1-2. Nagnino rehe ro tsy toko’e ho kivy naho ohatse mbe tsy vognogne ty hatao badisa? (Henteo ty sare amy ty fogno ty gazete toy.)

 NAHO magniry ty hatao badisa rehe, le tena soa ze tanjo’o zay. Faie fa vognogne ty hatao badisa vao rehe? Naho ohatse rehe mahatsapa tie fa vognogne sady magneke ty hanoagne azo badisa ka o androanavi-pagnahio, le ko misalasala ty hatao badisa. Maro ty fitahiagne ho azo’o naho ihe manao izay.

² Faie akore naho rehafegne rehe tie mbe misy raha mila ikezaha’o? Ndra ty vata tegna’o ro mahatsapa izay? Naho izay ty raha misy, le ko kivy. Matokia fa ho vita’o ty hagnatratse o tanjogne lahibey iohoe, ndra antetse rehe ndra tanora.

3. Ino ty raha nagnontenea i manam-pahefagne etiopianay i Filipo, le ino ty fagnonteneagne atera izay? (Asan’ny Apostoly 8:36, 38)

³ Vakio ty Asan’ny Apostoly 8:36, 38. Nagnontane i Filipo, mpitory filazantsara, i manam-pahefagne boake a Etiopia agney tie: “Inogne ty mitagne ahy tsy hatao badisa?” Nagniry ty hatao badisa i lahilahy etiopianay. Faie tena vognogne vata’e vao reke?

4. Akore ty nanoroa i Etiopianay fa te hampitombo ty fahalalà’e reke?

⁴ ‘Nandeha a Jerosalema agne’ i lahilahy etiopianay “mba hivavake.” (Asa. 8:27) Tsy maintsy niova ho amy ty fivavahagne jiosy areke o lahilahy iohoe. Azo antoke fa nianatse ty miomba i Jehovah tamy i horognam-boke tamy ty Soratse Hebreoy reke. Faie mbe te hampitombo ty fahalalà’e avao reke. Ino zao ty natao o manam-pahefagne iohoe, tamy ie nitrea i Filipo tan-dalagne ey? Namaky ty horognam-boke i Isaia. (Asa. 8:28) Hamarenagne laleke ty voasoratse ao. Tsy nionogne tamy ty hamarenagne fototse agnate Baiboly ao avao areke i manam-pahefagne etiopianay, fa nampitombo ty fahalalà’e.

5. Natao i Etiopianay akore ty raha nianara’e?

⁵ Tambane fahefà i Kandasy, Mpanjakavave i Etiopia, o manam-pahefagne ambone iohoe. ‘Niandraikitse ty fanagna i Kandasy iaby’ reke. (Asa. 8:27) Azo antoke areke fa maro ty andraikitse tsy maintsy natao’e. Faie mbe nanokagne fotoagne hanompoagne i Jehovah reke. Tsy nionogne tamy ty fianaragne ty hamarenagne avao reke, fa nampihatse ty raha nianara’e ka. Izay ty nahavy aze ho vognogne hanao lia lavitse boake a Etiopia agne homba Jerosalema mbeo, mba hivavake amy i Jehovah amy i tempolỳ agne. Nitake fotoagne zay, sady nisy raha sarobily tsy maintsy ho nafoe’e ka. Faie te hanompo i Jehovah reke, le ndra inogn’ino raha také izay, le nivognogne hanao izay reke.

6-7. Nagnino ro nitombo ty hatea i Etiopianay i Jehovah?

⁶ Nianatse hamarenagne lahibey sady vaovao tamy i Filipo i Etiopianay. Agnisa izay tihoe i Jesosy i Mesiay. (Asa. 8:34, 35) Azo antoke fa nanohigne ty fo o manam-pahefagne iohoe ty nianatse ty miomba ty raha natao i Jesosy ho aze. Le ino ty natao’e tafara izay? Azo’e natao ty nijanogne tamy i fivavahagne jiosỳ ao avao. Faie tsy izay ty natao’e. Nandrambe fanapahan-kevetse lahibey reke, le ty hatao badisa naho ty hanjare ho mpanonjohy ty lia i Jesosy Kristy. Ty anto’e, nitombo ty hatea’e i Jehovah naho i Ana-dahi’ey. Natao i Filipo badisa areke reke, satria trea tie vognogne.

⁷ Ho vognogne hatao badisa ka rehe naho mitsikombe ty raha natao i Etiopianay. Ho afake hirehake manahake aze hoe izao rehe: “Inogne ty mitagne ahy tsy hatao badisa?” Andao tika handineke ty fomba azo’o anahafagne ty raha natao’e retoa: Nampitombo ty fahalalà’e reke, nampihatse ty raha nianara’e, sady nampitombo ty hatea’e an’Andrianagnahare.

8. Ino ty raha mila atao’o, arake ty Jaona 17:3?

⁸ Vakio ty Jaona 17:3. O reha i Jesosy iohoe vao ty nahavy azo hianatse Baiboly? Io ty nandrisike ty ankamaroantikagne. Faie toko’e ho tohizagne avao vao ze fianarantikagne zay? Ie. Toko’e tsy hitofa ty hianatse miomba i “Andrianagnahare maregney” tika. (Mpito. 3:11) Hianatse ty miomba aze nainai’e tika. Vao mainke hifandrambe maifitse amy i Jehovah tika naho fa mitombo ty raha haintika miomba aze.​—Sal. 73:28.

9. Ampe vao ty mahafantatse i hamarenagne fototse rey?

⁹ I hamarenagne fototse rey avao heike ty nianarantikagne naho fa itika nanomboke nianatse Baiboly. Naho fa nanoratse taratasy  hoahy o Hebreò ty apostoly Paoly, le nampitovie’e amy ty “raha fototse” i hamarenagne fototse rey. Tsy nambanembane’e i “fampianaragne fototse rey”, satria nampitovie’e tamy ty ronono. (Heb. 5:12; 6:1) Faie nirisihe’e mba hianatse i hamarenagne laleke agnate ty Saontsin’Andrianagnahare ao rey ka ty Kristiana iaby, fa tsy hionogne amy i hamarenagne fototse rey avao. Nitombo vao ty fagniria’o hianatse i hamarenagne laleke rey? Tea’o vao ty handroso avao, le hanohy hianatse avao ty miomba i Jehovah naho ty fikasà’e?

10. Nagnino ro sarotse amy ty ndaty ila’e ty mianatse?

¹⁰ Tsy mora amy ty ankamaroantikagne ze o mianatse zao. Akore ka ty ama’o? Nianatse namaky teny naho nianatse soa vao rehe tan-dakilasy agne? Nahatsapa vao rehe tie soa ty mianatse sady ahaiagne raha maro? Sa rehe nieretseretse tie tena tsy vita’o ze hamaky boke zao? Naho izay ty tsapa’o, le tsy ihe irerike avao ty mahatsapa hoe izay. Faie afake magnampe azo ty Jehovah. Voririke reke, sady Mpampianatse tena mahay.

11. Akore ty nanoroa i Jehovah tie “Mpampianatse Bey Voninahitse” reke?

¹¹ “Mpampianatse Bey Voninahitse” ty itokava i Jehovah ty vata’e. (Isaia 30:20, 21) Mpampianatse manam-paharetagne, soa fagnahy, naho mahataka-draha reke. Mivazoho ty toetse soa o mpiana’eo reke. (Sal. 130:3) Tsy mitake raha tsy ho vitantikagne ka reke. Tadidio zao, ie ty namboatse o betrontikagneo, i fagnomezagne fanjaka nimei’e antikagney. (Sal. 139:14) Fa natao ho tea miana-draha tika. Tea i Mpamorogney hianatse nainai’e naho hankamamy izay tika. Soa areke naho mikezake mba ‘hagniry’ hianatse ty hamarenagne tika amy izao. (1 Pet. 2:2) Mametraha tanjogne azo’o tratraregne, le manokàgna fotoagne hamakiagne naho hianaragne Baiboly tsy tapake. (Jos. 1:8) Naho fa ampea i Jehovah rehe, le hanjare ho tea’o ty mamaky Baiboly naho ty mianatse ty miomba i Jehovah.

12. Nagnino tika ro toko’e hianatse ty miomba i Jesosy?

¹² Manokàgna fotoagne mba hisaintsaignagne miomba ty fiaigna i Jesosy naho ty fanompoa’e. Mila mitsikombe i Jesosy soa tika naho teantikagne ty hanompo i Jehovah, lohotsie amo ze o fotoan-tsarotse zao. (1 Pet. 2:21) Fa nambara i Jesosy o mpanonjohy ty lia’eo tie hisy raha sarotse hatrehe iareo. (Lioka 14:27, 28) Faie natoky ka reke tie ho vita iareo ty tsy hivalike manahake aze. (Jaona 16:33) Ianaro amy ty pitsopitso’e areke ty fomba fiaigna i Jesosy, le anò tanjogne ka ty hanahake aze amy ty fiaigna’o isan’andro.

13. Ino ty raha toko’e hangatahentikagne amy i Jehovah, le ino ty anto’e?

¹³ Tsy ampe ty managne fahalalagne. Maregne fa ilaegne io, satria io ty magnampe azo hampitombo ty fahafantara’o i Jehovah naho hahavy azo ho tea aze vaho hino aze. (1 Kor. 8:1-3) Naho fa mianatse ka areke rehe, le mangataha amy i Jehovah mba hampitombo ty finoa’o. (Lioka 17:5) Hamale ty vavake hoe izay reke. Mioregne amy ty fahalalagne maregne i Andrianagnaharentikagney ty tena finoagne. Hagnampe azo hampihatse ty raha ianara’o ty finoagne.​—Jak. 2:26.

14. Akore ty nanoroa i apostoly Petera fa tena mila mampihatse ty raha ianarantikagne tika? (Henteo i sarey.)

¹⁴ Nasongady i apostoly Petera fa tena mila mampihatse ty raha ianara’e ty Kristiana. Nirehake miomba ty tantara i Noa reke tamy izay. Nisaontsy tamy i Noa ty Jehovah tie hampisy safodrano reke mba handringanagne ty ndaty raty fagnahy tamy ze andro zay. Tsy  niampe mba hahavoavonje i Noa naho i keleia’e rey ty fahafantaragne tie hisy safodrano. Mareho fa nirehake ty Petera tie taloha ty niavia i Safodranoy, le ‘namboatse i sambofiaray’ ty Noa. (1 Pet. 3:20) Nagnorike ty saontsin’Andrianagnahare ty Noa naho i keleia’e rey naho fa namboatse i sambo jabajabay. (Heb. 11:7) Nampitovie i Petera tamy ty badisa o raha natao i Noa iohoe. Hoe reke: “Ty mifanandrife amy izay, sady mandrombake anareo ka amy hinane zao, le ty badisa.” (1 Pet. 3:21) Ty kezake atao’o mba hahavy azo ho vognogne hatao badisa areke, le azo ampitoviegne amy ty asa natao i Noa naho i keleia’e rey tagnate ty taogne maro tamy iareo namboatse i sambofiaray. Ino ty raha mila atao’o mba hahavy azo ho vognogne hatao badisa?

15. Akore ty anehoantika fa tena mibebake vata’e tika?

¹⁵ Ty raha voaloha’e mila ataontika, le ty mibebake noho ty fahotagne nataontikagne. (Asa. 2:37, 38) Mibebake vata’e ty ndaty raike naho magnova ty fomba fiaigna’e. Tsy fa nialà’o vao ty raha tsy mampifale i Jehovah retoa: Findesam-batagne raty, ty fifohagne sigara ndra paraky, naho ty rehake vetaveta ndra manivetive? (1 Kor. 6:9, 10; 2 Kor. 7:1; Efes. 4:29) Naho mbe tsy nanao izay rehe, le mikezaha. Mirehafa amy i ndaty mampianatse azo Baibolỳ ndra mangataha fagnampeagne naho torohevetse amo o androanavi-pagnahio. Naho tanora rehe sady miarake mipetrake amy ty rae aman-drene’o, le mangataha fagnampeagne amy iareo mba hahavita’o hiala amy ty fahazaran-draty mikalagne azo tsy hatao badisa.

16. Ino iaby ty fahazaragne ara-pagnahy toko’e hanagnantikagne?

¹⁶ Tena ilaegne ka ty managne fahazaragne ara-pagnahy. Agnisa izay ty magnatreke fivoriagne naho ty magnomey toin-drehake. (Heb. 10:24, 25) Naho vaho mahafeno fepetse hitory miarake amy ty fiangonagne ka rehe, le mikezaha hanompo tsy tapake. Arakarake ty andrambesa’o anjara amo o asa mamonje aigne iohoe ty hahavy azo vao mainke ho tea aze. (2 Tim. 4:5) Naho tanora rehe sady miarake mipetrake amy ty rae aman-drene’o, le saintsaigno zao: ‘Mbe mandigne i babako naho i reneko hirehake ahy vao raho  vaho izay mandeha mivory naho manompo? Sa le avy le iraho ro manao o raha rehoe?’ Naho ohatse rehe tsy mandigne horehafegne, le trea tie mino i Jehovah naho tea aze sady mankasitrake aze. Hoe manao fagnomezagne hoahy i Jehovah rehe naho ‘mahafoe tegna’ manao ireo. (2 Pet. 3:11; Heb. 13:15) Tea i Jehovah naho vokatse ty fontikagne ty fagnomezagne meintikagne aze fa tsy teregne. (Ampitahao amy ty 2 Korintianina 9:7.) Manao izay tika, satria mahafale antika ty magnomey ty fara’e soa hoahy i Jehovah.

17-18. Ino ty toetse tena hagnampe azo handroso naho hatao badisa, le ino ty anto’e? (Ohabolana 3:3-6)

¹⁷ Hisy raha hikalagne azo tsy hatao badisa. Va’ e hisy ndaty ohatse hikizake azo noho i raha vaovao inoa’o rey. Va’e hanohetse ndra hagnenjeke azo aza iareo. (2 Tim. 3:12) Naho fa mikezake hiala amy ty fahazaran-drati’o ka rehe, le va’e hisy fotoagne ho rese’e. Ndra ka rehe va’e ho soregne, satria hoe ela zay vaho ho tratse’o i tanjo’o hatao badisay. Ino ty hagnampe azo tsy ho kivy? Ty hatea i Jehovah.

¹⁸ Tena soa naho mahatsapa rehe tie tea i Jehovah. (Vakio ty Ohabolana 3:3-6.) Naho ihe tena tea aze, le ho vita ty hiatreke raha sarotse ndra inogne zay ndra inogne. Mateteke ty Baiboly ro mirehake tie tsy miovaova ty hatea i Jehovah o mpanompo’eo. Tsy ombia hienga iareo ndra tsy ho tea iareo zao reke. (Sal. 100:5) Natao mitovy endreke amy i Jehovah rehe. (Gen. 1:26) Ino ty hagnampe azo hanagne hatea tsy miovaova?

19. Akore ty hampitomboa’o ty fankasitraha’o ze kila raha natao i Jehovah ho azo? (Galatianina 2:20)

¹⁹ Mahaia mankasitrake. (1 Tes. 5:18) Saintsaigno zao isan’andro: ‘Akore ty nanoroa i Jehovah fa tea’e raho?’ Ie naho fa avy eo, le isaoro ty Jehovah noho ty raha natao’e ho azo. Tognono tsikiraike ze raha rezay. Nitsapa i apostoly Paoly boake tamy ty raha natao i Jehovah ho aze fa tea aze ty Jehovah. Anò ka ze hahatsapà’o tie ty hatea i Jehovah azo ty nahavy aze nanao i raha fanjaka rey ho azo. (Vakio ty Galatianina 2:20.) Saintsaigno zao: ‘Inogne ty havaleko ty hatea’e ahy?’ Naho ihe tea i Jehovah, le hahavita hanohetse tsapa hevetse sady hahavita hiaretse naho fa miatreke olagne. Io ty hagnampe azo hanohy avao i fahazara’o ara-pagnahy rey, mba hanoroa’o isan’andro tie tea’o ty Jehovah.

20. Akore ze o manokan-tegna hoahy i Jehovah zao, le nagnino zay ro fanapahan-kevetse lahibey?

²⁰ Naho irehe tea i Jehovah, le horehafe’o ama’e amy ty vavake tie hanokan-tegna ho aze rehe. Tadidio, fa naho fa ihe manokan-tegna hoahy i Jehovah, le afake mitamà rehe tie ho aze nainai’e. Fampitamàgne fanjaka zay! Naho fa manao o vava iohoe amy i Jehovah rehe, le mampitamà aze tie hanompo aze avao ndra amy ty mora ndra amy ty sarotse. Tsy mila aherenkeregne io. Maregne fa fanapahan-kevetse lahibey tihoe manokan-tegna hoahy i Jehovah. Faie dineho zao: Maro ty fanapahan-kevetse ho rambese’o amy ty fiaigna’o, le soa ty ila’e ama’e. Faie tsy misy fanapahan-kevetse soa mandikoatse tihoe manokan-tegna hoahy i Jehovah. (Sal. 50:14) Hatao i Satana ze hampihegnagne ty hatea’o i Jehovah, amy izay rehe mivalike ama’e. Faie ko engagne handrese ty Satana! (Joba 27:5) Hitagne i vava natao’oy avao rehe naho tena tea i Jehovah, sady vao mainke hifandrambe maifitse ama’e.

21. Nagnino tika ro afake mirehake tie tsy o badisao ty tanjogne fara’e azo’o tratseregne?

²¹ Naho fa boake nanokan-tegna hoahy i Jehovah rehe, le mirehafa amo o androanavi-pagnahio tie te hanao i dingagne lahibey magnarakey. Tsiarovo avao zao, vaho fanomboha ty fanompoa’o i Jehovah ty badisa fa tsy fara’e. Ampitombò avao areke ty hatea’o i Baba’o an-dagnitse agney manomboke amy izao. Mametraha tanjogne hagnampe azo hampitombo ty hatea’o aze isan’andro. Handrisike azo hatao badisa zay. Andro hiambake amy ty fiaigna’o io, faie vaho fanomboha’e avao. Lonike abey hitombo lognandro ty hatea’o i Jehovah naho i Ana-dahi’ey.