1. Arake ty Salamo 18:46, nampitovie i Davida amy ty ino ty Jehovah?

 KINDRAIKE, le va’e hiatreke olagne tena mafe tika sady va’e hagnova ty fiaignantika tanterake zay. Tena misaotse i Jehovah tika satria afake mangatake ty fagnampea’e. Nitiahivegne antika tamy i lahatsoratse taloha itoỳ fa Andrianagnahare velogne reke sady lava vognogne hagnampe antika avao. Naho fa mahazo ty fanohagna’e tika, le tsapantika vata’e tie “velogne ty Jehovah.” (Vakio ty Salamo 18:46.) Faie naho fa avy nirehake io ty Davida le nitokave’e tihoe “Lamilamiko” ka ty Andrianagnahare. Nagnino ty Jehovah, i Andrianagnahare velogney ro nampitovie’e amy ty lamilamy, ie amy izao raha tsy managn’aigne io?

2. Ino ty ianarantika boake amy i reha i Davida tihoe “Lamilamiko” ty Jehovah-y?

² Hodinehentika amy ty lahatsoratse toy tie nagnino ty Jehovah ro ampitoviegne amy ty lamilamy, le ino ty ianarantika miomba aze boake amy izay. Hianarantika ka tie akore ty hahavy aze ho Lamilamintika naho ty azontika anahafagne i toetse’e maha lamilamy aze rey.

NAGNINO RO ATAO TIHOE LAMILAMY TY JEHOVAH?

3. Akore mateteke ty ampiasà ty Baiboly ty rehake tihoe “lamilamy”? (Henteo amy i fogno’ey.)

³ Ampitovie ty Baiboly amy ty “lamilamy” ty Jehovah mba hampahafantaragne antika ty toetse’e. Mateteke le ampitovie o mpanompo’eo amy ty lamilamy ty Jehovah. Amy Deoteronomia 32:4 ao ty irehafagne voaloha’e tie “Lamilamy” Reke. Naho fa nivavake ty Hana, le nirehake tie “tsy misy lamilamy manahake i Andrianagnaharentikagney.” (1 Sam. 2:2) Nitokave i Habakoka tihoe ‘Lamilami’e’ ka ty Jehovah. (Hab. 1:12) Ty mpanoratse ty Salamo 73 ka nitoka Aze tihoe “lamilamy ty foko.” (Sal. 73:26) Ndra i Jehovah aza nikanjy ty vata’e tie lamilamy. (Isaia  44:8) Andao tika handineke toetse telo mahavy i Jehovah ho lamilamy, le hianarantika ka tie akore ty azontikagne atao mba hahavy aze ho “Lamilamintika.”​—Deot. 32:31.

4. Nagnino ty Jehovah ro azontika itsolohagne? (Salamo 94:22)

⁴ Fitsolohagne ty Jehovah. Naho raty ty andro, le ho voaro ze ndaty mitsoloke agnate lakato ao. Afake miaro antika hoe izay avao ka ty Jehovah naho fa miatreke fotoan-tsarotse tikagne. (Vakio ty Salamo 94:22.) Ampea’e tika mba hiaro ty fifandrambesantikagne ama’e sady magnomey toky antika reke tie tsy hampijale antika nainai’e ty raha iaretantika amy izao. Tsy vita izay, fa mampitamà reke tie: Hafaha’e ze raha mampijale antika amy ty hoavy.​—Ezek. 34:25, 26.

5. Akore ty fomba hanoantika i Jehovah ho Lamilamintika?

⁵ Manao i Jehovah ho Lamilamintika tika naho mivavake ama’e. Homey i Jehovah “ty fiadanan’Andrianagnahare” tika naho mivavake, le izay ty hiambegne ty fontika naho ty saintikagne. (Fil. 4:6, 7) Dineho moa ty raha niaigna i Rahalahy Artem. Nigadraegne noho ty finoa’e reke. Nisy mpanao ankety zay nampijale sady nampatahotse aze, le nagnadikadigne aze mateteke. Hoe ty Artem: “Lava natahotse avao raho isake tie nanao ankety ahy reke ... Nivavake tamy i Jehovah mateteke raho. Nangatake tama’e raho mba homea’e fiadanan-tsaigne naho fahendreagne. Tsy nandaitse amako ty teteke nampiasae i mpanao anketỳ ... Noho ty fagnampea i Jehovah, le hoe nisy rindrigne vato zay nagnodidigne ahike.”

6. Nagnino tika ro afake miantehetse amy i Jehovah avao? (Isaia 26:3, 4)

⁶ Azo atokisagne ty Jehovah. Tsy miala amy ty toera’e eo o lamilamio ndra o vohitseo, le hoe izay ka fa lava eo avao ty Jehovah hagnampe antika. Afake matoky aze tika satria “Lamilamy nainai’e” reke. (Vakio ty Isaia 26:3, 4.) Lava magnatanterake ty raha nampitamae’e avao ty Jehovah, mijanjigne ty vavake ataontika sady magnomey ty fagnampeagne ilaentika. Afake miantehetse ama’e ka tika satria tsy mivalike amy ty mpanompo’e reke. (2 Sam. 22:26) Tsy magnaligno ty raha nataontika ho aze reke sady hamale soa antikagne.​—Heb. 6:10; 11:6.

7. Ino ty raha hotsapantika naho miantehetse amy i Jehovah tika? (Henteo i sarey.)

⁷ Manao i Jehovah ho Lamilamintika tikagne naho matoky aze tanterake. Matoky tika fa handrae soa naho mankatò aze avao ndra tie agnate ty fotoan-tsarotse aza. (Isaia 48:17, 18) Vao mainke hitombo zay naho fa treantika tie magnampe antika reke. Manjare matoky tika tie i Jehovah avao ty afake magnampe antika hahavita hiatreke fitsapagne, ndra tie mafe manao akore aza. Misy fotoagne tsy misy ndaty afake magnampe antika amy ty olagne mahazo antika. Amy i fotoagne rey tika le tena mahatsapa tie i Jehovah avao ro azo ianteheragne. Hoe ty Vladimir: “Vao mainke nahatsapa ho nifandrambe maifitse tamy i Jehovah raho naho fa nigadra. Nianatse nitoky tama’e raho tamy izay satria irerike sady ireke raike  avao ka ty afake magnampe ahy hahavita hiaretse.”

8. a) Nagnino tika ro afake mirehake tie tsy miova ty Jehovah? b) Ino ty fitahiagne azontika noho itika managne an’Andrianagnahare ho Lamilamintika? (Salamo 62:6, 7)

⁸ Tsy miova ty Jehovah. Tsy miova o vohitseo ndra o lamilamio. Hoe izay ka ty Jehovah. Tsy miova ty toetse’e naho ty fikasà’e. (Mal. 3:6) Ndra tie nanohetse aze aza ty Adama naho i Eva tamy i tonda i Edenay tao, le tsy niova ty fikasà i Jehovah hoahy o ndatio. Nanoratse hoe izao ty apostoly Paoly tie ‘tsy toetsen’Andrianagnahare ty mivalike.’ (2 Tim. 2:13) Midika zay tie ndra inogn’ino raha hiseho, ndra raha atao o ndatio, le tsy hiova ty Jehovah, tsy hiova ty fikasà’e ndra ty fitsipi’e. Fantantika areke fa hagnampe antika amy ty fotoan-tsarotse sady hagnatanterake ty raha nampitamae’e amy ty hoavy ty Jehovah satria tsy miova.​—Vakio ty Salamo 62:6, 7.

9. Ino ty raha ianarantika boake amy ty raha niaigna i Tatyana?

⁹ Hatoky i Jehovah tika naho misaintsaigne ty toetse’e naho ty fikasà’e. Naho manao ireo tika, le ho tony sady hahavita tsy hivalike ndra tie miatreke fitsapagne aza. (Sal. 16:8) Nahatsapa izay ty Rahavave Tatyana. Nigadraegne reke noho ty raha inoa’e. Hoe reke: “Tena nahatsiaro ho irerike raho, le tena nimafe tamako zay. Mateteke nikivy raho.” Nanomboke nisaintsaigne miomba i Jehovah naho ty fikasà’e reke, le nitrea’e tie tena hisy voka’e lahibey ty fiareta’e. Ireo ty nagnampe aze ho tony naho nagnomey hery aze mba tsy hivalike. Hoe reke: “Nitadidieko tie noho ty amy i Jehovah ty mahavy ahy miatreke i olagney. Nagnampe ahy tsy hifantoke amy ty tegnako zay.”

10. Akore ty hahavy i Jehovah ho Lamilamintika ty amy izao?

¹⁰ Hiatreke fotoan-tsarotse tika tsy ho ela, le vao mainke toko’e hiantehetse amy i Jehovah mihoatse ty taloha. Amy izao tika ro toko’e hagnamafe ty fatokisantika i Jehovah sady hatoky tanterake tie tsy maintsy hagnampe antika tsy hivalike reke ndra inogn’ino raha miseho. Akore ty hanoantika izay? Mamakia tantara amy Baiboly ao, ndra ty tantara ty mpanompo i Jehovah amy izao. Dineho tie akore ty nagnampea i Jehovah o mpanompo’e reo. Saintsaigno soa ty tantara hoe ireo. Naho manao ireo rehe, le manao i Jehovah ho Lamilami’o.

TAHAFO TY TOETSE I JEHOVAH

11. Nagnino tika ro te hanahake i toetse mahavy i Jehovah ho lamilamy rey? (Henteo ka ty efajoro tihoe “ Tanjogne Hoahy ty Rahalahy Tanora.”)

¹¹ Nandineke ty toetse i Jehovah mahavy aze ho lamilamy tikagne teo. Akore ty azontika anahafagne aze? Naho mikezake hanahake i Jehovah tika, le hahavita hagnatanjake o mpiara-manompò. Nimea i Jesosy agnaragne tihoe Kefasy (ndra “Petera”) midika tihoe “Pila-bato Raike” ohatse ty Simona. (Jaona 1:42) Te hirehake ty Jesosy tie hampahery naho hagnatanjake ty ndaty agnivo ty fiangonagne eo ty Petera. Atao tihoe “alo ty lamilamy lahibey” ka ty androanavi-pagnahy amy ty  fiangonagne eo. Midika zay tie hiaro ty ndaty amo o fiangonagneo eo iareo. (Isaia 32:2) Faie afake mifampahery tika naho sambe mikezake hanahake i Jehovah.​—Efes. 5:1.

12. Akore ty hahafahantika magnampe ty hafa naho fa agnate ty fotoan-tsarotse?

¹² Mikezaha ho fitsolohagne. Kindraike, le va’e ho afake hagnomey fialofagne ara-bakiteny o mpiara-manompò tika naho fa misy loza arake ty natiora ndra aly. Tsy toko’e hisalasala ty hifagnampe tika satria miharaty ty fiaignagne amy ty “andro fara’e” toy. (2 Tim. 3:1) Toko’e hampahery naho haneho hatea o mpiara-manompò ka tika. Manao izay tika naho mifampirehake amy iareo sady mampahery iareo naho fa mivory. Teantika naho mahatsapa ho teagne naho mahazo fampaherezagne iareo naho fa agne. Piarotegne, tsy manan-katea naho feno raha mampialy saigne ty tontolo toy. Naho fa mivory areke o rahalahy naho rahavaventikagneo, le te hanao ze azo atao tika mba hahavy iareo hahazo fampaherezagne, hahatsapa ho teagne naho ho voaro.

13. Akore ty azo o androanavi-pagnahio agnampeagne ty hafa hiantehetse amy i Jehovah naho fa miatreke raha sarotse? (Henteo i sarey.)

¹³ Mampahery naho magnampe o mpiara-manompò ka o androanavi-pagnahio naho miatreke fotoan-tsarotse iareo. Naho misy loza arake ty natiora ndra misy mila fitsaboagne meke, le manao raha malaky iareo mba hagnampeagne o mpiara-manompò. Magnomey fagnampeagne ara-pagnahy ka iareo. Ho mora amo o fiangonagneo ty hangatake fagnampeagne amo o androanavi-pagnahio naho trea iareo tie soa fagnahy, mitretré naho mora irehafagne iareo. Naho maneho o toetse reo amy iareo o androanavi-pagnahio, le hahatsapa ho teagne iareo. Ho mora amy iareo ka ty hampihatse ty tari-dalagne Ara-baiboly omey o androanavi-pagnahio iareo.​—1 Tes. 2:7, 8, 11.

14. Akore ty azontika ampisehoagne tie azo atokisagne tika?

 ¹⁴ Mikezaha ho azo atokisagne. Teantika naho matoky ty hafa tie hagnampe iareo tika naho mipay izay iareo, lohotsie naho fa agnate ty fotoan-tsarotse. (Ohab. 17:17) Ino ty azo’o atao mba hahavy ty hafa hatoky azo? Afake mikezake ty hanahake ty toetse i Jehovah isan’andro rehe, ohatse, mitagne ty reha’o naho magnaja fotoagne. (Mat. 5:37) Magnampe ze ndaty fantantika fa mila fagnampeagne ka tikagne. Ankoatse izay, le mamita ze andraikitse nankinegne amantika mifagnarake amy ze toromareke nimeagne antika ka tika.

15. Ino ty fitahiagne ho azo o fiangonagneo naho azo atokisagne o androanavi-pagnahio?

¹⁵ Ino ty soa ho azo o fiangonagneo naho azo atokisagne o androanavi-pagnahio? Naho fanta iareo tie afake miantso o androanavi-pagnahio iareo ndra ombia ndra ombia, le hampihegne ty taho iareo zay. Hahatsapa ho teagne ka o mpitorio naho mahafantatse tie te hagnampe iareo o androanavi-pagnahio. Naho mampiasa Baiboly naho ty boke aman-gazetentika o androanavi-pagnahio  naho fa hagnomey torohevetse, le hatoky iareo o rahalahy naho rahavaveo. Hatokisa o fiangonagneo ka iareo naho tsy mirehake ty tsiambaratelo iareo naho mitagne ty rehake nanoe iareo.

16. Ino ty fitahiagne hoazontika naho ty hafa naho tsy miovaova tika?

¹⁶ Ko miovaova. Ho fitsikombe soa hoahy ty hafa tika naho mankatò i Jehovah amy ze kila raha sady mandrambe fanapahan-kevetse mifagnarake amy ty Baiboly. Tsy hivalike amy i Jehovah naho ty fitsipi’e tika naho mianatse ty Saontsi’e sady magnatanjake ty finoantika. Hohaintika ty hamantatse ty fampianara-diso naho ze hevetse mifanohetse amy ty fomba fiheve i Jehovah, le tsy ho voatarike amy izay tika. (Efes. 4:14; Jak. 1:6-8) Naho mino i Jehovah vaho ty fampitamà’e tika, le ho tony avao ndra tie maharey vaovao raty aza. (Sal. 112:7, 8) Ho vitantikagne ka ty hagnampe ze miatreke fitsapagne.​—1 Tes. 3:2, 3.

17. Ino ty hagnampe ty androanavi-pagnahy tsy hiovaova?

¹⁷ Mahay manahatsahatse amy ze raha fanoe’e, mandineke soa, tea filaminagne, naho mandefetse ty androanavi-pagnahy. Magnampe ty hafa mba ho tony naho hanagne finoagne matanjake o lahilahy reo sady magnatanjake ty fiangonagne satria “magnorike soa i rehake azo antokey.” (Tit. 1:9; 1 Tim. 3:1-3) Ty modely soa mea iareo naho ty fitilihagne agnondry atao iareo, le magnampe o mpitorio mba hivory tsy tapake, hazoto hanompo vaho hanao fianaragne raike tsy tapake. Naho fa minekoneko o mpiara-manompò noho ty olagne atrehe iareo, le mandrisike iareo mba hiantehetse amy i Jehovah naho hifantoke amy i raha nampitamàe’ey o androanavi-pagnahio.

18. Nagnino tika ro te hidera i Jehovah naho te hifandrambe marine ama’e? (Henteo ka ty efajoro tihoe “ Fomba Hifandrambesagne Marine amy i Jehovah.”)

¹⁸ Naho fa boake mandineke ty toetse mahalatsa anagna i Jehovah tika, le hirehake manahake i Davida Mpanjaka tie: “Hoderaegne abey ty Jehovah, i Lamilamikoy.” (Sal. 144:1) Azontika ianteheragne lognandro ty Jehovah. Amparake ty iaignantika le matoky tika tie hagnampe antika lognandro reke. Afake mirehake areke tika tie: “Lamilamiko reke.”​—Sal. 92:14, 15.