1. Naho fa ombia tika ro miarake amy i Jehovah?

 MAHAFALE antika ty miarake amy ty ndaty teantikagne. Tea o mpivalio ohatse ty miarake naho fa hariva satria bangìgne soa ty amy igne. Tea o tanorao ka ty miarake amy ty ragne’e maifitse aze. Teantika iaby ka ty miarake amo o mpiharo finoagne amantikagneo. Faie ty manokagne fotoagne hiarahagne amy i Andrianagnaharentikagney ro fara izay tena teantikagne. Manao izay tika naho fa mivavake ama’e, mamaky ty Saontsi’e, misaintsaigne ty raha safirie’e naho i toetse’e fanjaka rey. Tsy misy atakalontika i fotoagne iarahantikagne amy i Jehovah rey.​—Sal. 139:17.

2. Ino ty olagne atrehentikagne?

² Faie ndra tie teantika aza ty miarake amy i Jehovah, le tsy mora ty manao izay kindraike. Maro ty raha ataontika isan’andro, le sarotse ty mahatrea fotoagne hanoagne raha ara-pagnahy. Mitake fotoagne bey amantika ty asantikagne, ty andraikintikagne amo o keleiagneo eo naho ty raha hafa tsy maintsy ataontika. Ty voka’e, va’e hahatsapa tika tie tsy manam-potoagne hivavahagne naho hianaragne vaho hisaintsaignagne.

3. Ino ka ty raha hafa va’e handany ty fotoantikagne?

³ Misy raha hafa ka va’e handany ty fotoantikagne. Tsy raty ty raha ila’e ampiasantikagne ty fotoantikagne. Faie naho tsy mitao tika, le va’e hengantikagne handany ty fotoantika ze raha zay, hafara’e sarotse ty mahatrea fotoagne hifandrambesagne amy i Jehovah. Dineho ohatse o fihisagneo. Mahasoa ty mihisa ndra mitofatofa kindraike. Faie ndra tie tsy raty aza ty fihisagne ataontikagne, le tsy hanam-potoagne hanoagne raha ara-pagnahy sasa tika naho bey loatse ty fotoagne lanintikagne  anoagne aze. Mila tadidientika areke fa tsy o fihisagneo ty raha fara izay tena lahibey.​—Ohab. 25:27; 1 Tim. 4:8.

4. Ino ty hodinehentikagne ato?

⁴ Hodinehentikagne amy ty lahatsoratse toy tie: Nagnino tika ro mila mamantatse ze raha tena lahibey? Inogne ty azontika atao mba hampiasagne amy ty fomba soa ty fotoagne iarahantikagne amy i Jehovah? Inogne ty soa ho rambesentikagne boake amy ty fanoagne izay?

5. Nagnino ty fandinehagne ty torohevetse amy Efesianina 5:15-17 ao ro magnampe ty tanora raike hahay hijobogne ty fomba soa toko’e hampiasà’e ty fiaigna’e?

⁵ Ty fomba fiaignagne fara’e soa ro jobogno. O tanorao mateteke ro mila mandineke ty fomba soa hampiasà’e ty fiaigna’e. Va’e handrisike iareo hianatse amy i oniverisite ey zao ty ramosé iareo naho ty longo iareo tsy vavolombelogne, amy izay iareo mba mahazo asa bey karama, tasa iareo. Tena handany ty fotoa iareo ty fanoagne o fianaragne iohoe. Faie ty rae aman-drene iareo naho ty nama iareo amo o fiangonagneo eo va’e handrisike iareo hampiasa ty fiaigna’e amy ty fanompoagne i Jehovah. Ino ty hagnampe ty tanora raike tea i Jehovah mba hanao safily soa? Handrambe soa reke naho mamaky sady misaintsaigne ty Efesianina 5:15-17. (Vakio.) Va’e hieretseretse hoe izao i tanoray naho fa mamaky o andine’e rehoe: ‘Ino ty “zoton’arofo” i Jehovah? Ino ty fanapahan-kevetse mampifale aze? Ino ty fanapahan-kevetse hagnampe ahy hampiasa soa ty fotoako?’ Tsiarovo fa “raty ze o andro zao”, sady tsy ho ela ty tontolo i Satana toy le hifaragne. Hendre areke tika naho mampiasa ty fotoantikagne mba hanoagne raha mampifale i Jehovah.

6. Ino ty safily natao i Maria, le nagnino izay ro tena soa?

⁶ Fantaro ze raha tena lahibey. Maro ty raha teantika hatao. Kindraike aza, le va’e sambe tsy ho raty i raha rey. Faie tsy maintsy mijobogne tika tie ty aia ro hataontikagne voaloha’e mba hampiasagne amy ty fomba soa ty fotoantika. Magnampe antikagne hahatakatse ze hevetse zay ty raha niseho tamy i Jesosy nitilike i Marta naho i Mariay. Azo antoke fa nahafale i Marta ty handrambe i Jesosy amy iareo agne, le nikarakara hanegne maro reke. Faie i Maria nagnararaotse o fotoagne iohoe mba hitsanognagne i Jesosy sady tsy niala tan-tombo’e eo reke. Maregne fa tsy raty ty anto’e nandrisike i Marta hikarakara hanegne maro. Faie nirehafe i Jesosy tie i Maria “nijobogne ty tena soa.” (Lioka 10:38-42) Va’e tsy nitsiaro i Maria tie inogne ty raha nihane iareo tamo o fotoagne iohoe. Faie azo antoke fa tsy nihaligno’e ty raha nampianare i Jesosy tamy izay. Nihevere i Maria ho lahibey o fotoagne kede niaraha iareo tamy i Jesosy iohoe. Toko’e hoheverentika ho sarobily hoe izay ka i fotoagne iarahantikagne amy i Jehovah rey. Akore ty azontika ampiasagne soa o fotoagne iohoe?

7. Nagnino tika ro tena toko’e hanokagne fotoagne mba hivavahagne, hianaragne naho hisaintsaignagne?

⁷ Ekeo tie agnisa ty fanompoantika an’Agnahare ty vavake, ty fianaragne naho ty fisaintsaignagne. Mifandrambe amy i Raentikagne an-dagnitse agney, i koko antikagney tika naho fa mivavake. (Sal. 5:7) Mandrambe “fahalalagne an’Andrianagnahare”, i Foto ze kila hilalay ka tika naho fa mianatse Baiboly. (Ohab. 2:1-5) Le mandineke i toetse i Jehovah fanjaka rey naho ty raha soa safirie’e ho antika naho hoahy ze raha namboare’e  tika naho fa misaintsaigne. Ino ka koahe ty raha hafa trea’o tie mbe soa ambone ireo mba hampiasagne ty fotoa’o? Faie ino ty hagnampe antika hahavita hanao o raha rehoe?

8. Ino ty lesogne ianarantika boake amy ty fomba nampiasà i Jesosy ty fotoa’e tamy ireke tam-patrambey agney?

⁸ Naho mete le mipaliava toeragne bangìgne. Modely amy izay ty Jesosy. Nijanogne 40 andro tam-patrambey agne reke taloha ty ho nanomboha’e nanao ty fanompoa’e tan-tane etoy. (Lioka 4:1, 2) Afake nivavake tamy i Jehovah naho nisaintsaigne ty raha safirien-dRae’e tama’e reke tamo o toeragne bangìgne iohoe tagne. Nagnampe i Jesosy ho vognogne hiatreke ty fitsapagne nahazo aze tsy ela tafara izay ty fanoa’e izay. Akore ty azo’o anahafagne i Jesosy? Va’e ho sarotse ama’o ty hahatrea toeragne bangìgne naho maro an-tragno nareo. Naho izay ty raha misy, le va’e ho an-toeran-kafa agne rehe ro hahatrea toeragne bangìgne. Izay zao ty atao i Julie naho fa ireke te hanokagne fotoagne hivavahagne amy i Jehovah. Kedekede ty tragno misy iareo mirovaly a Fransa agne, le sarotse tihoe tsy hisy ndaty ty magnodidigne azo eo. Hoe ty Julie: “Nandeha amy ze toeragne bangìgne zay areke raho isan’andro. Afake mirehake soa amy i Jehovah raho naho fa agne sady mifantoke soa, satria tsy misy magnelengelegne.”

9. Akore ty nanoroa i Jesosy tie sarobily tama’e ty fifandrambesa’e amy i Jehovah ndra tie nimaro raha atao aza reke?

⁹ Tena nimaro raha anoegne ty Jesosy. Tamy ireke nanao ty fanompoa’e tan-tane etoỳ, le lava nisy ndaty maro avao nagnorike aze tamy ze nomba’e. Ty ankamaroa iareo aza nipay aze manokagne. ‘Nivory tan-dalan-tragno eo i ndaty maroy’ mba hahatrea aze tie indraike zay. Faie ndra tie teo zay, le natao’e azo antoke fa nanam-potoagne hivavahagne amy i Jehovah reke. Mbe tsy manjirike ohatse i androy, le nipay “toeragne mitokagne” reke mba hahafaha’e hiarake irery taman-dRae’e.​—Mar. 1:32-35.

10-11. Ino ty raha nirisihe i Jesosy hatao i mpiana’e rey tamy iareo tan-tonda i Getsemane aoy, arake ty Matio 26:40, 41? Faie ino ty raha natao iareo?

¹⁰ Tamy i halegne fara’e taloha ty namonoagne i Jesosỳ, tamy i fanompoa’e an-tane etoa fa hifaragney, le nipay toeragne bangìgne reke mba hahafaha’e misaintsaigne naho mivavake. Tan-tonda i Getsemane agne reke ty nahatrea ze toeragne zay. (Mat. 26:36) Nirehake raha lahibey miomba ty vavake tamy i mpiana’e rey reke tamy izay.

¹¹ Dineho ty raha nisy tamy izay. Fa halem-bey iareo ty niavy tan-tonda i Getsemane ao, va’e fa tamy 12 halegne agne. Naho fa boake nirehake tamy i apostoli’e rey ty Jesosy tie “miambena avao,” le nandeha nivavake.  (Mat. 26:37-39) Faie ndra niroro iareo tamy i Jesosy nivavakey. Naho fa nahatrea izay ty Jesosy, le nirehake tamy iareo indraike tie “miambena naho mivavaha avao.” (Vakio ty Matio 26:40, 41.) Nitsapa i Jesosy fa tena kivy naho nirokake iareo. Nitretré iareo reke le nagneke tie ‘maleme o nofotseo.’ Le mbe nivavake indroe indraike reke tafara izay. Faie naho fa niheregne reke, le mbe nizoe’e niroro indraike i mpiana’e rey fa tsy nivavake.​—Mat. 26:42-45.

12. Ino ty azontika atao naho mahatsapa tika tie rokake loatse ndra kivy le tsy vitantika iaby ndra ty hivavake?

¹² Mijobogna fotoagne mete soa. Kindraike tika tena mivali-doha ndra rokake loatse le tsy mahavita mivavake. Naho izay ty raha mahazo azo, le tsiarovo fa tsy irehe raike avao ty mahatsapa hoe izay. Ino areke ty azo’o atao? Misy amy i ndaty zatse mivavake halegne rey mahatsapa tie tena soa naho amy i harivarivay ro mivavake, satria mbe tsy le tena rokake loatse ty amy igne. Ty ila’e ka mahatsapa tie tena mifantoke soa iareo naho ohatse mitoboke ndra mitongaleke naho fa mivavake. Faie akore naho mahatsapa rehe tie tena minekoneko ndra tena kivy le tsy hai’o tie ino ty raha horehafegne amy ty vavake? Ambarao i Jehovah ze raha tsapa’o. Matokia fa tena taka i Raentikagne bey famindram-poy zay.​—Sal. 139:4.

13. Nagnino o varam-bazahao ro va’e hagnelengelegne ty fotoagne iarahantikagne amy i Jehovah?

¹³ Anò ze tsy hahavoaelengelegne azo naho fa mianatse. Tsy o vavakeo avao ty raha magnamafe ty fifandrambesantikagne amy i Jehovah. Magnampe antika amy izay ka ty fianaragne ty Saontsi’e naho ty fagnatrehagne fivoriagne. Ino ty azo’o atao mba hampiasagne amy ty fomba soa o fotoagne rehoe? Dineho zao: ‘Inogne ty raha va’e hagnelengelegne ahy naho fa mivory ndra mianatse raike? Va’e hisy hiantso ndra handefa mesaze vao raho?’ Maro ty ndaty managne telefony ndra varam-bazaha hafa amy izao, sady toe ilaegne rey. Faie misy mpikaroke mirehake tie va’e hagnelengelegne antika amy itika mikezake mifantokey ty fisia o varam-bazahao agnilantikagne eo. Hoe ze manam-pahaizagne raike zay: “Tsy mifantoke amy i raha atao’oy rehe, satria naina’o hahay ty raha atao ty ndaty amy i telefoni’oy ao avao.” Mateteke tika naho fa havoriambey faritse ndra vondrom-paritse ro  tiahivegne tsy hagnisy feo ty telefonintikagne amy izay tsy magnelengelegne ty hafa. Kera azontika atao hoe izay ka o varam-bazahantikagneo ndra amy itika irerikey aza, amy izay tsy hisy hagnelengelegne antika amy i fotoagne iarahantikagne amy i Jehovah rey?

14. Akore ty agnampea i Jehovah antika hifantoke, arake ty Filipianina 4:6, 7?

¹⁴ Mangataha amy i Jehovah mba hagnampe azo hahavita hifantoke. Naho mahatsapa areke rehe tie tsy mifantoke naho fa amy i fotoagne ianara’o raikey ndra agnatreha’o fivoriagne rey, le mangataha fagnampeagne amy i Jehovah. Naho misy raha mampivali-doha azo, le va’e ho sarotse ty tsy hieretseretse izay fa hifantoke amy ty raha ara-pagnahy. Faie tena ilaegne ty manao izay. Mangataha areke fiadanan-tsaigne amy i Jehovah. Tsy tihoe miaro ty fo’o avao io fa miaro ty sai’o ka.​—Vakio ty Filipianina 4:6, 7.

15. Ino ty soa ho rambesentikagne naho itika miarake amy i Jehovah?

¹⁵ Maro ty soa ho azo’o naho manokagne fotoagne hirehafagne amy i Jehovah naho hitsanognagne aze vaho hisaintsaignagne ty miomba aze rehe. Ino iaby zay? Voaloha’e, hahay handrambe fanapahan-kevetse soa rehe. Magnomey toky antika ty Baiboly tie: “Ho hendre ze miarake amy ty hendre.” (Ohab. 13:20) Ho hendre areke rehe naho miarake amy i Foto ty hilalay ndra i Jehovah. Ho hai’o amy izay tie inogne ty raha mampifale aze sady inogne ty hagnampe azo tsy handrambe fanapahan-kevetse hampikoretse ty arofo’e.

16. Nagnino ty fanokanantika fotoagne hiarahagne amy i Jehovah ro magnasoa ty fahaiantikagne mampianatse?

¹⁶ Faharoe, hanjare ho mpampianatse mahay rehe. Naho fa itika mampianatse Baiboly, le ty hagnampe o mpianantika Baibolio hifandrambe maifitse amy i Jehovah ro tena tanjontikagne. Arakarake ty ifandrambesantika amy i Raentikagne an-dagnitse agney ty vao mainke hampitombo ty hateantikagne aze naho hahaiantika magnampe ty hafa mba ho tea aze ka. Dineho ohatse ty raha natao i Jesosy. Nafana fo sady nampiasa rehake manohigne fo reke naho fa nirehake miomba an-dRae’e. Ty voka’e, nanjare tea i Jehovah ka i mpiana’e rey.​—Jaona 17:25, 26.

17. Nagnino ty vavake naho ty fianaragne ro magnamafe ty finoantika?

¹⁷ Fahatelo, vao mainke hihamafe ty finoa’o. Mareho ty raha misy naho fa irehe mangatake ty tari-dala i Jehovah ndra mipay fampionognagne ndra ty fagnampea’e. Isake tie mamale ty vavake atao’o reke, le mitombo ty finoa’o aze. (1 Jaona 5:15) Ino ka ty raha hagnamafe ty finoa’o? Ty fianaragne raike. Sady naho ty maregne, le “boake amy ty raha rey ty finoagne.”  (Rom. 10:17) Faie naho te hanagne finoagne matanjake tika, le tsy ampe avao ty mandrambe fahalalagne. Fa inogne ka ty raha mila ataontika?

18. Hazavao tie nagnino tika ro mila misaintsaigne.

¹⁸ Mila misaintsaigne ty raha ianarantikagne tika. Dineho ohatse ty raha niaigna ty mpanoratse ty Salamo 77. Nikivy reke satria nahatsapa tie tsy nankasitraha i Jehovah reke naho o Israelita nama’eo. Nanjare tsy niazon-droro areke reke satria lava nieretseretse miomba izay avao. (Andine’e 2-8) Le ino ty natao’e? Hoe reke tamy i Jehovah: “Hosaintsaigneko ze asa’o iaby, sady hodineheko laleke ty raha natao’o.” (Andine’e 12) Azo antoke fa nahay soa ty raha natao i Jehovah hoahy o vahoa’eo o mpanao salamo iohoe. Faie mbe nagnontane avao reke tie: “Halignon’Andrianagnahare vao ty naneho hasoa fagnahy? Sa tsy namindra fo reke satria vignetse?” (Andine’e 9) Nisaintsaigne ty raha natao i Jehovah naho ty fomba nampisehoa’e famindram-po naho fitretrézagne o mpanao salamo iohoe. (Andine’e 11) Ino ty voka’e? Nirese lahatse reke fa tsy hienga o vahoa’eo ty Jehovah. (Andine’e 15) Naho ihe ka misaintsaigne ty raha natao i Jehovah hoahy o vahoa’eo naho ty raha fa natao’e ho azo manokagne, le hihamafe ty finoa’o.

19. Ino ka ty soa ho rambesentikagne naho itika manokagne fotoagne hiarahagne amy i Jehovah?

¹⁹ Fahaefatse, sady itoy ty tena lahibey ama’e: Hitombo ty hatea’o i Jehovah. Ty hatea ty toetse tena handrisike azo hankatò i Jehovah naho hanao sorogne mba hampifaleagne aze vaho hahavita hiaretse fitsapagne. (Mat. 22:37-39; 1 Kor. 13:4, 7; 1 Jaona 5:3) Tsy misy raha sarobily ambone tihoe mifandrambe maifitse amy i Jehovah areke.​—Sal. 63:1-8.

20. Inogne ty hatao’o mba ho azo antoke fa manam-potoagne hivavahagne, hianaragne naho hisaintsaignagne rehe?

²⁰ Tsiarovo fa agnisa ty fanompoantika an’Agnahare ty vavake naho ty fianaragne vaho ty fisaintsaignagne. Tahafo areke ty Jesosy, le mipaliava toeragne bangìgne mba hahafaha’o manao o raha rehoe. Anò ze tsy hahavoaelengelegne azo. Mangataha amy i Jehovah mba hagnampea’e azo hifantoke naho fa manao raha ara-pagnahy. Naho mampiasa soa ty fotoa’o rehe, le homey i Jehovah havelogne nainai’e amy tontolo vaovaoy ao.​—Mar. 4:24.