1. Nagnino ty Satana ro azo ampitoviegne amy ty ndaty mpamandrike biby?

TY HAHAZO i biby fandrihe’ey ndra ty hamono aze ty tanjo o ndaty mpamandrike bibio. Va’e hampiasa fandrike sambe karaza’e reke mba hahazoa’e i biby fandrihe’ey. Ndra ty Baiboly aza fa nirehake izay. (Sal. 140:5) Akore ty atao ty ndaty mpamandrike biby mba hahavy ty biby fandrihe’e ho tratse ty fandrike ampiasae’e? Fantare’e heike ty mombamomba i bibỳ. Aia ty toeragne andehana’e? Ino ty raha tea’e? Ino ty fandrike tena hahavoa aze sady va’e ho tampoke aze? Hoe izay ka ty atao i Satana. Mandineke antika soa reke, le hentea’e tie aia ty andehanantikagne mateteke sady ino ty raha teantika. Ampiasae’e naho fa avy eo ze fandrike va’e hahavoa antika amy ty fotoagne tsy eretseretentikagne. Faie magnomey toky antika ty Baiboly fa ndra tie fa nivoafandry i Satana aza tika, le mbe azontikagne atao ty milay. Atoro io antika ka ty hahavy antika tsy ho voafandrike.

2. Ino ty fandrike roe tena ahavoa i Satana?

² Ty firohafagne naho ty fagniriagne tsy mete afa-po * ty fandrike roe tena ahavoa i Satana. Fa agn’arivo’e taogne ty nampiasà i Satana o fandrike magnoho-doza rehoe, sady fa maro ty ndaty nivoa’e tamy ireo. Manahake ty atao ty mpamandri-borogne, le ty raha tea o vorogneo ty amandriha’e aze, ndra le avy le i vorogney ro fandrihe’e. (Sal. 91:3) Faie tsy voatere ho voafandry i Satana tikagne. Fa nagnino? Satria fa nampahafantare i Jehovah antika ty fandrike ampiasae i Satana.​—2 Kor. 2:11.

3. Nagnino ro nampanorate i Jehovah amy Baiboly ao ty tantara i ndaty nanjare nirohake naho nanagne fagniriagne tsy mete afa-po rey?

³ Mampitao antika ty Jehovah mba tsy hirohake naho hanagne fagniriagne tsy mete afa-po. Mandrisike antika reke mba handrambe  lesogne boake amy ty raha nanjò ty ndaty nanagne o toetse rehoe. Ho treantika ato fa nisy ndaty fa nanompo i Jehovah fa ela faie le mbe nivoafandry i Satana avao. Midika vao zay tie tsy maintsy ho voafandry i Satana iaby tika? Aha’a. Nampanorate i Jehovah amy Baiboly ao ty tantara i ndaty nivoafandrike rey mba “ho fampitaoagne antika.” (1 Kor. 10:11) Fohi’e fa afake mandrambe lesogne boake amy iareo tika mba tsy ho tratse i fandry i Devoly rey ndra ho afake hilay naho ohatse nivoafandri’e.

4. Ino ty ho voka’e naho mirohake tika?

⁴ Tea i Satana hirohake tika. Ty anto’e, hai’e tie naho itika mirohake, le hanjare hanahake aze sady tsy hahazo i havelogne nainai’ey. (Ohab. 16:18) Izay ty nahavy i apostoly Paoly nampitao tie naho ‘mirohake ty ndaty raike, le va’e hihatse ama’e ka i fagnamelohagne i Devolỳ.’ (1 Tim. 3:6, 7) Va’e hanjò antika iaby zay, ndra fa ela tika ro nanompo i Jehovah, ndra vaho tsy ela.

5. Akore ty ahatreavagne tie mirohake ty ndaty raike, arake ty Mpitoriteny 7:16, 20?

⁵ Tea tegna ty ndaty mirohake. Atao i Satana ze hahavy antika ho tea tegna, le hifantoke amy ty tegnantika avao fa tsy amy i Jehovah, lohotsie naho fa miatreke olagne tika. Fa nisy ndaty vao ohatse nanao kitomboke azo, ndra nanao raha tsy rare’e tama’o? Tea i Satana naho boseke rehe, le magnomey tsiny i Jehovah ndra i fandaminagne. Tea’e ka naho mieretseretse rehe tie ty fomba fiheve’o manokagne avao ro hahavoavaha i olagney fa tsy ty fagnoriha’o ty tari-dala i Jehovah amy ty Saontsi’e ao.​—Vakio ty Mpitoriteny 7:16, 20.

6. Ino ty ianara’o amy i rahavave raike amy i fehentsoratsey eoy?

⁶ Dineho ohatse ty tantara ty rahavave raike toy. Niboseke reke noho ty tsy fahavoririha ty ndaty hafa. Nanapa-kevetse aza reke fa tsy hifandrambe amy i ndaty rey sasa. Hoe reke: “Nahatsiaro ho nangike raho, sady tsy nivitako iaby ty namela ty helo iareo. Nirehake tamy i valiko raho tie ndra aleo tika mifindra fiangonagne.” Nagnente Tele JW Marsa 2016 tamy jw.org ao  reke tafara izay. Nisy soso-kevetse maromaro miomba ty fomba hiatrehagne ty tsy fahavoririha ty hafa ty tamy i fandaharagney tao. Hoe i rahavavey: “Nitsapako tie mila miambane raho sady mandineke ty hadisoako fa tsy hikezake hagnova o rahalahy naho o rahavave amo o fiangonagneo eò. Nagnampe ahy hifantoke amy i Jehovah naho ty zo’e hitondra ka i fandaharagney.” Ino ty lesogne ho antika? I Jehovah avao ro ifantoho naho fa ihe miatreke olagne. Angataho reke mba hagnampe azo hanagne ty fomba fiheve’e miomba ty ndaty hafa. Vazoho i Jehovah ty hadisoa iareo, faie vognogne hamela heloke iareo reke. Tea’e hanao izay amy ty ndaty hafa ka rehe.​—1 Jaona 4:20.

7. Ino ty raha nanjò i Ozia Mpanjaka?

⁷ O firohafagneo ty nahavy i Ozia, Mpanjaka i Joda, tsy nitsanogne ty toroheve ty hafa naho nanao raha tsy nanagna’e fahefagne. Maro ty raha soa nivita i Ozia. Lava nandrese avao ohatse reke naho fa nialy. Nagnoregne tanàgne maro ka reke sady nampandroso o famboleagneo. ‘Natao i Andrianagnahare maregney tomombagne ze raha natao’ i Ozia. (2 Tan. 26:3-7, 10) Faie rehafe ty Baiboly tie ‘naho vaho nahery reke, le nanjare nirehareha ty fo’e sady ninday loza ho aze zay.’ Fa nagnomey lily ty Jehovah tie o mpisorogneo avao ro mahazo magnoro emboke magnitse amy i tempolỳ ao. Faie mbe nanao ze raha tsy nanagna’e fahefagne zay avao ty Ozia Mpanjaka, le nagnoro emboke magnitse tamy i tempolỳ ao. Nivignetse tama’e ty Jehovah, le natao’e boka ndra nivoa ty angamae reke satria nirohake. Niboka ampara-pahafate’e ty Ozia.​—2 Tan. 26:16-21.

8. Nagnino ty fagnorihagne ty 1 Korintianina 4:6, 7 ro magnampe antika tsy hirohake?

⁸ Va’e hanjare hirehareha naho hanota manahake i Ozia ka vao tika? Dineho ty raha nanjò i José. Nimpanao raharaham-barotse mahay reke ro sady androanavi-pagnahy nihajae o ndaty. Nanao lahajaka ka reke naho fa havoriambey faritse naho vondrom-paritse. Ndra o mpiandraikitse faritseo aza, le nangatake torohevetse tama’e. Hoe ty José: “Faie nanjare niantehetse tamy ty fahaiako manokagne naho ty raha fa natreheko tamy ty fiaignako raho, le tsy niantehetse tamy i Jehovah sasa. Nihevetse raho tie matanjake, le tsy nitsanogne ty fampitaoa i Jehovah naho ty toroheve’e.” Nanao fahotagne lahibey ty José sady nivoaroake. Nivoarae indraike reke taogne maro tafara tatoy. Hoe reke: “Nampianare i Jehovah ahy tie tsy ty fahefagne anagna’o ro tena raha lahibey fa ty manao ze raha ampanoe’e antika.”  Toko’e ho tadidientikagne avao fa boake amy i Jehovah o fahaiantikagne naho o tombotsoa anagnantika amo o fiangonagneo eò. (Vakio ty 1 Korintianina 4:6, 7.) Naho itika areke mirohake, le tsy hampiasae i Jehovah.

9. Ino ty voka’e naho fa nanagne fagniriagne tsy mete afa-po ty Satana naho i Eva?

⁹ Va’e ho i Satana ty avy an-tsaintikagne ao voaloha’e, naho vaho mirehake tihoe fagniriagne tsy mete afa-po. Azo antoke fa maro ty tombotsoa nanagna i Satana, satria nianjely i Jehovah reke tie taloha. Faie mbe nisy raha hafa nirie’e. Nagniry ty hivavahagne reke, ie amy izao i Jehovah avao ty fagneva izay. Tea i Satana hanahake aze ka tika, le atao’e ze hahavy antika tsy ho afa-po amy ze raha fa anagnantikagne. I Eva ty natao’e hoe izay voaloha’e. Tena maro ty hanegne nimey i Jehovah iareo mirovaly, le nampihinane’e ‘amy ze hatae tamy i tonday tao’ iareo fa raike avao ty hatae nandrara’e iareo. (Gen. 2:16) Faie finita i Satana ty Eva, le natao’e ze hahavy i Eva hieretseretse tie mila mihinagne amo o hatea nandraragne iareo iohoe reke. Tsy niafa-po tamy ty raha nanagna’e ty Eva fa mbe nagniry raha hafa ankoatse ireo. Haintika soa tie ino ty raha niseho tafara izay. Nanota ty Eva, le nimate tamy ty fara’e.​—Gen. 3:6, 19.

10. Ino ty voka’e naho fa nanjare nanagne fagniriagne tsy mete afa-po ty Davida Mpanjaka?

¹⁰ Maro ty raha nimey i Jehovah i Davida Mpanjaka, agnisa izay ty harena, voninahitse naho ty fandresea’e o fahavalo’eo. Tena nankasitrake i Jehovah reke noho irey, le nirehake tie “lako loatse” ty fagnomezagne nimein’Andrianagnahare sady “tsy hay iahegne.” (Sal. 40:5) Faie nanjare nanagne fagniriagne tsy mete afa-po ty Davida, le nagniry raha hafa ankoatse i raha fa nimea i Jehovah aze rey. Ndra tie fa nanagne valy maro aza ty Davida, le mbe nagniry hila i Batseba, valy i Oria Hetitay avao reke. Nenga’e hitombo tam-po’e tao avao ze fagnirian-drati’e zay. Ty voka’e, nanao firaisagne tamy i Batseba reke le nivesatse ty Batseba. Fa tena raty ze raha natao i Davida zay, faie mbe nanao raha raty ambone izay reke satria natao’e ze hahafate i Oria. (2 Sam. 11:2-15) Fa ino ty raha tan-tsay i Davida ao? Nieretseretse vao reke tie tsy vazoho i Jehovah ty raha natao’e? Ndra tie fa nanompo i Jehovah tagnate ty taogne maro aza ty Davida, le mbe nanjare nanagne fagniriagne tsy mete afa-po avao, sady nivilie’e lafo zay. Faie nibaboke reke fa diso naho fa tafara izay, sady nisoloho taman’Agnahare.  Tena nifale reke fa nahazo ty fankasitraha i Jehovah indraike.​—2 Sam. 12:7-13.

11. Ino ty hagnampe antika hialy amo o fagniriagne tsy mete afa-pò, arake ty Efesianina 5:3, 4?

¹¹ Ino ty ianarantika amy i Davida? Ho vitantika ty hialy amo o fagniriagne tsy mete afa-pò naho mankasitrake ze kila raha nimey i Jehovah antikagne tika. (Vakio ty Efesianina 5:3, 4.) Toko’e ho afa-po amy ze raha anagnantikagne tika. Nirisihentika ohatse o mpianatse Baiboly vaovaò mba hisaintsaigne naho hankasitrake ty fitahiagne mea i Jehovah aze. Naho manao izay isan’andro i ndatỳ, le midika zay tie hisy raha fito sambe hafa azo’e isaoragne i Jehovah agnate ty heregnandro raike. (1 Tes. 5:18) Manao izay ka vao rehe? Naho ihe misaintsaigne ze kila raha natao i Jehovah ho azo, le hahay hankasitrake izay. Ty voka’e, ho afa-po amy ty raha anagna’o rehe, le tsy hagniry ty raha tsy anagna’o.

12. Ino ty voka’e naho fa nanjare nanagne fagniriagne tsy mete afa-po ty Jodasy Iskariota?

¹² Nahavy i Jodasy Iskariota hahavita raha tena raty naho hivalike tamy i Jesosy ty fanagnagne fagniriagne tsy mete afa-po. Tsy nanagne o toetse iohoe reke tamy ty voaloha’e. (Lioka 6:13, 16) Nijobogne aze ho apostoly ty Jesosy. Azo antoke fa nahay raha naho azo atokisagne ty Jodasy, kanao i reke ty tinendre hitagne i kitapom-bola iareoy. Nampiasae i Jesosy naho i apostoli’e rey o vola rehoe hikarakaragne ze raha paliaegne mba hamitagne i asa fitoriagney. Manahake o fagnomezagne hoahy ty asa magneran-tane amy izaò i vola rey. Faie nanomboke nangalatse tamy i volay ty Jodasy naho fa tafara tatoy. Nirei’e soa ty fampitaoa i Jesosy mateteke miomba ty fagniriagne tsy mete afa-po, faie tsy nidarea i Jodasy i fampitaoagne rey.​—Mar 7:22, 23; Lioka 11:39; 12:15.

13. Ombia ty nahatreavagne tie fa nanjare nanagne fagniriagne tsy mete afa-po ty Jodasy?

¹³ Nibaribary tie nanagne fagniriagne tsy mete afa-po ty Jodasy taloha kede ty namonoagne i Jesosy. Niambahiny tamy i Simona boka tao, tie indraike, ty Jesosy naho i mpiana’e rey, agnisa izay ty Maria naho i Marta rahavave’e. Tamy i fotoagne nihinana iareoy, le nagniligne menake magnitse tena lafo vily tamy ty loha i Jesosy ty Maria. Niboseke ty Jodasy naho ty mpianatse ila’e naho fa nahatrea izay. Va’e nieretseretse i mpianatse ila’e rey tie azo ampiasaegne soa amy ty fanompoagne ty vily i menakey. Faie tsy izay ty anto’e nahavy i Jodasy ho boseke. “Mpangalatse” reke, le nitea’e hangalaragne ty vola tamy i boatey ao. Noho i reke nanagne fagniriagne tsy mete afa-po ty nahavy aze hamalike i Jesosy sady amy izao vola mitovy amy ty vily o ndevò ty namaliha’e aze.​—Jaona 12:2-6; Mat. 26:6-16; Lioka 22:3-6.

14. Akore ty nampihara ty mpivaly raike ty lesogne amy Lioka 16:13 ao?

¹⁴ Naniahy o mpanonjohy ty lia’eo ty Jesosy tie: “Tsy mahay manompo an’Andrianagnahare naho ty Harena nareo.” (Vakio ty Lioka 16:13.) Mbe maregne avao io hatrake amy izao. Mareho ohatse tie akore ty fomba nagnoriha ty mpivaly raike a Romania agne toy o reha i Jesosy iohoe. Nisy asa tsy naharetse zay ho nampanoegne iareo amy ty firenena raike manan-karena agne. Hoe iareo: “Maro ty trosa i banke tama’ay. Nieretseretse areke zahay tamy ty voaloha’e tie fitahiagne boake amy i Jehovah i asay.” Faie kay fandrike i rahay, satria naho iareo manao io, le tsy hanagne fotoagne fire hanompoagne i Jehovah. Namaky ty lahatsoratse manao tihoe “Aza Mivadika fa Manompoa Amin’ny Fo Manontolo” amy ty Fitalakesan-davitse 15 Aogositra 2008 iareo. Tafara izay iareo vaho nanapa-kevetse. Hoe iareo: “Naho ty hahazo vola bey ty anto’e nandrisike anay hagneke hanao o asa iohoe, le tsy ty fifandrambesa’ay amy i Jehovah ro raha tena lahibey amy ty fiaigna’ay. Rese lahatse zahay fa hanimba ty ara-pagnahi’ay ty fanoagne o asa iohoe.” Tsy nimete hanao i asay areke iareo. Le ino ty raha niseho? Nahatrea asa tamy i tanàgne nisy  iareoy teo i rahalahỳ, sady nahazoa iareo ze raha nipaliae iareo ty karama’e. Hoe i rahavavey: “Tsy ombia ho fohe zao ty fità i Jehovah.” Fale o mpivaly iohoe, satria i Jehovah ro natao iareo Tompo iareo fa tsy o volao.

15. Nagnino tika ro matoky fa afake ty ho votsotse amy i fandry i Satana rey tika, ndra tie fa nitratse’e aza?

¹⁵ Akore naho mahatsapa tika tie nanjare nirohake ndra nanagne fagniriagne tsy mete afa-po? Afake miova tika. Nirehake ty Paoly fa mbe afake ty ho votsotse amy i fandry i Devolỳ ze ndaty ‘nitsepahe’e velogne.’ (2 Tim. 2:26) Magnamaregne izay ty tantara i Davida. Nitsanogne’e ty fagnanara i Natana aze, le nanegnegne reke noho i reke nanagne fagniriagne tsy mete afa-po, sady nikezake nilongo soa tamy i Jehovah indraike. Ko haligno fa mahery ambone i Satana ty Jehovah. Naho magneke hampea i Jehovah tika, le ho votsotse amy i fandrike nampiasae i Devoly hamandrihagne antika rey.

16. Ino ty hagnampe antika tsy ho voafandry i Satana?

¹⁶ Maregne fa afake ty ho votsotse tika naho fa voafandry i Satana. Faie soa naho mitao tika mba tsy hirohake naho tsy hanagne fagniriagne tsy mete afa-po. Ho vitantika zay naho fa ampea i Jehovah tika. Faie mila mitao tika mba tsy hatoky tegna loatse! Ndra o ndaty fa nanompo i Jehovah fa elao aza, le mbe nanjare nirohake ndra nanagne fagniriagne tsy mete afa-po avao. Mivavaha amy i Jehovah isan’andro areke mba hagnampe azo handineke ty vata’o, kera fa manomboke misy voka’e amy ty toe-tsai’o naho ty raha atao’o o toetse raty rehoe. (Sal. 139:23, 24) Ko engagne hifehe azo o toetse rehoe!

17. Ino ty raha hanjò i Devoly, i fahavalontikagney, tsy ho ela?

¹⁷ Fa tagnate ty agn’arivo’e taogne ty Satana ro nanao manahake ty atao o mpamandrike bibio. Faie ho tsepahegne reke tsy ho ela, le horinganegne amy ty fara’e. (Apok. 20:1-3, 10) Fa tsy lignentika ty hiavia ze fotoagne zay. Faie amparake ty hiavia izay, le mitaoa mba tsy ho voafandry i Satana. Mikezaha mafe mba tsy hanjare hirohake ndra hanagne fagniriagne tsy mete afa-po. ‘Liero ty Devoly, le hilay azo reke.’​—Jak. 4:7.