Fagnontenea o Tanorao...

Akore ty Hagnaporofoako fa Nisy Namorogne ze Kila Raha?

“Nirehake miomba ty evolisiona zahay tie tan-dakilasy agne, le tena nifanohetse tamy ty raha nampianaregne ahike zay. Hoe raha maregne zay ty fomba nagnazava’e aze, le nampatahotse ahike.”​—Ryan, 18.

“Nino mafe ty evolisiona i ramosé’aỳ tamy raho 12 taogne teo ho eo. Nisy mareke famantaragne i Darwin aza ty tamy tobile’ey eo! Nanjare tsy nahavany nagnazava raho tie nisy namorogne ze kila raha.”​—Tyler, 19.

‘Nangolitse akoho raho naho fa nirehake i ramosé’aỳ fa miomba ty evolisiona ty lesson-ay magnarake. Fantako fa tsy maintsy hohazavaeko amo o mpiara-mianatse amako reo ty heveko miomba o raha mampialy hevetse rehoe.​—Raquel, 14.

VA’E hatahotahotse manahake i Ryan naho i Tyler vaho i Raquel rehe, naho fa misy rehake miomba ty evolisiona ty an-dakilasy agne. Mino rehe fa “namorogne ze kila raha” ty Andrianagnahare. (Apokalypsy 4:11) Porofoe ty raha misy magnodidigne azo fa nisy namorogne ze kila raha, sady tena mahay reke. Faie misy boke mirehake fa boake amy ty evolisiona o ndatio, ty dika izay misy raha tsy managne aigne miova erike ho raha managne aigne sambe hafa, le nanjare ndaty tamy ty fara’e. Mirehake izay ka varagne ty ramosé’areo. Va’e hieretseretse rehe tie: ‘Ty hoeko zao vao ty hialy hevetse amy ty “manam-pahaiagne”? Akore ka ty fihetse o mpiara-mianatse amakò, naho hirehake ty miomba an’Andrianagnahare raho?’

Ko matahotse! Tsy irehe raike avao ty mino fa nisy namorogne ze kila raha. Mpahay siansa naho ramosé maro aza ty tsy magneke o evolisionao. Ty efatse amy ty mpianatse dime a Etazonia agne ty mino fa nisy namorogne ze kila raha, ndra tie mampianatse miomba ty evolisiona aza ty boke fianara iareo!

Faie ndra tie eo zay, le va’e mbe hieretseretse avao rehe tie: ‘Ino ty horehafeko mba hagnaporofoako fa nisy namorogne ze kila raha?’ Matokia fa afake mijoro amy ty heve’o rehe, ndra tie saro-kegnatse aza. Mila magnomagne avao rehe.

Dineho soa ty pitsopitso ty raha inoa’o!

Naho Kristiana ty rae aman-drene’o, le va’e mino rehe fa nisy namorogne ze kila raha satria izay ty nampianaregne azo. Faie mihabey rehe hinane zao, le te hampiasa ty ‘sai’o’ amy ty fanompoa’o an’Andrianagnahare, mba ho soa fototse ty raha inoa’o. (Romanina 12:1) Nandrisike ty Kristiana voaloha’e ka ty Paoly tie: “Fantaro soa ze kila raha.” (1 Tesalonianina 5:21) Akore ty hampihara’o ze torohevetse zay?

Eretsereto hey ty reha i Paoly miomba an’Andrianagnahare retoa: “Ty toetoe i tsy trea masoy trea mibaribary amparake ty namboara’e ty tontolo toy ... satria trea amy ty raha namboare’e.” (Romanina 1:20) Saintsaigno zay, le dineho ty vata o ndatio, ty tane toy, o raha ambone tsy taka-maso agneo naho o raha an-driake agneo. Dineho ka ty mombamomba o bibio naho ty raha kedekede vaho ty raha mitiry fa tena mahalatsa. Ndra ze raha mahaliagne azo! Ampiasao ty ‘sai’o’ naho fa avy eo, le eretsereto ty fagnonteneagne toy: ‘Ino ty mampieke ahy fa nisy namorogne ze kila raha?’

Nandineke ty vata o ndatio ty Sam, 14 taogne mba hamaleagne izay. Hoe reke: “Bey kojakoja’e naho tsy takatse ty saigne io sady miasa soa ze faritse ama’ao iaby. Tsy azo inoagne tihoe boake amy ty evolisiona ty vata o ndatio!” Mitovy hevetse ama’e ty Holly, 16 taogne, sady nirehake tie: “Maro ty raha nianarako miomba ty fiasa o vatagneo, nanomboke tamy ty nahafantarako fa voa ty diabeta raho. Mahalatsa ohatse ty asa o sarakateo, i taova kedekede ambane o vavonio eoy. Miasa bey io mba hahavy o liò naho ty taova hafa hiasa soa.”

Misy anto’e hafa mampieke ty tanora ila’e ka fa nisy namorogne ze kila raha. Hoe ty Jared, 19 taogne: “Izao ty porofo tena lahibey amako: Mahatsapa tikagne fa mila mivavake, tea raha soasoa, sady magniry hianatse. Tsy ilaegne mba hahavelogne o raha rehoe, ndra tie mifanohetse amy izay aza ty rehafe o evolisionao. Tsy maintsy ho izao areke ty mahavy antikagne hanagne o toetse rehoe: Nisy namorogne tika, le nirie’e hankamamy o fiaignagneo.” Nagnatsoake hevetse hoe izay ty Tyler i nirehafegne tam-boaloha’e teoy. Hoe reke: “Ty fandinehako o raha mitirio ty mampieke ahy fa nisy namorogne ze kila raha. Miankigne amy ty asa iareo ty hahavelogne ty raha managne aigne hafa, sady mahaveregne ty pitsopitso’e maro amy ty firafy iareo.”

Mora ty magnazava fa nisy namorogne ze kila raha, naho fa nidinehe’o soa zay, sady tena mieke rehe fa maregne io. Manokàgna fotoagne areke mba handinehagne o raha mahaveregne finoron’Andrianagnahareo manahake ty natao i Sam, i Holly, i Jared, naho i Tyler. Eretsereto ze hevetse rambese’o boake amy irey. Azo inoagne fa naho manao izay rehe, le hagneke manahake i apostoly Paoly fa “trea amy ty raha namboare’e” ty fisian’Andrianagnahare naho ty toetse’e. *

Fantaro tie inogne maregne ty ampianare ty Baiboly

Ankoatse ty fandinehagne o raha finorogneo, le ilae’o ka ty mahafantatse tie inogne vata’e ty ampianare ty Baiboly mba hagnaporofoa’o fa nisy namorogne ze kila raha. Tsy ilaegne ty mialy hevetse miomba ty raha tsy rehafe ty Baiboly mivantagne. Intoagne ohatse ty ila’e amy izay.

◼ Rehafegne amy i boke ianara’aỳ ao fa agn’arivo’e tapetrisa taogne ty nisia ty tane toy naho o planeta magnodidigne azeo. Tsy mirehake miomba ty fotoagne fa nisia ze kila raha ty Baiboly. Ty raha rehafe io, le mifagnarake amy ty fiheveragne fa va’e fa nisy agnarivo’e tapetrisa taogne ze kila raha, taloha ty “andro” famorognagne voaloha’e.​—Genesisy 1:1, 2.

◼ Mirehake i ramosé’aỳ fa tsy vita tagnate ty enegne andro avao ty famorognagne ty tane toy. Tsy mirehake ty Baiboly tie 24 lera ara-bakiteny ty andro tsikiraidraike amo o enegne “andro” famorognagne rehoe. Henteo ty peje 18-20 amy ty gazete toy, mba hahazoagne fagnazavagne maromaro.

◼ Tan-dakilasy agne zahay, le nandineke ohatse maromaro mampiseho fa miova o bibio naho o ndatio naho fa mandeha ty fotoagne. Mirehake ty Baiboly fa finoron’Andrianagnahare ho “sambe arake ty karaza’e iaby” o raha managne aigneo. (Genesisy 1:20, 21) Tsy eké iareo tihoe boake amy ty raha tsy managne aigne ze kila raha managne aigne. Tsy eké’e ka tie sela raike avao ty finoron’Andrianagnahare, le io ro niova tsikede hanjare raha managne aigne sambe karaza’e. Faie va’e ho sambe hafa ty raha managne aigne amy ty “karaza’e” raike. Eké ty Baiboly fa va’e hisy fiovaovagne agnate ty ‘karaza’e’ tsikiraidraike.

Ko misalasala amy ty raha inoa’o!

Tsy toko’e hisy anto’e hahamegnatse azo naho mino rehe fa nisy namorogne ze kila raha. Naho fa dinehegne ty porofo, le eké ty saigne fa mifagnarake amy ty siansa, ty finoagne tie nisy namorogne tikagne sady tena mahay reke. Ty finoagne ty evolisiona areke ro tena finoanoam-poagne fa tsy ty finoagne ty mpamorogne. Hoe raha seregne hino ty fahagagagne raike rehe, ie amy izao nirehafegne ka fa tsy nisy i rahay. Naho fa boake mandineke ty lahatsoratse hafa amy ty gazete toy rehe, le azo antoke fa hagneke tie nisy namorogne ze kila raha, sady magnaporofo izay ty raha misy. Ampiasao ty sai’o mba handinehagne soa izay. Vao mainke hatoky tegna rehe naho fa an-dakilasy agne naho fa magnaporofo ty raha inoa’o.

Izay ty tsapa i Raquel, i nirehafegne taloha teoy. Hoe reke: “Takako naho fa afake andro tsiampeampe fa tsy toko’e ho tanako ho ahike raike avao ty raha inoako. Nimeako ty boke tihoe Ny Fiainana​—Ahoana no Nisiany? Evolisiona sa Famoronana?, i ramosé’aỳ. Fa nimareheko ty hevetse ila’e teako hisarihagne ty sai’e. Nirehake tamako reke tafara tatoy fa nagnova ty fihevera’e ty evolisiona i bokey, sady hampiasa ty fagnazavagne trea’e tao reke naho fa hampianatse miomba izay naho fa afara agne!”

Trea amy ty Mifohaza! hafa ka ty andian-dahatsoratse tihoe “Fagnontenea o Tanorao...”

[Fagnamarehagne ambane peje]

ERETSERETO ZAO:

◼ Akore ty hagnaporofoa’o amy ty fomba tsotra fa nisy namorogne ze kila raha?

◼ Akore ty azo’o ampisehoagne fa mankasitrake i namorogne ze kila rahay rehe?​—Asan’ny Apostoly 17:26, 27.

[Efajoro]

“MARO TY POROFO”

“Ino ty horehafe’o amy ty tanora raike tineza mba hino ty mpamorogne ie amy izao ampianaregne miomba ty evolisiona tie an-dakilasy agne?” Izay ty fagnonteneagne napetrake tamy ty Vavolombelo i Jehovah raike, manam-pahaiagne miomba ty raha miaigne kininio’e. Izao ty navale’e: “Toko’e hohararaote’o zay mba hipaliava’o porofo fa tena misy ty Andrianagnahare. Amy izay rehe ho rese lahatse tie, misy vata’e ty Andrianagnahare satria ty vatantegna’o ro nahatrea porofo, fa tsy tihoe izay ty nampianare ty rae aman-drene’o azo. ‘Ampagnaporofoegne’ o evolisionao o ramosé eo kindraike faie tsy mahay. Taka’e areke fa mino ty evolisiona reke satria izay ty nampianaregne aze. Va’e hino ka rehe fa nisy namorogne ze kila raha, satria izay ty nampianaregne azo. Soa areke ty mipay porofo fa tena misy ty Andrianagnahare. Maro ty porofo, sady tsy sarotse ty mahatrea irey.”

[Efajoro / Sare]

INO TY MAMPIEKE AZO?

Tanisao ambane eto ty raha mampieke azo fa nisy namorogne ze kila raha:

1. ․․․․․

2. ․․․․․

3. ․․․․․