Skip to content

Skip to table of contents

Ita hatudu hahalok saida?

Ita hatudu hahalok saida?

“Naʼi Jesus Kristu nia grasa hela ho imi tanba hahalok diʼak neʼebé imi hatudu.”—FLM 25, MF.

1. Kuandu apóstolu Paulo hakerek karta ba ema kristaun sira, dala barak nia hatete saida?

KUANDU apóstolu Paulo hakerek karta ba ema kristaun sira, dala barak nia hatete katak nia hein Maromak no Kristu atu simu hahalok diʼak neʼebé sira hatudu. Porezemplu, iha ninia karta ba kongregasaun iha Galasia, nia hakerek: “Ita-nia Naʼi Jesus Kristu nia grasa hela ho imi hotu tanba hahalok diʼak neʼebé imi hatudu, maun-alin sira. Amen.” (Gal 6:18, MF) Kuandu Paulo temi liafuan “hahalok diʼak neʼebé imi hatudu”, neʼe kona-ba saida?

2, 3. (a) Kuandu Paulo koʼalia kona-ba “hahalok diʼak”, nia koʼalia kona-ba saida? (b) Kona-ba ita-nia hahalok, pergunta saida deʼit mak ita bele husu ba ita-nia an?

2 Kuandu Paulo temi liafuan “hahalok diʼak”, nia koʼalia kona-ba dalan diʼak neʼebé ema hanoin, koʼalia, no halo buat ruma. Karik ema ida iha hahalok diʼak hanesan laran-maus, laran-diʼak, laran-luak, hanoin ema, ka prontu atu fó perdua. Bíblia mós hatete katak diʼak atu hatudu hahalok “laran-maus no diʼak” no mós “hahalok hakmatek”. (1 Ped 3:4; Prov 17:27) Maibé, iha mós ema neʼebé hatudu hahalok la diʼak, hanesan iha toman atu koʼalia kona-ba buat neʼebé halo ema laran-kanek, buka deʼit rikusoin, hirus lalais, ka la gosta ema seluk atu haruka nia halo buat ruma. Liután neʼe, ema balu hatudu hahalok neʼebé la tuir morál, no lakohi halo tuir Maromak.

3 Kuandu Paulo hatete: “Naʼi hela ho ó tanba hahalok diʼak neʼebé ó hatudu”, nia fó laran-manas ba ninia maluk kristaun atu halo tuir Kristu nia ezemplu no hatudu haholok neʼebé monu loos iha Maromak nia laran. (2 Tim 4:22, MF; lee  Koloso 3:9-12.) Tan neʼe, diʼak atu husu ba ita-nia an: ‘Haʼu hatudu hahalok saida? Oinsá mak haʼu bele hadiʼa liután haʼu-nia hahalok atu halo Maromak kontente? Oinsá mak haʼu bele haburas hahalok diʼak iha kongregasaun?’ Porezemplu, iha toʼos ai-funan nian, ai-funan ida-idak mak halo toʼos neʼe sai furak tebes. Nuneʼe mós ho ita, ita-nia hahalok hanesan “ai-funan” ida neʼebé halo kongregasaun haree furak ka lae? Ita presiza hakaʼas an atu hatudu hahalok hanesan neʼe. Entaun, mai ita haree oinsá mak ita bele hatudu hahalok neʼebé halo Maromak kontente.

HADOOK AN HUSI MUNDU NIA ESPÍRITU

4. Saida mak “mundu nia espíritu”?

4 Bíblia mós hatete: “Ita la simu mundu nia espíritu maibé espíritu neʼebé mai husi Maromak.” (1 Kor 2:12) Saida mak “mundu nia espíritu”? Espíritu neʼe mak hanesan ho espíritu neʼebé temi iha Efeso 2:2, hodi dehan: “[Uluk] imi moris hela tuir mundu neʼe, hodi halo tuir ida neʼebé ukun nia, espíritu neʼebé book an iha ema ulun-toos sira-nia laran.” “Mundu nia espíritu” mak dalan neʼebé ema barak iha mundu neʼe hanoin atu halo buat ruma, no espíritu neʼe hanesan anin neʼebé haleʼu ita iha fatin hotu. Porezemplu, ohin loron ema barak hatudu espíritu neʼe hodi hanoin: ‘Ema ida labele manda haʼu atu halo buat ida!’, ka ‘Haʼu tenke defende haʼu-nia direitu!’ Sin, ema hanesan neʼe hatudu katak sira “ema ulun-toos” hanesan Satanás, neʼebé lakohi halo tuir Maromak.

5. Ema balu iha Israel hatudu hahalok aat saida?

5 Hahalok hanesan neʼe laʼós buat neʼebé ema ohin loron deʼit mak hatudu. Iha Moisés nia tempu, Coré kontra hasoru ema neʼebé serbí nuʼudar ulun-naʼin iha povu Israel, liuliu Aarão no ninia oan sira, neʼebé serbí nuʼudar amlulik. Karik Coré hatene sira-nia fraku, ka hanoin katak Moisés fó knaar espesiál oioin ba ninia família deʼit. Maski ita la hatene ho loloos kona-ba Coré nia hanoin, ita hatene ho klaru katak nia komesa hanoin tuir ema nia hanoin, laʼós tuir Jeová nia hanoin. Tan neʼe, Coré la hatudu respeitu ba ema neʼebé Jeová hili atu halo ninia serbisu, hodi dehan: “Toʼo ona . . . Tanbasá mak imi foti imi-nia an aas liu fali Jeová nia kongregasaun?” (Núm 16:3) Nuneʼe mós ho Datan no Abiram, sira koʼalia hasoru Moisés katak nia koko atu domina sira. Kuandu Moisés husu sira atu mai hasoru nia, sira hatete ho foti-an: “Ami sei la bá!” (Núm 16:12-14) Sira-nia hahalok neʼe halo Jeová la kontente, no ikusmai Jeová fó kastigu-mate ba sira hotu neʼebé kontra hasoru ema neʼebé nia hili.—Núm 16:28-35.

6. Iha apóstolu sira-nia tempu, ema kristaun balu hatudu hahalok aat saida? Tanbasá?

6 Iha apóstolu sira-nia tempu, ema kristaun balu mós la hatudu respeitu ba sira neʼebé iha knaar atu tau matan ba kongregasaun no komesa koʼalia hasoru sira. (Jud 8, MF) Karik sira hatudu hahalok hanesan neʼe tanba sira la kontente ho knaar neʼebé sira rasik iha ona. Sira mós book fali ema seluk atu la hatudu respeitu ba sira neʼebé hakaʼas an atu halaʼo knaar oioin neʼebé Maromak mak fó ba sira iha kongregasaun laran.—Lee 3 Joao 9, 10.

7. Ita presiza kuidadu atu labele haburas hanoin saida?

7 Klaru katak Maromak la simu duni hahalok hanesan neʼe iha kongregasaun laran. Tanba katuas kristaun sira ohin loron mós ema sala-naʼin hanesan ho katuas sira iha Moisés no apóstolu João nia tempu, ita presiza kuidadu atu labele haburas hanoin neʼebé la loos. Porezemplu, se katuas ida halo sala ruma neʼebé hakanek ita-nia laran, ita labele halo tuir ema mundu nia hanoin hodi dehan: “Haʼu hakarak justisa”, ka “Tenkesér halo buat ruma kona-ba irmaun neʼe”! Ita presiza hanoin-hetan katak Jeová bele haluha deʼit sala kiʼik neʼebé ita halo, inklui mós katuas sira-nia sala. Ita mós bele halo hanesan neʼe ka lae? Ema kristaun balu neʼebé halo sala boot la simu atu hasoru katuas sira neʼebé iha knaar atu ajuda sira tanba deʼit sira la gosta hahalok ruma husi katuas. Hahalok neʼe bele kompara ho ema moras ida neʼebé lakohi simu tratamentu atu kura ninia moras tanba deʼit nia la gosta hahalok ruma husi doutór.

8. Eskritura saida deʼit mak bele ajuda ita atu iha hanoin neʼebé loos kona-ba katuas sira iha kongregasaun?

8 Atu labele haburas hahalok aat hanesan neʼe, ita presiza hanoin-hetan katak Jesus ‘kaer fitun hitu iha ninia liman kuana’. “Fitun” neʼe reprezenta katuas sira neʼebé hetan kose-mina, maibé ida-neʼe mós kona-ba katuas kristaun hotu iha kongregasaun. Jesus bele halo buat naran deʼit ho “fitun” sira-neʼe hodi tuir ninia hakarak. (Apok 1:16, 20) No mós, nuʼudar kongregasaun nia Ulun neʼebé iha “matan hanesan ahi-lakan”, Jesus hatene buat hotu neʼebé katuas sira halo. Tan neʼe, se katuas ida presiza duni atu hetan konsellu ka dixiplina, Jesus sei hadiʼa problema neʼe iha tempu neʼebé loos no iha dalan neʼebé loos. (Apok 1:14) Nuʼudar ita hein ba tempu neʼe, ita presiza nafatin hatudu respeitu ba katuas sira, neʼebé iha Jesus nia “liman kuana”. Paulo hatete: “Rona imi-nia naʼi-ulun sira no halo tuir buat neʼebé sira dehan ba imi, basá . . . sira tau matan ba imi no sei hatán ba Maromak. Halo sira haksolok iha knaar ida-neʼe, laʼós ho laran todan, lae karik, imi rasik sei lakon.”—Ebr 13:17.

9. (a) Kuandu katuas sira fó konsellu ka dixiplina ba ema kristaun ida, dala ruma ema neʼe hatudu hahalok saida? (b) Kuandu ita hetan konsellu ka dixiplina, diʼak atu ita halo saida?

9 Kuandu katuas sira fó konsellu ba ema kristaun ida ka hasai ninia knaar iha kongregasaun, dala ruma ema neʼe hatudu sai nia ema oinsá loos. Porezemplu, katuas sira ho laran-diʼak fó konsellu ba irmaun joven ida tanba nia halimar video game neʼebé nakonu ho violénsia. Maibé tanba nia la simu konsellu neʼe no la tuir ona kritériu husi Bíblia atu serbí nuʼudar atan ba kongregasaun, katuas sira hasai ninia knaar espesiál neʼe. (Sal 11:5; 1 Tim 3:8-10) Ikusmai, irmaun neʼe komesa koʼalia ba ema seluk katak nia la simu katuas sira-nia desizaun, no hakerek beibeik karta ba sukursál hodi kritika katuas sira. Nia mós book ema seluk iha kongregasaun atu hakerek karta ba sukursál. Maibé tuir loloos, se ita buka razaun oioin kona-ba ita-nia hahalok sala, ida-neʼe bele estraga dame iha kongregasaun laran no la lori buat diʼak ba ema ida. Kuandu ita hetan konsellu ka dixiplina, diʼak liu atu haree ida-neʼe nuʼudar oportunidade atu hatene ita rasik nia fraku no simu kedas konsellu.—Lee Lamentações 3:28, 29. *

10. (a) Husi Tiago 3:16-18, ita bele aprende saida kona-ba hahalok diʼak no ladiʼak? (b) Rezultadu saida mak ita bele hetan kuandu ita hatudu hahalok neʼebé tuir “matenek husi lalehan”?

10 Tiago 3:16-18 hanorin ita kona-ba hahalok diʼak saida deʼit mak ita presiza hatudu no hahalok ladiʼak saida deʼit mak ita labele hatudu iha kongregasaun laran, hodi dehan: “Wainhira ema hakarak buat boot ho laran-moras no hanoin deʼit nia an, susar boot no hahalok aat sira sei mosu mai. Maibé matenek husi lalehan, uluknanain, mak moos, hadame malu, laran-kmaus, hanoin tuir buat neʼebé loos, laran-luak no fó fuan diʼak barak, koʼalia loloos no la halo ema bilán. Sira neʼebé buka dame kari ai-hun neʼebé sei fó fuan justisa nian.” Kuandu ita hatudu hahalok neʼebé tuir “matenek husi lalehan”, ita haleno Maromak nia hahalok, no rezultadu mak ita haburas hahalok diʼak no dame iha kongregasaun laran.

HATUDU RESPEITU IHA KONGREGASAUN

11. (a) Se ita iha hanoin neʼebé loos, ita sei la halo saida? (b) Saida mak ita bele aprende husi David nia ezemplu?

11 Ita presiza hanoin-hetan katak Jeová mak fó knaar ba katuas sira atu “tau matan ba Maromak nia kongregasaun”. (Apos 20:28, MF; 1 Ped 5:2) Tan neʼe, maski ita serbí nuʼudar katuas ka la iha knaar hanesan neʼe, ita hotu presiza hatudu respeitu ba Maromak nia arranju. Se ita iha hanoin neʼebé loos, ita sei la hanoin demais kona-ba pozisaun ka knaar iha kongregasaun. Porezemplu, kuandu Liurai Saul iha nasaun Israel hanoin katak loron ida David mak sei sai liurai, nia komesa “deskonfia David”. (1 Sam 18:9) Tanba Saul haburas hanoin aat, ida-neʼe book nia atu hakarak oho David. Duké ita sai hanesan Saul neʼebé hanoin demais kona-ba pozisaun, diʼak liu atu ita haburas hahalok diʼak hanesan David. Maski David hetan susar oioin neʼebé la iha justisa, nia sempre hatudu respeitu ba ema neʼebé Maromak mak fó kbiit atu halaʼo knaar ruma.—Lee 1 Samuel 26:23. *

12. Saida deʼit mak ita presiza halo atu haburas unidade iha kongregasaun?

12 Tanba ita hotu iha hanoin neʼebé la hanesan, dala ruma ida-neʼe bele halo ita hirus malu. Buat hanesan neʼe mós bele akontese ho irmaun sira neʼebé serbí nuʼudar katuas. Bíblia fó konsellu diʼak kona-ba neʼe, hodi dehan: “Buka atu sai uluk atu hamtaʼuk maluk sira”, no dehan mós: “Keta hanoin katak imi matenek liu fali ema seluk.” (Rom 12:10, 16) Ida-neʼe hatudu katak duké hakarak ema atu simu ita-nia hanoin mak loos, ita presiza rekoñese katak dala ruma ema seluk nia hanoin mós loos. Se ita hakaʼas an atu komprende ema seluk nia hanoin, ida-neʼe sei ajuda ita atu haburas unidade iha kongregasaun.—Flp 4:5.

13. Depois ita fó sai tiha ita-nia hanoin kona-ba buat ruma, ita presiza halo saida? Ita bele halo tuir Bíblia nia ezemplu saida?

13 Ida-neʼe dehan katak se ita haree buat ruma neʼebé ita sente presiza hadiʼa iha kongregasaun, sala ka lae atu fó sai ita-nia hanoin kona-ba neʼe? La sala. Porezemplu, iha apóstolu sira-nia tempu, problema ida mosu neʼebé halo irmaun barak iha kongregasaun haksesuk malu tanba iha hanoin la hanesan. Tan neʼe, “sira haruka Paulo ho Barnabé no sira seluk tan atu saʼe ba Jerusalém hodi koʼalia ho apóstolu sira no katuas sira kona-ba buat neʼe”. (Apos 15:2) Klaru katak irmaun sira-neʼe ida-idak iha hanoin neʼebé la hanesan. Maski nuneʼe, depois irmaun sira-neʼe fó sai tiha sira ida-idak nia hanoin no apóstolu ho katuas sira halo tiha desizaun kona-ba neʼe ho espíritu santu nia ajuda, sira la koʼalia tan kona-ba sira-nia hanoin rasik. Kuandu kongregasaun sira simu karta kona-ba desizaun neʼe, sira “haksolok ho lia-menon neʼe” no sai “metin liután iha fiar”. (Apos 15:31; 16:4, 5) Ohin loron mós, depois ita fó sai tiha ba katuas sira kona-ba buat ruma neʼebé halo ita laran-susar, ita presiza tau fiar katak sira sei hanoin didiʼak kona-ba neʼe no halo desizaun neʼebé diʼak.

HATUDU HAHALOK DIʼAK BA MALU

14. Saida mak dalan ida atu ita hatudu hahalok diʼak ba ema seluk?

14 Ita-nia relasaun ho ema seluk fó oportunidade barak mai ita atu hatudu hahalok diʼak. Dalan ida neʼebé ita bele halo nuneʼe mak hodi prontu atu fó perdua ba ema neʼebé hakanek ita-nia laran. Maromak nia Liafuan hatete: “Simu malu didiʼak, tahan malu wainhira imi iha buat ruma hasoru ema seluk. Imi sei perdua malu nuʼudar Naʼi [Jeová] fó perdua ona ba imi.” (Kol 3:13) Liafuan “wainhira imi iha buat ruma hasoru ema seluk” hatudu katak dala ruma ita iha razaun duni atu sente laran-kanek tanba ema seluk nia hahalok. Maibé, ita labele husik buat kiʼik neʼebé ita la gosta kona-ba ema seluk atu halo ita sai hirus no estraga dame iha kongregasaun laran. Duké halo nuneʼe, ita presiza hakaʼas an atu halo tuir Jeová nia ezemplu hodi prontu atu fó perdua ba ita-nia maluk sira no kontinua halaʼo serbisu ba Jeová hamutuk ho sira.

15. (a) Husi Job nia ezemplu, saida mak ita bele aprende kona-ba fó perdua ba ema seluk? (b) Oinsá mak halo orasaun bele ajuda ita atu hatudu hahalok diʼak?

15 Ita bele aprende kona-ba fó perdua ba ema seluk husi Job nia ezemplu. Kuandu Job hetan susar oioin, ninia kolega naʼin-tolu koʼalia buat barak neʼebé hakanek ninia laran duké fó kmaan ba nia. Maski nuneʼe, Job fó perdua ba sira. Saida mak ajuda nia atu halo nuneʼe? “Nia halo orasaun kona-ba ninia maluk sira-nia diʼak.” (Jó 16:2; 42:10) Nuneʼe mós ho ita, se ita sente la diʼak ho ema ruma, ita bele halo orasaun kona-ba nia tanba halo ida-neʼe bele troka ita-nia hanoin kona-ba ema neʼe. Kuandu ita halo orasaun kona-ba ita-nia maluk kristaun hotu, ida-neʼe ajuda ita atu sente kona-ba sira hanesan Jesus sente. (Joao 13:34, 35) Ita mós presiza halo orasaun ba Maromak atu husu ninia espíritu santu. (Lc 11:13) Hodi halo nuneʼe, Maromak nia espíritu santu sei ajuda ita atu hatudu hahalok diʼak ba malu nuʼudar ema kristaun neʼebé loos.—Lee Galasia 5:22, 23.

ITA IDA-IDAK NIA HAHALOK DIʼAK LORI BENSAUN BA KONGREGASAUN

16, 17. Hahalok saida deʼit mak ita ida-idak hakarak hatudu?

16 Kuandu ita ida-idak hakaʼas an atu hatudu nafatin hahalok diʼak, ida-neʼe lori bensaun ba kongregasaun tomak. Karik lisaun neʼe ajuda ita atu haree katak ita presiza hadiʼa liután ita-nia hahalok hodi haburas hahalok diʼak iha kongregasaun. Se nuneʼe, ita presiza husik Maromak nia Liafuan hatudu oinsá mak ita bele hadiʼa liután ita-nia hahalok. (Ebr 4:12) Apóstolu Paulo, neʼebé hakarak hatudu ezemplu diʼak iha kongregasaun, hatete: “Haʼu laran la hetan sala ida hasoru haʼu, maibé neʼe la dehan katak haʼu loos ona; ida neʼebé tesi lia mai haʼu mak Naʼi [Jeová] rasik.”—1 Kor 4:4.

17 Ita hotu bele fó laran-manas ba malu atu hatudu hahalok diʼak iha kongregasaun hodi hakaʼas an atu haleno Maromak nia hahalok no la hatudu hahalok ladiʼak, hanesan hakarak ema seluk atu simu ita-nia hanoin mak loos no la kontente ho knaar neʼebé ita iha ona. Liután neʼe, kuandu ita prontu atu fó perdua ba ema seluk no iha hanoin neʼebé diʼak kona-ba sira, ita bele haburas dame ho ita-nia irmaun-irmán sira. (Flp 4:8) Nuʼudar ita halo buat hirak-neʼe, ita bele fiar katak “hahalok diʼak neʼebé ita hatudu” sei halo Jeová no Jesus kontente.—Flm 25.

^ par. 9 Lamentações 3:28, 29: “28 Husik nia tuur mesak no nonook, tanba nia tau buat ruma iha ninia leten. 29 Husik nia hakruʼuk an hodi taka ninia oin iha rai-rahun. Karik iha esperansa.”

^ par. 11 1 Samuel 26:23: “Jeová mak sei selu fali ba ema ida-idak nia rasik nia justisa no nia rasik nia laran-metin, tanba ohin neʼe, Jeová entrega ó iha haʼu-nia liman maibé haʼu lakohi foti haʼu-nia liman hasoru ema neʼebé Jeová mak kose-mina.”