1. Ino ty fagnonteneagne va’e ho azontika eretseretse?

FA NISY fotoagne vao rehe ninekoneko miomba ty raha hiseho tsy ho ela? Agnisa izay ty fandravagne ty fivavahan-diso iaby, ty fanafiha i Goga boake a Magoga agne, naho i aly Hara-magedonay? Fa nieretseretse hoe izao vao rehe: ‘Naho fa hiseho o raha mampatahotse rehoe, ho vitako vao ty tsy hivalike?’ Naho ohatse rehe fa nieretseretse ireo, le tena hagnampe azo ty fandinehagne ty raha nirehafe i Jesosy amy ty andinin-teny fototse ty fianaragne toy. Hoe reke tamy i mpiana’e rey: ‘Ko engagne hihondrahondra ty fo’areo. Managna finoagne.’ (Jaona 14:1) Hagnampe antika hahavita hiatreke ty raha hiseho amy ty hoavy ty fanagnagne finoagne matanjake.

2. Akore ty hagnamafesantika ty finoantikagne, le ino ty hodinehentikagne ato?

² Ho haintika tie akore ty hagnamafesagne ty finoantika naho mandineke ty fomba iatrehantikagne ty raha mitsapa ty finoantika amy izao tikagne. Naho misaintsaigne miomba izay tika, le ho treantika tie aia amy ty finoantika ro mila hamafesegne. Mihamafe ty finoantika isake tie mahavita miatreke fitsapagne tika. Izay ty hagnampe antika hiatreke ty fitsapagne amy ty hoavy. Nisy raha efatse natrehe i mpiana i Jesosy rey nampiseho tie nila nampitombo ty finoa’e iareo. Hodinehentikagne amy ty lahatsoratse toy tie ino iaby zay, akore ty fomba hiatrehantikagne ty olagne mitovy amy ireo amy izao, le nagnino zay ro magnomagne antika amy ty raha hiseho amy ty hoavy.

3. Ino ty raha nirehafe i Jesosy mifandrambe amy ty finoagne, arake ty Matio 6:30, 33 ao?

³ Ara-dalàna naho te hagnomey hanegne, akanjo naho tragno hoahy ty valy aman’ana’e ty loha ty keleiagne raike. Faie va’e tsy  ho mora ty hanao izay amo o ze fotoan-tsarotse zao. Misy amy ty rahalahy naho ty rahavaventika ila’e zao, nimontso asa. Le ty ila’e tsy mete mahatrea asa ndra tie fa mikezake mafe aza. Ty ila’e ka nahatrea faie tsy mete amy ty Kristiana i asay, le hafara’e tsy nanao. Mila managne finoagne matanjake tika naho fa miatreke raha hoe ireo sady matoky tie tsy maintsy hahavazoho fomba hagnomeagne ze raha paliae ty keleiantika ty Jehovah. Natao i Jesosy ze hahatakara i mpiana’e rey izay tamy i Toriteni’e tam-bohitse teoy. (Vakio ty Matio 6:30, 33.) Naho itika tena matoky fa tsy hienga antika ty Jehovah, le ho afake hifantoke avao amy i raha toko’e hifantohantikagney tika, le ty asa i Fanjakagney. Naho fa treantika tie magnomey antika ze raha paliaentika ty Jehovah, le hanjare hifandrambe maifitse ama’e tika sady hihamafe ty finoantika.

4-5. Ino ty nagnampe ty keleiagne raike tsy hinekoneko miomba ty raha paliae iareo?

⁴ Mareho ty fomba nagnampea i Jehovah ty keleiagne raike ta Venezoelà agne toy naho fa iareo ninekoneko amy ty fomba hahazoagne ty raha paliae iareo. Mpambole ty asa i ry Castro keleian-draike, le izay ty nahazoa iareo vola mba hivelomagne. Faie nisy lahilahy ninday basy rezay nieva hery ty fanagna iareo sady namorese iareo hienga i tane iareoy. Hoe ty Miguel, i loha o keleiagne iohoey: “Ze teteke kedekede nindrame’ay zay ro mba iveloma’ay amy izao. Vaho mifoha maraindraigne raho, le fa mangatake amy i Jehovah mba hagnomey anay ze raha paliae’ay amy i andro igne.” Tsy mora ty fiaigna o keleiagne iohoe. Faie noho iareo tena nino fa hahavita hagnomey ze raha paliae iareo isan’andro i Raentikagne bey hateay, le nivory tsy tapake naho nitory avao iareo. Natao iareo voalohan-draha tamy ty fiaigna iareo i Fanjakagney, le nimey i Jehovah ze raha nipaliae iareo.

⁵ Nifantoke avao tamy ty fomba nikarakarà i Jehovah iareo ty Miguel mirovaly tagnate o fotoan-tsarotse iohoe. Nisy fotoagne ty Jehovah nampiasa o mpiara-manompò mba hagnomey ty raha paliae iareo ila’e ndra nagnampe i Miguel hahatrea asa. Fa nisy fotoagne ty birò i sampagne ro nampiasae’e hagnampe iareo. Mbe lia i Jehovah naho nienga iareo zao. Ty voka’e, nitsapa iareo tie nihamafe ty finoa iareo keleian-draike. Izao ohatse ty rineha Yoselin, i anak’ampela iareo voaloha’ey, naho fa boake nirehake ty fomba manokagne nagnampea i Jehovah iareo: “Tena manohigne ty fo ty mahatrea ty fomba nagnampea i Jehovah anay. Ragneko reke sady azoko agnankignagne ty fiaignako.” Hoe ka ty Yoselin: “I fitsapagne natrehe’ay keleian-draike ignehoe, le magnomagne anay amy ty raha sarotse hatrehe’ay amy ty hoavy.”

6. Ino ty azo’o atao mba hagnamafesagne ty finoa’o naho fa sahiragne ara-bola rehe?

⁶ Sahiragne ara-bola vao rehe? Tena tsy mora ama’o ty miatreke izay amy izao. Faie azo’o hararaotegne zay mba hagnamafesagne ty finoa’o. Mivavaha amy i Jehovah, le vakio i reha i Jesosy amy Matio 6:25-34 aoy sady saintsaigno. Dineho ka ty miomba i ndaty nikarakarae i  Jehovah amy izao rey noho iareo nikezake ho bey atao amy ty fanompoagne. (1 Kor. 15:58) Ty fanoa’o ireo, le hagnamafe ty fatokisa’o i Rae’o bey hateay tie hagnampe azo ka reke manahake ty nagnampea’e i ndaty niatreke olagne manahake azo rey. Hai’e soa ty raha paliae’o, le hai’e ka ty fomba hagnomeagne azo izay. Naho fa tsapa’o tie magnampe azo amy ty fiaigna’o ty Jehovah, le hihamafe ty finoa’o, sady ho vita’o ka ty hiatreke ty fitsapagne mafe ambone igne amy ty hoavy.—Hab. 3:17, 18.

7. Nagnino i “tiobeỳ” ro nitsapa ty finoa i mpianatse rey, arake ty Matio 8:23-26?

⁷ Naho fa nandeha sambo ty Jesosy naho i mpiana’e rey, le nitrà ty tiobey. Nihararaote i Jesosy o fotoagne iohoe mba hagnampeagne iareo hahatakatse tie mila magnamafe ty finoa’e iareo. (Vakio ty Matio 8:23-26.) Nifeno rano i laka iareoy naho fa nihamafe avao i tiokey. Niazon-droro ty Jesosy tamy izay. Natahotse i mpiana’e rey, le namoha aze mba hagnavotse iareo faie hoe ty Jesosy tamy iareo: “Nagnino nareo matahotseo ry kede finoagne?” Toko’e mba ho nitaka o mpianatse rehoe tamy iareo natahotsey tie tsy sarotse amy i Jehovah ty miaro i Jesosy naho iareo amy ze raha va’e hagnoho-doza iareo. Ino ty lesogne azontika ampiharegne? Naho itika managne finoagne matanjake, le ho vitantika ty hiatreke ty “tiobey” mahazo antika, ndra tiobey ara-bakiteny zay ndra agn’ohatse.

8-9. Ino ty raha nitsapa ty finoa i Anel, le ino ty nagnampe aze?

⁸ Dineho ty raha nanjò ty rahavave raike tsy manambaly atao tihoe Anel toy. Vao maike nihamafe ty finoa’e naho fa i reke nahavita niatreke raha sarotse. Tena niatreke tiobey ara-bakiteny reke. Rinava ty tsikolony atao tihoe Maria ty tragno’e tamy 2017. Nanjare tsy nanagne asa ka reke. Hoe reke: “Tena ninekoneko raho tamo o raha nanjò ahike reo. Faie nianatse nitoky tamy i Jehovah tamy ty alala ty vavake raho, le nikezake tsy hinekoneko mba hahavitako ze raha toko’e hataoko.”

⁹ Nirehake raha hafa nagnampe aze hahavita hiatreke ty raha sarotse nanjò aze ka ty Anel. Tsy inogne zay fa ty fankatoavagne. Hoe reke: “Nagnampe ahy ho tony ty fagnorihako ty toromareke nimey i fandaminagne. Tsapako ka tie nagnampe ahy tamy ty alala o rahalahio naho o rahavaveo ty Jehovah. Nampahery naho nagnomey ahy ze raha nipaliaeko iareo.” Hoe ka reke: “Nagnomey ahike mihoatse ze raha nangataheko ty Jehovah, le vao maike nitombo ty finoako.”

10. Ino ty azo’o atao naho miatreke “tiobey” rehe?

¹⁰ Miatreke “tiobey” vao rehe amy ty fiaigna’o? Va’e hijale mafe rehe, satria nitrà ty loza arake ty natiora. Ndra va’e ho tiobey agn’ohatse ty atrehe’o. Ohatse, va’e marare mafe rehe, le tena kivy voka izay sady tsy hai’o ty hatao. Va’e hinekoneko rehe kindraike, faie ko engagne hikalagne azo tsy hatoky i Jehovah sasa zay. Magnarinea aze amy ty alala ty vavake sady anò mateteke zay. Saintsaigno ka ty fotoagne nagnampea  i Jehovah azo taloha fa hagnamafe ty finoa’o ty fanoagne izay. (Sal. 77:11, 12) Matokia rehe fa tsy hienga azo zao reke ndra ombia ndra ombia.

11. Nagnino tika ro toko’e ho tapa-kevetse ty hankatò o rahalahy mitarikeo?

¹¹ Ino ka ty hagnampe antika hahavita hiatreke raha sarotse? Ty fankatoavagne, arake i nirehafe i Anel taloha teoy. Mikezaha hatoky o ndaty tinendre i Jehovah naho i Jesosy reo. Kindraike va’e hagnomey toromareke hoe hafahafa amantika zay o rahalahy tinendre hitarike reo. Faie ho tahie i Jehovah tika naho mankatò. Trea amy ty Saontsi’e ao naho amy ty raha niaigna ty mpanompo’e tsy nivalike fa mandrombake aigne ty fankatoavagne. (Eks. 14:1-4; 2 Tan. 20:17) Saintsaigno i tantara rey. Ty fanoagne izay le hagnampe azo ho tapa-kevetse ty hagnorike ty tari-dala i fandaminagne amy izao naho amy ty hoavy. (Heb. 13:17) Amy izay rehe tsy hatahotse i tiobey ho avy tsy ho elay, ndra i haoreagne lahibeỳ.—Ohab. 3:25.

12. Akore ty nampifandrambesa ty Lioka 18:1-8 tihoe manam-pinoagne naho miaretse tsy rare’e?

¹² Nihay i Jesosy fa hisy tsy rare’e hitsapa ty finoa o mpiana’eo. Mba hagnampeagne iareo hiatreke izay, le nirehake fagnoharagne raike reke amy ty boke i Lioka ao. Nirehafe’e ao fa nisy ampela vantotse raike nitaraigne tamy i zizy tsy maregney mba hampiharagne ty rare’e ama’e. Natoky reke fa hagnampe aze i zizỳ naho fa miherenkeregne mbama’e mbeo mateteke reke. Namale i fitaraigna’ey i zizỳ tamy ty fara’e. Ino ty lesogne ho antika? Tea rare’e ty Jehovah. Hoe areke ty Jesosy: “Tsy hampihatse ty rare’e amo o ndaty jinobo’e mitoreo ama’e andro halegneo vao ty Andrianagnahare?” (Vakio ty Lioka 18:1-8.) Hoe ka ty Jesosy: “Naho fa avy i Ana o ndatỳ, tena hahatrea finoagne hoe izay an-tane etoy vao reke?” Naho miaretse tsy rare’e tika, le mila asehontika fa managne finoagne matanjake manahake i ampela vantotsey tika, le manam-paharetagne sady tsy mora kivy. Ty finoagne hoe izay le hahavy antika hatoky tie hanao raha mba hagnampeagne antika ty Jehovah indraike andro agne. Mila matoky ty hery o vavakeo ka tika. Kindraike, le va’e hivale amy ty fomba tsy ampoizentikagne ty vavake anoentika.

13. Nagnino ty vavake ro nagnampe ty keleiagne raike nihara ty tsy rare’e?

¹³ Dineho ty raha niaigna i Vero, rahavave raike mitoboke amy ty Repoblika Demokratika i Kongo agne. Nisy aly tsy nisy fitofà’e ty tamy iareo tagne, le tsy maintsy nilay reke, naho i vali’e tsy vavolombelogney vaho ty anak’ampela iareo 15 taogne. Nisy maramila nanakagne iareo naho fa tan-dalagne ey sady nagnorohoro ty hamono iareo. Naho fa nanomboke nitagny ty Vero, le nikezake nampitsigne aze i anak’ampela’ey tamy ty alala ty vavake natao’e. Natao’e mafe i vavakey sady nitognone’e mateteke tao ka ty tahina i Jehovah. Naho fa nivita i vavake natao’ey, le hoe ty lahibey i maramila rey: “E ty ajaja tiagne, ia nampianatse  azo nivavakeo?” Le hoe reke: “I reneko. Le i vavake modely trea amy Matio 6:9-13 aoy ty nampiasae’e hampianaragne ahy.” Le hoe i lahibey maramilay: “Akia rehe mandehana miarake amy i baba’o naho i rene’o, le lonike abey ty Jehovah, i Andrianagnahare’areoy hiaro anareo.”

14. Ino ty raha va’e hitsapa ty finoantika, le ino ty hagnampe antika hiaretse izay?

¹⁴ Ianarantika amo o tantara iohoe fa tsy toko’e hataontika ambanen-draha o vavakeo. Faie akore naho tsy le avy le mivale eo naho eo ty vavake atao’o ndra tsy mibaribary ty vale’e? Va’e hitsapa ty finoantika zay. Naho izay ty tsapa’o, le tahafo i ampela vantotse tamy i fagnohara i Jesosỳ. Mivavaha lognandro, le matokia fa tsy hienga azo ty Andrianagnahare sady amy ty fotoagne mete, le hovalea’e i vavake natao’oy. Mangataha ka fagnahy masigne amy i Jehovah sady anò lognandro zay. (Fil. 4:13) Tadidio fa tsy ho ela ty Jehovah le hagnomey fitahiagne maro ho azo, le ho haligno’o i fijaleagne nahazo azo taloha rey. Naho mahavita miatreke fitsapagne rehe noho ty fagnampea i Jehovah, le hihamafe ty finoa’o sady ho vita’o ka ty hiatreke ty fitsapagne hiseho amy ty hoavy.—1 Pet. 1:6, 7.

15. Ino ty olagne natrehe o mpiana i Jesosio, arake ty Matio 17:19, 20?

¹⁵ Nampianare i Jesosy i mpiana’e rey fa magnampe iareo handrese raha sarotse ty finoagne. (Vakio ty Matio 17:19, 20.) Tsy nahavita nandroake demonia iareo tie indraike, ie amy izao iareo taloha fa nahavita izay. Fa ino ty olagne? Nihazavae i Jesosy fa nila nampitombo ty finoa’e iareo. Nirehafe’e tamy iareo fa naho manam-pinoagne ndra kedekede avao aza iareo le ho vita iareo ty hiatreke ty olagne atrehe iareo, ndra tie va’e ho bey manahake o vohitseo aza. Va’e hiatreke raha sarotse hoe tsy ho vitantika ty handrese aze zay ka tika tie amy izao.

16. Nagnino ty finoagne ro nagnampe i Geydi hiaretse naho fa nisy namono ty vali’e?

¹⁶ Dineho ty raha niaigna i Geydi, rahavave boake a Goatemalà agne. Nisy namono ty Edi vali’e tamy iareo noly an-tragno amy iareo agne tamy iareo boake nivorỳ. Nagnino ty finoagne ro nagnampe i Geydi hahavita hiatreke ty alahelo’e? Hoe reke: “Nankigneko tamy i Jehovah tamy ty vavake ze raha nagnavesatse ahy, le nanjare nilamin-tsaigne raho. Treako tie nikarakara ahy ty Jehovah, le o keleiakò naho o ragneko amo o fiangonagneo eò ty nampiasae’e hanoagne izay. Nanjare tsy le nalahelo loatse raho sady tsy ninekoneko loatse miomba ty raha hiseho maray naho fa nikezake ho bey atao amy ty fanompoagne i Jehovah. Nianarako tamy i raha sarotse natreheko ignehoe ka fa ndra inogn’ino fitsapagne hiseho amy ty hoavy, le ho vitako ty hiatreke aze noho ty fagnampea i Jehovah naho i Jesosy vaho i fandaminagne.”

17. Ino ty azontika atao naho fa itika miatreke olagne lahibey manahake o vohitseo?

¹⁷ Malahelo vao rehe satria nimate ty ndaty raike tea’o? Manokàgna fotoagne hamakiagne ty tantara i ndaty fa nivelomegne amy ty mate amy Baiboly ao rey mba hagnamafesagne ty finoa’ o miomba ty famelomagne ty mate. Sa malahelo rehe satria voaroake ty raike amy ty keleia’o? Manoa fianaragne raike amy izay rehe ho rese lahatse tie tena mahasoa ty fagnanara i Jehovah. Ndra inogn’ino olagne atrehe’o, le hararaoto zay mba hagnamafesagne ty finoa’o. Voraho amy i Jehovah ka ze raha am-po’o ao. Ko mivibìke, fa mikezaha hifandrambe maifitse avao amo o rahalahi’o naho o rahavave’o reo. (Ohab. 18:1) Manoa ka raha hagnampe azo hahavita hiaretse, ndra tie tsy maintsy hitagny aza rehe naho fa manao aze. (Sal. 126:5, 6) Mikezaha avao mba hivory, hitory, naho hamaky Baiboly tsy tapake. Mifantoha ka amy i fitahiagne fanjaka ampitamae i Jehovah azo rey. Naho fa trea’o tie magnampe azo ty Jehovah, le vao maike hihamafe ty finoa’o aze.

18. Ino ty azo’o atao naho voamare’o tie tsy tena mafe ty finoa’o?

¹⁸ Naho trea’o amy ty fitsapagne natrehe’o taloha naho amy izao tie tsy tena mafe ty finoa’o, le ko kivy. Hararaoto aza zay mba hagnamafesa’o ty finoa’o. Mangataha manahake i apostoly i Jesosy rey tie: “Ampitombò ty finoa’ay.” (Lioka 17:5) Saintsaigno i tantara o ndaty nidinehentikagne tato rey. Tsiarovo ty fotoagne nagnampea i Jehovah azo taloha, manahake ty natao i Miguel naho Yurai. Mivavaha mafe amy i Jehovah, manahake ty natao i anak’ampela i Veroy naho i Anel, lohotsie naho fa tena mafe ty olagne atrehe’o. Ko haligno fa va’e ho ty longo’o ndra ty nama’o ro ampiasae i Jehovah mba hagnomey ze raha ilae’o, manahake ty natao’e tamy i Geydi. Naho ihe magnenga i Jehovah hagnampe azo hiaretse ty fitsapagne atrehe’o amy izao, le vao maike hatoky rehe tie hagnampe azo hiaretse ty fitsapagne va’e hatrehe’o amy ty hoavy reke.

19. Ino ty raha natokisa i Jesosy, le ino ka ty raha azo’o atokisagne?

¹⁹ Nampea i Jesosy i mpiana’e rey mba hahatrea tie aia amy ty finoa iareo ro mila hamafesegne. Faie tsy nisalasala reke tie ho vita iareo ty hiatreke ty fitsapagne hatrehe iareo amy ty hoavy, satria magnampe iareo ty Jehovah. (Jaona 14:1; 16:33) Natoky reke fa hisy vahoake maro tsy vatse isahegne ho votso-belogne amy i haoreagne lahibeỳ noho iareo managne finoagne matanjake. (Apok. 7:9, 14) Ho agnisa o ndaty rehoe vao rehe? Noho ty hasoa fagnahy i Jehovah tsy misy hoe’e, le ho agnisa’e rehe naho magnararaotse ze fahafahagne iaby anagna’o amy izao mba hagnamafesagne ty finoa’o.—Heb. 10:39.