ฝึกควบคุมตัวเอง
“ผลที่เกิดจากพลังของพระเจ้า คือ . . . การควบคุมตัวเอง”—กท. 5:22, 23
1, 2. (ก) การขาดการควบคุมตัวเองทำให้เกิดปัญหาอะไร? (ข) ทำไมถึงเหมาะที่จะคุยเรื่องการควบคุมตัวเอง?
พระยะโฮวาพระเจ้าสามารถช่วยเราฝึกควบคุมตัวเองได้ (กท. 5:22, 23) ถึงแม้ว่าพระยะโฮวาควบคุมตัวเองได้อย่างสมบูรณ์แบบ แต่เราทำไม่ได้เหมือนพระองค์เพราะเราเป็นคนไม่สมบูรณ์ ที่จริง การขาดการควบคุมตัวเองทำให้เกิดปัญหามากมายในทุกวันนี้ มันอาจทำให้บางคนเป็นคนผัดวันประกันพรุ่งและส่งผลให้การเรียนหรือการทำงานแย่ลง นอกจากนั้น การควบคุมตัวเองไม่ได้ยังทำให้เป็นคนปากร้าย เมาเหล้า ใช้ความรุนแรง หย่าร้าง ติดหนี้โดยไม่จำเป็น ติดยาเสพติด ติดคุก เจ็บปวดทางอารมณ์ เป็นโรคติดต่อทางเพศ และตั้งครรภ์แบบที่ไม่ต้องการ—สด. 34:11-14
2 คนที่ไม่สามารถควบคุมตัวเองสร้างปัญหาหลายอย่างให้กับตัวเขาและคนอื่น ยิ่งนับวันผู้คนก็ยิ่งควบคุมตัวเองได้น้อยลงทุกที แต่เราไม่แปลกใจเพราะคัมภีร์ไบเบิลบอกล่วงหน้าไว้ว่า การขาดการควบคุมตัวเองเป็นหลักฐานอย่างหนึ่งที่ยืนยันว่าเรากำลังมีชีวิตอยู่ใน “สมัยสุดท้าย”—2 ทธ. 3:1-3
3. ทำไมเราต้องควบคุมตัวเอง?
3 ทำไมเราต้องควบคุมตัวเอง? มีเหตุผลสำคัญอยู่ 2 ข้อ ข้อแรก โดยปกติแล้ว คนที่ควบคุมความรู้สึกและอารมณ์ของตัวเองได้จะมีปัญหาน้อยกว่าและจะสร้างความสัมพันธ์ที่ดีกับคนอื่นได้ง่ายกว่า นอกจากนั้น คนที่ควบคุมตัวเองได้จะโกรธน้อยกว่า และวิตกกังวลหรือซึมเศร้าน้อยกว่าคนอื่น ข้อสอง เพื่อที่เราจะเป็นเพื่อนกับพระเจ้าต่อ ๆ ไป เราต้องเอาชนะการล่อใจและต้องควบคุมความต้องการที่ไม่ดีให้ได้ ซึ่งอาดัมกับเอวาไม่ได้ทำแบบนั้นเลย (ปฐก. 3:6) ผู้คนในทุกวันนี้ก็เป็นเหมือนอาดัมกับเอวา พวกเขาต้องเจอกับปัญหามากมายเพราะควบคุมตัวเองไม่ได้
4. คนที่มีปัญหาเรื่องการควบคุมตัวเองได้รับกำลังใจจากการรู้เรื่องอะไร?
4 พระยะโฮวารู้ดีว่าเราไม่สมบูรณ์แบบจึงไม่ง่ายที่เราจะควบคุมตัวเอง แต่พระองค์อยากช่วยเราให้เอาชนะความต้องการที่ไม่ดี (1 พก. 8:46-50) พระยะโฮวาเป็นเพื่อนที่รักเรา พระองค์ให้กำลังใจทุกคนที่บางครั้งมีปัญหาในการควบคุมความรู้สึกและความต้องการของตัวเอง ในบทความนี้ เราจะเรียนเกี่ยวกับการควบคุมตัวเองของพระยะโฮวา และจะคุยกันเกี่ยวกับตัวอย่างในคัมภีร์ไบเบิลทั้งตัวอย่างที่ดีและไม่ดี หลังจากนั้น เราจะดูคำแนะนำที่ช่วยให้เราควบคุมตัวเองได้ดีขึ้น
พระยะโฮวาวางตัวอย่างให้กับเรา
5, 6. พระยะโฮวาวางตัวอย่างเรื่องการควบคุมตัวเองอย่างไร?
5 พระยะโฮวาควบคุมตัวเองได้อย่างสมบูรณ์แบบเพราะพระองค์ดีเยี่ยมไม่มีที่ติ (ฉธบ. 32:4) ถึงเราจะไม่สมบูรณ์แบบ แต่เราต้องเรียนเกี่ยวกับตัวอย่างการควบคุมตัวเองของพระองค์เพื่อที่เราจะเลียนแบบพระองค์ได้ดีขึ้น และจะได้รู้ว่าเราควรทำอย่างไรตอนที่มีบางอย่างทำให้เรารู้สึกไม่ดีหรือผิดหวัง แล้วพระยะโฮวาวางตัวอย่างเกี่ยวกับการควบคุมตัวเองไว้อย่างไรบ้าง?
6 ให้คิดถึงสิ่งที่พระยะโฮวาทำตอนที่ซาตานกบฏในสวนเอเดน การที่มันกล่าวหาพระองค์คงต้องทำให้พวกทูตสวรรค์ที่ภักดีรู้สึกช็อก โกรธ และรู้สึกรังเกียจสิ่งที่มันทำ บางทีคุณอาจรู้สึกแบบเดียวกันเมื่อคิดถึงความทุกข์ต่าง ๆ ที่ซาตานทำให้เกิดขึ้น แต่พระยะโฮวาไม่ทำอะไรอย่างหุนหัน พระองค์ไม่โกรธเร็ว พระองค์ทำสิ่งที่ถูกต้องเหมาะสมและแสดงความยุติธรรมเมื่อจัดการกับการกบฏของซาตาน (อพย. 34:6; โยบ 2:2-6) ทำไมพระยะโฮวายอมปล่อยให้เวลาผ่านไป? เพราะพระองค์ไม่อยากให้ใครสักคนต้องถูกทำลาย แต่ “อยากให้ทุกคนกลับตัวกลับใจ”—2 ปต. 3:9
7. เราเรียนอะไรได้จากตัวอย่างของพระยะโฮวา?
7 ตัวอย่างของพระยะโฮวาสอนเราว่าเราต้องคิดอย่างรอบคอบก่อนที่จะพูดและไม่ทำอะไรวู่วาม ดังนั้น ตอนที่คุณต้องตัดสินใจเรื่องสำคัญ ขอให้ใช้เวลาคิดอย่างรอบคอบ อธิษฐานขอสติปัญญาเพื่อจะพูดและทำสิ่งที่ถูกต้อง (สด. 141:3) ตอนที่เราโกรธ รู้สึกไม่ดีหรือผิดหวัง ก็ง่ายที่เราจะทำอะไรโดยใช้แต่อารมณ์ นี่เป็นเหตุผลที่หลายคนต้องมาเสียใจทีหลังว่าเขาได้พูดหรือทำอะไรโดยไม่คิด—สภษ. 14:29; 15:28; 19:2
ตัวอย่างที่ดีและไม่ดีของผู้รับใช้พระเจ้า
8. (ก) เราจะพบตัวอย่างของคนที่ควบคุมตัวเองได้จากที่ไหน? (ข) อะไรช่วยโยเซฟให้ต้านทานการล่อใจตอนที่ภรรยาโปทิฟาร์พยายามชักชวนให้เขาไปนอนด้วย? (ดูภาพแรก)
8 คัมภีร์ไบเบิลมีตัวอย่างอะไรบ้างที่แสดงให้เห็นประโยชน์ของการควบคุมตัวเอง? ตัวอย่างหนึ่งที่คุณอาจคิดถึงก็คือโยเซฟลูกชายยาโคบ โยเซฟต้านทานการล่อใจตอนที่เขาทำงานอยู่ในบ้านของโปทิฟาร์หัวหน้าองครักษ์ของฟาโรห์ ภรรยาของโปทิฟาร์ชอบโยเซฟมากเพราะเขา “รูปหล่อหุ่นดี” เธอพยายามชักชวนให้โยเซฟไปนอนด้วยหลายครั้ง แต่อะไรช่วยโยเซฟให้ต้านทานการล่อใจได้? โยเซฟอาจใช้เวลาคิดล่วงหน้าอย่างดีว่าจะเกิดอะไรขึ้นบ้างถ้าเขายอมทำตามใจผู้หญิงคนนี้ พอภรรยาโปทิฟาร์ดึงเสื้อโยเซฟ เขาวิ่งหนีเธอทันที เขาบอกว่า “จะให้ผมทำเรื่องชั่ว ๆ อย่างนี้ได้ยังไง? มันเป็นการทำบาปต่อพระเจ้า”—ปฐก. 39:6, 9; อ่านสุภาษิต 1:10
9. คุณจะเตรียมพร้อมเพื่อจะเอาชนะการล่อใจได้อย่างไร?
9 เราเรียนอะไรได้จากตัวอย่างของโยเซฟ? ถ้าถูกล่อใจให้ฝ่าฝืนกฎหมายของพระเจ้าเราต้องเอาชนะมันให้ได้ ก่อนมาเป็นพยานพระยะโฮวาพี่น้องบางคนเคยมีปัญหาเกี่ยวกับการกินมากเกินไป ดื่มหนัก สูบบุหรี่ ติดยา ผิดศีลธรรมทางเพศ หรือปัญหาอื่น ๆ และแม้แต่ตอนที่พวกเขารับบัพติศมาแล้ว บางครั้งพวกเขาก็ถูกล่อใจให้กลับไปทำแบบนั้นอีก ถ้าเรื่องนี้เกิดขึ้นกับคุณ ขอให้ใช้เวลาคิดถึงความสัมพันธ์ที่คุณมีกับพระยะโฮวา ลองคิดดูว่าความสัมพันธ์ของคุณกับพระองค์จะเป็นอย่างไรถ้าคุณยอมแพ้การล่อใจนั้น นอกจากนั้น คุณอาจคิดเอาไว้ก่อนว่ามีสถานการณ์แบบไหนที่อาจล่อใจคุณและคุณจะหลีกเลี่ยงสถานการณ์แบบนั้นได้อย่างไร (สด. 26:4, 5; สภษ. 22:3) เมื่อไรที่ถูกล่อใจ คุณต้องอธิษฐานถึงพระยะโฮวาขอให้คุณมีสติปัญญาและการควบคุมตัวเองเพื่อจะเอาชนะการล่อใจนั้นได้
10, 11. (ก) วัยรุ่นหลายคนต้องเจอกับอะไรที่โรงเรียน? (ข) อะไรช่วยพี่น้องวัยรุ่นให้เอาชนะการล่อใจให้ฝ่าฝืนกฎหมายของพระเจ้า?
10 สิ่งที่เกิดขึ้นกับโยเซฟก็เกิดขึ้นกับพี่น้องวัยรุ่นของเราหลายคนในทุกวันนี้ด้วย ขอดูตัวอย่างของคิมเบอร์ลี เพื่อนที่โรงเรียนของเธอชอบคุยอวดกันเรื่องการมีเพศสัมพันธ์ในช่วงวันเสาร์อาทิตย์ที่ผ่านมา คิมเบอร์ลีไม่มีเรื่องแบบนั้นมาคุยกับพวกเขา เธอยอมรับว่าการที่เธอแตกต่างกับคนอื่น บางครั้งมันทำให้เธอรู้สึกเหมือน “ถูกทิ้งและเหงา” เพื่อนที่โรงเรียนคิดว่าเธอโง่ที่ไม่มีแฟน แต่จริง ๆ แล้วคิมเบอร์ลีฉลาดที่ไม่ได้ทำแบบนั้น เธอรู้ดีว่าการล่อใจให้มีเพศสัมพันธ์มีพลังมากตอนช่วงวัยรุ่น (2 ทธ. 2:22) นักเรียนคนอื่น ๆ ชอบถามเธอว่ายังบริสุทธิ์อยู่หรือเปล่า นี่ทำให้เธอมีโอกาสอธิบายว่าทำไมเธอถึงยังบริสุทธิ์อยู่ พวกเราภูมิใจในตัวพี่น้องวัยรุ่นทุกคนซึ่งตั้งใจแน่วแน่ที่จะต้านแรงกดดันในการทำผิดศีลธรรมทางเพศ และพระยะโฮวาก็ภูมิใจในตัวพวกเขาด้วยแน่นอน
11 คัมภีร์ไบเบิลยังมีตัวอย่างของหลายคนที่ควบคุมตัวเองไม่ได้ตอนที่ถูกล่อใจให้ทำผิดศีลธรรมทางเพศ ตัวอย่างเหล่านี้แสดงให้เห็นผลเสียของการไม่ควบคุมตัวเอง ถ้าคุณตกอยู่ในสถานการณ์แบบคิมเบอร์ลีขอให้คิดถึงตัวอย่างของผู้ชายโง่ที่พูดถึงในสุภาษิตบท 7 และนอกจากนั้น ลองคิดถึงตัวอย่างของอัมโนนและผลเลวร้ายที่ตามมาจากการกระทำของเขา (2 ซม. 13:1, 2, 10-15, 28-32) พ่อแม่สามารถช่วยลูกให้ควบคุมตัวเองได้ดีขึ้นและสอนลูกให้ฉลาดขึ้นโดยคุยกันเกี่ยวกับตัวอย่างเหล่านี้ตอนที่นมัสการครอบครัว
12. (ก) โยเซฟควบคุมความรู้สึกของตัวเองอย่างไร? (ข) มีสถานการณ์ไหนบ้างที่เราอาจต้องควบคุมความรู้สึกของเรา?
12 อีกโอกาสหนึ่งที่โยเซฟวางตัวอย่างที่ดีในเรื่องการควบคุมตัวเองก็คือ ตอนที่เขาเจอพวกพี่ชายที่มาซื้ออาหารที่อียิปต์ ตอนนั้นโยเซฟไม่ได้บอกพวกพี่ชายว่าเขาเป็นใครเพื่อจะรู้ว่าพวกพี่ชายคิดอย่างไรจริง ๆ พอถึงตอนที่โยเซฟกำลังจะทนไม่ไหว เขาเดินออกมาร้องไห้ในห้องคนเดียวไม่ให้ใครเห็น (ปฐก. 43:30, 31; 45:1) ถ้ามีพี่น้องทำให้คุณรู้สึกไม่ดี คุณน่าจะเลียนแบบตัวอย่างการควบคุมตัวเองของโยเซฟ นี่จะช่วยคุณให้ไม่พูดหรือทำอะไรที่คุณต้องมาเสียใจทีหลัง (สภษ. 16:32; 17:27) หรือถ้าคุณมีญาติที่ถูกตัดสัมพันธ์ คุณก็ต้องควบคุมความรู้สึกของคุณเพื่อจะไม่ไปติดต่อกับเขาโดยไม่จำเป็น นี่อาจเป็นเรื่องยาก แต่สิ่งที่ช่วยคุณก็คือการจำไว้ว่า คุณกำลังเลียนแบบพระยะโฮวาและทำสิ่งที่พระองค์ต้องการ
13. เราได้บทเรียนอะไรจากสิ่งที่เกิดขึ้นในชีวิตของกษัตริย์ดาวิด?
13 กษัตริย์ดาวิดเป็นตัวอย่างที่ดีในเรื่องนี้ด้วยเหมือนกัน ถึงซาอูลกับชิเมอีจะทำอะไรหลายอย่างเพื่อยั่วโมโหดาวิด แต่เขาก็ไม่ได้โกรธหรือใช้อำนาจจัดการพวกเขา (1ซม. 26:9-11; 2 ซม. 16:5-10) ถึงอย่างนั้น ดาวิดก็ไม่สามารถควบคุมตัวเองได้ตลอด ในคัมภีร์ไบเบิลพูดถึงบาปที่เขาทำกับบัทเชบาและสิ่งที่เขาทำกับคนที่เห็นแก่ตัวอย่างนาบาล (1 ซม. 25:10-13; 2 ซม. 11:2-4) เราได้บทเรียนที่มีค่าอะไรจากดาวิด? อย่างแรก พี่น้องที่เป็นผู้ดูแลต้องควบคุมตัวเองเพื่อจะไม่ใช้อำนาจอย่างผิด ๆ อย่างที่สอง เราทุกคนไม่ควรมั่นใจในตัวเองมากเกินไปและคิดว่าจะไม่มีวันพ่ายแพ้การล่อใจ—1 คร. 10:12
วิธีที่คุณทำได้
14. พี่น้องชายคนหนึ่งเจอกับเหตุการณ์อะไร และทำไมเราน่าจะเลียนแบบเขาเมื่อเจอกับเหตุการณ์คล้าย ๆ กัน?
14 คุณจะทำอะไรได้เพื่อจะควบคุมตัวเองได้ดีขึ้น? ลองคิดถึงเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นกับพี่น้องชายคนหนึ่งที่ชื่อลุยจิ รถของลุยจิถูกชนจากด้านหลัง ถึงแม้คู่กรณีจะเป็นฝ่ายผิด แต่เขาเริ่มด่าลุยจิและชวนทะเลาะ ลุยจิอธิษฐานขอให้พระยะโฮวาช่วยให้ใจเย็น และพยายามทำให้คู่กรณีใจเย็นลงด้วย แต่ผู้ชายคนนั้นก็ยังด่าไม่หยุด แม้จะอยู่ในสถานการณ์ตึงเครียดแบบนี้ ลุยจิก็ยังควบคุมอารมณ์ตัวเองได้ สัปดาห์ต่อมา ลุยจิไปเยี่ยมผู้หญิงคนหนึ่งและพบว่าสามีของเธอก็คือคนขับรถคนนั้น ผู้ชายคนนั้นอายมากและขอโทษขอโพยที่ทำแบบนั้น เขาเสนอที่จะติดต่อบริษัทประกันเพื่อจะซ่อมรถลุยจิให้เร็วขึ้น ผู้ชายคนนั้นร่วมวงสนทนาเรื่องคัมภีร์ไบเบิลด้วยและชอบมาก เหตุการณ์ครั้งนั้นทำให้ลุยจิรู้ว่ามันสำคัญขนาดไหนที่จะใจเย็นและไม่โต้ตอบตอนเกิดอุบัติเหตุ และมันต้องแย่มากแน่ ๆ ถ้าเขาโมโหในตอนนั้น—อ่าน 2 โครินธ์ 6:3, 4
การควบคุมอารมณ์ของเราส่งผลไม่ทางตรงก็ทางอ้อมกับงานรับใช้ของเรา (ดูข้อ 14)
15, 16. การศึกษาคัมภีร์ไบเบิลจะช่วยคุณและครอบครัวอย่างไรให้ควบคุมตัวเองได้ดีขึ้น?
15 การศึกษาคัมภีร์ไบเบิลอย่างดีเป็นประจำสามารถช่วยเราควบคุมตัวเองได้ดีขึ้น ขอให้คิดถึงสิ่งที่พระเจ้าบอกกับโยชูวาว่า “เจ้าต้องพูดถึงข้อกฎหมายนี้เสมอ ต้องอ่านและคิดใคร่ครวญทั้งกลางวันและกลางคืน เพื่อจะทำทุกอย่างตามที่เขียนไว้ในกฎหมายนั้นได้อย่างครบถ้วน แล้วเจ้าจะประสบความสำเร็จในชีวิต และตัดสินใจได้อย่างฉลาดสุขุม” (ยชว. 1:8) การศึกษาคัมภีร์ไบเบิลจะช่วยฝึกเราให้ควบคุมตัวเองได้ดีขึ้นอย่างไร?
16 เราได้เรียนว่าในคัมภีร์ไบเบิลมีตัวอย่างมากมายที่แสดงให้เห็นว่า ถ้าเราควบคุมตัวเองเราจะได้ประโยชน์อะไรบ้างและถ้าเราไม่ควบคุมตัวเองเราจะได้ผลเสียอะไรบ้าง พระยะโฮวาให้มีตัวอย่างเหล่านี้เพื่อพวกเรา (รม. 15:4) ดังนั้น เป็นเรื่องฉลาดที่คุณจะอ่าน ศึกษา และคิดอย่างลึกซึ้งเกี่ยวกับเรื่องที่อ่าน ให้พยายามคิดว่าจะใช้เรื่องที่อ่านกับตัวคุณและครอบครัวได้อย่างไร และอธิษฐานขอพระยะโฮวาช่วยคุณให้ทำตามคำแนะนำจากคัมภีร์ไบเบิล ถ้าคุณรู้ว่ามีจุดอ่อนและขาดการควบคุมตัวเองในด้านไหน คุณก็ต้องยอมรับ อธิษฐานเกี่ยวกับเรื่องนั้น และพยายามหาวิธีที่จะปรับปรุงตัวเองให้ดีขึ้น (ยก. 1:5) นอกจากนั้น ให้พยายามค้นคว้าหาคำแนะนำจากหนังสือและสื่อต่าง ๆ ขององค์การที่จะช่วยคุณได้
17. พ่อแม่จะช่วยลูกอย่างไรให้ควบคุมตัวเองได้ดีขึ้น?
17 คุณจะช่วยลูก ๆ อย่างไรให้ควบคุมตัวเองได้ดีขึ้น? พ่อแม่รู้ว่าลูกไม่ได้เกิดมามีคุณลักษณะนี้โดยอัตโนมัติ ดังนั้น พวกเขาต้องสอนลูกโดยวางตัวอย่างที่ดี (อฟ. 6:4) ถ้าเมื่อไรที่คุณเห็นว่าลูกมีปัญหาในเรื่องนี้ ขอให้ถามตัวคุณเองก่อนว่าได้วางตัวอย่างที่ดีแล้วไหม คุณสามารถเป็นตัวอย่างที่ดีให้ลูกได้โดยไปรับใช้เป็นประจำ เข้าร่วมประชุม และให้มีการนมัสการครอบครัวเป็นประจำ นอกจากนั้น อย่ากลัวที่จะบอกลูกว่า “ไม่” เมื่อจำเป็นต้องทำอย่างนั้น พระยะโฮวาได้กำหนดขอบเขตให้อาดัมกับเอวาว่ามีอะไรบ้างที่พวกเขาทำได้และทำไม่ได้ ขอบเขตเหล่านั้นช่วยให้พวกเขานับถืออำนาจของพระองค์ คล้ายกัน ถ้าพ่อแม่สอนลูก ตั้งกฎให้ลูก และเป็นตัวอย่างที่ดี พวกเขาก็กำลังฝึกลูกให้ควบคุมตัวเองได้ดีขึ้น คุณต้องสอนลูกให้นับถือมาตรฐานของพระเจ้าและเต็มใจอยู่ใต้อำนาจของพระองค์ ซึ่งเป็นหนึ่งในสิ่งที่สำคัญที่สุดสำหรับลูก—อ่านสุภาษิต 1:5, 7, 8
18. ทำไมเราต้องเลือกเพื่อนอย่างฉลาด?
18 ไม่ว่าเราจะมีลูกหรือไม่ เราทุกคนต้องเลือกเพื่อนอย่างฉลาด ถ้าคุณมีเพื่อนที่รักพระยะโฮวา เพื่อนของคุณก็จะสนับสนุนคุณให้มีเป้าหมายที่ดีและไม่ต้องเจอกับปัญหาต่าง ๆ ในชีวิต (สภษ. 13:20) ตัวอย่างที่ดีของพวกเขาจะมีผลต่อคุณ เมื่อคุณเห็นพวกเขาควบคุมตัวเองได้ดีคุณก็อยากจะเลียนแบบพวกเขาด้วย และตัวอย่างของคุณก็จะช่วยพวกเขาด้วยเหมือนกัน ถ้าเราควบคุมตัวเองได้ เราก็จะได้รับการยอมรับจากพระเจ้า มีชีวิตที่มีความสุข และมีความสัมพันธ์ที่ดีกับคนที่เรารัก
