Nila nanagne herim-po o Mpianatse Baibolio mba hahavità iareo o andraiky iareo iohoe. Ty anto’e, nila nitory ‘talily soa’ amo o mpandefetseo naho “andro famaleagne” tamo o ndaty raty fagnahio iareo.

Tena bey herim-po ty Rahalahy J. H. Hoskin, mitoboke a Kanada agne, satria nitory avao reke ndra tie nisy fagnenjehagne aza. Nitendreke pasitera Metodista zay reke tamy voalohandoha ty taogne 1921. Hoe izao ty nanomboha i Rahalahy Hoskin ty raha nirehafe’e tama’e: “Toko’e ho raha mahafinaritse miomba o Baibolio ty raha ho rehafentika. Naho ohatse tsy mitovy hevetse ka tikagne, le mbe toko’e hofaragnantika am-pilaminagne avao ty rehantikagne amy izay tsy aly ro hisarahantikagne.” Faie tsy izay ty raha niseho. Hoe ty Rahalahy Hoskin: “Vaho nirehake kedekede avao zahay, le jinera’e mafe i lalagney, sady le nataoko ho nivaky i vitra tamy i lafineteỳ.”

Nipazapazahe’e ty Rahalahy Hoskin tie: “Nagnino rehe naho mandeha mitory amo o ndaty mbe tsy mpivavakeo agne?” Tsy namale ty Rahalahy Hoskin. Faie naho fa ho nandeha reke, le hoe reke tan-tsai’e agne: ‘Ein, toe fa agnisa’e rehe nirehafako taniany.’

Naho fa nitory teny i pasitera Metodistay naho fa nimaray igne, le mbe tsy nado’e avao ty Rahalahy Hoskin. Hoe ty Rahalahy Hoskin: “Nampitaoe’e i mpivavake ama’e ao rey, le nirehake reke tie i raho ty tena mpavande biby raty niavy tamy iareo eo amparake izay, sady toko’e hovonoegne.” Faie tsy natao i Rahalahy Hoskin hampatahotse aze zay, fa le nitory avao reke sady nahatrea vokatse soa. Hoe reke: “Tena nahafinaritse ahy ty nitory agne. Nirehake aza ty ndaty ila’e tie: ‘Tena mpanompon’Agnahare vata’e rehe!’ Nimey iareo ze raha nipaliaeko ka raho.”

Mba hagnampeagne o ndaty liagneo handroso, le nampiboake fandaharagne fianaragne Baiboly tsy tapake tamy Taon-kasambaragne ao o Mpianatse Baibolio. * Nisy fagnonteneagne ara-baiboly hoahy o tanorao ty tao, le azo o rae aman-dreneo natao ty niara-nidineke irey tamy ty ana iareo. Agnontenea iareo i ana iareo rey i fagnonteneagne rey, le ampea’e iareo mba hahatrea ty vale’e amy Baiboly ao. Izao ohatse ty fagnonteneagne  tao: “Fire ty isa ty boke amy Baiboly ao?” “Nagnino ro toko’e fa hampoize ty Kristiana tie henjehegne reke?” Mampianatse o ajajao naho o tanorao raha tsotra miomba ty Baiboly naho magnampe iareo ho bey herim-po naho fa mitory ty fagnonteneagne hoe ireo.

Nisy fagnonteneagne ara-baiboly naho vale’e hoahy o ndaty fa managne fahalalagne maro miomba o Baibolio ka ty tamy i Taon-kasambaragney ao, le azo henteagne amy ty boke tihoe Fianaragne ty Soratse Masigne ao ty vale’e. Agn’arivo’e ty ndaty nandrambe soa tamo o fandaharagne iohoe. Faie nisy fitaliliagne tamy 21 Desambra 1921 tie tsy hatao pirinty sasa ty Taon-kasambaragne. Fa ino ty nahavy ze fiovagne tampoke zay?

Nitsapa o rahalahy nitarikeo tie nisy fomba toko’e hampianaragne o ndatio i hamarenagne fototse rey. Izay ty nahavy iareo nampiboake ty boke tihoe Ty Harpan’Andrianagnahare tamy Novambra 1921. Ze ndaty liagne sady nandrambe o boke iohoe, le afake mianatse aze am-bata’e avao. Nagnampe o ndatio hahay i “safirin’Andrianagnahare hagnomey havelogne nainai’e hoahy o ndatioy” ty fianaragne aze. Akore ty fomba nanoagne aze?

Naho fa nagneke homeagne i bokey ty ndaty raike, le nahazo karita kedekede mirehake ty peje toko’e ho vakie’e amy i bokey ao. Ie amy ty heregnandro magnarake reke, le mahazo karita hafa misy fagnonteneagne maro mifandrambe amy i raha nampamakiegne aze tamy i karita talohay. Rehafe ty fara i karitay ty peje toko’e hovakiegne amy ty heregnandro magnarake.

Isan-keregnandro i mpianatsey, le mahazo karita avao amy ty alala ty e-mail. Agnate ty telo volagne ty ahazoa’e izay boake amy ty fiangonagne misy aze, ndra amy ty fiangonagne marine aze eo. Mateteke o mpitory fa beio ndra tsy afake miboake ty tragno’eo ro nandefa i karitay amy ty e-mail. Izao ohatse ty nirehafe i Anna K. Gardner, boake Etazonia agne: “Naho fa niboake ty boke tihoe Ty Harpan’Andrianagnahare, le maro ty asa nanjare azo i Thayle, i rahavavekoy, natao. Agnisa izay ty nandefa i karita misy fagnonteneagne rey isan-keregnandro.” Naho fa vita i ndatỳ i fianaragney, le nisy mpitory nitilike i ndatỳ an-tragno’e agne mba hagnazava ama’e soa ty raha rehafe ty Baiboly.

Tamy ty fara ty taogne 1921, le nisy taratasy zay nalefa i Rahalahy J. F. Rutherford tamo o fiangonagneo iaby. Hoe reke ao: “Tena maro ty ndaty nitoriantikagne miomba i Fanjakagney naho nampeantikagne tamy ty taogne toy naho oharegne tamy taon-dasa.” Hoe ka reke: “Mbe bey ty asa toko’e hatao. Risiho ty ndaty hafa mba handrambe anjara amo o asa fanjaka iohoe.” Trea tie nagnorike ze torohevetse zay vata’e o Mpianatse Baibolio. Ty anto’e, vao maike nibey herim-po iareo naho fa nitory miomba i Fanjakagney tamy ty taogne 1922.