1. Ino ty raha nirehafe i anjely raikey, le ino ty toko’e ho voka izay amantikagne?

 NAHO misy anjely raike mirehake ama’o, hitsanogne ty raha rehafe’e vao rehe? Amy izao, le misy anjely raike mirehake ‘amo o firenenao iaby naho ty foko sambe karaza’e vaho amy ty ndaty sambe hafa firehake naho amy ty vahoake iaby.’ Ino ty raha rehafe’e? “Matahora an’Andrianagnahare le omeo voninahitse reke, ... Mivavaha amy ty namboatse i lagnitsey naho i taney.” (Apok. 14:6, 7) I Jehovah raike avao ty Andrianagnahare maregne toko’e hivavaha o ndatio iaby. Le vata’e misaotse aze tika satria nimea’e fahafahagne sarobily mba hanompo aze amy i tempoli’e ara-pagnahy lahibeỳ ao.

2. Ino i tempoly i Jehovah ara-pagnahỳ? (Henteo ka ty efajoro tihoe “ Ty Raha Tsy Toko’e Hampitoviegne amy i Tempoly Ara-pagnahỳ.”)

² Ino maregne o tempoly ara-pagnahy iohoe sady aia ty ahatreavantika ty pitsopitsom-pagnazavagne miomba izay? Tsy tragno ara-bakiteny o tempoly ara-pagnahy zao. Fandaharagne natao i Jehovah mioregne amy ty solovoigne natao i Jesosy io, mba hahafaha o ndatio hanompo aze mifagnarake amy ty zoton’arofo’e. Nagnazava ty miomba izay ty apostoly Paoly naho fa nanoratse taratasy hoahy o Kristiana hebreo nitoboke ta Jodia taò, tamy ty taonjato voaloha’e. b

3-4. Nagnino ty Paoly ro nanoratse taratasy hoahy o Hebreò, le akore ty fomba nagnampea’e iareo?

³ Nagnino ty apostoly Paoly ro nanoratse taratasy hoahy o Kristiana hebreo nitoboke ta Jodia taò? Misy anto’e lahibey roe. Voaloha’e, mba hampaherezagne iareo. Maro tamy iareo ro nitezàgne tamy ty fivavahagne Jiosy. Nisy tamo o mpitarike fivavahagneo  areke ty nitsikike iareo naho fa nanjare Kristiana iareo. Fa nagnino? Noho iareo tsy nanagne tempoly soasoa mba hivavahagne sady tsy nanagne alitara hanoagne sorogne ho an’Andrianagnahare vaho tsy nanagne mpisorogne hanao asa fanompoagne hoahy iareo. Va’e ho nahavy o mpanonjohy ty lia i Kristio ho kivy ze raha zay sady va’e ho nampihegne ty finoa iareo. (Heb. 2:1; 3:12, 14) Va’e ho nitsapa hevetse ty ila’e aza zay mba hiheregne amy ty fivavahagne Jiosy.

⁴ Faharoe, nirehafe i Paoly tamo o Kristiana hebreo reo tie tsy mba nikezake hahatakatse i fampianaragne vaovao rey ndra ty fampianaragne laleke, le ty “veten-kanegne” trea amy Saontsin’Andrianagnahare ao iareo. (Heb. 5:11-14) Azo inoagne tie mbe nipiteke amy i Lalà i Mosesỳ ty ila’e tamy iareo. Nihazavae i Paoly tie tsy afake magnafoagne tanterake o otao o sorogne nitaké o Lalànao. Izay ty nahavy o Lalànao ‘nifoagnagneo.’ Nampianare i Paoly iareo areke ty ila’e amy i fampianaragne laleke rey. Nitiahive’e o mpiara-manompo ama’e reo i “fampitamaegne soa” mioregne amy i solovoigne natao i Jesosỳ satria io ro tena hagnampe iareo hifandrambe “marine aman’Agnahare.”​—Heb. 7:18, 19.

5. Ino ty raha mila takantika boake ty boke Hebreo ao, le ino ty anto’e?

⁵ Nihazavae i Paoly tamo o rahalahi’e Hebreo reo tie nagnino ty fanompoagne atao ty Kristiana amy izao ro soa lavitse mandikoatse i fanompoagne natao iareo talohay. “Talinjo ty raha mbe ho avy” ty fanompoam-pivavahagne tamo o Jiosio eo mifagnarake amy i Lalànay, fa “ty tena ie le ty ahy i Kristy.” (Kol. 2:17) Tsy tihoe raha tena ie o talinjò, fa tarehen-draha manjavozavo avao. Hoe izay ka ty fombafomba fivavahagne tamo o Jiosio eo. Talinjo ty raha mbe ho avy avao rey fa mbe tsy tena ie. Mila takantika soa ty miomba i fandaharagne nahere i Jehovah amy ty pilasi’ey, satria io ty hahazoantika famelan-keloke sady hahafahantika manompo aze mifagnarake amy ty zoton’arofo’e. Andao areke tika hampitaha i “talinjoy” (ty fombafomba fanompoagne tamo o Jiosio eo) amy i “tena iey” (ty fanompoantika Kristiana), i nihazavaegne tamo o Hebreò. Magnampe antika hahatakatse soa ty miomba i tempoly ara-pagnahỳ, naho ty ifandrambesa izay amantika ty fanoagne izay.

6. Ino ty niasa i tragnolaỳ?

⁶ I talinjoy. I tragnolay tamy 1512 T.K. tamy i andro i Mosesỳ, o tragnolay nisia i Paoly rehakeo. (Henteo ty Sare amy tihoe “I Talinjoy​—I Tena Iey.”) Tamy i “tragnolay fihaognagney” eo ndra tamy i tragnolaỳ eo ty nivoria o Israelitao mba hanompoagne an’Agnahare naho nanolora iareo sorogne. (Eks. 29:43-46) Isake tie nifindra toeragne iareo naho fa tam-patrambey agne, le nente iareo avao i tragnolaỳ. (Eks. 25:8, 9; Nom. 9:22) Fa ho ni-500 taogne teo ho eo ty nampiasà iareo aze amparake ty nisia i tempoly ta Jerosalema taoy. Faie manondro raha mbe tena fanjaka hoahy ty Kristiana amy izao o tragnolay iohoe.

7. Tamy mbia ty nisia i tempoly ara-pagnahỳ?

⁷ I tena iey. I tragnolay talohay, le “talinjo ty raha an-dagnitse agne.” Manondro i tempoly ara-pagnahy lahibey ahy i Jehovah-y io. Nirehake ty Paoly tie “fagnoharagne irehafagne ze o fotoagne hinane zao o tragnolay iohoe.” (Heb. 8:5; 9:9) Fa nisy o tempoly ara-pagnahy lahibey iohoe tamy ty fotoagne nanorata’e hoahy o Hebreò. Nanomboke nisy io tamy ty taogne 29. Tamo o taogne iohoe ty Jesosy ro natao badisa sady nivoahosotse ty fagnahy masigne naho nanomboke nanompo amy ty maha “mpisorombey” i Jehovah aze, amy i tempoly ara-pagnahỳ ao. c​—Heb. 4:14; Asa. 10:37, 38.

8-9. Arake ty Hebreo 7:23-27, ino ty maha sambe hafa ty mpisorombey tamo o Israelio eo naho i tena Mpisorombeỳ, le i Jesosy Kristy?

⁸ I talinjoy. Ty mpisorombey ro nahazo alalagne hisolo tegna o vahoakeo tagnatrehan’Agnahare eo. I Arona ty nim-pisorombey voaloha’e tinendre i Jehovah naho fa nitokanegne i tragnolaỳ. Faie nirehake ty Paoly tie “maro ty mpisorogne tsy maintsy nifandimbe, satria ze mate le tsy afake ty ho mpisorogne sasa.” d (Vakio ty Hebreo 7:23-27.) Noho i mpisorombey rey tsy voririke le tsy maintsy nanao sorogne iareo mba handrongonagne ty fahota iareo. Izay ty maha sambe hafa i mpisorombey tamo o Israelio eoy, naho i Mpisorombey tena lahibeỳ, le i Jesosy Kristy.

⁹ Ie tena iey. Amy ty maha Mpisorombeintika i Jesosy, le ‘mpanompo ... amy i tena tragnolaỳ ao reke. Le i Jehovah ty nagnoregne o tragnolay iohoe fa tsy ndaty.’ (Heb. 8:1, 2) Nihazavae i Paoly ka tie ‘noho i Jesosy velogne nainai’e, le tsy hisy handimbe ty asa fisorognagne anoe’e.’ Hoe ka ty Paoly tie “tsy misy loto ndra kede ty Jesosy sady tsy miharo amo o mpanotao.” Tsy manahake o mpisorombey tamo o Israelio eo reke satria “tsy mila manolotse sorogne isan’andro” noho ty fahota’e. Dineho ka ty maha sambe hafa i alitara naho ty sorogne nanoagne talohay amy i tena iey.

10. Talinjo ty ino i sorogne natao tamy i alitara saba teoy?

¹⁰ I talinjoy. Taloha i fidiragne amy i tragnolaỳ eo ty nisy i alitara saba nanoloragne sorogne hoahy i Jehovah-y. (Eks. 27:1, 2; 40:29) Faie tsy nahavita nagnafake tanterake ty fahota o vahoakeo i sorogne rey. (Heb. 10:1-4) I sorogne biby natao taloha rey le talinjo i sorogne natao indraike avaoy, i hahavita hagnafake tanterake ty fahota o ndatioy.

11. Alitara manao akore ty nanolora i Jesosy sorogne ty fiai’e? (Hebreo 10:5-7, 10)

¹¹ I tena iey. Nihay i Jesosy fa i Jehovah ty nagnirake aze ho ambone tane etoy mba hagnomey ty fiai’e hisolovoigne o ndatio. (Mat. 20:28) Naho fa natao badisa ty Jesosy, le natoro’ e tie vognogne hanao ty zoton’arofo i Jehovah reke. (Jaona 6:38; Gal. 1:4) Nanolotse ty fiai’e tambone i alitara agn’ohatsey ty Jesosy. O alitara iohoe le manondro ty “zoton’arofo” i Jehovah mba hagnomey ty fiay i Ana-dahi’e voririkey, ho solovoigne hoahy o ndatio. “Indraike avao” ty nanoloragne ty fiay i Jesosy, faie le lia’e nandrongogne tanterake ty fahota ze maneho finoagne i Kristy zay. (Vakio ty Hebreo 10:5-7, 10.) Andao hodinehentika ka hinane zao tie ino ty tondroe ty raha amy i tragnolaỳ ao.

12. Ia ty afake nilitse tamy i efetse tsikiraidraike tamy i tragnolaỳ tao?

¹² I talinjoy. Nitovy avao ty raha tagnate i tragnolaỳ ao naho ty tamy i tempoly ta Jerosalema taoy. Nizara roe ty efetse tagnate’e tao. Ty raike “i Masigney”, le ty raike i “Fara’e Izay ty Masigney.” Nisy ridò nisy peta-kofehe ty nagnefetse iareo. (Heb. 9:2-5; Eks. 26:31-33) Tamy i efetse Masigney ao ro nisy ty fisian-jiro volamena, ty alitara fagnoroagne emboke magnitse naho ty latabatse nisy i mofo atoroy. “O mpisorogne voahosotseo” avao ty nengagne hilitse amy i efetse Masigney ao mba hanao i fanompoagne masigne taoy. (Nom. 3:3, 7, 10) Tamy i efetse Fara’e Izay ty Masigney tao ty nisy i vata nisy i fifagnekeagney, magnambara tie magnatreke eo ty Jehovah. (Eks. 25:21, 22) O mpisorombeio avao ty nengagne handeha mbambaly i ridòy ao, le hilitse amy i efetse Fara’e Izay ty Masigney ao, indraike isan-taogne amy ty Andro Fandrongonam-pahotagne. (Lev. 16:2, 17) Isan-taogne, le militse ao reke sady minday liom-biby mba handrongonagne  ty fahota’e naho ty ahy o firenenao. Faie nihazavae i Jehovah tamy ty alala ty fagnahi’e masigne tie ino maregne ty tena tondroe i raha tamy tragnolay tao rey.​—Heb. 9:6-8.

13. Manondro ino i Masigney naho i Fara’e Izay ty Masigne tamy i tragnolaỳ tao naho amy i tempoly ara-pagnahỳ ao?

¹³ I tena iey. Misy mpiana i Jesosy miiake 144 000 nivoahosotse ty fagnahy masigne, le managne fifandrambesagne manokagne amy i Jehovah. Ho mpisorogne miarake amy i Jesosy an-dagnitse agne iareo. (Apok. 1:6; 14:1) Ty efetse Masigne amy i tragnolaỳ ao, le mampiseho tie natsangan’Agnahare ho ana’e ara-pagnahy iareo, tamy iareo mbe tambone tane etoỳ. (Rom. 8:15-17) Manondro i lagnitsey ka i efetse Fara’e Izay ty Masigney, le agne ty misy i Jehovah. Le i “ridò” nampisarake ty efetse Masigne naho i Fara’e Izay ty Masigney, le manondro ty vata i Jesosy nofotse naho lio. Noho ze raha zay, le mbe tsy afake nimban-dagnitse agne reke mba hanao ty asa ty Mpisorombey amy i tempoly ara-pagnahỳ ao. Noho ireke nagnomey ty fiai’e mba hisolovoigne o ndatio, le izay ty nanokake lalagne hoahy o Kristiana voahosotseo iaby mba handeha mban-dagnitse agne. Tsy maintsy mamoe i vata iareo nofotsey iareo mba hahazoagne ty valesoa iareo an-dagnitse agne. (Heb. 10:19, 20; 1 Kor. 15:50) Tafara ty namelomagne i Jesosy tamy ty mate, le nilitse amy i Fara’e Izay ty Masigne amy i tempoly ara-pagnahỳ ao reke. Hagnorike aze mbeo ka o voahosotseo iaby amy ty fara’e.

14. Arake ty Hebreo 9:12, 24-26, nagnino i fandaharagne miomba i tempoly ara-pagnahy i Jehovah-y ro tena lahibey?

¹⁴ Mibaribary amantika etoa fa tena lahibey ty fandaharagne natao i Jehovah mba hagneregnagne amy ty pilasi’e ty fivavahagne malio, mioregne amy ty sorogne natao i Jesosy naho ty asa fisorognagne atao’e. Nilitse amy i efetse Fara’e Izay ty Masigne, tamy i tempoly namboaren-tagnagney taoy o mpisorogne tamo o Israelio eo, sady ninday liom-biby natao sorogne. Fa i Jesosy, le “i lagnitsey” ndra i toeragne fara’e izay ty masigney ty niziliha’e, mba hisehoa’e tagnatrehan’Agnahare eo. Tagne ty nagnomea’e ty vily ty fiai’e voririke “mba hagnafahagne tanterake o otao tamy ty alala ty sorogne nanoe’e.” (Vakio ty Hebreo 9:12, 24-26.) Ty sorogne natao’e avao ro afake magnalio ty fahotantika nainai’e. Faie ndra mitamà ty hiaigne an-dagnitse agne tika ndra an-tane etoy, le afake manompo i Jehovah amy i tempoli’e ara-pagnahỳ ao iaby. Izay ty hodinehentika magnarake.

15. Ia ty nanompo tamy ty kiririsa i tragnolaỳ?

¹⁵ I talinjoy. Nisy kiririsa ty tamy i tragnolaỳ ao. Faritse malalake nahafaha o mpisorogneo nanao ty asa’e io sady nifefe ty magnodidigne aze. Tao ty nisy i alitara bey saba fanoagne fagnatetsey. Tao ka ty nisy i koveta bey saba fisian-dranoy mba hagnaliova ty mpisorogne ty vata iareo, aloha ty hanoa iareo i fanompoagne masigney. (Eks. 30:17-20; 40:6-8) Nisy kiririsa ivela’e ka i tempoly namboaregne tafara tatoỳ, le afake nimbeo ndra nanompo tao ze tsy mpisorogne.

16. Ia ty manompo amy ty kiririsa agnate’e amy i tempoly ara-pagnahỳ ao, le ia ty manompo amy ty kiririsa ivela’e ao?

¹⁶ I tena iey. Ze voahosotse mbe an-tane etoy, le manompo amy i kiririsa agnate’e amy tempoly ara-pagnahỳ ao sady tsy mivalike, aloha ty hionjogna iareo an-dagnitse agne mba hanao ty asa ty mpisorogne miarake amy i Jesosy. Maniahy iareo naho ty Kristiana iaby i koveta bey saba tamy i tragnolaỳ taoy naho i tamy i tempolỳ taoy, fa ilaegne ty malio findesam-batagne naho ara-pagnahy lognandro. Faie, aia ka areke ty toeragne anompoa i “vahoake maro tsy vatse isahegne rey” i Jehovah, ndra i aze manohagne  i voahosotse rahalahy i Kristy rey? Nahatrea iareo “nitsangagne tagnatreha i sezan-droandriagney eo” ty apostoly Jaona. Manondro ty kiririsa ivela’e tamy i tempoly tan-tane etoỳ zay, le ao ty ‘anoa iareo fanompoagne masigne ho aze [Andrianagnahare] handro halegne.’ (Apok. 7:9, 13-15) Tena ankasitrahantika ty nagnomeza i Jehovah antika fahafahagne mba hanompo aze amy i tempoli’e ara-pagnahỳ ao.

17. Ino iaby ty sorogne ataontika le tombotsoa ho antika ty manolotse aze?

¹⁷ Managne tombotsoa mba hanolotse sorogne hoahy i Jehovah ty Kristiana iaby amy hinane zao. Ohatse, mampiasa ty fotoa’e, ty heri’e, naho ty fanagna’e mba hanoagne voalohan-draha i Fanjakagney. Arake ty rineha i apostoly Paoly tamo o Kristiana hebreò, le afake “manolotse sorogne fideragne lognandro ho an’Agnahare tikagne. Tsy ino zay, fa ty vokatse ty sognintika, le ty hagnambara amy ty hafa ty miomba i tahina’ey.” (Heb. 13:15) Atorontika fa tena mankasitrake ty tombotsoantika hanompo i Jehovah tika naho manao ze fara’e soa vitantika amy ty fanompoagne aze.

18. Arake ty Hebreo 10:22-25, ino ty raha tsy toko’e hataontika ambanen-draha, le ino ty raha tsy toko’e hohalignontikagne?

¹⁸ Vakio ty Hebreo 10:22-25. Amy ty fara ty taratasy nisorate’e ty Paoly, le nirehake raha tsy toko’e hataontika ambanen-draha mifandrambe amy ty fanompoantika i Jehovah. Agnisa izay ty vavake, ty manao fagnambaragne agnatreha o ndaty marò ty raha tamaentikagne, ty miarake mivory naho ty ‘mifampahery satria fa treantika tie mihamarine i andro i Jehovah-y.’ Izao ka ty nirehafe i anjely raikey: “Mivavaha aman’Andrianagnahare.” (Apok. 19:10; 22:9) Indroe reke ty nagneregne ze rehake zay mba hampisehoagne ty maha lahibey ty fanoagne izay. Lonike tika mba tsy hagnaligno ty hamarenagne laleke nianarantika tato miomba i tempoly ara-pagnahy lahibeỳ, sady hankasitrake ty tombotsoa anagnantika mba hanompoagne i Andrianagnahare lahibeỳ.