1, 2. Nagnino o Vavolombelo i Jehovah-o ro magnorike toro lalagne naho fa mifily akanjo? (Henteo ty sare am-panomboha i lahatsoratsey eo.)

 HOE ty gazete holandey raike miomba ty fivoriagne natao ty mpitondra fivavahagne: “Maro ty nanao akanjo tsy mihaja lohotsie naho fa mafana. Tsy hoe izay ty amo o havoriambey o Vavolombelo i Jehovah-o agne. ... Manao kositara naho kravaty ty lahilahy vaho ty ajaja lahilahy. Mete soa ka ty halava ty zipo ty ampela naho ty ajaja ampela, faie tsy tihoe akanjo fa taloha bey.” Nirehake ty apostoly Paoly fa toko’e hiakanjo “aman-kilala” o Kristianao, le hanao akanjo ‘milamigne soa naho magneva ty Kristiana’ vaho mifagnentagne amo o ze ndaty “mirehake ho mpivavake aman’Andrianagnahareo.” (1 Tim. 2:9, 10) Mihatse amy ty lahilahy kristiana ka zay, ndra tie o ampelao aza ty rehafe’e. Mateteke mahazo rehake fideragne o Vavolombelo i Jehovah-o satria mankatò izay.

² Tsapantikagne vahoa i Jehovah fa ilaegne ty magnorike toro lalagne miomba ty akanjo. Tena tea i Jehovah hanao izay tikagne. (Gen. 3:21) Treantikagne mazava soa amy ty Soratse Masigne ao fa managne fitsipike miomba ty fiakanjo ty Jehovah. Tsy ze teantikagne avao areke ro ataontikagne, naho fa mifily akanjo ndra mifily ze ho pozintikagne. Toko’e hoeretseretentikagne ka tie kera tsy mampifale i Jehovah i rahay.

3. Ino ty ianarantikagne boake amy i lalàna nimean’Andrianagnahare o Israelitaoy?

³ Niaro o Israelitao tsy ho raty findesam-batagne manahake ty firenena nagnodidigne aze ohatse ty fitsipike ila’e amy ty Lalà i Mosesy ao. Treantikagne ao fa tena tsy tea i Jehovah naho manao fiakanjo manahake o ampelao o lahilahio, ndra miakanjo manahake o lahilahio o ampelao. (Vakio ty Deoteronomia 22:5.) Misy karazan’akanjo mahavy o lahilahio hoe sare ampela ka tie amy izao, ndra mahavy o ampelao hoe sare lahy. Misy ka ty tsy ahafahagne magnambake soa tie lahilahy vao i manao azey sa ampela. Faie trea boake amy i lalàna nimea i Jehovah-y fa tsy tea’e hanao fiakanjo hoe izay tika.

4. Ino ty afake magnampe ty Kristiana hahay hifily akanjo?

⁴ Misy toro lalagne magnampe ty Kristiana hahay hifily akanjo ka ty amy Baiboly ao. Azontikagne orihegne avao rey, ndra aia ndra aia ty misy antikagne, sady ndra ino ndra ino ty kolontsaigne ndra toe-tane amy ty tanentikagne agne. Tsy mipay lisita lava bey tikagne mba hahafantaragne tie ino ty karazan’akanjo azo ekegne ndra tsy azo ekegne. Magnorike ty toro lala ty Baiboly avao tikagne. Ndra tie eo zay, le mbe maro ty karazan’akanjo azontikagne agnisiagne. Handineke ty ila’e amy i toro lalagne rey tikagne zao. Amy izay tikagne naho fa mifily akanjo, le hahay ‘hamantatse ty zoton’arofon’Andrianagnahare, i fanjaka naho tena mete vaho voririkey.’​—Rom. 12:1, 2.

5, 6. Ino ty toko’e ho voka’e naho fa mahatrea ty pozintikagne o ndatio?

⁵ Nampanorate i Jehovah i toro lalagne tena ilaegne rey ty apostoly Paoly. (Vakio ty 2 Korintianina 6:4.) Ty pozintikagne ro ahatreavagne tie ndaty manao akore tikagne. Arakarake ze ‘trea ty maso’e’ ro itsarà o ndatio antikagne. (1 Sam. 16:7) Tsy ze akanjo teantikagne ndra mampahazo aigne antikagne avao areke ty agnisiantikagne, satria mpanompon’Andrianagnahare tika. Naho mampihatse ty toro lala ty Baiboly tika, le tsy hanao akanjo mititìtse, ndra mampibaribary vatagne, ndra manaitaitse ty filà ty nofotse. Ty dika izay tsy hanao akanjo mampiseho ndra mampibaribary i faritse mahamegnatse rey tikagne. Tsy toko’e hisy hahatsapa ho hafahafa ndra tsy maintsy hitolike hafa naho fa mahatrea ty pozintikagne.

⁶ Ino ty ho voka’e naho malio sady milamigne vaho magneva ty Kristiana ty pozintikagne? Ho mora amo o ndatio ty hagneke tie tena mpanompo i Jehovah, i Tompo Fara Tampo’ey tikagne, sady va’e te hanompo aze ka iareo. Ho soa ka ty laza ty fandaminantikagne, le va’e ho vognogne hitsanogne antikagne o ndatio naho fa mirehake i hafatse mamonje aigney tikagne.

7, 8. Ombia tikagne ro tena toko’e hanao akanjo mete soa?

⁷ Te hiasy an’Andrianagnahare, o rahalahy naho o rahavaveo vaho o ndaty itoriagneo tikagne. Toko’e hagnomey voninahitse i Jehovah areke ty akanjontikagne, sady hifagnentagne amy i hafatse torientikagney. (Rom. 13:8-10) Izay vata’e ty toko’e ho ie, lohotsie naho fa mivory naho mitory tikagne. Toko’e hifagnentagne amy ty ndaty “mirehake ho mpivavake aman’Andrianagnahare” ty pozintikagne. (1 Tim. 2:10) Faie misy akanjo mete amy ty toeragne ila’e, fa tsy mete amy ty toeragne hafa. Mamantatse ty fomba amam-panao amy ze misy aze areke o vahoa i Jehovah-o, le mikezake tsy hanao akanjo hahaboseke o ndatio.

⁸ Vakio ty 1 Korintianina 10:31. Naho fa mamonje havoriambey tikagne, le toko’e hifagnentagne amy izay ty akanjontikagne sady toko’e hagneva ty Kristiana. Tsy toko’e hanao pozy hafahafa manahake ty fatao ty ndaty amy ty tontolo toy eto tikagne. Tsy mete naho akanjo fientegne an-tragno ao ty ententikagne ndra tsy midare ty pozintikagne tika, naho fa avy an-kotely ao ndra naho fa hiakatse boake ao. Amy izay tikagne tsy ho megnatse ty hirehake tie Vavolombelo i Jehovah. Hahavany hitory ka tikagne naho fa afake manao izay.

9, 10. Nagnino tikagne ro toko’e hampihatse ty Filipianina 2:4 naho fa hifily akanjo?

⁹ Vakio ty Filipianina 2:4. Nagnino o Kristianao ro toko’e hieretseretse ty ho voka ty fiakanjo’e amy ty mpiharo finoagne ama’e? Satria mikezake mafe hankatò ty torohevetse toy iareo: “Vonò areke ze fagnirian-draty amy ty rantsambata’areo ao, ty dika izay ty fijangajangagne, fahalotoagne, filà ty nofotse tsy voafehe.” (Kol. 3:2, 5) Tsy teantikagne hanjare ho sarotse amy ty mpiharo finoagne amantika ty hankatò izay noho ty raha ataontikagne. Va’e ho niraty findesam-batagne ty ila’e tamy iareo tie taloha, sady va’e mbe misy fagnirian-draty ty ao le mila mialy mafe reke. (1 Kor. 6:9, 10) Tsy vao mainke hagnasarotse ty aly mafe atao’e areke tikagne.

¹⁰ Hagnampe o ndatio halio findesam-batagne ty fiangonagne misy antikagne, naho manao akanjo magneva ty Kristiana tikagne naho fa mivory ndra amy ty fotoagne hafa. Maregne fa afake mifily ze akanjo teantikagne tika. Faie andraikintikagne ty manao akanjo mete amy ty Kristiana, mba ho mora amy ty hafa ty halio findesam-batagne avao naho ho masigne amy ze raha eretserete’e naho rehafe’e vaho atao’e. (1 Pet. 1:15, 16) Ty hatea ka “tsy manao ze raha tsy magneva” sady “tsy mipay ze hahasoa ty vata’e.”​—1 Kor. 13:4, 5.

11, 12. Nagnino ty Mpitoriteny 3:1, 17 ro magnampe antikagne hifily akanjo?

¹¹ “Sambe managne ty andro tinondro ho aze iaby ze kila raha.” (Mpito. 3:1, 17) Mitadidy izay ty mpanompo i Jehovah naho fa hifily akanjo. Maregne fa miovaova arakarake ty toe-tane naho ty toets’andro vaho ty raha misy ty akanjo agnisiantikagne. Faie tsy miovaova ty fitsipy i Jehovah.​—Mal. 3:6.

¹² Tena sarotse ty mifily akanjo mete amy ty Kristiana naho magneva naho fa mafana i androy. Faie ho fale o rahalahy naho o rahavaventikagneo, naho akanjo tsy mititìtse ndra malalake loatse ty agnisiantikagne. (Joba 31:1) Va’e hampibaribary ty vatantikagne ty akanjo hoe izay. Toko’e hagneva ty Kristiana ka ty akanjo ententikagne milagno, ndra amoron-driake ey zay ndra amo o pisinio ey. (Ohab. 11:2, 20) Maro ty ndaty manao akanjo mampisehoseho vatagne naho fa milomagno. Tsy hanao hoe izay tika fa hagnomey voninahitse i Jehovah, i Andrianagnahare masigney, satria teantikagne reke.

13. Nagnino tikagne ro toko’e hagnorike ty 1 Korintianina 10:32, 33 naho fa hifily akanjo?

¹³ Tena ilaegne ka ty mihevetse ty feo ty fieretsereta ty mpiharo finoagne amantikagne naho ty ahy ty ndaty hafa. (Vakio ty 1 Korintianina 10:32, 33.) Tsy toko’e hanao akanjo mahaboseke ndaty tikagne, sady tsy toko’e hohamaivagnentikagne zay. Hoe ty Paoly: “Toko’e sambe hampifale ty nama’e tikagne mba hahasoa naho hampahery aze.” Ino ty anto’e? Hoe reke: “Ndra i Kristy aza tsy nampifale ty tegna’e.” (Rom. 15:2, 3) Raha lahibey tamy i Jesosy ty nanao ty zoton’arofon’Andrianagnahare naho ty nagnampe o ndatio, ta tie nanao ty raha nahafinaritse aze. Akore ty hanahafantikagne aze? Handefetse tikagne fa tsy hanao ze teantikagne avao, naho va’e hahavy o ndatio tsy hitsanogne ty raha torientikagne ty karazan’akanjo ndra ravake ataontikagne.

14. Ino ty toko’e hatao o rae aman-dreneo mba hagnampeagne ty ana’e hifily akanjo magnomey voninahitse i Jehovah?

¹⁴ Andraiky ty rae aman-drene kristiana ty mampianatse ty ana’e hampihatse ty toro lala ty Baiboly. Atao iareo azo antoke areke fa magneva ty kristiana naho milamigne soa ty pozy iareo keleian-draike, amy izay fale ty arofo i Jehovah. (Ohab. 22:6; 27:11) Afake magnampe ty ana’e hagnaja i Jehovah naho ty fitsipi’e iareo. Akore ty hanoagne izay? Toko’e ho modely iareo, faie hanoro aman-katea ze toko’e hatao. Tena soa naho atoro’e ty ana’e tie aia ty misy akanjo magneva ty Kristiana, sady akore ty amantaragne tie mete amy ty Kristiana vata’e reke. Ampianare’e aze tie tsy ze tea’e avao ro toko’e ho filie’e, fa ze hagnampe aze hagnomey voninahitse i Jehovah.

15. Ino ty toko’e hoeretseretentikagne naho fa hifily akanjo?

¹⁵ Magnampe antikagne hahay hifily ty akanjo magnomey voninahitse i Jehovah ty toro lalagne amy Baiboly ao. Faie sambe managne ze teateantika iaby tikagne. Faie ndra tie tsy mitovy aza ty akanjo teantikagne naho ty vola anagnantikagne, le toko’e halio naho hilamigne vaho hagneva ty Kristiana avao ty pozintikagne. Toko’e hifagnentagne amy ze raha ataontikagne avao i rahay sady tsy hahaboseke o ndatio.

16. Nagnino ro tsy montso antoke ty kezake ataontikagne mba hahatreavagne akanjo mete soa?

¹⁶ Faie tsy mora kindraike ty mahatrea akanjo magneva ty Kristiana naho mifagnarake amy ze raha atao. Akanjo lamody ty tena fitrea amo o mpivarotseo ey, le va’e handany fotoagne naho hikezake mafe tikagne vaho hahatrea zipo ndra akanjo magneva sady mete soa hoahy ty Kristiana, naho pataloha tsy mititìtse. Faie azo antoke fa hotrea o mpiara-manompò sady hankasitraha’e ty kezake ataontikagne mba hahatreavagne akanjo mete soa naho mihaja. Ndra tie sahiragne aza tikagne vaho mahatrea aze, le tsy hampagninogne antikagne zay. Ho afa-po tikagne satria magnomey voninahitse i Babantikagne bey hateay.

17. Inogne iaby ty raha toko’e hoeretserete ty rahalahy te hagnisy vaoke?

¹⁷ Akore ka ty amo o vaokeo? Nirehake ty Lalà i Mosesy fa tsy maintsy magnisy vaoke o lahilahio. Faie fa tsy ambane o lalàna iohoe sasa tikagne, le tsy voatere hagnorike izay. (Lev. 19:27; 21:5; Gal. 3:24, 25) Amy ty toeragne ila’e agne, le heveregne ho mihaja ty vaoke soa hitsike. Tsy mampagninogne ty ndaty agne zay, sady va’e tsy hikalagne iareo tsy hitsanogne i hafatse torientikagney. Ty rahalahy managne andraikitse ila’e aza magnisy vaoke. Fa misy avao ka ty rahalahy tsy manao izay. (1 Kor. 8:9, 13; 10:32) Tsy mahazatse ty ndaty an-toeran-kafa agne ka ty mahatrea lahilahy magnisy vaoke, le hafahafa amy iareo ty mahatrea Kristiana manao izay. Naho magnisy vaoke areke ty rahalahy agne, le va’e tsy hagnomey voninahitse an’Andrianagnahare ty pozi’e, sady va’e hanjare “ho misy tsiko’e” reke.​—Rom. 15:1-3; 1 Tim. 3:2, 7.

18, 19. Nagnino ty Mika 6:8 ro magnampe antikagne hifily akanjo mampifale an’Andrianagnahare?

¹⁸ Tena fale tikagne fa tsy foreseva i Jehovah hagnorike fitsipike maro naho feno pitsopitso’e miomba ty akanjo naho ty pozy. Enga’e hifily naho hanapa-kevetse tikagne tsikiraidraike, faie toko’e hagnorike ty toro lala ty Baiboly avao. Ndra ty fiakanjontikagne naho ty pozintikagne aza, le teantikagne ty hampiseho fa ‘miambane’ tikagne naho fa ‘miharo lia aman’Andrianagnahare.’​—Mika 6:8.

¹⁹ Miambane tikagne naho magneke fa malio naho masigne ty Jehovah, sady ty tari-dala’e ro tena soa sady toko’e horihegne. Hihevetse ty hafa naho ty fihetseham-po’e ka tikagne naho miambane, sady hitao kera hanao raha hahaboseke aze.

20. Ino ty toko’e ho avy an-tsay o ndatio ao naho fa mahatrea ty fiakanjontikagne?

²⁰ Toko’e le avy le trea amy ty fiakanjontikagne tie mpanompo i Jehovah tikagne. Toko’e hotrea o rahalahy naho o rahavaventikagneo vaho ty ndaty hafa tie tena fagneva ty hisolo tegna i Andrianagnahare maregney tikagne. Ty fitsipi’e ro tena fanjaka sady fale tikagne magnorike irey. Fagneva ty hoderaegne ty rahalahy naho ty rahavave manao pozy mete soa sady soa findesam-batagne. Mahavy ty ndaty soa fo hitsanogne ty hafatse torientikagne zay, sady mampifale i Jehovah vaho magnomey voninahitse aze. Naho mahay mifily akanjo ka tikagne, le hahazo dera lognandro ty Jehovah, i Andrianagnahare “miakanjo haja amam-boninahitsey.”​—Sal. 104:1, 2.