1. Nanao akore ty fihetse i Petera naho fa nahazo fiagne tamy ty fomba mahagaga?

 NAGNARATO tagnate i halegney ty Petera faie tsy nahazo fiagne ndra raike. Mahalatsa fa nirehake hoe izao tama’e ty Jesosy: “Misira mbagnate’e mbeo, le atoraho i harato’areoy hahazoa’areo fiagne!” (Lioka 5:4) Nisalasala ty Petera naho toe hahazo fiagne vata’e faie norihe’e avao i reha i Jesosỳ. Natora iareo i harato iareoy, le nahazo fiagne tsiefa iareo, ndra i haratoy aza le fa ho niriatse. “Tena nilatsa” ty Petera naho i niarake tama’e rey satria le vata’e ty maso iareo ro nahatrea i fahagagagney. Hoe ty Petera tie: “O Tompo, isintaho raho fa mpanota.” (Lioka 5:6-9) Nahatsapa ty tegna’e ho tsy misy dika’e tagnatreha i Jesosy eo ty Petera.

2. Nagnino ro mahasoa antika ty mandineke ty ohatse nengà i Petera?

² Tsy diso ty Petera naho nirehake tie “mpanota” reke. Rehafe ty Soratse Masigne fa nisy fotoagne reke nirehake naho nanao raha nanegnena’e. Mahatsapa manahake i Petera ka vao rehe? Misy toetse raty ndra fahalemegne fa nialia’o tagnate ty taogne maro ka vao? Naho izay ty raha iaigna’o, le hampahery azo ty mianatse ty tantara i Petera. Fa nagnino? Dineho zao: Tsy voatere nampanorate i Jehovah amy Baiboly ao ty fahadisoa i Petera, faie nampanorate’e ao zay mba handrambesantika fianaragne. (2 Tim. 3:16, 17) Nanagne fahalemegne naho fihetseham-po manahake antika avao ka reke. Naho fa mianatse ty miomba aze areke tika, le hotreantika tie tsy mitamà antika ho voririke ty Jehovah. Tea’e hikezake mafe avao tika ndra tie managne ty fahalementika.

3. Nagnino tika ro tsy toko’e ho kivy?

 ³ Magnino tika ro mila mikezake avao? Satria arakarake ty hanoantika raha raike ty vao mainke hahaiantika aze soa. Intoy misy ohatse: An-tao’e ty ndaty raike vao hahay hititike gitara. Tagnate ze fotoagne zay reke va’e fa agnarivo’e nandiso note, faie vao mainke hihasoa ty fahaia’e mititike naho ohatse reke mikezake avao. Va’e mbe hanao diso avao reke kindraike ndra tie fa tena mahay aza. Tsy kivy reke fa mikezake magnasoa ty fahaia’e avao. Hoe izay ka tika, ndra tie fa nivitantika aza ty nialy tamy ty fahalementika ila’e, le va’e mbe ho rese ty fahalementika avao tika kindraike. Mila mikezake avao areke tika. Tika iaby le sambe manao raha ndra mirehake raha anegnenantika. Faie naho tsy kivy tika, le hagnampe antika handroso avao ty Jehovah. (1 Pet. 5:10) Andao tika handineke ty modely nengà i Petera satria tsy nikivy reke fa nikezake avao. Niferenaigne aze ty Jesosy ndra tie nanao raha tsy nimete aza reke. Handrisike antika ka zay, mba hanohy hanompo i Jehovah avao.

4. Akore ty nifihevera i Petera ty tegna’e, arake ty Lioka 5:5-10, faie ino ty toky nimea i Jesosy aze?

⁴ Tsy rehafe ty Baiboly tie nagnino ty Petera ro nirehake ty tegna’e ho “mpanota” ndra ino ty fahotagne va’e ho niazo’e eretseretse. (Vakio ty Lioka 5:5-10.) Faie va’e ho nanao fahotagne lahibey reke. Nitrea i Jesosy tie natahotse reke, ndra va’e nahatsapa ty tegna’e ho tsy misy dika’e. Faie nifanta i Jesosy ka tie hahavita tsy hivalike reke. Soa fagnahy ty Jesosy naho fa nirehake tama’e tie: “Ko matahotse.” Natokisa i Jesosy ty Petera, le nisy voka’e soa tama’e zay. Tafara tatoy, le nengà i Petera naho i Andrea rahalahi’e i asa fagnaratoa iareoy, le nanjare mpanonjohy ty lia i Mesia iareo. Ty voka’e, nitahy iareo tamy ty fomba maro sambe hafa ty Jehovah.​—Mar. 1:16-18.

5. Inogne iaby ty fitahiagne niazo i Petera noho ireke tsy nimete ho rese ty tahotse ndaty sady nagneke hanonjohy ty lia i Jesosy avao?

⁵ Tsiefa ty fitahiagne niazo i Petera naho fa ireke nanjare mpiana i Kristy. Nitrea’e ohatse ty nagnasitragna i Jesosy o marareo, ty nagnafaha’e demonia naho ty nameloma’e ty mate. b (Mat. 8:14-17; Mar. 5:37, 41, 42) Vavolombelogne nahatrea maso ty fahitagne miomba i voninahitse hanagna i Jesosy amy ty hoavy amy Fanjakà’ey ao ka reke, sady tena nisy voka’e lahibey tama’e zay. (Mar. 9:1-8; 2 Pet. 1:16-18) Ie, tsiefa ty raha tsy nieretserete i Petera ho nitrea’e naho tsy nanonjohy ty lia i Jesosy reke.  Tsy nengà’e hikalagne aze tsy hahazo o fitahiagne rehoe ty nifomba fihevera’e ty tegna’e. Azo antoke fa tena nifale reke!

6. Tsiela avao vao ty nandresea i Petera i fahaleme’ey? Hazavao.

⁶ Ndra tie teo aza ty raha nitrea i Petera naho ty raha nirei’e, le mbe nialy tamy ty fahaleme’e avao reke. Misy ohatse tsiampeampe retoa. Naho fa nagnazava tama’e ty Jesosy tie hijalejale naho ho mate reke arake ty fa nirehafe ty Soratse Masigne, le nirehake ty Petera tie tsy toko’e hanjò aze zay. (Mar. 8:31-33) Mateteke ka reke naho ty apostoly hafa ro nifandietse tie ia amy iareo ty fara’e bey. (Mar. 9:33, 34) Tamy i halegne taloha ty nimateza i Jesosỳ, le tsy nisaigne soa reke fa le avy le tinapa’e ty sofy ty lahilahy raike. (Jaona 18:10) Natahotse ka reke tamo o halegne iohoe, le in-telo reke ty nirehake ho tsy nahay i Jesosy ie amy izao iareo mpinamagne. (Mar. 14:66-72) Nahavy aze nirovetse ty tagny ze raha zay.​—Mat. 26:75.

7. Nanagne fahafahagne hanao ino ty Petera tafara ty namelomagne i Jesosy tamy ty mate?

⁷ Nikivy o apostoly iohoe faie tsy nagnenga aze ty Jesosy. Tafara ty namelomagne i Jesosy tamy ty mate, le nimea’e tombotsoa ty Petera mba hampisehoa’e ty hatea’e aze. Nasae’e niarake o agnondri’eo ty Petera sady hanao izay am-piambaneagne. (Jaona 21:15-17) Nagneke reke. Ta Jerosalema tagne reke tamy ty andro Pentekosta, le agnisa ty nivoaloha’e voahosotse ty fagnahy masigne.

8. Inogne ty fahadisoagne lahibey natao i Petera ta Antiokia tagne?

⁸ Ndra tie fa Kristiana voahosotse aza ty Petera le mbe nanagne fahalemegne avao. Nagnatreke teo ohatse ty Petera naho fa nahazo fagnahy masigne ty Kornelio tamy ty taogne 36. Agnisa ty hafa firenena tsy nitapake reke. Trea boake amy io fa “tsy mifily volo ty Andrianagnahare”, sady afake ty ho agnisa ty fiangonagne Kristiana ty ndaty hafa firenena. (Asa. 10:34, 44, 45) Nanomboke niarake nihinagne tamy iareo areke ty Petera ndra tie tsy nifatao’e aza zay tie taloha. (Gal. 2:12) Faie nisy Kristiana Jiosy ila’e nieretseretse tie tsy toko’e hiarake mihinagne ty Jiosy naho ty hafa firenena. Naho fa nisy tamy i Jiosy rey areke niavy ta Antiokia tagne, le tsy niarake nihinagne tamo o rahalahi’e hafa firenenao sasa ty Petera. Natahotse varagne reke, ke ndra hanafintohigne o Kristiana Jiosy reo. Nahitsy i Paoly tagnatreha o ndatio eo areke reke naho fa nitrea’e tie nanao soa miatreke. (Gal. 2:13, 14) Faie tsy nikivy ty Petera ndra tie teo aza i fahadisoagne natao’e rey. Ino ty nagnampe aze?

9. Akore ty ampisehoa ty Jaona 6:68, 69 ty tsy fivaliha i Petera?

⁹ Tsy nivalike ty Petera sady tsy nisy raha nenga’e hanakagne aze tsy hanonjohy ty lia i Jesosy. Niporofoe’e zao ohatse tie indraike fa tsy nivalike reke naho fa i Jesosy nirehake raha tsy nitaka i mpiana’e rey. (Vakio ty Jaona 6:68, 69.) Le avy le tsy nanonjohy ty lia i Jesosy amy izao avao ty ankamaroa iareo fa tsy mba nandigne heike ndra nipay fagnazavagne. Faie tsy nanao hoe izay ty Petera. Fanta’e fa ty rehake rehafe i Jesosy avao ro ‘hahazoagne havelogne nainai’e.’

10. Akore ty nampisehoa i Jesosy tie natokisa’e ty Petera? (Henteo i sarey.)

¹⁰ Tsy nagnenga i Petera ty Jesosy. Tamy i halegne aloha ty himateza’ey, le nihai’e tie hagnenga aze ty Petera naho ty apostoly hafa. Ndra tie teo zay, le natoky i Petera ty Jesosy sady nirehake ama’e tie ho vita’e ty hiaregne naho tsy hivalike. (Lioka 22:31, 32) Taka i Jesosy  tie “mazoto avao i saigney, fa i nofotsey ro maleme.” (Mar. 14:38) Tsy nagnenga i Petera ty Jesosy ndra tie nandietse ho tsy nahay aze aza reke. Niseho tama’e ty Jesosy naho fa boake nivelomegne tamy ty mate, le azo antoke fa i Petera raike avao ty teo tamy ze fotoagne zay. (Mar. 16:7; Lioka 24:34; 1 Kor. 15:5) Azo antoke fa tena nampahery o apostoly nikivy iohoe ze raha zay!

11. Akore ty natao i Jesosy mba hagnomezagne toky i Petera fa manohagne aze ty Jehovah?

¹¹ Nimey i Jesosy toky ty Petera tie hikarakara aze ty Jehovah. Naho fa boake nivelomegne tamy ty mate reke, le natao’e nahazo fiagne tamy ty fomba mahagaga indraike ty Petera naho i apostoly nama’e rey. (Jaona 21:4-6) Azo antoke fa nagnomey toky i Petera zay fa tsy sarotse amy i Jehovah ty hagnomey ze raha paliae’e. Va’e tsiaro o apostoly iohoe i reha i Jesosy tihoe hagnomey ty raha paliae ze manao “voalohan-draha i Fanjakagney” ty Jehovah. (Mat. 6:33) Te hagnorike izay ty Petera, le ty asa fanompoagne ty tena nifantoha’e fa tsy ty asa fagnaratoagne. Nibey herim-po reke naho fa nitory tamy ty Pentekosta taogne 33, le ndaty agnarivo’e ty nagneke i talily soay. (Asa. 2:14, 37-41) Nagnampe o Samaritanao naho o hafa firenenao hagneke i Kristy ka reke tafara tatoy. (Asa. 8:14-17; 10:44-48) Le vata’e nampiasa i Petera ty Jehovah mba hitaonagne ty ndaty sambe karaza’e ho agnisa ty fiangonagne.

12. Nagnino ty ohatse nengà i Petera ro afake magnampe antika naho sarotse amantika ty mialy amy ty fahalementika?

¹² Afake magnampe antika tsy ho kivy fa hanompo aze avao ty Jehovah. Faie va’e tsy ho mora zay lohotsie naho itika managne fahalemegne sarotse resegne. Kindraike le va’e mbe ambonembone ty ahy i Petera ty fahalementika. Faie afake magnomey hery antika ty Jehovah mba hahavy antika tsy ho kivy. (Sal. 94:17-19) Niarake tamy ty lahilahy manahake aze tagnate ty taogne maro ohatse ty rahalahy raike toy taloha ty nianara’e ty hamarenagne. Novà’e ty fiaigna’e mba hifagnarake amy ty Baiboly. Faie mbe nila nialy tamy i fagnirian-dratỳ avao reke kindraike. Ino ty nagnampe aze tsy ho kivy? Hoe reke: “Magnatanjake ahy ty Jehovah.” Mbe hoe avao reke: “Noho ty fagnampea ty fagnahy masy i Jehovah ... le fantako fa ho vitantika avao ty tsy hiala amy ty hamarenagne ... Afake mampiasa ahy ty  Jehovah. Ndra tie tsy voririke aza raho le magnatanjake ahy avao reke.”

13. Akore ty azontika anahafagne i Petera, arake ty Asan’ny Apostoly 4:13, 29, 31? (Henteo i sarey.)

¹³ Arake ty nitreantika, le tsy indraike avao ty Petera ro nirese ty tahotse ndaty. Faie nanjare nibey herim-po reke naho fa nivavake mba hanagne izay. (Vakio ty Asan’ny Apostoly 4:13, 29, 31.) Ho vitantika ka ty handrese o tahotseo. Dineho moa ty raha niseho tamy ty rahalahy tanora nitoboke tan’Alemaigne agne toy. Mateteke reke ro sinere ty tan-dakilasy iareo agne mba hirehake tihoe “Heil Hitler!” ndra “Hamonje antika ty Hitler!” Le mateteke reke ro nagneke hirehake noho ireke natahotse. Tsy nagnendake aze ty rae aman-drene’e fa nivavake ho aze mba homea i Jehovah herim-po. Noho ty fagnampea ty rae aman-drene’e naho ty fiantehera’e tamy i Jehovah, le nahazo hery mba tsy hivalihagne reke. Hoe reke tafara tatoy: “Tsy nahafoe ahy ty Jehovah.” c

14. Ino ty azo o mpiarakeo atao mba hagnomezagne toky ze kivy?

¹⁴ Tsy hahafoe antika ty Jehovah naho i Jesosy. Nila nandrambe fanapahan-kevetse lahibey tamy ty fiaigna’e ty Petera naho fa boake nandietse ho tsy nahay i Kristy. Tsy hanonjohy ty lia i Kristy sasa vao reke sa hanonjohy aze avao? Nihalale tamy i Jehovah ty Jesosy mba tsy hihegne ty finoa i Petera. Nirehafe i Jesosy tama’e tie nivavake ho aze reke, sady natoky fa ho vita’e ka ty hampahery o rahalahi’eo. (Lioka 22:31, 32) Azo antoke fa tena nahazo toky ty Petera naho fa nisaintsaigne izay! Misy fanapahan-kevetse lahibey tsy maintsy rambese’o ka vao amy ty fiaigna’o? Va’e hampiasa  mpiarake bey hatea ty Jehovah mba hagnomey toky azo tie ho vita’o ty tsy hivalike. (Efes. 4:8, 11) Nampahery ty hafa hoe izay ohatse ty androanavi-pagnahy fa ela atao tihoe Paul. Naho fa nisy ndaty kivy, le nampisaintsaigne’e i ndatỳ ty fomba nitaona i Jehovah aze tagnate ty hamarenagne ao. Naho fa niavy eo, le nimea’e toky reke tie tea aze ty Jehovah sady tsy mivalike ama’e naho tsy ombia hahafoe aze. Hoe reke: “Maro ty ndaty kivy nitreako tie nahavita tsy nivalike noho ty fagnampea i Jehovah.”

15. Nagnino ty ohatse nengà i Petera naho i Horst ro mampiseho tie maregne ty Matio 6:33?

¹⁵ Hagnomey ze raha paliaentika avao ty Jehovah manahake ty nikarakara’e i Petera naho ty apostoly hafa, naho itika manao voalohan-draha i Fanjakà’ey. (Mat. 6:33) Tafara i Aly Lahibey II, le nieretseretse ty hanao mpisava lalagne ty Horst, i nirehafentika taloha teoy. Faie nahantra reke, le nieretseretse tie ho sarotse ama’e ty hamelon-tegna ro sady hanohy ty fanompoagne marain-tsy hariva. Inogne areke ty natao’e? Nanapa-kevetse ty hitsapa toetse i Jehovah reke. Nandeha nanompo avao reke tagnate ty heregnandro nitiliha ty mpiandraikitse faritse. Naho fa nitapetse i heregnandroy, le nitampoke aze fa nagnomey aze valopy i mpiandraikitse faritsey. Tsy nirehafe’e ty nagnomey aze. Vola ty tao sady ampe hanoa’e mpisava lalagne agnate ty volagne maromaro. Hoe fagnomezagne boake amy i Jehovah ty nifahatreava’e i rahay, mba hagnomezagne toky aze tie hanohagne aze ty Jehovah. Nanomboke tamy igne, le i Fanjakagney ty natao’e voalohan-draha tamy ty fiaigna’e amparake ty nimateza’e.​—Mal. 3:10.

16. Nagnino ty ohatse nengà i Petera naho i taratasy nisorate’ey ro mahasoa antika?

¹⁶ Nanao akore hoe rehe ty nihafalea i Petera noho i Jesosy tsy nagnorike i reha’e manao tihoe tie “isintaho raho”! Mbe nampiofagne i Petera avao ty Jesosy mba hahavy aze ho apostoly tsy mivalike naho fitsikombe soa hoahy o Kristianao. Tsiefa ty lesogne fanjaka rambesentika boake amo o fampiofagna’e iohoe. Nirehake ty ila’e amy izay ty Petera tamy i taratasy roe nisorate’e hoahy ty Kristiana tamy ty taonjato voaloha’ey. Hodinehentika amy ty lahatsoratse magnarake ty faniahiagne ila’e boake amo o taratasy rehoe naho ty fomba azontika hampiharagne aze.