Funu iha Ukránia no mudansa boot iha klima kontinua hanetik makaʼas distribuisaun ba ai-han iha mundu tomak. Neʼe akontese liuliu iha rai kiak sira neʼebé susar ba ema barak atu hetan ai-han natoon ba moris loroloron nian.

•   “Konflitu, mudansa boot iha klima, folin ba enerjia saʼe no buat seluk tan, afeta ba produsaun ai-han no ai-han sai menus ba beibeik.”—António Guterres, sekretáriu jerál Nasoins Unidas, 17 Jullu 2023.

•   “Rúsia la hola parte ona iha akordu kona-ba esporta fini sira ho seguru husi Ukránia ba rai seluk. Matenek-naʼin sira hanoin katak neʼe sei halo krize ai-han iha mundu tomak sai aat liután no presu ba ai-han sai karun liután iha rai kiak sira, liuliu iha Áfrika Norte no Médiu Oriente.”—Atalayar.com, 23 Jullu 2023.

 Haree toʼok saida mak Bíblia dehan kona-ba krize ai-han no futuru ba mundu neʼe.

•   Jesus dehan: “Nasaun ida sei kontra nasaun seluk no ukun ida sei kontra ukun seluk, no rai-hamlaha . . . sei mosu iha fatin oioin.”—Mateus 24:7.

•   Livru Apokalipse koʼalia kona-ba kuda haat simbóliku. Kuda sira-neʼe ida no ema neʼebé saʼe kuda neʼe reprezenta funu. Kuda ida seluk neʼebé tuir kuda neʼe reprezenta rai-hamlaha, neʼe katak susar ba ema atu hetan ai-han no ai-han nia folin saʼe makaʼas. “Haʼu hateke no haree kuda metan ida mai. Ida neʼebé saʼe kuda neʼe kaer hela dasin iha ninia liman. Haʼu rona lian ida . . . neʼebé dehan: ‘Trigu kilograma ida folin denáriu ida [neʼe mak folin hanesan saláriu loron ida nian] no sevada kilograma tolu folin denáriu ida.’”—Apokalipse 6:5, 6, nota.

 Bíblia nia profesia kona-ba krize ai-han sai loos daudaun ohin loron, tempu neʼe mak Bíblia bolu nuʼudar “loron ikus sira”. (2 Timóteo 3:1) Atu buka-hatene liután kona-ba “loron ikus sira” no kuda haat iha livru Apokalipse, haree vídeo Mundu nia situasaun troka ona husi tinan 1914 no lee informasaun “Kuda haat husi livru Apokalipse—Sira reprezenta saida?”

•   Bíblia fó sai matadalan diʼak atu ajuda ita tahan hasoru susar oioin, inklui folin ai-han saʼe no menus ai-han. Haree ezemplu balu iha informasaun “Oinsá atu moris ho osan uitoan deʼit?”

•   Bíblia mós fó ita esperansa katak situasaun sei sai diʼak. Bíblia promete kona-ba tempu neʼebé “sei iha ai-han barak iha rai” no ema hotu sei kuda no han husi sira-nia toʼos. (Salmo 72:16) Atu aprende liután kona-ba esperansa ba futuru no tanbasá Ita bele tau fiar, lee informasaun “Esperansa kapás iha futuru”.