristaun ruma neʼebé hasoru daudauk susar ka lae? Karik balu tahan hasoru susar hanesan ema fó-terus sira tanba sira-nia fiar, governu bandu sira, ka dezastre naturál ruma. Diʼak atu ita halo orasaun ba sira-nia diʼak, loos ka lae? Karik ita mós hatene maluk ruma neʼebé hasoru susar oioin neʼebé ema seluk la hatene, hanesan problema iha família laran, sente laran-tun, ka moras. Diʼak atu hanoin kona-ba irmaun-irmán neʼebé iha situasaun hirak-neʼe no temi sira-nia naran kuandu ita halo orasaun ba Jeová neʼebé “rona orasaun”.—Sal 65:2.

15, 16. (a) Esplika toʼok oinsá mak Jeová nia anju ajuda Pedro sai husi kadeia. (Haree dezeñu iha kraik.) (b) Oinsá mak istória neʼe ajuda ita?

15 Entaun, saida mak akontese ba Pedro? Iha kalan ikus iha kadeia laran, kuandu nia toba hela iha guarda naʼin-rua nia leet, milagre ida akontese ba Pedro. (Lee Apostolu 12:7-11.) Derrepente deʼit, naroman nabilan mosu iha kadeia laran. Anju ida hamriik, maibé guarda sira la haree nia, no anju neʼe fanu Pedro. No korrente neʼebé kesi metin Pedro nia liman namkore no monu tun deʼit! Tuirmai, anju neʼe lori Pedro sai husi dadur, laʼo liu guarda sira, no sai husi odamatan boot besi nian neʼebé “loke an mesamesak”. Kuandu sira iha liʼur ona, anju neʼe lakon fali. Pedro sai livre ona!

16 Kuandu ita hanoin didiʼak kona-ba oinsá Jeová uza ninia forsa atu ajuda ninia atan sira, ida-neʼe hametin ita-nia fiar, loos ka lae? Maski ita la hein Jeová atu halo milagre hodi salva ita, maibé ita fiar metin katak nia uza ninia forsa atu ajuda ninia atan sira ohin loron. (2 Crôn 16:9) Liuhusi espíritu santu, nia bele ajuda ita atu tahan susar naran deʼit neʼebé ita hasoru. (2 Kor 4:7; 2 Ped 2:9) Lakleur tan, Jeová mós sei fó kbiit ba Jesus atu fó moris-hiʼas ba ema rihun ba rihun neʼebé mate ona hodi halo sira sai livre husi rate laran. (Joao 5:28, 29) Se ita tau fiar metin ba Maromak nia promesa, ida-neʼe fó aten-brani mai ita atu hasoru susar naran deʼit.

FÓ SASIN HO DIDIʼAK MASKI HASORU SUSAR OIOIN

17. Apóstolu Paulo hatudu ezemplu diʼak saida kona-ba haklaken ho laran-manas?

17 Agora, mai ita koʼalia kona-ba buat seluk tan neʼebé ita bele aprende husi apóstolu sira-nia ezemplu. Sira kontinua fó sasin ho didiʼak maski hasoru susar oioin. Atu matan-moris nafatin, importante tebes atu haklaken ho laran-manas no halo serbisu neʼe ho urjente. Apóstolu Paulo hatudu ezemplu diʼak kona-ba neʼe. Nia badinas atu haklaken hodi laʼo rai dook no harii kongregasaun barak. Maski Paulo hasoru susar oioin, maibé nia la lakon ninia laran-manas no la haluha katak serbisu neʼe urjente tebes.—2 Kor 11:23-29.

18. Maski Paulo iha dadur laran, oinsá mak nia nafatin fó sasin ba ema?

18 Iha livru Apostolu kapítulu 28 koʼalia kona-ba Paulo iha Roma nuʼudar dadur. Nia hein atu simu tesi-lia husi liurai Nero. Karik ema kesi metin Paulo ho korrente hamutuk ho guarda. Maski nuneʼe, situasaun neʼe la hapara nia atu haklaken! Nia nafatin buka dalan atu fó sasin ba ema. (Lee Apostolu 28:17, 23, 24.) Liutiha loron tolu deʼit husi loron neʼebé Paulo toʼo Roma, nia bolu ema judeu sira-nia naʼi-ulun no fó sasin ba sira. Depois iha loron ida seluk, Paulo fó sasin ba ema barak liután. Versíkulu 23 hatete: “Sira [ema judeu iha Roma] marka loron ho nia no ema barak halibur an iha nia uma. Husi dadeer-saan toʼo kalan-boot, nia hatoʼo nia hanorin ba sira, hodi fó sasin ba Maromak nia reinu no husi Moisés no profeta sira, nia buka atu halo sira fiar duni kona-ba Jesus.”

19, 20. (a) Oinsá mak Paulo konsege fó sasin ho didiʼak? (b) Maski ema balu la simu lia-foun diʼak, Paulo halo saida?

19 Oinsá mak Paulo konsege haklaken ho didiʼak? Versíkulu 23 hatudu buat balu neʼebé nia halo. (1) Nia koʼalia liuliu kona-ba Maromak nia Reinu no Jesus Kristu. (2) Nia buka atu halo sira fiar duni. (3) Nia uza eskritura atu hanorin ba ema. (4) Nia la hanoin nia rasik nia diʼak hodi fó sasin “husi dadeer-saan toʼo kalan-boot”. Paulo fó sasin neʼebé book makaʼas ema nia laran, maibé laʼós ema hotu mak simu. Versíkulu 24 hatete: “Balun fiar duni buat neʼebé nia hatete, maibé balun lae.” Tanba sira-nia liafuan la tuir malu, sira fila ba uma.

20 Kuandu Paulo haree ema balu la simu lia-foun diʼak, ida-neʼe halo nia laran-tun ka lae? Lae! Apostolu 28:30, 31 hatete: “Paulo hela iha nia uma ba tinan rua iha nia uma rasik. Nia simu sira hotu neʼebé hakbesik nia, ho laran-metin no la hetan susar ruma, nia haklaken Maromak nia reinu no hanorin kona-ba Naʼi Jesus Kristu.” Ho liafuan furak neʼe mak livru Apostolu ramata.

21. Ita bele aprende saida husi Paulo nia ezemplu?

21 Ita bele aprende saida husi Paulo nia ezemplu? Maski nia iha dadur laran no la bele bá haklaken husi uma ba uma, maibé ida-neʼe la halo nia laran-tun. Nia kontinua haklaken ba ema hotu neʼebé vizita nia. Hanesan neʼe mós ohin loron, maski ita-nia irmaun-irmán balu iha kadeia laran tanba sira-nia fiar, maibé sira kontinua haklaken ho laran-kontente. Iha mós irmaun-irmán sira neʼebé la bele sai husi uma tanba sira ferik-katuas ka hela kleur iha ospitál tanba moras. Maibé sira fó sasin ba doutór no mós ba ema neʼebé mai vizita sira. Sira laran-manas duni atu fó sasin ho didiʼak kona-ba Maromak nia Reinu. Ita hafolin tebes sira-nia ezemplu!

22. (a) Saida mak ajuda ita atu hetan benefísiu husi livru Apostolu? (Haree kaixa iha leten.) (b) Nuʼudar ita hein mundu aat neʼe nia rohan, ita hakarak halo saida?

22 Klaru katak iha livru Apostolu, ita bele aprende buat barak husi Jesus nia apóstolu sira no ema kristaun seluk nia ezemplu neʼebé hatudu matan-moris. Nuʼudar ita hein mundu aat neʼe nia rohan, mai ita halo tuir sira-nia ezemplu atu haklaken ho aten-brani no laran-manas. Sin, la iha knaar seluk neʼebé importante liu duké ita-nia knaar atu “fó sasin” ho didiʼak kona-ba Maromak nia Reinu!—Apos 28:23.

[Pergunta estudu nian]

[Kaixa iha pájina 13]

HAFOLIN LIUTÁN LIVRU APOSTOLU

Irmaun ida neʼebé iha knaar atu vizita kongregasaun sira, depois nia lee tiha livru “Memberikan Kesaksian yang Saksama” tentang Kerajaan Allah, nia dehan katak livru neʼe ajuda nia atu hafolin liután livru Apostolu. Nia dehan: “Uluk, haʼu lee livru Apostolu dala barak, maibé haʼu hanesan laʼo iha nakukun laran hodi uza ókulu neʼebé lamoos no kaer lilin. Maibé agora haʼu komprende livru Apostolu diʼak liután no sente hanesan haʼu iha loro-matan nia naroman.”

[Dezeñu iha pájina 12]

Anju ida lori Pedro sai husi kadeia liuhusi odamatan boot