1-2. Ia ty va’e hanao tsy rare’e amantika? Hazavao.

 NIREHAKE fagnoharagne miomba ty ampela vantotse raike ty Jesosy. Nangatake tamy ty mpitsara raike o ampela iohoe mba homeagne rare’e. Azo antoke fa nitaka i mpiana’e rey soa ty raha nitsapa i ampela amy i fagnoharagney aoy satria maro ty ndaty nihara ty tsy rare’e tamy izay. (Lioka 18:1-5) Mahatakatse soa ty raha nitsapa o ampela iohoe ka tika satria va’e fa nihara ty tsy rare’e.

² Magnavakavake, raty fagnahy naho tea vola ty ankamaroa ty ndaty magneran-tane tie amy izao. Tsy tampoke antika areke naho misy ndaty manao tsy rare’e amantikagne. (Mpito. 5:8) Faie va’e ho diso tamà tika naho rahalahy ndra rahavave ty manao izay. Mazava hoaze fa tsy tihoe te hampijale antikagne manahake o mpanohetseo iareo, fa noho iareo tsy voririke avao ty mahavy izay. Afake mandrambe fianaragne boake amy ty raha natao i Jesosy tika naho fa nanao tsy rare’e tama’e o mpanohetse raty fagnahio. O mpanohetse mampijale antikagneo aza anagnantika faharetagne, somandrake vao o rahalahy naho rahavaventikagneo! Ino ty tsapa i Jehovah naho fa manao tsy rare’e amantika ty ndaty amy fiangonagne eo ndra ty ndaty hafa ivela’e agne? Mba midare ty raha manjò antikagne vao reke?

3. Ino ty tsapa i Jehovah naho fa ihara ty tsy rare’e tikagne, le ino ty anto’e?

³ Tsy teà i Jehovah hisy hampijale tikagne sady voamare’e naho misy manao izay amantikagne. “Tea ty rare’e ty Jehovah.” (Sal. 37:28) Nagnomey toky antika ty Jesosy tie, hatao  i Jehovah ze ‘hahazoantikagne rare’e malaky’ amy ty fotoagne mete. (Lioka 18:7, 8) Tsy ho ela ty Jehovah, le hagnafoagne ze raha iaby mampijale antika sady hagnafoagne ty tsy rare’e iaby.​—Sal. 72:1, 2.

4. Ino ty atao i Jehovah amy izao mba hagnampeagne antika?

⁴ Amparake ty hiavia ty fotoagne handresea ty ndaty maregne, le magnampe antika hey ty Jehovah tie amy izao mba hahavita hiaretse tsy rare’e. (2 Pet. 3:13) Ampianare’e antika ohatse tie, ino ty hagnampe antika tsy hanao raha tsy am-pahendreagne naho fa ihara ty tsy rare’e. Atoro’e antika amy Baiboly ao ka ty raha natao i Ana-dahi’ey naho fa nisy nampijale aze. Magnomey torohevetse azontika ampiharegne ka ty Jehovah naho fa misy manao tsy rare’e amantikagne.

MITAOA AMY TY FOMBA IATREHA’O TSY RARE’E

5. Nagnino tika ro toko’e hitao amy ty fomba iatrehantikagne tsy rare’e?

⁵ Va’e hahavy antika ho kivy naho halahelo o tsy rare’eo. (Mpito. 7:7) Nahatsapa hoe izay o mpanompo i Jehovah tsy nivalikeo, agnisa izay ty Joba naho i Habakoka. (Joba 6:2, 3; Hab. 1:1-3) Ara-dalàna ka tika naho mahatsapa izay. Faie tena mila mitao tika tsy mone hanao raha tsy am-pahendreagne avao.

6. Ino ty ianarantika boake amy ty tantara i Absaloma? (Henteo i sarey.)

⁶ Naho fa misy ndaty manao tsy rare’e amantika ndra amy ty ndaty teantika, le va’e te hamale fate tikagne. Faie naho izay ty ataontika, le vao mainke hagnindra i olagney zay. Dineho ty tantara i Absaloma ana-dahy i Davida Mpanjaka. Niboseke reke naho fa nivahore i Amnona rahalahi’e tsy niharo rene ama’e ty Tamara rahavave’e. Naho arake ty Lalà i Mosesy, le toko’e hovonoegne ty Amnona. (Lev. 20:17) Rare’e ty ahy i Absaloma naho niboseke faie tsy mete ty natao’e satria vinono’e ty Amnona.​—2 Sam. 13:20-23, 28, 29.

7. Ino ty nivoka’e tamy i mpanao salamoy naho fa nahatrea tsy rare’e reke?

⁷ Naho fa tsy voasaze ze ndaty manao ty tsy rare’e, le va’e hieretseretse tika tie montso antoke avao ze manao ty maregne. Nahatsapa ty mpanao salamo raike fa hoe sambatse zay ty ndaty raty fagnahy naho ampitahaegne amy ty ndaty maregne. Hoe reke: “Milamigne soa avao ty fiaigna iareo.” (Sal. 73:12)  Niboseke reke noho i tsy rare’e nitrea’e rey sady nieretseretse tie, montso antoke reke nanompo i Jehovah. Hoe reke: “Naho fa nikezake hahatakatse izay raho, le nivalike ty lohako.” (Sal. 73:14, 16) Izay ty nahavy aze nirehake hoe izao: “Fa ho nitsile lalan-kafa raho sady fa ho nidorasitse ty tomboko.” (Sal. 73:2) Mitovy amy izay ty raha niseho tamy ty rahalahy raike atao tihoe Alberto. a

8. Ino ty nivoka ty tsy rare’e tamy ty rahalahy raike?

⁸ Nendrekendrehegne ho nangalatse ty vola fagnomezagne tamy ty fiangonagne nisy aze ao ty Alberto. Voka’e, nafahagne tsy ho androanavi-pagnahy reke sady nanjare tsy nagnaja aze ze mpiara-manompo naharey izay. Hoe reke: “Niboseke raho sady nidiso tamà.” Nenga’e hisy voka’e tamy ty ara-pagnahi’e ze raha nitsapa’e zay, le tsy nivory reke tagnate ty dime taogne. Trea boake amo o fitantaragne iohoe ty raha va’e hiseho naho tsy mifehe ty habosehantikagne tika naho fa misy manao tsy rare’e amantikagne.

TSIKOMBEO TY FOMBA NIATREHA I JESOSY TSY RARE’E

9. Ino iaby ty tsy rare’e natrehe i Jesosy? (Henteo i sarey.)

⁹ Nagnomey ohatse fanjaka amy ty fomba  hiatrehagne tsy rare’e ty Jesosy. Dineho ty tsy rare’e nanoe ty longo’e vaho ty ndaty hafa tama’e. O longo’e tsy nino aze reo nanao aze tihoe minegne, le o mpinday fivavahagneo nanao kitomboke aze tihoe misy demonia. Nikizake, nampijale vaho namono aze ka o maramila Romanao. (Mar. 3:21, 22; 14:55; 15:16-20, 35-37) Tamy ze tsy rare’e iaby natrehe’e rezay, le tsy mba nanota ty Jesosy. Ino ty azontika ianaragne boake ama’e?

10. Akore ty natao i Jesosy mba hiatrehagne tsy rare’e? (1 Petera 2:21-23)

¹⁰ Vakio ty 1 Petera 2:21-23. b Nagnenga fitsikombe soa horihentikagne ty Jesosy naho fa ihara ty tsy rare’e tika. Nifanta’e tie naho fa ombia reke ro toko’e hitsigne, le naho fa ombia ro toko’e hirehake. (Mat. 26:62-64) Tsy tihoe le nivalea’e iaby ze fagnaratiagne natao tama’e. (Mat. 11:19) Tsy mba niteratera ka reke naho fa namale i ndaty nagnenjeke aze rey. Nahavita nifehe tegna ty Jesosy satria “nagnankigne ty fiaigna’e tamy I mitsara arake ty rare’ey.” Nifanta i Jesosy tie ony i Jehovah i tsy rare’e nanjo aze rey. Natoky reke fa mbe halamy i Jehovah avao zay amy ty fotoagne mete.

11. Akore ty fomba ila’e azontikagne ifehezagne ty raha rehafentika? (Henteo i sare rey.)

¹¹ Manahake i Jesosy tika naho miambegne ty raha rehafentika amy ze manao tsy rare’e amantika. Kindraike, le va’e tsy voatere hirehake ndra hanao raha tika naho ohatse tsy le tena lahibey i tsy rare’ey. Va’e hifily ty hitsigne tika amy izay tsy mitombo i olagney. (Mpito. 3:7; Jak. 1:19, 20) Faie misy fotoagne ka tika va’e mila mirehake mba hiarovagne ty ndaty nihara ty tsy rare’e ndra mba hiarovagne  ty raha inoantikagne. (Asa. 6:1, 2) Naho fa mirehake tika, le toko’e hikezake mafe mba ho tony sady hagnaja ty hafa avao.​—1 Pet. 3:15. c

12. Akore ty fomba agnankignantika ty fiaignantikagne amy “I mitsara arake ty rare’ey”?

¹² Manahake i Jesosy ka tika naho magnankigne ty fiaignantika amy “I mitsara arake ty rare’ey.” Naho misy ndaty mitsaratsara ndra mampijale antika, le matoky tikagne fa ony i Jehovah ty raha misy. Ze fatokisantika aze zay ro hagnampe antikagne hiaretse ze tsy rare’e atao amantika, satria haintikagne fa mbe hanao raha hagnitsiagne izay Reke. Naho matoky sady mandigne i Jehovah handamigne i olagney tika, le tsy ho boseke sasa ndra tsy halaigne i ndaty nanao tsy rare’ey. Faie naho mbe boseke avao tika, le hanjare hanao raha raty, tsy ho falefale sady ho simba ty fifandrambesantikagne amy i Jehovah.​—Sal. 37:8.

13. Ino ty azo’o atokisagne naho miatreke tsy rare’e rehe?

¹³ Ie aloha tsy afake hanahake tanterake i Jesosy tika. Misy fotoagne tikagne va’e hanao ndra hirehake raha hanegnenantika. (Jak. 3:2) Kindraike, le va’e hiterake fangirifiriagne naho alahelo tsy mete sitragne ty tsy rare’e nahazo antika. Naho izay ty mahazo azo, le matokisa fa ony i Jehovah ty raha atrehe’o. Fa nihara ty tsy rare’e ty Jesosy, le mahatakatse soa ty alahelo tsapa’o. (Heb. 4:15, 16) Ankoatse i modely voririke nimea i Jesosỳ, le magnomey torohevetse azo ampiharegne mba hagnampeagne antika hiatreke tsy rare’e ka ty Jehovah. Andao areke tika handineke andine’e roe afake magnampe antika boake amy ty boke Romana ao.

“I ANDRIANAGNAHARE RO ENGAO HANORO TY HAVIGNERA’E”

14. Ino ty dika tihoe “i Andrianagnahare ro engao hanoro ty havignera’e”? (Romanina 12:19)

¹⁴ Vakio ty Romanina 12:19. Nandrisike o Kristianao ty apostoly Paoly mba ‘hagnenga an’Andrianagnahare hanoro ty havignera’e.’ Magnenga i Jehovah hanoro ty havignera’e tika naho mandigne aze hampihatse ty rare’e amy ty fotoagne mete naho amy ty fomba vazoho’e fa mete hanoagne izay. Izao ty nirehafe i John tafara ty tsy rare’e nahazo aze: “Nila nifehe ty habosehako raho mba hahavy ahy tsy hanao raha raty faie tsy nimora zay. Nagnampe ahike handigne i Jehovah avao ty Romanina 12:19.”

15. Nagnino ro tena soa tihoe mandigne i Jehovah?

¹⁵ Mandrambe soa tika naho mandigne i Jehovah handamigne i olagney. Naho manao izay tika, le tsy halahelo bey loatse sady tsy ho diso tamà. Faie mifanohetse amy izay ty raha hiseho naho mikezake mandamigne i olagney raike avao tika. Ko haligno fa vognogne hagnampe antika ty Jehovah. Hoe misaontsy amantika reke tie: ‘Mandignasa ahy fa Iraho ty hampihatse ty rare’e.’ Naho matoky i fampitamà i Jehovah tihoe ‘Iraho ty hamaley’ tika, le tsy ho boseke sasa satria fantantika fa hanao ty rare’e reke. Izay ty nagnampe i John, i nirehafegne taloha teoy. Hoe reke: “Naho i Jehovah ro lignasako mba handamigne i olagney, le hilamigne soa mandikoatse ty ho nandaminako aze i olagney.”

“RESEO AMY TY SOA LOGNANDRO TY RATY”

16-17. Nagnino ty vavake ro hagnampe antika ‘handrese ty raty amy ty soa’? (Romanina 12:21)

¹⁶ Vakio ty Romanina 12:21. Nandrisike o Kristianao ka ty Paoly tie, “reseo amy ty soa lognandro ty raty.” Nirehake hoe izao ty Jesosy tamy i Toriteni’e Tam-bohitse teỳ: “Teavo  avao ty fahavalo’areo, le mivavaha ka hoahy ze magnenjeke anareo.” (Mat. 5:44) Toe izay vata’e ty natao’e. Tena nampijalé o maramila Romanao ty Jesosy sady niaretse ty mangirifiry naho fa nipehe iareo tamy i boda-kataey eo. Faie tsy ombia ho azontika sare an-tsaigne ty nifanaintaigna’e tamy izay.

¹⁷ Nitea i Jehovah sady tsy nivalike tama’e ty Jesosy ndra tie tsy nimoramora aza ty fijalea’e. Tsy nagnozogne i maramila rey reke fa nivavake tihoe: “O Baba, mamelà ty fahotà iareo satria tsy fanta iareo ty raha atao iareo.” (Lioka 23:34) Naho fa itika mivavake hoahy ze ndaty mampijale antikagne, le hihegne ty alahelontika naho ty habosehantikagne. Hagnova ty fiheverantika ze manao tsy rare’e amantikagne ka zay.

18. Nagnino ty vavake ro nagnampe i Alberto naho i John hiatreke tsy rare’e?

¹⁸ Tena nagnampe i rahalahy roe voarehake taloha teo rey hahavita hiatreke ty tsy rare’e nahazo iareo ty vavake. Hoe ty Alberto: “Nivavake hoahy i rahalahy naho i rahavave nanao tsy rare’e tamako rey raho. Mateteke raho ro nangatake tamy i Jehovah mba hagnampe ahy tsy ho boseke sasa.” Mahafale fa niheregne nanompo i Jehovah indraike ty Alberto sady tsy nivalike. Hoe ka ty John: “Mateteke raho ro nangatake tamy i Jehovah mba hagnampe i rahalahy nanao tsy rare’e tamakoy sady hagnampe ahy hamela aze. Izay ty nagnampe ahy tsy ho boseke amy i rahalahỳ sady tsy hitsaratsara aze sasa. Nahavy ahy hilamin-tsaigne ka ty vavake.”

19. Ino ty tsy maintsy ataontika amparake ty hiavia ty fara ty tontolo toy? (1 Petera 3:8, 9)

¹⁹ Va’e mbe hiatreke tsy rare’e avao tikagne aloha ty hifaragna ty tontolo toy. Faie ndra inogn’ino raha hisy, le tsy hitofa tika fa hivavake amy i Jehovah avao mba hahazo ty fagnampea’e. Hotsikombentikagne ka ty fomba niatreha i Jesosy ty tsy rare’e nahazo aze sady hampihatse ty toro lala ty Baiboly lognandro tika. Azo antoke fa hotahie i Jehovah tika naho manao izay.​—Vakio ty 1 Petera 3:8, 9.