1. Ino ty raha irie ty rae aman-drene hoahy ty ana’e?

 RY rae aman-drene, fanta’ay fa tena tea’areo hahafantatse i Jehovah naho ho tea aze ty ana’areo. Faie tsy trea maso ty Andrianagnahare. Akore areke ty hagnampea’areo ty ana’areo mba hifandrambe maifitse ama’e naho hino tie tena misy reke?​—Jak. 4:8.

2. Akore iaby ty azo o rae aman-dreneo ampianaragne ty ana’e ty miomba i Jehovah?

² Ty fampianara’o ty ana’o Baiboly ty fomba raike lahibey ahafaha’o magnampe iareo hifandrambe maifitse amy i Jehovah. (2 Tim. 3:14-17) Faie mirehake fomba hafa magnampe o tanorao hahafantatse i Jehovah ka ty Baiboly. Misy rae raike rehafe ty boke Ohabolana tie nandrisike ty ana’e mba hifantoke amy ty toetse i Jehovah trea amo o raha finorogneo. (Ohab. 3:19-21) Hodinehentikagne ato ty fomba azo o rae aman-dreneo ampiasagne o raha finorogneo mba hagnampeagne ty ana iareo hahafantatse ty toetse i Jehovah.

3. Ino ty raha toko’e hagnampea o rae aman-dreneo ty ana’e?

³ Rehafe ty Baiboly tie ty toetsen’Andrianagnahare “tsy trea maso, zane hoe ty heri’e nainai’e naho ty maha Andrianagnahare aze, le trea mibaribary nanomboke tamy ty namorogna’e ty tontolo toy.” (Rom. 1:20) Ry rae aman-drene, va’e tea’areo ty mitsangatsangagne miarake amy ty ana’areo. Hararaoto ze fotoagne zay mba hagnampeagne ty ana’areo hahatakatse tie azontika atao ty mamantatse ty toetse i Jehovah boake amy i raha finorogne rey. Andao tika handineke ty raha azo o rae aman-dreneo ianaragne boake amy i Jesosy.

4. Akore ty nampiasà i Jesosy o raha finorogneo mba hampianara’e i mpiana’e rey? (Lioka 12:24, 27-30)

 ⁴ Nampiasa o raha finorogneo ty Jesosy naho fa nampianatse. Nirisihe’e ohatse i mpiana’e rey mba handineke o goakeo naho o voninkazò. (Vakio ty Lioka 12:24; Matio 6:28-32, f.a.p.) Vorogne naho folera fa hay i mpiana’e rey soa ty nampiasae i Jesosy. Azo antoke tie fa nahatrea goake nitiligne naho folera mamelagne an-teteke ey i mpiana’e rey. Va’e nanondro o raha rehoe aza ty Jesosy tamy ie nirehake ioy. Le ino ty natao’e tafara izay? Nampianatse i mpiana’e rey ty lesogne lahibey toa reke, le tihoe matarike naho soa fagnahy i Baba iareo an-dagnitse agney. Hagnomey hanegne naho akanjo o mpanompo’e tsy mivalikeo ty Jehovah, satria izay ty atao’e amo o goakeo naho o folera an-teteke ey io.

5. Ino amo o raha finorogneo ohatse ty azo ty rae aman-drene ampianaregne ty ana’e miomba i Jehovah?

⁵ Ry rae aman-drene, akore ty azo’areo anahafagne i Jesosy? Rehafo amy ty ana’o ty biby naho ty folera tena tea’o ndra raha finorogne hafa. Naho fa manao izay rehe, le hazavao ama’e tie mampibaribary ty toetse i Jehovah i raha rey. Agnonteneo i ana’oy naho fa avy eo ty biby naho ty folera tena tea’e. Va’e hitsanogne azo soa i ana’oy naho ohatse raha tena mahaliagne aze ro ampiasae’o mba hampianaragne aze ty toetse i Jehovah.

6. Ino ty raha ianarantika boake amy i rene i Christopher-y?

⁶ Tsy maintsy mipay biby miambake ndra raha mitiry miambake vao o rae aman-dreneo eo vaho afake hampianatse ty ana’e ty miomba i Jehovah? Tsy voatere. Tsy nirehake pitsopitso’e miomba ty fihinana o goakeo ndra ty fitiria o folerao ty Jesosy. Maregne fa tea mamantatse pitsopitson-draha o ajajao. Faie mateteke fagnazavagne ndra fagnonteneagne tsotra avao, le fa ampe hampianara’o ty ana’o ty miomba i Jehovah. Izao ty raha nitadidy ty rahalahy atao tihoe Christopher toy tamy tie mbe niajaja: “Tsotra avao ty fagnazavagne nirehafe i reneko, faie nagnampe anay ho tea o raha finorogneo. Isake nandalo toeragne nisy vohitse ohatse zahay, le hoe reke: ‘Henteo’areo moa ty habey ty vohitse tiagne naho ty hasoasoa’e! Tsy trea’areo vao tie tena mahay ty Jehovah?’ Naho fa mahita riake ka zahay, le hoe reke: ‘Henteo’areo ty hery i onjay! Tsy trea’areo amy io vao tie tena mahery ty Jehovah?’” Hoe ka ty Christopher: “Tsotra avao o raha nirehafe i rene’ay reo faie tena nisy voka’e bey tama’ay.”

7. Akore ty azo’o agnampeagne ty ana’o ho tea mandineke o raha finorogneo?

⁷ Naho fa mihabey ty ana’o, le ampeo mba ho tea mandineke o raha finorogneo naho hianatse ty toetse i Jehovah boake amy irey. Afake mirehake raike amo o raha finoro i Jehovah-o ohatse rehe, le magnontane ty ana’o tie: “Ino ty ianara’o miomba i Jehovah boake amy io?” Va’e hahalatsa azo ty toin-dreha iareo.​—Mat. 21:16.

8. Nanagne fahafahagne hanao ino o rae aman-drene israelitao tamy iareo tan-dalagneỳ?

⁸ Nirisihegne hampianatse ty ana’e ty lily i Jehovah o rae aman-drene Israelitao, ndra tamy iareo “nandeha tan-dalagney aza.” (Deot. 11:19) Sambe karaza’e ty biby naho ty vorogne vaho ty folera trea amy ty lalagne mb’ambanevolo Israely mbeo. Afake nagnararaotse nampianatse ty ana iareo miomba i Jehovah iareo naho fa nandeha amy i lalagne rey. Va’e hanagne fahafahagne hampianatse ty ana’areo ty miomba i Jehovah boake amo o raha finorogneo ka nareo ry rae aman-drene.  Dineho tie akore ty natao ty rae aman-drene retoa.

9. Ino ty ianara’o boake amy i Pauline naho i Katya?

⁹ Izao ty nirehafe i Pauline, rene raike mitoboke amy ty rova i Inde agne: “Magnararaotse mampianatse ty ana’ay miomba i raha fanjaka niforogne i Jehovah rey zahay naho fa mitilike keleiagne ambanevolo agne. Tsapako tie mahavita mifantoke soa amo o raha finorogneo i anako rey naho fa agne, satria milamigne soa ty agne.” Ry rae aman-drene, tadidio fa tsy ho haligno o ana’areò ty fotoagne niaraha’areo tamy iareo nagnente i toeragne soasoa rey. Hoe ty Katya, rahavave boake a Moldavy agne: “Ty raha tena tadidiko tamy ty fahajajako, le i fotoagne niarahako tamy i babako naho i reneko t’ambanevolo agney. Tena misaotse iareo raho, satria mbe niajaja raho le fa nampianare iareo ho tea naho handineke o raha finoro i Jehovah-o vaho hiana-draha miomba aze boake amy irey.”

10. Ino ty azo ty rae aman-drene atao naho ohatse tsy afake mandineke o raha finorogneo iareo amy ty toeragne misy iareo? (Henteo ty efajoro tihoe “ Fitaovagne Afake Magnampe ty Rae Aman-drene.”)

¹⁰ Akore naho tsy afake mandeha ambanevolo agne rehe? Mitoboke a Inde agne ka ty Amol, le hoe reke: “Tsy maintsy miasa agnate ty lera maro ty rae aman-drene ama’ay agne, le lafo ka ty foré mandeha mb’ambanevolo mbeo. Faie afake mandineke o raha finorogneo naho mirehake miomba ty toetse i Jehovah avao rehe naho fa amo o jardin-o agne ndra amo o toeragne malalake fitobotobohagne ambone etaze agneo.” Naho mandineke soa rehe, le va’e hahatrea raha finorogne marine anareo azo’o atoro ty ana’o. (Sal. 104:24) Va’e ho vorogne zay, ndra o biby kidikidio, ndra raha mitiry, ndra raha hafa. Hoe ty Karina, boake an’Alemaigne agne: “Tea folera ty reneko. Naho fa nandeha nitsangatsanga zahay  tamy iraho mbe nikedey, le nitoroa’e folera soasoa.” Ry rae aman-drene, azo’areo atao ka ty mampiasa o video naho o boke aman-gazete mirehake miomba ty raha finorogne naboa i fandaminagne rey, mba hampianaragne o ajajao. Afake magnampe ty ana’o handineke ty raha finoro i Jehovah rehe ndra aia ndra aia misy anareo. Andao tika handineke toetse i Jehovah hafa, azo’o ampianaregne ty ana’o.

11. Akore ty azo ty rae aman-drene agnampeagne ty ana’e hahatsapa ty hatea i Jehovah?

¹¹ Akore ty hagnampea’areo ty ana’areo hahatsapa tie bey hatea ty Jehovah? Azo’areo atao ty mampandineke iareo ty hatea o bibio ty ana’e. (Mat. 23:37) Azo’areo atao ka ty mirehake i raha finorogne fanjaka sambe karaza’e ankamamientikagne rey. Hoe ty Karina, i nirehafegne taloha teoy: “Naho fa nitsangatsangagne zahay amy i reneko, le nampijanogne’e kedekede raho mba handineke ty raha mampiambake ty folera tsikiraidraike. Ty anto’e, trea amy ty hasoa i raha rey ty hatea i Jehovah antika. Mbe mandineke o folerao avao raho amy izao, le treako tie sambe managne ty loko’e naho ty pozipozi’e iareo. Maniahy ahy rey hatrake amy izao fa tena tea antika ty Jehovah.”

12. Akore ty azo ty rae aman-drene agnampeagne ty ana’e hahatrea ty fahendrea i Jehovah? (Salamo 139:14) (Henteo i sarey.)

¹² Ampeo hahatrea ty fahendrea i Jehovah ty ana’areo. Hendre lavitse mihoatse antika ty Jehovah. (Rom. 11:33) Azo’areo atao ty mirehake amy ty ana’areo tie boake amo o ranò o rahogneo. Faie naho fa manjare rahogne reke, le mitsikafogne ambone ey naho mifindrafindra toeragne. Le izay ty mahavy o oragneo miparitake amy ty toeragne sambe hafa. (Joba 38:36, 37) Azo’areo atao ka ty mirehake tie miambake ty fomba nanoagne ty vata o ndatio. (Vakio ty Salamo 139:14.) Izay zao ty natao ty rae raike atao tihoe Vladimir toy. Hoe reke: “Nitonta tamy i bisikileta’ey i ana-dahikoy le naratse. Nisitragne i fere tama’ey andro tsiampeampe tafara izay. Nihazavae’ay mirovaly tama’e tie natao i Jehovah hahay hagnasitragne ty fere ama’e o vatantikagneo. Nirehafe’ay tama’e fa tsy misy mahavita izay o raha namboare o ndatiò. Nitsapa i ana-dahi’aỳ tamy izay fa tena hendre ty Jehovah.”

13. Akore ty azo ty rae aman-drene agnampeagne ty ana’e mba hahatrea tie mahery ty Jehovah? (Isaia 40:26)

¹³ Risihe i Jehovah tika mba hagnente i lagnitsey, le handineke ty heri’e lahibey boake amy ty fomba namboara’e o kintagneo. (Vakio ty Isaia 40:26.) Azo’areo atao ty mandrisike o ana’areò hagnente i lagnitsey naho handineke ty raha trea iareo ey. Hoe ze rahavave raike boake a Taiwan agne zay: “Nisy fotoagne raho niente i reneko agn’ala agne, tamy iraho mbe nikede. Tsy nisy jiro ty tagne, le nitrea’ay soa ty raha amy i lagnitsey ey. Tsy nimora tamako ty tsy hivalike tamy izay noho ty raha natao o mpiara-mianatse amakò. Nirisihe i reneko raho mba hisaintsaigne ty hery nampiasa i Jehovah tamy ireke namboatse o kintagneoy. Nahavy ahy hitadidy zay tie afake mampiasa o heri’e iohoe reke mba hagnampeagne ahy hahavita hiatreke tsapa hevetse. Naho fa boake nandineke o raha finorogneo zahay, le nanjare te hahafantatse soa i Jehovah, sady vao mainke tapa-kevetse ty tsy hivalike ama’e.”

14. Akore ty azo ty rae aman-drene anoroagne ty ana’e amo o raha finorogneo tie Andrianagnahare falefale ty Jehovah?

¹⁴ Trea amo o raha finorogneo fa Andrianagnahare falefale naho tea misole ty Jehovah. Maro ty mpahay siansa nahatrea tie tea mihisa ty ankamaroa o bibio, agnisa izay o vorogneo naho o fiagneo. (Joba 40:20) Fa nisy fotoagne vao ty ana’o nilagnake ty hehe naho fa nahatrea biby mihisa? Va’e ho ana-piso ndra anak’amboa mihisa ndra misomonga ty nitrea iareo tamy izay. Amy ty afara naho trea’o homehe ty ana’areo noho ty fihetseke mampihehe atao o bibio, le azo’areo ty mirehake amy iareo tie falefale i Andrianagnahare tompoentikagney.​—1 Tim. 1:11.

15. Ino ty hagnampe ty rae aman-drene hahafantatse ty fomba fiheve ty ana’e? (Ohabolana 20:5) (Henteo i sarey.)

¹⁵ Kindraike o rae aman-dreneo mahatsapa tie sarotse amy ty ana iareo ty mirehake amy iareo ty olagne atrehe’e. Naho izay ty mahazo azo, le anò ty hahavy ty ana’o tsy hatahotahotse  hirehake ty am-po’e agne. (Vakio ty Ohabolana 20:5.) Misy rae aman-drene mahatrea tie mora ty manao izay naho fa mankamamy o raha finorogneo miarake amy ty ana’e iareo. Ino ty anto’e? Satria afake mifampirehake milamigne soa iareo. Nirehake anto’e hafa ka ty Masahiko, rae boake a Taiwan agne. Hoe reke: “Mahazo aigne o ana’ay reo naho fa indese’ay mirovaly manganike vohitse ndra mitsangatsangagne an-driake ey. Mora ama’ay areke ty mampirehake naho mamantatse ty fomba fiheve iareo amy izay.” Hoe ty Katya, i nirehafegne taloha teoy: “Naho fa boake mianatse raho, le indese i reneko amy ze toeragne fitsangatsanganagne soasoa zay. Milamigne o toeragne iohoe, le manjare mora amako ty mirehake ama’e ty raha nisy tan-dakilasy agne ndra ty raha mampinekoneko ahy.”

16. Akore ty azo o keleiagneo ampiasagne o raha finorogneo mba hahazoagne fahafinaretagne?

¹⁶ Mahatsiaro ho tony naho falefale o keleiagneo naho fa miarake mankamamy o raha finoro i Jehovah-o. Mahavy iareo vao mainke hifandrambe am-po zay. Rehafe ty Baiboly tie “misy fotoagne iheheagne”, le “misy fotoagne itsinjahagne” ndra ihisagne. (Mpito. 3:1, 4; f.a.p.) Namboara i Jehovah toeragne fanjaka tika mba hanoantikagne ty raha teantika. Misy keleiagne ohatse tea mandeha amy ty toeragne misy biby, mandeha ambanevolo agne, manganike vohitse, ndra mandeha an-driake agne. Misy ajaja ka tea milailay naho mihisa amo o toeragne fitsangatsanganagneo agne. Le misy ty tea mandineke biby ndra milagno. Tena afake magnararaotse mankamamy o raha namboare i Jehovah-o tika naho fa mandeha amy i toeragne rey.

17. Nagnino o rae aman-dreneo eo ro toko’e hagnampe ty ana’e mba hankamamy o raha finoron’Andrianagnahareo?

¹⁷ Tena hankamamy o raha finoro i Jehovah-o ty keleiagne amy i tontolo vaovaoy agne. Tsy hatahotse o bibio sasa tika amy izay, le iareo ka tsy hatahotse antikagne. (Isaia 11:6-9) Ho afake hankamamy o raha finorogneo nainai’e tika. (Sal. 22:26) Faie izao ry rae aman-drene, tsy voatere handigne izay nareo vaho ho afake hagnampe ty ana’areo hankamamy o raha finorogneo. Naho inareo mampiasa o raha finorogneo mba hampianaragne ty ana’areo miomba i Jehovah, le va’e hieke manahake i Davida Mpanjaka iareo. Hoe ty Davida: “O Jehovah, tsy misy mahavita ty vita’o.”​—Sal. 86:8.