1. Inogne ty raha tsy azontika lieregne nirehafe i Solomona Mpanjaka amy Mpitoriteny 7:20 ao?

 IZAO ty nisorate i Solomona Mpanjaka: “Tsy misy ndaty maregne mahavita manao ty soa avao zao ty ambone tane eto, fa tsy maintsy manota avao reke.” (Mpito. 7:20) Tena maregne zay! Mpanota tika iaby. (1 Jaona 1:8) Mila mipay famelan-keloke aman’Andrianagnahare naho amy ty ndaty hafa areke tika.

2. Inogne ty raha tsapantikagne naho fa mamela antika ty ragnentika?

² Azo antoke fa nisy fotoagne rehe nanao raha nahaboseke ty ragne’o maifitse azo. Nitea’o haregnegne i raha tsy nimete natao’oy mba hahavy anareo hilongo soa indraike, le niala tsiny tama’e tamy ty fo’o rehe. Inogne ty nitsapa’o naho fa namela azo reke? Tsy nanomboke niazoazo vao ty fiai’o? Ie, azo antoke zay sady nifalefale ka rehe.

3. Inogne ty hodinehentikagne ato?

³ Teantika naho manjare ragnentikagne maifitse antika ty Jehovah. Faie kindraike tika mirehake raha ndra manao raha mahavignetse aze. Nagnino tika ro afake matoky tie vognogne hamela heloke antika reke? Nagnino ty fomba famelà i Jehovah heloke ro miambake naho ampitahaegne amy ty antikagne? Ndaty manao akore ro avela i Jehovah ty helo’e? Andao handineke ireo.

4. Nagnino tika ro afake matoky tie vognogne hamela heloke ty Jehovah?

⁴ Magnomey toky antika ty Saontsin’Andrianagnahare tie vognogne hamela heloke ty Jehovah. Naho fa nampahafantatse ty  miomba aze tamy i Mosesy tamy i Vohy i Sinaỳ teo tamy ty alala i anjely nirahe’ey reke, le izao ty nisaontsie’e: “Jehovah, Jehovah, Andrianagnahare mamindra fo, soa fagnahy, tsy tsiela vignetse, bey hatea naho tsy mivalike sady tena tea hamarenagne, bey hatea naho tsy mivalike amy ty ndaty agn’arivo’e, mamela fahadisoagne naho hakeo aman-tahigne.” (Eks. 34:6, 7) Andrianagnahare soa fagnahy naho mamindra fo areke ty Jehovah, le vognogne hamela heloke ty mpanota mibebake.​—Neh. 9:17; Sal. 86:15.

5. Mandrisike i Jehovah hanao inogne ty fahaia’e ty mombamomba o ndatio, arake ty Salamo 103:13, 14?

⁵ I Jehovah ty Mpamorogne antika. Fohi’e iaby areke ze mombamomba antika. Mba eretsereto heike moa zao! Oni’e amy ty pitsopitso’e iaby ty ndaty tsikiraidraike ambone tane etoa. (Sal. 139:15-17) Vazoho’e areke ze tsy fahavoririhagne nilovantikagne boake amy ty rae aman-drenentikagne. Fohi’e ka aza ty raha niaignantika taloha, le nahavy antika hanagne i toetsentikagne amy izao rey. Mandrisike i Jehovah hanao inogne ty fahaia’e ze raha rezay? Mandrisike aze hamindra fo amantika.​—Sal. 78:39; vakio ty Salamo 103:13, 14.

6. Akore ty nanoroa i Jehovah fa vognogne hamela heloke reke?

⁶ Natoro i Jehovah tamy ty raha natao’e tie vognogne hamela heloke reke. Nitaka’e fa noho ty raha natao i Adama, i lahilahy voaloha’ey ty nahavy antika iaby ho mpanota naho ho mate. (Rom. 5:12) Tsy misy raha azontikagne atao mba hahavy antika naho ty ndaty hafa ho afake amo o otao naho o fateo. (Sal. 49:7-9) Faie nitretré antika i Andrianagnaharentikagne bey hateay, le nanao raha reke mba hagnafahagne antika. Rehafe ty Jaona 3:16 fa nagnirake i Ana-dahi’e bakotokagney ty Jehovah mba ho mate ho antika. (Mat. 20:28; Rom. 5:19) Vinono hisolo antika ty Jesosy, amy izay ho afake amy ty ota naho ty fate ze maneho finoagne aze. (Heb. 2:9) Tsy maintsy ho nikoretse ty arofo i Jehovah naho fa nahavazoho i Ana-dahi’ey nampijalegne naho nafahagne baraka tamy ireke vinonoy. Azo antoke fa tsy ho nagnenga i Ana-dahi’ey ho natao hoe izay ty Jehovah naho tsy te hamela heloke antika.

7. Tantara ia amy Baiboly ao ty manoro fa tena mamela heloke ty Jehovah?

⁷ Maro ty tantara o ndaty amy Baiboly ao mampiseho tie tena mamela heloke ty Jehovah.  (Efes. 4:32) Ia zao ty ndaty avy an-tsai’o ao? Va’e i Manase Mpanjaka varagne. Nanao raha tena raty o lahilahy raty fagnahy iohoe mba hanotagne amy i Jehovah. Nanompo sampy reke sady nitarike ty ndaty hafa hanao hoe izay ka. Vinono’e aza ty ana’e natera’e mba hatao sorogne hoahy i andrianagnahare diso rey. Nisy sare sokitse ka nalae’e, le natao’e tamy i tempoly i Jehovah masigney ao. Izao ty raha rehafe ty Baiboly miomba aze: “Nanao raha raty maro tagnatreha i Jehovah teo reke mba hahavignetse aze.” (2 Tan. 33:2-7) Faie naho fa tena nibebake ty Manase, le vata’e namela aze ty Jehovah. Naheren’Andrianagnahare tama’e indraike aza i fahefà’e tamy ty maha mpanjaka azey. (2 Tan. 33:12, 13) Va’e ho avy an-tsai’o ao ka ty Davida Mpanjaka. Nanao fahotagne lahibey tamy i Jehovah reke. Nila valy o ndaty ohatse reke, le namono ndaty ka. Faie naho fa tena nibebake sady nieke ty fahota’e reke, le namela aze ty Jehovah. (2 Sam. 12:9, 10, 13, 14) Afake matoky areke tika tie vognogne hamela heloke vata’e ty Jehovah. Arake ty ho hitantikagne ka, le miambake ty fomba famelà i Jehovah heloke fa tsy mitovy amy ty ahy o ndatio.

8. Nagnino ty maha Mpitsara i Jehovah ro misy voka’e amy ty fahaia’e mamela heloke?

⁸ I Jehovah ty “Mpitsara ty tane toy iaby.” (Gen. 18:25) Mahatakatse soa ty raha rehafe o lalànao ty mpitsara raike mahay. Tena hoe izay ty Jehovah. Ty anto’e, ie ty Mpitsara naho Mpagnomey Lalàna antika, le tena taka’e soa ka ty raha rehafe o lalànao. (Isaia 33:22) Tsy misy ndaty mahay ty soa naho ty raty mandikoatse i Jehovah. Inogne ka ty raha mila atao ty mpitsara raike mahay? Mila hai’e amy ty pitsopitso’e heike i raharaha hotsarae’ey aloha ty hampiboaha’e lilim-pitsaragne. Tsy misy mpitsara mahatagne i Jehovah amy ze lafi’e zay ka.

9. Inogne ty anto’e mahavy i Jehovah hamela heloke ndra tsy hamela heloke ty ndaty raike?

⁹ Tsy mitovy amo o mpitsara olombelogneo ty Jehovah. Ty anto’e, fohi’e amy ty pitsopitso’e iaby ze raha miseho. (Gen. 18:20, 21; Sal. 90:8) Tsy noho ty raha vazoho’e ndra oni’e avao ty mahavy aze mahafantatse izay. Taka’e soa fa misy voka’e amy ty raha atao ty ndaty raike, ty toetse nilovagne boake amy ty rae aman-drene’e, ty fomba nitezagne aze, ty ndaty miara-monegne ama’e, ty fihetseham-po’e naho ty fahasalama’e. Mahay mamantatse ty am-po’o ao ka ty Jehovah. Fohi’e soa areke tie inogne ty mahavy ty ndaty raike manao raha raike. Tsy misy raha mietake amy i Jehovah. (Heb. 4:13) Naho i Jehovah areke mamela heloke ty ndaty raike, le tsy hoe fihetseham-po avao ty nahavy aze nanao izay satria hai’e amy ty pitsopitso’e ze kila raha niseho.

10. Nagnino tika ro mirehake tie lava ara-drare’e avao ty fitsarà i Jehovah? (Deoteronomia 32:4)

¹⁰ Lava ara-drare’e avao ty fitsarà i Jehovah. Tena tsy magnavakavake reke. Mbe lia’e naho namela heloke ndaty raike noho ty fisehoa i ndatỳ ivela’e, ndra ty fanagna’e, ndra ty toeragne tana’e naho ty fahaiza’e. (1 Sam. 16:7; Jak. 2:1-4) Tsy misy ka afake manere i Jehovah ndra manao aferafera ama’e. (2 Tan. 19:7) Tsy misy voka’e amy ty fanapahan-keve’e ka ty havignera’e sady tsy ente ty fihetseham-po’e reke naho fa mitsara. (Eks. 34:7) Mpitsara fara izay ty mahay areke ty Jehovah, satria mahaonigne soa ze kila raha miomba antika naho ty raha iaignantikagne.​—Vakio ty Deoteronomia 32:4.

11. Nagnino ro miambake ty fomba famelà i Jehovah heloke?

¹¹ Nagneke o mpanoratse ty Soratse Hebreò tie miambake ty fomba famelà i Jehovah heloke.  Kindraike iareo nampiasa rehake hebreo mba hampisehoagne izay. Nirehafe ze boke raike zay tie ‘irehafagne ty fomba amelàn’Andrianagnahare o mpanotao ty nampiasagne i rehake rey. Tsy ampiasaegne mba hirehafagne ty famelan-keloke aseho ty ndaty raike amy ty hafa i rehake rey, satria voafetra avao ty antika.’ I Jehovah raike avao ro mahavita mamela heloke tanterake ty mpanota raike mibebake. Faie naho fa mamela antika ty Jehovah, le inogne ty voka izay amantikagne?

12-13. a) Inogne ty soa azo ty ndaty raike naho fa mamela ty helo’e ty Jehovah? b) Mbe ho tiahive i Jehovah amy ty ndaty raike vao ty fahotagne natao’e?

¹² Mahatsiaro ho ‘velombelogne’ tika naho fa magneke tie mamela antika ty Jehovah, satria milamigne ty saintika sady malio ka ty eretserentikagne. Tie itika avela i Jehovah avao ro mahatsapa izay. (Asa. 3:19) Naho fa mamela antika ty Jehovah, le enga’e hinamagne ama’e indraike tika, sady le hoe tsy nanota tama’e.

¹³ Naho fa i Jehovah mamela antika, le tsy tiahive’e amantika sasa ndra hampiasae’e mba hanazeagne antika i fahotagne nataontikagney naho fa afara agne. (Isaia 43:25; Jer. 31:34) “Manahake ty halavy ty atignanagne amy ty ahandrefagne agne ty halavy ty anitaha i Jehovah” ty fahotantika ho lavitse antikagne. * (Sal. 103:12) Tena hankasitrake i Jehovah naho ho latsa tika naho fa mandineke ty habey ty famindram-po’e. (Sal. 130:4) Faie ndaty manao akore ro avela i Jehovah ty helo’e?

14. Inogne iaby ty raha nianarantika miomba ty fandrambesa i Jehovah fanapahan-kevetse hamela heloke?

¹⁴ Nitreantikagne teo fa tsy miankigne amy ty habey ndra ty hakede ty fahotagne natao ty ndaty raike ty mahavy i Jehovah hamela heloke aze. Nianarantikagne teo ka tie mampiasa ty fahalala’e amy ty maha Mpamorogne, Mpagnomey Lalàna naho maha Mpitsara aze reke naho fa hanapa-kevetse tie hamela ty ndaty raike sa tsy hamela aze. Inogne iaby ty raha dinehe i Jehovah aloha ty handrambesa’e ze fanapahan-kevetse zay?

15. Inogne ty raha raike dinehe i Jehovah, arake ty Lioka 12:47, 48?

¹⁵ Agnisa ty raha raike dinehe i Jehovah zao tihoe hay i ndaty nanotay vao tie tsy mete ty  raha natao’e. Nirehafe i Jesosy mazava soa zay amy Lioka 12:47, 48 ao. (Vakio.) Manao fahotagne lahibey ty ndaty raike naho ohatse satrie’e ty hanao raha raty, ie amy izao fa hai’e tie hahavignetse i Jehovah zay. Va’e tsy hahazo famelan-keloke ty ndaty hoe izay. (Mar. 3:29; Jaona 9:41) Faie ndra tie eo zay, le mila magneke tika tie misy raha haintika fa tsy mete faie mbe nataontikagne avao. Mbe azo eretseretegne tie hahazo famelan-keloke vao tika naho izay ty raha nisy? Eka. Izay ty mahavy antika hagnente ka ty raha hafa dinehe i Jehovah naho fa ireke ro hanapa-kevetse tie hamela heloke ty ndaty raike nanota sa tsy hamela.

16. Inogne ty atao tihoe mibebake, le nagnino zay ro tena ilaegne naho itika te hahazo famelan-keloke amy i Jehovah?

¹⁶ Faharoe, dinehe i Jehovah tie tena mibebake vao i ndaty nanotay. Fa inogne ty dika tihoe mibebake? Tihoe mibebake le midika tihoe “miova hevetse amy ze raha fa natao ndra niriegne hatao.” Managne heve’e tihoe manegnegne naho tena malahelo noho ty raha raty natao ndra ty raha soa toko’e ho natao tihoe mibebake. Malahelo ty ndaty raike mibebake. Faie tsy tihoe noho i raha raty natao’ey avao ty mahavy hahatsapa hoe izay, fa noho ireke nagnenga i raha ratỳ igne ka hanimba ty ara-pagnahi’e. Tsiarovo ty Manase Mpanjaka naho i Davida Mpanjaka. Sambe nanao fahotagne lahibey maro iareo. Faie sambe namela iareo ty Jehovah, satria tena nibebake iareo. (1 Mpanj. 14:8) Ie, tsy hamela antika ty Jehovah naho tsy vazoho’e tie mibebake tika. Faie tsy ampe tihoe manegnegne noho ty fahotagne nataontikagne. Tsy maintsy manao raha ka tika. * Izay ty mahavy antika hagnente ty raha fahatelo dinehe i Jehovah.

17. Inogne ty dika tihoe miova, le nagnino io ro tena ilaegne? (Isaia 55:7)

¹⁷ Agnisa ty raha lahibey dinehe i Jehovah ka ty fiovà i ndatỳ. Tihoe miova le midika tihoe “miheregne.” Naho atao amy ty rehake hafa, le tsy maintsy misintake amy ty raha raty fatao’e ty ndaty raike, le mikezake hanagne fomba fiaignagne mampifale i Jehovah. (Vakio ty Isaia 55:7.) Tsy maintsy magnova ty toe-tsai’e i ndatỳ, amy izay ty fomba fiheve i Jehovah ro hanjare  hikomandy aze. (Rom. 12:2; Efes. 4:23) Mila tapa-kevetse ty tsy hieretsere-draty naho tsy hanao i raha raty fatao’e rey ka reke. (Kol. 3:7-10) Maregne fa ty finoantika i solovoigne nanoe i Kristỳ ty antoke mahavy i Jehovah hamela antika naho hagnalio antika amy ty fahotantikagne. Faie tsy hampiasa ty vily o solovoigne iohoe mba handrongonagne ty fahotantikagne ty Jehovah naho tsy vazoho’e tie mikezake mafe magnova ty findesam-batantikagne tika.​—1 Jaona 1:7.

18. Inogne ty nidinehentikagne miomba ty famelà i Jehovah heloke?

¹⁸ Andao ho fintignentikagne i hevetse lahibey nidinehentikagne rey. Tena miambake ty fomba famelà i Jehovah heloke. Nagnino tika ro mirehake izay? Voaloha’e, vognogne hamela heloke reke. Faharoe, oni’e amy ty pitsopitso’e ty miomba antika. Fohi’e soa ty mombamomba antika, le tsy misy ndaty mahay mandikoatse aze tie tena mibebake tika. Fahatelo, naho fa ireke mamela antika, le tena mamela tanterake, sady le hoe tsy nisy i fahotagne nataontikagney. Izay ty mahavy antika hanagne feo ty fieretseretagne malio naho hahazo ty fankasitraha’e.

19. Nagnino tika ro afake ty ho fale avao ndra tie tsy voririke sady va’e hanota aza?

¹⁹ Amy ty maha tsy voririke antika le lava hanota avao tika. Faie mampahery antika ty raha rehafe ty boke Fandalinana, amy tihoe “Fibebahana” amy ty loha hevetse tihoe “Fibebahana noho ny fahotana” amy ty fehentsoratse faha-3 eo. Izao ty voarehake ao: “Ony i Jehovah ty fahalemea o mpanompo’eo, le mamindra fo amy iareo reke. Tsy voatere hanegnegne tsy misy fara’e areke iareo, satria nanao hadisoagne noho ty tsy fahavoririha iareo.” (Sal. 103:8-14; 130:3) Afake ty ho fale avao iareo naho fa mikezake magnorike soa ty fitsipin’Andrianagnahare.” (Fil. 4:4-6; 1 Jaona 3:19-22) Tena mampahery ze hevetse zay!

20. Inogne ty hodinehentikagne amy ty lahatsoratse magnarake?

²⁰ Tena mahafale antika ty mahafantatse tie vognogne hamela antika ty Jehovah naho itika tena mibebake noho ty fahotagne nivitantikagne. Faie afake ty hamela heloke manahake i Jehovah vao tika? Inogne ty lafi’e itovizantika amy ty famelà i Jehovah heloke, le inogne ty lafi’e tsy mampitovy aze? Nagnino ro ilaentika ty mahatakatse ze tsy fitoviagne zay? Hamale o fagnonteneagne rehoe ty lahatsoratse magnarake.