1, 2. Kanukinyo ibusakinitor oni acoit neiseunia oni aitelelio?

KOOMOOM ber ijo ebe ijai ijo aikony emiebe kosodi ijo aanyun ebe ebosit esiep ediope. Anyoika bo ibuni ijo aswam? Inyikokini kereka jo ainyam arai bo itubori ijo neebosit kosodi ainyam nemam ebosit?

² Eputosi aitelelio da keda emiebe ngon. Ejok aitelelio, konye aitelelio ace eputosi bala emiebe loebosit naarai ileleba akiro nuka adoteu, amumu,  arai bo nat ecudet. Aso neiseunia ijo aitelelio, itemari kereka ijo ebe erai aseunetekon? Arai bo ebe erono aitelelio kere? Arai bo itosomai ijo aijenekon aseun aisac aitelelio naerono ka alelakin naejok?

3. Anyoika bo nuibusakinit oni aomoom naiseunia oni aitelelio?

³ Ipuda oni kere aitelelio keda apak naka alakanar, nges ekotor oni aseun aitelelio naejok. Ekoto oni aomoom epone loepedoria aitelelio amunaar eidicanewok keda Yawe.

4. Anyoin bo aicoretait naejai toma Obaibuli naepedori aingarakin oni aseun aitelelio naejok?

⁴ Naijaikinia oni aijarawok neejai Yawe, isumuni oni aijaanakin nges. (Kosiom Ekalimonokinan 5:4.) Isumuni oni aswam akiro “kere kanuka aibuses naka Edeke.” (1 Ikorinton 10:31) Apolouke ebe iinakina oni neejai Edeke arai da kosawan luijaar oni ilajaara arai bo nat kotoma aitelelio, konye mere naijaar oni toma airiamununeta arai toma alimonokin bon.

5. Aima bo naepone ani ibusakinit oni aijaikin Yawe?

⁵ Nginibore kere yeniswamai oni kotoma aijarawok erucokina keda aima Yawe. Abu Paul kitetemunite ebe: “Kijaikis akusiwate, koraut asubanit naejari, nakalaunan, naisiyalamikinit Edeke.” (Iromayon 12:1) Abala Yesu ebe: “Komina Ejakait Ekonideke kekonitau kere, ka akoniijar kere, ka akonicoa kere, ka akonigogong kere.” (Marako 12:30) Ekoto oni duc aijaikin Yawe nuipedori kere. Kotoma  apakio nuka idwe luka Isirael, naijaikinia itunganan itiang kwape ainakinet neejai Yawe, akotoi kes aijaikin itiang yenengalei. Arai engwalangwalauna itiang mam Edeke acamuni ainakinet ngin. (Ilebin 22:18-20) Epone ngon eyaitor Yawe aimawok.

6, 7. Epone bo ani emunaaria aitelelio aimawok?

⁶ Ebala Yawe ebe: “Iraunos yesi lukalaunak, naarai arai eong lokalaunan.” (1 Petero 1:14-16; 2 Petero 3:11) Ecamuni Yawe aimawok arai erai nakalaunan, arai bo nat naesegara. (Ikisila 15:21) Mam aimawok ebuni araut naelai arai iswamai oni iboro luelait Yawe kwape nat adoteu, amumu, arai bo nat ecudet. (Iromayon 6:12-14; 8:13) Konye itakadikini oni Yawe arai kiseu oni aitelelio naimoriarit iboro ngun. Ebuni ngin amunaar aimawok ka eidicanewok kede Yawe.

⁷ Epone bo ani ipedoria oni aseun aitelelio naejok? Ani bo ikokoron kotoma Obaibuli luingarakinete oni aseun aitelelio naejok.

8, 9. Ani bo aitelelio naibusakinit oni ainac? Kanukinyo?

⁸ Ipu lolo iponesio luka aitelelio. Ice kakesi eraasi luajokak konye ice eraas luarokok. Aanyutu ber oni iponesio luka aitelelio luibusakinit oni ainac.

⁹ Aputosia nuipu kolago, ainapeta nuka etelebision, ibidion ka ikososinei luipu imoriaritos akiro nuka adoteu, amumu ka ecudet. Itodianario iboro lueroko kosubitos bala ejokuka ido iteleleete.  Konye ekoto Ikristayon ainac aitelelio namam itodunit iponesio luka Yawe. (Aswamisio 15:28, 29; 1 Ikorinton 6:9, 10) Arai kinac oni aitelelio naikoninen, itoduni oni ebe ilait oni iboro luelait Yawe.​—Isabulin 34:14; Iromayon 12:9.

10. Anyoika bo nuetakanunete arai kiseu oni aitelelio naerono?

¹⁰ Konye itunga luipu eomitos ebe mam aitelelio naimoriarit adoteu, amumu, ecudet erono. Ingisete kesi ijo ebe: ‘Inyoin bo aronis naka aite iboro lu? Eong elopet mam eswamaenenei ngun.’ Arai igeu oni aomoom kwangin, apolouke ebe iuta oni aingalangal awatewok. Ebala Ebaibuli ebe: “Ingalana etau aitelekarit ibore kere, ido epol akedek noi.” (Yeremia 17:9) Arai kicam oni aitelelio ngin, epone bo ani ipedoria oni atemar ebe ilait oni iboro luelait Yawe? Kinyikok oni asesen aitelelio ngin, eraun do bala naejok kanewok. Ketubor apak, ekalanyakaros aomisiowok kosodete apalar aikwenyanar oni, kaseunete oni aswam nuarokok.​—Isabulin 119:70; 1 Timoteo 4:1, 2.

11. Epone bo ani ingarakiniata oni Igalatian 6:7 aseun aitelelio naejok?

¹¹ Ebala akirot naka Edeke ebe: “Lueyei itunganan, ngupengul esaki da.” (Igalatian 6:7) Erai abeit ebe inyikok oni aitelelio keda iboro lueroko, epote do ngul araun iboro luiswamaenenei oni duc. Kwape aanyunet, itunga luipu amunaaros keda aitelelio naejai adoteu ido araunos idotea. Konye einakinit Yawe oni aicoreta nuipuda oni kotoma aseun aitelelio naejok.

12. Inyoin bo epedori aingarakin oni aitolomunun aseununeta nuejok kotoma aitelelio?

¹² Aitelelio ace mam erai naisiyalamikinit Yawe, ido ijeni oni ebe ibusakinit oni ainac aitelelio naerono. Do bo do arai mam Ebaibuli elimunit idiobore? Mam Yawe imarimarit kanginibore yenibusakinit oni asesen, aipup, arai bo nat aisiom. Konye ekoto ngesi oni aitosom aomisiowok nuituutoorit Ebaibuli kanu aseun aswam nuejok. (Kosiom Igalatian 6:5.) Ejaik Yawe oni aicoretake ngesi abeit naka Ebaibuli naingarakini oni ajenun iboro luejok ka lueroko kaneejai ngesi. Ingarakinete aicoreta nu oni aituutoor aomisiowok. Ingarakinete oni ajenun “nuekot Ejakait kwape ejaatar” tetere oni ipedori aitolomunun aseununeta nuisiyalamikinete ngesi.​—Ipeson 5:17.

13. Kanukinyo mam aomisio nuka Ikristayon eputototor kotoma aitelelio? Konye inyoin bo ibore yenepol kakere naeseuniata Ikristayon aitelelio?

¹³ Nueseuni Ekristayot ediope kanu aitelelio mam aticepak eputokinos keda nueseuni ice. Kanukinyo? Naarai imina oni kere iboro luegelegela. Bobo da, aticepak ibore yenitojokaarit idiopetunganan, mam yenice itojokaari. Arai da ejaas ngun, kanu aitolomunun aseununeta nukajokak, ekoto Ikristayon kere aitosom aicoreta nuka Ebaibuli. (Ipilipin 1:9) Ingarakinete ngun oni aseun aitelelio naitojokit Edeke.​—Isabulin 119:11, 129; 1 Petero 2:16.

14. (a) Inyoin bo ibore yenepol yenibusakinit oni aitutub kanuikamunitos epone loitosoma oni apakiwok? (b) Ani bo aicoretait naabu Paul kijaik Ikristayon?

 ¹⁴ Ibore bobo yenepol nges ajenun apak naidauni oni kotoma aitelelio. Itoduni na epone loiyaitor oni aitelelio. Oni Ikristayon, ibore yenepol kakere kotoma aijarawok nges aijaanakin Yawe. (Kosiom Matayo 6:33.) Arai mam oni icoit, epedori aitelelio ayangaar apakiwok naepol noi. Abu ekiyakia Paul kicorak Ikristayon ebe: “Kocoito noi kwape ilosenenoto, mere kwape luemamei acoa, dimarai kwape luejai acoa, koyuununete apak.” (Ipeson 5:15, 16) Aso, ekoto oni aitutub apak naidauni  oni kotoma aitelelio ka aanyun bon ebe aijaanakin Edeke nges ibore yenepol kotoma aijarawok.​—Ipilipin 1:10.

15. Epone bo ani ipedoria oni ainac aitelelio naepedori amunaar eidicanewok keda Yawe?

¹⁵ Kabeit, ibusakinit oni aisac aitelelio namam Yawe itojokaarit. Do bo do aitelelio naejai oni abuonokin naepol? Ibusakinit kereka oni acoit? Koomoom ber ijo. Arai idokarit ijo kuju moru loewoja noi, ilosi kereka jo kitoni oreret? Mam. Arai imina ijo akoniijar, icoikini ijo idisibore kere yenepedori aimusung ijo. Eputosi ngin keda aseunetewok naka aitelelio. Elimokinit oni akirot naka Edeke ebe: “Kolemu akonikeju karonis.” (Awaragasia 4:25-27) Aso ibusakinit oni ainac aitelelio naijeni oni ebe erono ka naiwomit oni ebe mam ejok ido epedori amunaar eidicanewok keda Yawe.

16. (a) Ani bo iceboro luelait Yawe? (b) Epone bo ani itodunia oni ebe ilait oni iboro luelait Yawe?

¹⁶ Ewadikat ekayoon Isabulin ebe: “Aso ca, yes luiminasi EJAKAIT, kolaata aronis.” (Isabulin 97:10) Isisianakini oni Ebaibuli epone loewoomooma Yawe ka epone loepupio ngesi. Koomoom epone loepedoriata akiro nuisisiauni ijo aingarakin ijo ajenun nuekoto Yawe. Kwape aanyunet, isisiauni oni ebe elait Yawe “angajep nakengalan, akanin da nuebukorete aokot numam akirot; etau loepwakuni aomisio nukaronok, akeje nuisunyito akerit mama ejai amengeranut.” (Awaragasia 6:16-19) Isisiauni  oni ebe ibusakinit oni ainac “adoteu, . . . aima aputosia, ecudet, . . . ekokote, anyunyura, . . . alilit, emeret, eranga, ka nuikote nen da.” (Igalatian 5:19-21) Iseseni kereka jo epone loepedoriata aicoreta nuka Ebaibuli aingarakin ijo aseun aiteleliokon? Ekoto oni aitup aicoreta nuka Yawe kotoma ojautene edio kere loka aijar, naijaar oni keda luce ka naeraar oni bon. (2 Ikorinton 3:18) Kotoma abeit, aseununeta nuitolomununei oni nairaar oni bon, itodunete iponesiowok lukabeit.​—Isabulin 11:4; 16:8.

17. Eroko oni eseunia aitelelio ani bo aingiseta nuibusakinit oni aingitakin?

¹⁷ Kanuka ngun, naiseunia ijo aitelelio ibusakinit jo aingitakin ebe: ‘Epone bo ani ejaunor eidicaneka keda Yawe? Epone bo ani ejaunotor akaomisio?’ Kesisiautu ber oni aicoreta ace nuepedorete aingarakin oni naiseunia oni aitelelio.

18, 19. (a) Ani bo aicoretait naabu Paul kijaik Ikristayon? (b) Anyoika bo aicoreta nuingarakinete oni aseun aitelelio naejok?

¹⁸ Naiseunia oni aitelelio, apolouke iseu oni ibore yenilelebi oni toma aomisiowok. Abu Paul kiwadik ebe: “Nueraas nukabeit kere, nuibusakinito kere, nuedolito kere, nukalaunak kere, nutemela kere, nuisupete kere, arai ejai ajokis kere, ido arai ejai aiturit, koomoomoete ngun.” (Ipilipin 4:8) Arai kiseu oni aileleb aomisiowok keda iboro luajokak kwape kangun, ipedori do oni atemar atiar: “Kocam akiro nuka aitukuka ka aomoom nakotauka kakonyenekon, Wu EJAKAIT.”​—Isabulin 19:14.

 ¹⁹ Ingitakin ber jo: ‘Inyoin bo auta eong aileleb toma aomisioka? Ajaatar eong keda aomisio nukajokak akaulo naasesen edisibidio? Mam kereka aomisioka itapasete eong? (Ipeson 5:5; 1 Timoteo 1:5, 19) Elipi kereka eong neejai Yawe keda ailajaara? Arai bo apupi eong erono? Ijaikini kereka aitelelio na eong aomoom akiro nuka amumu arai bo nat adoteu? (Matayo 12:33; Marako 7:20-23) Ejaiki kereka aitelelio na eong aputoor itunga luka “ikar kalu”?’ (Iromayon 12:2) Abongonokinetawok nuka aingiseta kanu, ingarakinete oni ajenun nuibusakinit aswam tetere eidicanewok keda Yawe esali egogong. Ekoto oni ailip bala ekayoon Isabulin: “Kibelok akakonye kaite aamameak.” *​—Isabulin 119:37.

20, 21. Kanukinyo ibusakinitor oni apodokinit epone loepupioto luce naiseunia oni aitelelio?

²⁰ Aicoretait ace naibusakinit oni aomoom nges na ebe: “‘Ibusak akiro kere,’ konye mam kere edukete. Sirikemo itunganan akejokis bon, konye naka lucekeng.” (1 Ikorinton 10:23, 24) Aso, mam ibusakinit oni aswam idisibore kere yenikoto oni ebe naarai ejai oni ailajaara naka aseun nuikoto oni. Ekoto oni aomoom epone loetiroriata aiseununetawok iinacanawok.

 ²¹ Mam aomosio nuka itunga kere eriakasi. Kwape aanyunet epedorete aomisiokon acamakin ijo asesen iboro ice kotelebision. Konye arai isisiau ijo ebe itapasete iboro ngun aomisio nuka iinacan, anyoika bo nuibuni ijo aswam? Arai da ijaatar ijo keda ailajaara asesen iboro ngun, ipedori ijo aseun aitanang asesen kes. Kanukinyo? Naarai mam oni ikoto ‘adiakar kama ejaas iinacanawok’ arai bo nat ‘adiakar kama ejai Kristo.’ (1 Ikorinton 8:12) Mam oni ikoto aswamaun idiobore yenituguikini iinacanawok.​—Iromayon 14:1; 15:1; 1 Ikorinton 10:32.

22. Epone bo ani ipedoria oni aitodun ebe irai oni itunga luipodokinit aseununeta kaluce?

²² Do bo do arai mam aomisiokon ecamakinitos ijo asesen, aisiom, arai aiswamaun idiobore yeneomitos luce ebe ejok? Naarai imina jo ido iyongit iinacan, mam ijo ibuikini kesi aswam nuikoto ijo. Ejeni ederepa ebe epedoritos ice aiteker emotoka osipidi loedit arai loepol konye kesi kere ejenete aiteker ejok. Kwape kwangin, ipedorete yes kere atupit aicoreta nuka Ebaibuli konye ogitakina aomisiokus kanuikamunito aitelelio.​—Ekalimonokinan 7:16; Ipilipin 4:5.

23. Inyoin bo epedori aingarakin oni aseun aitelelio naejok?

²³ Aso, inyoin bo epedori aingarakin oni aseun aitelelio naejok? Aitosom aomisiowok nuituutooritos aicoreta nuka Ebaibuli keda apodokinit aseununeta nuka iinacanawok. Ido idumuni oni aiyalama naarai iswamai oni iboro kere “kanuka aibuses naka Edeke.”