1. Inogne ty raha tena misy voka’e amy ty toetsentika?

 NDRA vaho omalemale tika ty nivita badisa ndra fa tan-tao’e maro, le sambe magniry ty hanagne i toetse tea i Jehovah rey. Mba hahavitagne izay, le mila miaro ty saintikagne tika. Ty anto’e, tena misy voka’e amy ty toetsentika ty raha eretseretentikagne. Naho ohatse ty hagnomey fahafaham-po ty fagniria ty nofontikagne avao ro eretseretentika, le hirehake ndra hanao raha raty tikagne amy ty fara’e. (Efes. 4:17-19) Fa naho ohatse raha soa avao ty saintsaignentika, le ho mora amantika ty hirehake naho hanao raha hampifale i Babantikagney, le i Jehovah.​—Gal. 5:16.

2. Inogne iaby ty hodinehentikagne ato?

² Nitreantika tamy i lahatsoratse taloha itoỳ fa tsy ho vitantikagne tanterake tihoe tsy hieretsere-draty. Faie afake ty mijobogne ty tsy hagnatanterake i eretsere-draty rey tika. Tsy maintsy misintake amy i fahazaragne tsy tea i Jehovah rey tika, vaho izay azo atao badisa. Izay ty raha voaloha’e sady lahibey mila atao naho te hisintake amy i toetsentika taloha rey. Faie tsy maintsy magnorike ty lily i Jehovah toy ka tika naho tena te hampifale aze: “Iakanjò ty toetse vaovao.” (Kol. 3:10) Hamale ty fagnonteneagne retoa tika amy ty lahatsoratse toy: Ino ty atao tihoe “toetse vaovao”? Akore ty azontikagne iakanjoagne i toetse vaovaoy naho ty hiarovagne aze mba tsy ho simba?

3. Inogne ty atao tihoe “toetse vaovao”, le akore ty hiakanjoa ty ndaty raike o toetse iohoe? (Galatianina 5:22, 23)

³ Managne “toetse vaovao” ty ndaty raike naho mitovy amy ty ahy i Jehovah ty toe-tsai’e naho ty toetse’e. Miakanjo toetse vaovao areke ty ndaty raike naho mampiseho i vokatse ty fagnahy rey sady enga’e hisy voka’e amy ty toe-tsai’e, amy ty  fihetseham-po’e naho amy ty raha atao’e ty fagnahy masin’Andrianagnahare. (Vakio ty Galatianina 5:22, 23.) Tea’e ohatse ty Jehovah naho o vahoa’eo. (Mat. 22:36-39) Falefale avao i ndaty miakanjo i toetse vaovaoy ndra tie miatreke raha sarotse aza. (Jak. 1:2-4) Mpampilongo reke. (Mat. 5:9) Manam-paharetagne naho soa fagnahy reke naho fa mifandrambe amy ty hafa. (Kol. 3:12, 13) Tea ty soa reke sady manao ty soa. (Lioka 6:35) Atoro’e amy ty raha atao’e fa mino i Rae’e an-dagnitse agney reke. (Jak. 2:18) Maleme fagnahy avao ka reke ndra tie misy ndaty mipay aly ama’e aza, sady vita’e ty mifehe tegna naho fa misy tsapa hevetse.​—1 Kor. 9:25, 27; Tit. 3:2.

4. Ho vitantikagne vao ty haneho indray miarake i toetse rehafegne amy Galatianina 5:22, 23 aoy naho i toetse soa rehafegne amy ty andinin-teny hafa rey, mba hiakanjoagne i toetse vaovao rey? Hazavao.

⁴ Mila managne i toetse rehafegne amy Galatianina 5:22, 23 ao naho i toetse fanjaka rehafe ty andinin-teny hafa rey tika naho te hiakanjo i toetse vaovaoy. * Tsy mitovy amo o akanjo sambe hafao o toetse rehoe, le ty raike ama’e avao ro agnisiagne naho fa handeha hiboake. Faie naho fa misikigne ty raike ama’e ty ndaty raike, le trea ama’e ey ka i toetse ila’e rey satria mifandrambe reo. Naho tena tea ty nama’e ohatse ty ndaty raike, le hanam-paharetagne naho ho soa fagnahy ama’e. Naho managne hasoa toetse ka ty ndaty raike, le haleme fagnahy sady hahavita hifehe tegna.

5. Inogne ty dika tihoe “managne ty say i Kristy,” le nagnino tika ro toko’e hianatse ty fomba fiaigna i Jesosy? (1 Korintianina 2:16)

⁵ Vakio ty 1 Korintianina 2:16. Mila ‘managne ty say i Kristy’ tika naho te hiakanjo toetse vaovao. Naho atao amy ty rehake hafa, le tsy maintsy managne ty toe-tsay i Jesosy naho manahake aze tika. Mampiseho i voka ty fagnahỳ amy ty fomba voririke ty Jesosy. Nitovy tsy misy valake amy ty toetse i Jehovah ty toetse i Jesosy. (Heb. 1:3) Arakarake ty anahafantikagne ty toe-tsay i Jesosy ty hahavy antika hanao raha manahake aze. Le arakarake ty anahafantikagne aze ty vao mainke hahavy antika hanahake ty toetse’e.​—Fil. 2:5.

6. Inogne ty raha toko’e hotadidientikagne naho fa itika mikezake miakanjo i toetse vaovaoy?

⁶ Ho vitantika vao ty hanahake ty modely i Jesosy? Va’e hieretseretse tika tie: “I Jesosy anio voririke e! Tsy ho vitako ty hanahake  aze tanterake.” Naho izay ty tsapa’o, le tsiarovo ty raha retoagne: Voaloha’e, natao mitovy vintagne amy i Jehovah naho i Jesosy rehe naho fa namboaregne. Afake mijobogne ty hanahake iareo areke rehe sady ho vita’o zay ndra tie tsy tena hanahake iareo tanterake aza. (Gen. 1:26) Faharoe, ty fagnahy masin’Andrianagnahare ro fara izay mahery ambone ze kila raha iaby. Naho fa ampea o fagnahy masigne iohoe rehe, le afake mahavita ze raha tsy nieretserete’o ho vita’o. Fahatelo, tsy mitamà azo hampiseho i voka ty fagnahỳ amy ty fomba voririke ty Jehovah tie amy izao. Naho ty maregne, le amy ty fara i Fanjakagne Arivo Taogney i Babantika bey hateay vaho mitamà izay. (Apok. 20:1-3) Ty hikezake hanao ze azontikagne atao naho ty hiantehetse ama’e ty raha také i Jehovah amantikagne tie amy izao.

7. Inogne ty hodinehentikagne hinane zao?

⁷ Akore ty hanahafantika i Jesosy? Handineke toetse efatse agnisa ty voka ty fagnahy tikagne amy izao. Isake tie hianatse ty raike amo o toetse rehoe tika, le hagnente ty raha azontikagne ianaragne boake amy ty fomba nampisehoa i Jesosy i toetsey, naho handineke fagnonteneagne tsiampeampe hagnampe antikagne hahatrea ty fomba azontikagne agnasoagne i toetsentikagne vaovaoy.

8. Akore ty nanoroa i Jesosy fa nanagne hatea reke?

⁸ Tena nitea i Jesosy ty Jehovah, le izay ty nahavy aze hahafoe tegna ho an-dRae’e naho ho antikagne. (Jaona 14:31; 15:13) Trea tamy ty fomba fiaigna i Jesosy tamy ireke tan-tane etoay ka fa tena nitea ndaty reke. Lava naneho hatea naho nitretré avao reke isan’andro ndra tie nisy ndaty nanohetse aze aza. Fomba lahibey raike nampisehoa’e ty hatea’e o ndatio zao ty fampianara’e iareo ty miomba i Fanjakàn’Andrianagnaharey. (Lioka 4:43, 44) Trea tamy ty nanoa i Jesosy sorogne ty fiai’e ka tie tea’e ty Andrianagnahare naho o ndatio, satria nivognogne ty hampijalegne naho hovonoe o ndaty mpanotao reke. Noho o sorogne nanoe’e iohoe, le afake ty hitamà hiaigne nainai’e tika.

9. Akore ty azontika anoroagne fa managne hatea manahake i Jesosy tikagne?

⁹ Noho ty hateantika i Babantika an-dagnitse agney, ndra i Jehovah, le nanokan-tegna ho aze naho natao badisa tika. Toko’e hotrea amy ty fomba indesantika o ndatio areke fa tea i Jehovah manahake i Jesosy tika. Izao ty nisorate i Apostoly Jaona: “Ze tsy tea i rahalahi’e trea’e maso rey, le tsy ho afake ty ho tea an’Andrianagnahare, i tsy trea’e masoy.” (1 Jaona 4:20) Afake misaintsaigne hoe izao areke tika: ‘Mampitombo ty hateako o ndatio vao raho? Maneho hasoa fagnahy amy ty hafa vao raho, ndra tie manao raha mahaboseke ahy aza iareo? Hatea vao ty mandrisike ahy hampiasa ty fotoako naho ty fanagnako mba hampianaragne o ndatio ty miomba i Jehovah? Vognogne hanao izay vao raho ndra tie tsy mankasitrake ty kezake ataoko sady manohetse ahy aza ty ankamaroa o ndatio? Misy fomba azoko ampitomboagne ty lera anoako ty asa fampianaragne vao?’​—Efes. 5:15, 16.

10. Akore ty nanoroa i Jesosy fa mpampilongo reke?

¹⁰ Mpampilongo ty Jesosy. Tsy namale fate reke naho fa nisy ndaty nampijale aze. Faie tsy izay avao ty raha natao’e. Nanao raha reke mba handaminagne naho handrisihagne ty hafa hilongo soa. Nampianare’e iareo ohatse fa tsy maintsy milongo amy ty rahalahi’e heike iareo naho tea’e heké i Jehovah ty fanompoagne atao iareo ho aze. (Mat. 5:9, 23, 24) Mateteke ka reke ro nagnampe o apostoli’e reo mba tsy hialy hevetse miomba tihoe ia ty fara’e lahibey amy iareo eo.​—Lioka 9:46-48; 22:24-27.

11. Akore ty anoroantika fa mpampilongo tikagne?

¹¹ Naho te ho mpampilongo tika, le tsy ampe avao ty mitao mba tsy hifamale amy ty hafa.  Mila mikezake mafe ka tika mba hilongo soa amy ty hafa sady handrisike o rahalahio naho o rahavaventikagneo mba hilongo soa amy ty hafa ka. (Fil. 4:2, 3; Jak. 3:17, 18) Azontika atao areke ty misaintsaigne hoe izao: ‘Vognogne hamoe ty tombotsoako vao raho mba hilongoagne amy ty hafa? Mitagne am-po vao raho naho fa misy rahalahy ndra rahavave manao raha mahaboseke ahy? Naho misy ndaty eretsereteko tie nanao raha nahaboseke ahy, mandigne aze hagnatogne ahy vao raho? Sa iraho ty magnatogne aze voaloha’e mba hilongoa’ay soa indraike? Naho misy ndaty roe tsy mifagnarake, magnampe iareo mba hilongo soa vao raho naho azoko atao ty manao izay?’

12. Akore ty nanoroa i Jesosy fa nisoa fagnahy reke?

¹² Soa fagnahy ty Jesosy. (Mat. 11:28-30) Naleme fagnahy naho nandefetse zao reke. Naho fa nangatake tama’e ohatse i ampela Fenisianay mba hagnasitragne i ana’ey, le niliere’e heike i fangataha i ampelaỳ tamy ty voaloha’e. Faie naho fa naneho finoagne lahibey i ampelay le naneho hasoa fagnahy tama’e ty Jesosy, le nisitragne’e i ana’ey. (Mat. 15:22-28) Fa ndra tie nisoa fagnahy aza ty Jesosy, le tsy tihoe nitsìgne avao reke naho fa toko’e hagnomey torohevetse. Nisy fotoagne zao reke nagnitsy i mpiana’e rey. Noho ireke soa fagnahy tamy iareo ty nahavy aze nanao izay. Naho fa nikivie i Petera ohatse ty Jesosy tie indraike mba hahavy aze tsy hanao ty zoton’arofo i Jehovah, le nahitsi’e tagnatreha i mpiana’e maroy teo ty Petera. (Mar. 8:32, 33) Tsy tihoe mba hagnafahagne baraka i Petera ty nanoa’e izay fa mba hagnanaragne i Petera. Te hirehake amy i mpiana’e rey ka reke tie toko’e hanohagne aze iareo, satria mpanonjohy ty lia’e fa tsy hikalagne aze tsy hanao ty zoton’arofon-dRae’e. Azo antoke fa nimegnatse ty Petera, faie nahasoa aze i fagnitsiagne niazo’e tamy igney.

13. Inogne ty hataontikagne naho tena soa fagnahy tika?

¹³ Naho tena soa fagnahy amy ty nama’o rehe, le va’e mila magnitsy aze kindraike. Faie tahafo ty Jesosy naho fa manao izay rehe. Anò mioregne amy ty Saontsin’Agnahare i torohevetsey. Mikezaha haleme fagnahy. Tsiarovo fa te hanao ty soa iareo, sady matokisa fa ze ndaty tea i Jehovah naho tea azo, le ho vognogne hagnorike ty torohevetse mea’o. Saintsaigno areke ty fagnonteneagne retoa: ‘Vitako vao ty mirehake ty namako naho treako tie manao raha tsy mete reke? Mikezake mba ho soa fagnahy vao raho naho fa magnomey torohevetse sa masiake? Ino ty mandrisike ahy hagnomey torohevetse aze? Noho iraho boseke ama’e vao sa noho ty hateako aze?’

14. Akore ty nanoroa i Jesosy fa nanagne hasoa toetse reke?

¹⁴ Tsy tihoe nahay ty soa avao ty Jesosy fa nanao izay ka. Tea i Jesosy ty Baba’e, le nanao ty soa avao reke sady anto’e soa ka ty nandrisike aze hanao izay. Ty ndaty raike soa toetse, le lava mipay raha hagnampeagne ty hafa avao sady manao raha soa hoahy iareo. Faie tsy ampe avao ty mahafantatse ty raha soa toko’e hatao. Mila manao ty soa ka tika sady toko’e ho soa ty anto’e mandrisike antika hanao izay. Va’e hisy ndaty hieretseretse tie: ‘Misy ndaty vao manao ty soa faie anto’e raty ty mandrisike aze hanao izay?’ Ie. Nirehake ohatse ty Jesosy fa nisy ndaty nagnomey raha hoahy ty mahantra faie ty mba hotrea o ndaty naho ty hiderà o ndatio aze avao ty anto’e nanoa iareo izay. Soa i raha natao iareo rey faie tsy nampifale i Jehovah.​—Mat. 6:1-4.

15. Akore ty anoroantika fa managne hasoa toetse tikagne?

¹⁵ Tena soa toetse tika naho manao raha soa sady tsy hatea tegna ty mandrisike antika hanao aze. Saintsaigno areke zao: ‘Mahafantatse ty raha toko’e hataoko naho manao izay vao  raho? Ino ty anto’e mahavy ahy manao raha soa?’

16. Inogne ty raha toko’e hataontikagne lognandro, le inogne ty anto’e?

¹⁶ Tsy toko’e hieretseretse tika tie fa tsy mila mikezake sasa naho fa vita badisa. Manahake o akanjo vaovaò avao i toetse vaovaoy, le mila arovagne. Manao izay tika naho mipay fomba hanehoagne i voka ty fagnahỳ isan’andro. Fa nagnino? Satria arakarake ty ikezahantikagne haneho i toetse vaovaoy ty vao mainke hagnampea i hery ampiasae i Jehovah-y, ndra ty fagnahy masigne antika. (Gen. 1:2) Afake mandrisike antika hanao raha areke i voka ty fagnahỳ sady toe tsy maintsy manao raha tika. Izao ohatse ty nisorate i Jakoba mpianatse: “Mate ty finoagne naho tsy aseho amy ty atao.” (Jak. 2:26) Azo atao ka ty mirehake hoe izay amy i toetse hafa agnisa ty voka ty fagnahỳ. Isake tie mampiseho i toetse rey areke tika, le manoro tie miasa amantikagne ty fagnahy masin’Andrianagnahare.

17. Inogne ty raha toko’e hataontika naho tsy nahavita naneho i toetse agnisa i voka ty fagnahỳ rey tikagne?

¹⁷ Ndra i Kristiana fa nivita badisa tagnate ty taogne maro rey aza, le tsy mahavita mampiseho i toetse agnisa ty voka ty fagnahỳ kindraike. Faie izao ty raha lahibey: Tsy toko’e ho kivy tikagne fa hikezake hampiseho i toetse rey avao. Eretsereto zao: Naho misy riatse ty akanjo’o raike tena tea’o, le avy le haria’o vao reke? Aha’a. Irehe aza hanao ze azo’o atao mba hagnamboaragne aze naho mbe mete amboaregne. Azo antoke fa hambena’o ka reke mba tsy ho riatse sasa amy ty afara. Hoe izay ka fa tsy toko’e ho kivy tika naho ohatse tsy nahavita naneho hasoa fagnahy, faharetagne naho hatea amy ty ndaty hafa. Mikezaha hiala tsiny amy ty fo mba tsy hahasimba ty filongoa’areo amy i ndatỳ. Le mikezaha mba tsy hagneregne i hadisoa’oy sasa ka amy ty afara.

18. Inogne ty raha atokisantikagne?

¹⁸ Tena fale tika managne i Jesosy ho modely ho antika. Arakarake ty ikezahantikagne hanahake ty toe-tsai’e ty hahamora ty hanahafantikagne aze. Le arakarake ty hanahafantikagne aze ka ty hahavy antika hiakanjo i toetse vaovaoy. Ty efatse tamy i toetse agnisa ty voka ty fagnahỳ avao ty nidinehentika tamy ty lahatsoratse toy. Nagnino ka naho manokagne fotoagne mba hianaragne i toetse ila’e rey naho handinehagne ty fomba azo’o agnasoagne ty fampisehoagne aze? Hahatrea lahatsoratse mirehake miomba o toetse rehoe rehe amy ty Fitaovana Fikarohana ho An’ny Vavolombelon’i Jehovah ao. Amy ty lohahevetse tihoe ‘Fiainan’ny Kristianina’ le ambane tihoe ‘Vokatry ny Fanahy’ ty misy aze. Matokia fa naho irehe mikezake miakanjo i toetse vaovaoy sady tsy magnafake aze ama’o ey, le hagnampe azo ty Jehovah.