1. Tantarao ty raha nisy tamy i fahagagagne voaloha’e natao i Jesosỳ.

 ERETSERETO ty raha niseho tamy ty taogne 29, naho fa nanomboke ty fanompoa’e ty Jesosy. Nivoasa hagnatreke mariaze ta Kana agne ty Jesosy naho i Maria rene’e vaho ty ila’e amo o mpiana’e reo tamy izay. Avara i Nazareta ty misy o tanàgne iohoe. Mpinamagne ty Maria naho i ndaty mpivaly vao rey sady va’e ho nikarakara ze ambahiny niavy eo reke. Faie nisy olagne niseho tena ho nahamegnatse i tompom-petey, satria lany ty divay iareo. b Va’e tsy nampoizegne ty nihamaro i ambahinỳ. Nimbaman-jana’e mbeo tsiela ty Maria, sady nirehake tie: “Lany divay iareo.” (Jaona 2:1-3) Akore ty natao i Jesosy? Nanao fahagagagne reke le novà’e ho “divay fanjaka” i ranoy.​—Jaona 2:9, 10.

2-3. a) Akore ty nampiasae i Jesosy ty hery nanagna’e mba hanoagne fahagagagne? b) Ino ty soa ho azontikagne naho fa mandineke i fahagagagne rey?

² Mbe nanao fahagagagne maro ty Jesosy. c Nampiasae’e mba hagnampeagne ndaty agn’ale’e, ty hery nanoa’e fahagagagne. Izao ohatse ty raha niseho tamy ty fahagagagne roe natao’e: Nagnomey hanegne lahilahy 5 000 reke, le naho fa tafara tatoy mbe nagnomey hanegne lahilahy 4 000. Naho atambatse le ndaty eo amy ty 27 000 mahery, miharo ajaja aman’ampela ty nimea’e hanegne. (Mat. 14:15-21; 15:32-38)  Nihararaote’e ka o fotoagne rehoe mba hagnasitragnagne marare. (Mat. 14:14; 15:30, 31) Azo’o sare an-tsaigne vao ty nihagagà ze ndaty nisitragne naho nahazo hanegne tamy ty fomba nahagaga tamy izay!

³ Amy izao tika le fa mandrambe soa naho fa mandineke i fahagagagne natao i Jesosy rey. Hodinehentika amy ty lahatsoratse toy ty lesogne mampahery azontika ianaragne boake amy i fahagagagne rey. Hianarantika ka ty fomba azo anahafagne ty fiambaneagne naho ty fitretrézagne naseho i Jesosy naho fa nanao i fahagagagne rey.

4. Mampianatse antikagne miomba an’ia i fahagagagne natao i Jesosy rey?

⁴ Andrambesantika lesogne mampahery miomba i Jesosy naho i Rae’e i fahagagagne rey. Naho ty maregne, le hery boake amy i Jehovah ty ahafahagne manao fahagagagne. Hoe ty Asan’ny Apostoly 10:38: “Nihosoren’Andrianagnahare tamy ty fagnahy masigne naho ty hery reke [Jesosy]. Nahatsitsike i faritsey reke, sady nanao soa naho nagnasitragne ze ndaty nampijalé i Devoly, satria nagnampe aze ty Andrianagnahare.” Trea boake amy ty raha nirehafe i Jesosy naho ty raha natao’e fa nitovy tanterake aman-dRae’e ty fomba fiheve’e naho ty fihetseham-po’e. (Jaona 14:9) Andao tika handineke lesogne telo ianarantika boake amy i fahagagagne natao i Jesosy rey.

5. Nagnino ty Jesosy ro nanao fahagagagne? (Matio 20:30-34)

⁵ Voaloha’e, tena tea antika ty Jesosy naho i Rae’e. Natoro i Jesosy tamy ireke tambone tane etoy fa tena tea’e o ndatio, le nanao fahagagagne reke mba hagnampeagne iareo. Nisy goa roe lahy zay, nitoka aze tie indraike, mba hipay fagnampeagne. (Vakio ty Matio 20:30-34.) Mareho fa “niferenaigne” sady nagnasitragne iareo ty Jesosy. Ty rehake Grike nadika tihoe “miferenaigne,” le manondro fihetseham-po laleke tsapa ty ndaty raike. Ze fiferenaignagne laleke zay, le mampiseho ty hatea i Jesosy sady nahavy aze nagnomey hanegne ze keregne naho nagnasitragne ty boka. (Mat. 15:32; Mar. 1:41) Afake matoky tika fa tena tea antika ty Jehovah, i Andrianagnahare “ty fitretrézagney” naho i Ana-dahi’ey. Mikarakara antika iareo naho fa misy raha mampijale antika. (Lioka 1:78; 1 Pet. 5:7) Tena magniry mafe ty hagnafake o raha mampijale antikagneo iareo.

6. Nanoa i Jesosy ino ty hery nimean’Andrianagnahare aze?

⁶ Faharoe, nimean’Andrianagnahare hery ty Jesosy mba hagnafake ze olagne mahazo o ndatio. Naseho i Jesosy tamy i fahagagagne rey fa afake mamaha ze olagne iaby tsy voavaha o ndatio reke. Managne hery hagnafahagne ty foto o olagneo reke, agnisa izay ty ota naho ty voka-drati’e, le ty aretegne naho ty fate. (Mat. 9:1-6; Rom. 5:12, 18, 19) Trea boake amy i fahagagagne natao i Jesosy rey fa afake magnasitragne ze “karazan’aretegne” iaby reke sady afake mamelogne ty mate. (Mat. 4:23; Jaona 11:43, 44) Managne hery hampijanogne tiobey naho handreseagne o anjely ratio ka reke. (Mar. 4:37-39; Lioka 8:2) Magnomey toky antika ty fahafantaragne tie nagnomey hery i Jesosy ty Jehovah mba hahavitagne izay.

7-8. a) Magnomey toky antika miomba ty ino i fahagagagne natao i Jesosy rey? b) Ino amy i fahagagagne rey ro tena tsy ligne’o ty hahatanterake aze naho fa avy i tontolo vaovaoy?

⁷ Fahatelo, tena afake matoky tika fa ho tanterake ty raha fanjaka ho ente i Fanjakàn’Andrianagnaharey. Mampianatse antika i fahagagagne natao i Jesosy tambone tane  etoy rey, fa mbe hanao raha mihoatse lavitse noho irey reke satria, ie ty Mpanjaka ty Fanjakàn’Andrianagnahare an-dagnitse agne. Eretsereto ty ho fiaignantika naho fa hifehe ty tane toy tsy ho ela ty Kristy. Ho salama soa tika naho fa hofoagna’e ze aretegne mpahazo o ndatio naho ty voka-drati’e. (Isaia 33:24; 35:5, 6; Apok. 21:3, 4) Tsy ho keregne ndra hijale noho ty voka-draty o loza arake ty natiorao ka tika. (Isaia 25:6; Mar. 4:41) Fa ty ho hafaleam-bey ho antika le ty hanalaka i longontika tsy foen-troke rey, hiakatse boake “an-kibory agne.” (Jaona 5:28, 29) Ino amy i fahagagagne rey ro tena tsy ligne’o ty hahatanterake aze naho fa avy i tontolo vaovaoy?

⁸ Trea tamy i fahagagagne natao i Jesosy rey ka, fa tena niambane naho niferenaigne ndaty reke. Ohatse soa ho antikagne reke. Andao tika handineke ohatse roe miomba ty raha niseho tamy ty mariaze ta Kana tao.

9. Ino ty natao i Jesosy tamy i mariazey, le ino ty anto’e? (Jaona 2:6-10)

⁹ Vakio ty Jaona 2:6-10. Tsy maintsy nanao raha vao ty Jesosy naho fa nilany ty divay tamy i fetey? Tsy voatere. Tsy misy faminaniagne nirehake tie hanao fahagagagne miomba ty divay ty Mesia. Faie ino ohatse ty ho nitsapa’o naho lany ty raha hazotso hoahy ty ambahini’o amy ty mariaze’o? Nahatsapa ty fihetseham-po i keleiagney ty Jesosy, le tsy nitea’e ho salatse i mpivaly vaoy. Nitreantika tamy i fehentsoratse voaloha’ey fa nanao fahagagagne  reke. Nagnova rano 390 litatse ho divay fanjaka reke. Va’e nampihoare’e ty hamaro i divaỳ mba hampiasae iareo amy ty afara ndra mba hisy azo i mpivaly vaoy avarotse, ho fagnampeagne iareo amy ty lafi’e ara-bola. Tsapa’o vao ty nihafalea iareo tamy izay!

10. Ino ty pitsopitson-draha ila’e tena lahibey tantaraegne amy Jaona toko faha-2 ao? (Henteo i sarey.)

¹⁰ Mareho ty pitsopitson-draha tantaraegne amy Jaona toko faha-2 ao. Voamare’o vao fa tsy ty vatan-tegna i Jesosy ty nameno rano i sinibeỳ? Noho ireke tsy te hirohake, le nirehake tamy i mpanompoy reke mba hameno rano i sinỳ. (Andine’e 6, 7) Naho fa nivita’e ty nagnova i ranoy ho divay, le tsy ty vata-tegna’e ka ty ninday aze mbamy i mpiandraikitse fanasagney mbeo. I mpanompoy ty nampanoe’e izay. (Andine’e 8) Azo antoke fa tsy nanolotse divay tamy i ambahiny rey reke sady tsy nibohaboha tie: “Andramo’areo moa ty divay nanoeko toy!”

11. Ino ty azontikagne ianaragne boake amy ty fahagagagne natao i Jesosy?

¹¹ Ino ty azontika ianaragne boake i fahagagagne natao i Jesosy miomba i rano nampanjarea’e divaỳ? Mampianatse antika hiambane igne. Tsy mba nirengevoke ty Jesosy naho fa nanao fahagagagne. Naho ty maregne, le tsy mba nirohake reke naho fa nisy raha nivita’e. Mifanohetse amy izay aza fa niambane reke sady mateteke ro nagnomey engegne naho nidera an-dRae’e. (Jaona 5:19, 30; 8:28) Naho mihevetse ty vatantikagne ho ambane manahake i Jesosy tikagne, le tsy ho rengevoke amy ze raha vitantikagne. Ndre inogn’ino raha ataontika amy ty fanompoagne i Jehovah, le ko rengevoke ndra mibohaboha fa ndra aleo i Andrianagnahare magnomey antika tombotsoa hanompo azey, ro homeantika engegne. (Jer. 9:23, 24) Fagneva izay reke. Tsy hahavita raha soa tika naho tsy ampea i Jehovah.​—1 Kor. 1:26-31.

12. Akore ty fomba hafa azontika anahafagne ty fiambanea i Jesosy? Mirehafa ohatse raike.

¹² Dineho ty fomba hafa azontika anahafagne ty fiambanea i Jesosy. Andao atao tihoe misy androanavi-pagnahy raike nanokagne fotoagne maro mba hagnampeagne rahalahy tanora raike agnisa ty mpagnampe amy ty fiangonagne mba hagnomagne lahajaka hoahy ty ndaty maro hatao’e voaloha’e. Le nahavita lahajaka mampahery naho namelombelogne i fiangonagney amy izay i rahalahỳ. Naho fa nirava i fivoriagney, le nisy nagnantogne i androanavi-pagnahỳ sady nirehake tie: ‘Tena soa i lahajaka nanoe i Rahalahy Anoy! Sa akore?’ Hanao hoe izao vao reke tie: ‘Ie, nisoa igne faie tsy ho nivita’e igne naho tsy nampiofagne aze mateteke raho!’ Sa reke hanao hoe izao: “Ie maregne zay, tena midera aze raho.” Naho miambane areke tikagne, le tsy hipay voninahitse amy ty raha soa nataontikagne hoahy ty hafa. Ty raha mahafale antikagne le tihoe vazoho i Jehovah naho hevere’e sarobily ty raha ataontika. (Ampitahao amy ty Matio 6:2-4; Heb. 13:16) Azontikagne antoke ka fa tena fale ty Jehovah naho fa miambane manahake i Jesosy tikagne.​—1 Pet. 5:6.

13. Ino ty raha nitrea i Jesosy naho fa nihanarine ty tanàgne atao tihoe Naina reke, le ino ty raha natao’e? (Lioka 7:11-15)

¹³ Vakio ty Lioka 7:11-15. Dineho ka moa ty raha hafa niseho tamy ty taogne 31 nanoa i Jesosy ty fanompoa’e. Nandeha ta Naina tagne reke tamy izay. Tanà o Galilianao io sady tsy lavitse i Sonema, ndra i toeragne nameloma i Elisa ty ana-dahy ty ampela raike, 900 taogne lasa taloha izay. (2 Mpanj. 4:32-37) Naho fa narine i vavahadỳ ty Jesosy,  le nahatalake ndaty maro nangororoke boake an-tanàgne ao handeha handevegne. Tena nampalahelo ty raha niseho. Mate anake ty ampela vantotse raike, ie amy izao ana’e bakotokagne. Faie ndra tie teo zay, le tsy nirerike i ampelay satria maro ty ndaty nandrondrogne aze. Naho fa avy eo, le nisakàne i Jesosy i ndaty maroy sady nanao raha miambake hoahy i ampela mahaferenaigney reke. Nivelome’e i ana-dahi’ey. Io ty voaloha’e amy ty famelomagne ty mate miiake telo natao i Jesosy voarehake agnate Filazantsara ao.

14. Ino ty pitsopitson-draha ila’e tena lahibey voarehake amy Lioka toko faha-7 ao? (Henteo i sarey.)

¹⁴ Mareho ka ty pitsopitson-draha ila’e tena lahibey voarehake amy Lioka toko faha-7 ao. Voamare’o vao fa “niferenaigne” i rene ore mafey ty Jesosy naho fa “nahatrea” aze? (Andine’e 13) Va’e ho nandineke aze tomagny aloha ty fate i ana’ey eo ohatse ty Jesosy. Le izay ty nahavy aze niferenaigne i ampelay. Tsy tihoe nitretré aze am-po’e tao avao ty Jesosy, fa natoro’e tamy ty raha natao’e ze fitretréza’e aze zay. Nagnantogne aze reke, le nirehake ama’e tie: “Ko tomagny sasa.” Azo antoke fa naleme ty feo’e tamy izay. Tafara izay, le nanao raha reke mba hagnampeagne aze. Nivelome’e indraike ty ana-dahy i ampelay le ‘natolo’e an-drene’e.’​—Andine’e 14, 15.

15. Ino ty azontika ianaragne boake amy ty fahagagagne natao i Jesosy?

¹⁵ Ino ty azontika ianaragne boake amy ty nameloma i Jesosy ty ana-dahy i ampela vantotsey? Mampianatse antika igne mba hitretré ze ndaty nimate longo. Maregne aloha fa tsy afake mamelogne ty mate manahake ty natao i Jesosy tikagne. Faie afake hitretré ze ndaty ore tikagne naho mandineke soa ty raha iaigna iareo. Azontika atoro amy ty raha rehafentikagne naho ty raha ataontika tie miferenaigne iareo tikagne. Manao izay ohatse tika, naho le avy le magnampe naho mampionogne iareo. d (Ohab. 17:17; 2 Kor. 1:3, 4; 1 Pet. 3:8) Ndra rehake naho fihetseke kedekede avao le fa tena hampahery aze.

16. Ino ty azo’o ianaragne boake amy ty raha niseho tamy i rene raike nimate anake vaho tsielay, naho henteagne i sarey?

¹⁶ Dineho ty tantara raike toy. Taogne tsiampeampe lasa zay, le nivoamare ty rahavave raike tam-pivoriagne tao tie nisy rene raike tomagny tamy i hira mbe nandehay. Miomba ty famelomagne ty mate i hiray. Nimate vaho tsiela ty anak’ampela o rene iohoe tamy izay. Naho fa nahita izay i rahavavey, le avy le nagnantogne aze sady nagnazoke aze. Le lia’e niarake nihira iareon-droroe amparake ty nività i hiray. Hoe i rene nimate anakey: “Tsapako fa tena tea ahy o rahalahy naho rahavaveo.” Tena tsy nanegnena’e ty nandeha nivory. Hoe ka reke: “Le fa amy ty Anjomba i Fanjakagney ato avao ty toeragne hahazoantika fagnampeagne.” Ndra tie raha kidikidy avao aza ty raha ataontika mba hanoroagne fitretrézagne ze ndaty ore, le afake matoky tikagne fa vazoho i Jehovah zay sady sarobily ama’e.​—Sal. 34:18.

17. Ino ty raha nianarantikagne tato?

¹⁷ Hahazo fampaherezagne tika naho mianatse ty fahagagagne natao i Jesosy tantaraegne agnate Filazantsara ao. Ampianare irey antika fa tena tea antika ty Jehovah miroanake. Managne hery hagnafahagne ze olagne mahazo o ndatio ka ty Jesosy. Afake matoky ka tika fa marine ho avy ty fitahiagne handese i Fanjakagney. Azontikagne atao ty misaintsaigne ty fomba anahafagne ty toetse i Jesosy naho fa mandineke i tantara rey tikagne. Nagnino naho dinehe’o amy ty fianaragne raike atao’o, ndra amy ty Fotoam-pivavaha ty Keleia’areo i fahagagagne natao i Jesosy rey? Dineho ty lesogne azo’o ianaragne sady zarao amy ty hafa. Alao sare an-tsaigne ty fampaherezagne ho azo’o naho fa midebà miomba izay!​—Rom. 1:11, 12.

18. Ino ty hodinehentika amy ty lahatsoratse magnarake?

¹⁸ Mirehake famelomagne ty mate fahatelo fara’e natao i Jesosy taloha ty nitapera ty fanompoa’e ty Baiboly. Niambake o raike fara’e io satria nama’e maifitse aze ty vinelo’e sady tsy mahazatse ty fomba nanoa’e aze. Ino ty azontika ianaragne miomba o fahagagagne natao’e iohoe? Sady nagnino ty fanantenagne miomba ty famelomagne ty mate ro magnatanjake ty finoantika? Izay ty hodinehentika amy ty lahatsoratse magnarake.