1-2. a) Ino ty atao tihoe ota, le ino ty hagnampe antika ho afake amy ty fahotagne? (Henteo tihoe “Fagnazavagne.”) b) Ino ty hodinehentika ato naho amy ty lahatsoratse hafa amy ty gazete toy ato? (Henteo tihoe “Hoahy ty Mpamaky.”)

 TEA’O ho fantatse vao tie manao akore ty habey ty hatea i Jehovah azo? Mba hahavy azo hahafantatse izay, le ianaro ty raha natao’e mba hagnavotagne azo amy ty ota naho ty fate. Fahavalo fara izay ty raty ty ota, a le tsy hahavita handrese aze naho mbe itika raike avao. Lava manota avao tika isan’andro sady izay ka ty mahavy antika homate. (Rom. 5:12) Faie misy talily soa toy: Nagnomey toky ty Jehovah tie, hagnafake antika amy ty ota naho ty fate reke.

² Fa 6 000 taogne eo ho eo zay ty Jehovah Andrianagnahare ro nagnampe o ndatio mba hifandrambe soa ama’e. Ino ty anto’e? Satria tea’e tika. Nanomboke tamy ty nisia o ndatio, le fa nitea iareo ty Jehovah. Noho ze hatea’e zay ty nahavy aze nanao raha maro mba hagnampeagne antika naho fa manota tika. Onin’Andrianagnahare fa ty ota ty mahavy antikagne ho mate. Faie tea’e hiaigne nainai’e tika. (Rom. 6:23) Izay ty raha irie’e ho azo. Amy ty lahatsoratse toy tikagne, le handineke ty fagnonteneagne telo retoa: 1) Ino ty raha tamaegne nimea i Jehovah o ndatio? 2) Akore ty natao ty ndaty tamy ty andro ty Baiboly mba hahafaha iareo hahazo ty fankasitraha i Jehovah?  3) Ino ty natao i Jesosy mba hagnavotagne o ndatio amy ty ota naho ty fate?

INO TY RAHA TAMAEGNE NIMEA I JEHOVAH O NDATIO?

3. Ino ty nahavy i rae aman-drenentika voaloha’e rey nanota?

³ Naho fa namorogne i lahilahy naho i ampela voaloha’ey ty Jehovah, le nitea’e ho sambatse iareo. Nimea’e toeragne soasoa, valy fanjaka vaho andraikitse miambake iareo. Nenga’e hameno ty tane toy ty tarira iareo sady nitea’e hagnitatse i paradisa ta Edena taoy magneran-tane. Raha raike avao ty nandrarà’e iareo. Nampitao iareo reke tie naho tsy mankatò izay iareo, le ho mate. Haintika soa ty raha niseho. Nisy anjely raty fagnahy raike tsy tea an’Agnahare ndra tsy tea iareo zay nitsapa hevetse iareo mba hahavy iareo tsy hankatò an’Agnahare. Nagnorike ty reha o anjely raty fagnahy iohoe, zane hoe i Satana iareo. Nanota iareo satria tsy natoky i Rae iareo bey hateay. Nitanterake tamy iareo areke i raha fa nisaontsie i Jehovah tamy iareoy. Noho iareo tsy nankatò, le nanjare nijale tagnate ty fotoagne niaigna iareo. Nihantetse iareo hafara’e nimate.​—Gen. 1:28, 29; 2:8, 9, 16-18; 3:1-6, 17-19, 24; 5:5.

4. Nagnino ty Jehovah ro malaigne ty ota sady magnampe antika hifandrambe maifitse ama’e? (Romanina 8:20, 21)

⁴ Nampanorate i Jehovah amy Baiboly ao o tantara iohoe, mba handrambesantika fianaragne. Magnampe antika hahafantatse io tie, nagnino ty ota ro tena heje i Jehovah. Mampisarake antika amy i Raentikagney ty ota sady mahavy antika homate. (Isaia 59:2) Heje i Satana ty Jehovah naho o ndatio, le izay ty nahavy aze nitaogne i Adama naho i Eva hanota. Mbe manao izay avao reke hatrake amy izao. Va’e nieretseretse reke tie, nivita’e ty nikalagne ty fikasà i Jehovah hoahy o ndatio tsy ho tanterake. Faie tsy taka’e tie, tena bey hatea ty Jehovah. Tsy nagnova ty fikasà’e miomba ty tarira i Adama naho i Eva ty Jehovah. Le avy le nanao raha malaky reke mba hagnomeagne raha tamaegne antikagne satria tena tea’e tika. (Vakio ty Romanina 8:20, 21.) Niony i Jehovah tie hisy ndaty hotea naho hankatò aze. Amy ty maha Rae sady Mpamorogne aze, le nanao raha reke mba hagnafahagne o ndatio amy ty ota sady hagnampeagne iareo hifandrambe ama’e. Akore ty fomba nanoa i Jehovah izay?

5. Ino ty raha tamaegne le avy le nimea i Jehovah o ndatio tafara ty nanota i Adama naho i Eva? (Genesisy 3:15)

⁵ Vakio ty Genesisy 3:15. Trea amo o faminaniagne iohoe fa nagnomey raha tamaegne o ndatio ty Jehovah naho fa nisaontsy ty raha hanjò i Satana. Nisaontsie i Jehovah mialoha tie, hisy “taranake” hagnavotse o ndatio. Handemondemoke i Satana o taranake iohoeke sady handamigne i olagne niseho ta Edena aoy. (1 Jaona 3:8) Faie tsy maintsy hijale heike o taranake iohoe satria handratse ndra hamono aze ty Satana. Tena hampikoretse ty arofo i Jehovah zay. Faie vognogne hiaretse izay reke, le nagnenga o taranake iohoe hijale mba hagnavotagne o ndatio.

INO TY NATAO O NDATY MPANOTA TAMY TY ANDRO TY BAIBOLIO MBA HAHAZOAGNE TY FANKASITRAHA I JEHOVAH?

6. Ino ty natao i Abela naho i Noa mba hifandrambesagne maifitse amy i Jehovah?

⁶ Natao i Jehovah nihanazava tsikedetsikede arakarake ty nandenà o fotoagneo tie, afake mifandrambe maifitse ama’e o ndatio ndra tie tsy voririke aza. I Abela, i ana-dahy i Adama naho i Eva faharoey, ty ndaty naneho finoagne i Jehovah voaloha’e tafara i goreve ta  Edena aoy. Tea i Jehovah sady te hampifale aze vaho te hifandrambe maifitse ama’e ty Abela. Izay ty nahavy aze nanolotse sorogne ho Aze. Mpiarake agnondry reke. Nalae’e areke ze naterake voaloha’e tamy ty anak’agnondri’e, le vinono’e sady natao’e sorogne hoahy i Jehovah. Akore ty nifivazohoa i Jehovah izay? “Nankasitraha i Jehovah ty Abela naho ty fagnate’e.” (Gen. 4:4) Naneho ty fankasitraha’e ty sorogne natao ze ndaty tea naho natoky aze ka ty Jehovah, agnisa izay ty Noa. (Gen. 8:20, 21) Ty fagnekea i Jehovah i sorogne rey, le mampiseho tie afake ty hahazo ty fankasitraha’e naho hifandrambe ama’e indraike o ndatio ndra tie tsy voririke aza. b

7. Vognogne hanao sorogne i ana-dahi’e tena tea’ey ty Abrahama. Ino ty ianarantika boake amy izay?

⁷ Tena nanagne finoagne matanjake ty Abrahama. Nampanoe i Jehovah raha sarotse reke, le ty hanao sorogne i Isaka ana-dahi’e. Tsy maintsy ho nimafe tamy i Abrahama zay. Faie nankatò i Jehovah avao reke. Le avy le nikalagne aze ty Andrianagnahare naho fa ho namono i ana-dahi’ey reke. Mampahafantatse antika ty raha hatao i Jehovah amy ty hoavy o ohatse iohoe. Satria tena tea’e o ndatio, le vognogne hanao sorogne i Ana-dahi’e tena tea’ey reke.​—Gen. 22:1-18.

8. Nampiseho inogne i sorogne maro nitaké i Lalànay rey? (Levitikosy 4:27-29; 17:11)

⁸ Naho fa nagnomey Lalàna o Israelitao ty Jehovah, le nampanoe’e sorogne biby iareo mba hamelagne ty fahota iareo. (Vakio ty Levitikosy 4:27-29; 17:11.) I sorogne natao iareo rey, le nampiseho tie hanao sorogne lahibey mba hagnavotagne o ndatio amy ty ota ty Jehovah. Fa nirehafe o mpaminanin’Agnahareo fa hijale naho ho mate i taranake nampitamaegney, zane hoe i Ana-dahin’Agnaharey. Vinono manahake o agnondry hatao sorogneo reke. (Isaia 53:1-12) Nampitamà areke ty Jehovah fa hanao sorogne i Ana-dahi’e tena tea’ey mba hagnavotagne o ndatio amy ty ota naho ty fate, agnisa izay rehe.

INO TY NATAO I JESOSY MBA HAGNAVOTAGNE O NDATY MPANOTAO?

9. Ino ty raha nirehafe i Jaona Mpanao Badisa miomba i Jesosy? (Hebreo 9:22; 10:1-4, 12)

⁹ Naho fa nahatrea i Jesosy ty Jaona Mpanao Badisa tamy ty taogne 29, le nirehake tie: “Igne i Anak’agnondrin’Andrianagnaharey, i hagnafake ty fahotà ty ndaty iabỳ!” (Jaona 1:29) Trea boake amo o rehake reo fa i Jesosy i taranake nampitamaegne fa elay. Hanao sorogne ty fiai’e reke. Niavy avao areke i taranake nampitamae i Jehovah-y tamy ty fara’e, mba hagnavotse o ndatio amy ty ota.​—Vakio ty Hebreo 9:22; 10:1-4, 12.

10. Akore ty nampisehoa i Jesosy tie niavy mba ‘hitoka o mpanotao’ reke?

¹⁰ Nifantoke tamy ty fagnampeagne ze ndaty nahatsapa ho tsy nisy dika’e noho ty fahotagne natao’e ty Jesosy, le nanasa iareo hanonjohy ty lia’e. Nifanta’e tie noho ty ota ty mahavy o ndatio mijale. Izay ty nahavy aze nagnampe ze lahilahy naho ampela nalaza ho mpanota. Hoe reke naho fa nagnazava izay: “Tsy ty ndaty salama ro mipay dokotera fa ty ndaty marare.” Hoe ka reke: “Tsy hitoka o ndaty maregneo ty niaviako fa o mpanotao.” (Mat. 9:12, 13) Tena nanao izay ty Jesosy. Namela ty helo i ampela nandegne ty tombo’e tamy ty ranomaso’ey ohatse reke. (Lioka 7:37-50) Nampianatse hamaregnagne sarobily ty ampela Samaritana raike ka reke, ndra tie nifanta’e aza tie maloto findesam-batagne o ampela iohoe. (Jaona 4:7, 17-19, 25, 26) Agnisa ty voka-draty o otao ty fahafatezagne.  Faie nagnomey hery i Jesosy ty Jehovah, le nahavita namelogne lahilahy, ampela vaho ajaja tamy ty mate reke.​—Mat. 11:5.

11. Nagnino o ndaty mpanotao ro tsy natahotse ty hagnatogne i Jesosy?

¹¹ Tsy mahalatsa naho tsy natahotse ty hagnatogne i Jesosy o ndaty mpanotao satria nitretré reke sady nisoa fagnahy tamy iareo. Nahatsiaro velombelogne iareo naho fa nagnatogne aze. (Lioka 15:1, 2) Nidera naho namale soa i ndaty naneho finoagne aze rey ty Jesosy. (Lioka 19:1-10) Tena namindra fo manahake an-dRae’e reke. (Jaona 14:9) Trea tamy ty fomba fireha i Jesosy tamo o ndatio naho ty fomba nindesa’e iareo tie, mamindra fo sady tea o ndaty tsy voririkeo ty Jehovah. Nagnampe o ndatio hagniry hagnova ty fomba fiaigna’e sady hanonjohy ty lia’e ty Jesosy.​—Lioka 5:27, 28.

12. Ino ty nirehafe i Jesosy miomba ty himateza’e?

¹² Hay i Jesosy soa tie ino ty raha hanjò aze. Nirehake tamo o mpanonjohy ty lia’eo mateteke reke tie, hisy hamadike sady hopehegne amy ty boda-katae. (Mat. 17:22; 20:18, 19) Nihay i Jesosy tie, o sorogne hanoe’e iohoe ty hagnafake ty fahota ty ndaty magneran-tane arake ty fa nirehafe i Jaona Mpanao Badisa naho o mpaminanio mialoha. Nampianare’e ka fa afara ty hagnomeza’e ty fiai’e, le ‘hitaogne ty karaza o ndaty iaby ho mbama’e mbeo’ reke. (Jaona 12:32) Afake ty  hampifale i Jehovah areke ty ndaty mpanota naho magneke i Jesosy ho Tompo iareo sady magnorike ze raha nirehafe’e. ‘Hovotsotse amy ty ota’ iareo naho manao izay. (Rom. 6:14, 18, 22; Jaona 8:32) Nivognogne hijale naho homate ty Jesosy mba hagnavotagne antika.​—Jaona 10:17, 18.

13. Akore ty fomba nimateza i Jesosy, le ino ty ianarantika miomba i Jehovah Andrianagnahare boake amy ty nimateza i Jesosy? (Henteo i sarey.)

¹³ Nisy namadike ty Jesosy, tsinepake, nambanembanegne, nendrekendrehegne, nimelohegne vaho nampijalejalégne. Tamy ty fara’e, le nipehe i maramila rey amy ty boda-katae reke mba himateza’e. Niaretse ze fampijaleagne iaby rezay ty Jesosy fa tsy nivalike. Faie mbe nandikoatse izay ty nifijalea i Jehovah naho fa nahafohigne ty fampijaleagne aze. Afake nikalagne ty fampijaleagne natao tamy i ana’ey ty Jehovah faie tsy nanao izay. Ino ty anto’e? Noho ty hatea’e antikagne. Hoe ty Jesosy: “Tena tean’Andrianagnahare vata’e ty tontolo toy katao nimea’e i Ana’e bakotokagney, amy izay tsy hozamagne ze maneho finoagne aze fa hahazo i havelogne nainai’ey.”​—Jaona 3:16.

14. Inogne ty ianara’o boake amy i sorogne nanoe i Jesosỳ?

¹⁴ I sorogne nanoe i Jesosỳ ty porofo lahibey fa tena teà i Jehovah o tarira i Adama naho i Evao. Mampiseho zay tie tena tea azo ty Jehovah. Nanao sorogne i Ana-dahi’e bakotokagney reke sady niaretse fijaleagne mba hagnavotagne azo amy ty ota naho ty fate. (1 Jaona 4:9, 10) Ndra tie tsy voririke aza tikagne, le tea’e hampeagne mba hahavita hanompo aze. Hafaha’e ka o fahotagneo amy ty hoavy.

15. Ino ty tsy maintsy ataontikagne mba hahavy antika handrambe soa boake amy i solovoigne nimea i Jehovah tamy ty alala i Jesosỳ?

¹⁵ Noho i Jehovah nagnomey i Ana-dahi’ey ho solovoigne, le afake ty ho voavela ty helontikagne. Faie tsy maintsy manao raha tika mba hahazoantika famelan-keloke. Ino ty tsy maintsy ataontika? Hoe izao ty namalea i Jaona Mpanao Badisa naho i Jesosy Kristy izay: “Mibebaha satria fa marine i Fanjakà i lagnitseỳ.” (Mat. 3:1, 2; 4:17) Tsy maintsy mibebake areke tika, naho te hifandrambe maifitse amy i Jehovah naho te hahazo famelan-keloke. Faie ino ty dika tihoe mibebake, le nagnino zay ro magnampe antika mba hampifale i Jehovah ndra tie mpanota aza tika? Hamale izay ty lahatsoratse magnarake.