ข้ามไปยังเนื้อหา

ข้ามไปยังสารบัญ

บิดาหรือมารดาติดสุรา—ฉันจะรับมือได้อย่างไร?

บิดาหรือมารดาติดสุรา—ฉันจะรับมือได้อย่างไร?

หนุ่ม​สาว​ถาม​ว่า . . .

บิดา​หรือ​มารดา​ติด​สุรา—ฉัน​จะ​รับ​มือ​ได้​อย่างไร?

“ผม​ไม่​อยาก​กลับ​บ้าน​เลย. ผม​ไม่​แน่ใจ​แม่​จะ​อยู่​บ้าน​ไหม​หนอ และ​ถ้า​อยู่ แม่​จะ​เมา​หรือ​เปล่า​และ​เริ่ม​ส่ง​เสียง​เอะอะ​โวยวาย​ไม่​หยุด​ว่า​ ผม​เป็น​ลูก​ไม่​รัก​ดี.”—โรเบิร์ต.

“ฉัน​อึดอัด​ใจ​มาก​ที่​จะ​พา​คน​มา​เที่ยว​บ้าน . . . ฉัน​ละอาย​เหลือ​เกิน​ที่​มี​ครอบครัว​ แบบ​นี้.”—แพทริเซีย.

เยาว​ชน​หลาย​ล้าน​คน​ต้อง​อดทน​กับ​ความ​ยุ่งยาก​ใน​การ​อยู่​ร่วม​กับ​บิดา​มารดา​ที่​ติด​สุรา. หนังสือ ทีน ทรับเบิลส์ บอก​ว่า “การ​อยู่​กับ​บิดา​มารดา​ที่​ติด​สุรา​หมาย​ถึง​การ​มี​ชีวิต​อยู่​กับ​ความ​ตึงเครียด—ความ​ตึงเครียด​ซึ่ง​มา​ถึง​คุณ​จาก​ทุกทิศ​ทุกทาง.”

บิดา​มารดา​ที่​ติด​สุรา​จำนวน​มาก​ทารุณ​ลูก​ของ​เขา​ทั้ง​ทาง​ร่างกาย​หรือ​ไม่​ก็​ทาง​เพศ. * และ​แม้​สถานการณ์​ไม่​ถึง​ขั้น​รุนแรง​ขนาด​นั้น หนังสือ ออปชัน ก็​ให้​ข้อ​สังเกต​ว่า ถ้า​การ​ดื่ม​ทำ​ให้ [บิดา​มารดา​ผู้​ติด​สุรา] เป็น​คน​ที่​ทาย​ใจ​ไม่​ถูก, ไม่​รับผิดชอบ, ไม่​สนใจ​คน​อื่น, หรือ​อารมณ์​เสีย แค่​นี้​ก็​แย่​พอ​แล้ว.”

ดัง​นั้น ไม่​แปลก​ที่​บางครั้ง​คุณ​อาจ​รู้สึก​โกรธ, ลำบาก​ใจ, หรือ​ไม่​สมหวัง. อย่างไร​ก็​ดี แม้​ว่า​การ​อยู่​ร่วม​กับ​บิดา​มารดา​ที่​ติด​สุรา​เป็น​เรื่อง​ยาก คุณ​ก็​สามารถ​เรียน​รู้​ที่​จะ​รับมือ​กับ​ปัญหา​นี้​ได้.

การ​เข้าใจ​ปัญหา

แรก​ที​เดียว เป็น​ประโยชน์​ที่​จะ​มี​ความ​หยั่ง​เห็น​เข้าใจ​บ้าง​ถึง​สาเหตุ​ที่​บิดา​มารดา​ของ​คุณ​เริ่ม​ดื่ม. * สุภาษิต 1:​5 กล่าว​ว่า “คน​ผู้​เข้าใจ​แล้ว​จะ​ถือ​ท้าย​เรือ​แห่ง​ชีวิต​ของ​ตน.”

ผู้​ติด​สุรา​ไม่​ใช่​คน​ที่​เพียง​แต่​เมา​เป็นครั้ง​เป็นคราว และ​ผู้​ติด​สุรา​อาจ​ไม่​ใช่​คน​ขี้​เมา​เสมอ​ไป. ผู้​เชี่ยวชาญ​นิยาม​การ​ติด​สุรา​ว่า​เป็น​โรค​ที่​มี​อาการ​ดื่ม​สุรา​เป็น​อาจิณ ซึ่ง​ก่อ​ปัญหา​เศร้าสลด​ที่​กระทบ​กระเทือน​ชีวิต, การ​งาน, และ​สุขภาพ. ผู้​ติด​สุรา​จะ​ถูก​ครอบงำ—เข้า​สิง—ด้วย​แอลกอฮอล์​และ​ตาม​จริง​แล้ว​ไม่​สามารถ​ควบคุม​ปริมาณ​การ​ดื่ม. ผู้​เชี่ยวชาญ​ส่วนใหญ่​เห็น​พ้อง​ว่า​วิธี​เดียว​ที่​จะ​ควบคุม​โรค​พิษ​สุรา​เรื้อรัง​ได้​ก็​โดย​การ​เลิก​ดื่ม​สุรา​อย่าง​เด็ดขาด. *

ขณะ​ที่​โรค​พิษ​สุรา​เรื้อรัง​อาจ​เกี่ยวข้อง​กับ​กลไก​ที่​ผิด​ปกติ​บาง​อย่าง​ทาง​ด้าน​สรีระ​ซึ่ง​ทำ​ให้​บางคน​มี​แนวโน้ม​จะ​ติด​แอลกอฮอล์​ง่าย​กว่า แต่​ปัจจัย​ทาง​ด้าน​อารมณ์​ก็​ปรากฏ​ว่า​เกี่ยวข้อง​ด้วย. ตัว​อย่าง​เช่น การ​ขาด​ความ​นับถือ​ตัว​เอง​เป็น​ประจำ​มัก​จะ​แอบแฝง​อยู่​ภายใน​คน​ติด​สุรา. (เปรียบ​เทียบ​สุภาษิต 14:13.) ดร. อับราฮาม ทเวอร์สกี กล่าว​ว่า “ใน​ประสบการณ์​ของ​ผม ผม​ไม่​เคย​พบ​คน​ติด​สุรา​ที่​มี​ความ​รู้สึก​ใน​ทาง​บวก​ต่อ​คุณค่า​ของ​ตน​เอง หรือ​รู้สึก​ว่า​ตน​มี​สมรรถนะ และ​ความ​เชื่อมั่น​ใน​ตัว​เอง ก่อน​ที่​จะ​เข้า​ไป​พัวพัน​กับ​แอลกอฮอล์.” อัน​ที่​จริง คน​ติด​สุรา​จำนวน​มาก​เติบโต​ขึ้น​ใน​ครอบครัว​ที่​ติด​สุรา. การ​ดื่ม​อาจ​ช่วย​บรรเทา​ความ​เจ็บปวด​จาก​รอย​แผล​ทาง​ด้าน​อารมณ์​ใน​วัยเด็ก​ของ​พวก​เขา​ได้.

อย่างไร​ก็​ตาม การ​ดื่ม​มี​แต่​จะ​เพิ่ม​ปัญหา​ให้​กับ​คน​ติด​สุรา. หนังสือ อันเดอร์ เดอะ อินฟลูเอนซ์ กล่าว​ว่า “การ​กระทำ, ความ​คิด, และ​อารมณ์ [ของ​เขา] แปรปรวน​ไป​เพราะ​แอลกอฮอล์.” ดัง​นั้น คน​ติด​สุรา​มี​ปัญหา​อื่น​ที่​หนัก​ยิ่ง​กว่า​ปัญหา​การ​ดื่ม เขา​มี​ปัญหา​เกี่ยว​กับ​ความ​คิด​อีก​ด้วย​ซึ่ง​เป็น​ปัญหา​ที่​ฝังราก​ลึก​แล้ว. เขา​อาจ​ต้องการ​ความ​ช่วยเหลือ​อย่าง​มาก บาง​ที​จาก​ผู้​เชี่ยวชาญ​ทาง​ด้าน​นี้​โดย​ตรง​เพื่อ​จะ​ช่วย​เขา​ให้​เลิก​ดื่ม. กระนั้น ถ้า​คุณ​มี​ความ​เข้าใจ​บ้าง​ใน​เรื่อง​โรค​พิษ​สุรา​เรื้อรัง อย่าง​น้อย​ที่​สุด​คุณ​จะ​เริ่ม​มอง​ดู​บิดา​ด้วย​ความ​เห็นอกเห็นใจ​ได้.—สุภาษิต 19:11

วิธี​ที่​คุณ​ได้​รับ​ผล​กระทบ​กระเทือน

เมื่อ​บิดา​เป็น​คน​ติด​สุรา สมาชิก​ทุก​คน​ใน​ครอบครัว​ได้​รับ​ผล​กระทบ​กระเทือน. (เปรียบเทียบ 1 โกรินโธ 12:​26) ชีวิต​ของ​คุณ​อาจ​จะ​เต็ม​ไป​ด้วย​ความ​ไม่​แน่นอน. บิดา​จะ​กลับ​ถึง​บ้าน​โดย​ยัง​มี​สติ​อยู่​หรือ​เมา​แอ๋? คุณ​จะ​ถูก​โอบกอด​หรือ​ถูกตี? ใช่​แล้ว บิดา​ที่​ติด​สุรา​บ่อย​ครั้ง​เดี๋ยว​ก็​ดี​เดี๋ยว​ก็​ร้าย. “พวก​เขา​จะ​แสดง​ความ​รัก​และ​รับผิดชอบ​เมื่อ​ไม่​เมา แต่​รุนแรง​และ​ทารุณ​อย่าง​ไร้​เหตุ​ผล​เมื่อ​เมา” ตาม​ข้อ​สังเกต​ของ ดร. เจมส์ พี. คอเม​อร์. เหตุการณ์​ที่​คาดหมาย​ล่วง​หน้า​ไม่​ได้​เช่น​นี้​สามารถ​ทำ​ให้​ชีวิต​ของ​คุณ​มี​แต่​อารมณ์​แปรปรวน​ไม่​มั่นคง. คุณ​จะ​รัก​บิดา​มารดา​ที่​ติด​สุรา​ของ​คุณ​ชั่ว​ขณะ​หนึ่ง​และ​ประเดี๋ยว​คุณ​ก็​จะ​ขุ่นเคือง​ท่าน. “บาง​วัน​ฉัน​อยาก​ให้​ท่าน​ตาย” เป็น​คำ​สารภาพ​ของ​หญิง​สาว​คน​หนึ่ง.

บางครั้ง​ผล​พวง​จาก​การ​เติบโต​ใน​ครอบครัว​ที่​ติด​สุรา​ยัง​ไม่​ปรากฏ​ให้​เห็น​เป็น​เวลา​หลาย​ปี. ลูก ๆ ของ​คน​ติด​สุรา​มัก​จะ​กลาย​เป็น​คน​ติด​สุรา​ไป​ด้วย—หรือ​ไม่​ก็​สมรส​กับ​คน​อย่าง​นั้น. ด้วย​เหตุนี้​หญิง​สาว​คริสเตียน​คน​หนึ่ง​จึง​หลง​รัก​กับ​ผู้​ชาย​ซึ่ง​เธอ​พูด​ถึง​เขา​ว่า​เป็น “คน​ที่​เริ่ม​ติด​สุรา.” ถึง​แม้​เธอ​รู้จัก​ชาย​หนุ่ม​คริสเตียน​บางคน​ที่​น่า​รัก เข้มแข็ง​มั่นคง แต่​เธอ​ก็​ไม่​สนใจ​พวก​เขา. ทำไม​ถึง​ถูก​อก​ถูก​ใจ​คน​ติด​สุรา? เธอ​พูด​ถึง​คน​พวก​ที่​เหมือน​เธอ​ว่า: “เฉพาะ​ผู้​ชาย​เหล่า​นี้​ที่​เรา​รู้​ใจ​และ​สามารถ​เข้าใจ​กัน​ได้.”

คริสเตียน​ผู้​ปกครอง​คน​หนึ่ง​สามารถ​ช่วย​เธอ​ปรับ​ความคิด​ใน​เรื่อง​นี้ ด้วย​เหตุ​นี้ จึง​ทำ​ให้​วงจร​หายนะ​ของ​โรค​พิษ​สุรา​เรื้อรัง​หยุด​ชะงัก​ลง. ดัง​นั้น แน่ชัด​ที​เดียว คุณ​ไม่​ถูก​ตัดสิน​ให้​ไร้​ความสุข​เพียง​เพราะ​คุณ​อยู่​ใน​ครอบครัว​ที่​ติด​สุรา. เป็น​ไป​ได้​ที่​จะ​ลด​ความ​เสียหาย​อัน​อาจ​เกิดขึ้น​และ​บางที​ถึง​กับ​ช่วย​บิดา​มารดา​ของ​คุณ​ที่​ติด​สุรา.

วิธี​รับมือ

ดร. สแตนตัน อี. เซมนาว ให้​ข้อ​สังเกต​ว่า: “สภาพ​แวดล้อม​ที่​คน​หนึ่ง​เติบโต​ขึ้น​มา มี​ความ​สำคัญ​น้อย​กว่า​การ​เลือก​ที่​ปัจเจกบุคคล​นั้น​ทำ ขณะ​ที่​เขา​ตอบสนอง​ต่อ​สภาพ​แวดล้อม​นั้น.” ใช่​แล้ว ถึง​แม้​ว่า​สิ่ง​ที่​เกิด​ขึ้น​ที่​บ้าน​ดู​เหมือน​ควบคุม​ไม่​ได้ แต่​คุณ​สามารถ​ควบคุม​ชีวิต​ของ​คุณ​ได้. โดย​วิธี​ใด?

ไม่​ต้อง​รับผิดชอบ​ใน​การ​ดื่ม​ของ​บิดา. เบ็ท หญิง​สาว​วัย 13 ปี​บอก​ว่า: “พ่อ​แม่​บอก​ว่า​มัน​เป็น​ความ​ผิด​ของ​ฉัน.” พวก​เขา​ปัด​ความ​ผิด​ใน​การ​ดื่ม​ไป​ยัง​การ​ประพฤติ​ของ​เธอ​ที่​ขาด​วินัย. “ฉัน​มี​ความ​รู้สึก​ผิด​เกี่ยว​กับ​เรื่อง​นั้น​ทั้ง​หมด” เธอ​ยอม​รับ. อย่างไร​ก็​ตาม บิดา​ของ​คุณ—และ​บิดา​ของ​คุณ​คน​เดียว—ต้อง​รับผิดชอบ​ที่​เขา​ติด​สุรา. “ทุก​คน​ต้อง​แบก​ภาระ​ของ​ตน​เอง” ตาม​ที่​ฆะลาเตีย 6:5 กล่าว​ไว้.

ด้วย​เหตุ​ที่ คุณ​ไม่​สามารถ​บำบัด​บิดา​ของ​คุณ​ที่​ติด​สุรา. ฉะนั้น การ​ส่ง​เสียง​เอะอะ​ตึงตัง, การ​พูด​รุนแรง, ร้องไห้ และ​โต้เถียง​กับ​ท่าน​แทบ​ไม่​บรรลุ​ผล. ใน​อีก​แง่​หนึ่ง คุณ​ไม่​จำเป็น​ที่​จะ​ปกป้อง​ท่าน​จาก​ผล​ของ​การ​ดื่ม​โดย​โกหก​แทน​ท่าน​หรือ​ลาก​ท่าน​จาก​ระเบียง​เข้า​มา​ใน​บ้าน​เมื่อ​ท่าน​นอน​เมา​ไม่​ได้​สติ​อยู่​ที่​นั่น.

หนุน​ใจ​ท่าน​ให้​รับ​ความ​ช่วยเหลือ. ปกติ​การ​ทำ​เช่น​นี้​ต้อง​อาศัย​ความ​ร่วมมือ​จาก​มารดา​ที่​ไม่​ติด​สุรา​และ​พวก​พี่ ๆ น้อง ๆ. * ตื่นเถิด ฉบับ 8 มิถุนายน 1983 ให้​ข้อ​เสนอแนะ​ที่​เจาะจง​เกี่ยว​กับ​วิธี​ที่​สมาชิก​ครอบครัว​สามารถ (1) ช่วย​คน​ที่​ติด​สุรา​เผชิญ​ผล​ที่​เกิด​ขึ้น​จาก​การ​ดื่ม และ (2) พูด​กับ​ท่าน​โดย​ตรง​เรื่อง​การ​ดื่ม​ของ​ท่าน. การ​จัดการ​กับ​เรื่อง​ต่าง ๆ โดย​วิธี​นี้​อาจ​ช่วย​ท่าน​เห็น​ความ​จำเป็น​เพื่อ​จะ​ได้​รับ​ความ​ช่วยเหลือ.

พา​ตัว​ออก​จาก​เหตุการณ์​ยุ่งยาก. สุภาษิต 17:​14, ล.ม. กล่าว​ว่า “ก่อน​ที่​การ​ทะเลาะ​กัน​รุนแรง​ขึ้น จง​หลบ​ไป​เสีย.” อย่า​ทำ​ให้​ตัว​เอง​เสี่ยง​โดย​เข้า​ไป​ยุ่ง​กับ​การ​ทะเลาะ​วิวาท​ของ​บิดา​มารดา (สุภาษิต 26:​17) ถ้า​เป็น​ได้ กลับ​เข้า​ห้อง​ของ​คุณ หรือ​ไป​ที่​บ้าน​เพื่อน. เมื่อ​ความ​รุนแรง​คุกคาม​อยู่ ความ​ช่วยเหลือ​จาก​ภายนอก​อาจ​จำเป็น.

ยอมรับ​ความ​รู้สึก​ของ​คุณ. หนุ่มสาว​บางคน​รู้สึก​ผิด​เพราะ​บางครั้ง​พวก​เขา​ขุ่นเคือง​บิดา​ของ​ตน. แต่​เป็น​สิ่ง​ปกติ​ที่​รู้สึก​เช่น​นี้ โดย​เฉพาะ​ถ้า​การ​ดื่ม​นั้น​ยับยั้ง​ท่าน​จาก​การ​ดูแล​เอาใจใส่​และ​ช่วยเหลือ​คุณ​ตาม​ความ​จำเป็น. จริง​อยู่ ตาม​หลักการ​ใน​พระ​คัมภีร์​คุณ​มี​หน้าที่​จะ​ให้​เกียรติ​บิดา​มารดา. (เอเฟโซ 6:​2, 3) แต่ “การ​ให้​เกียรติ” หมาย​ถึง​นับถือ​อำนาจ​การ​เป็น​บิดา​มารดา​ของ​ท่าน เช่น​เดียว​กับ​ที่​คุณ​นับถือ​เจ้าหน้าที่​ตำรวจ​หรือ​ผู้​พิพากษา. ไม่​ได้​หมาย​ความ​ว่า​คุณ​เห็น​ด้วย​กับ​การ​ดื่ม​ของ​บิดา​มารดา. (โรม 12:9) ทั้ง​ไม่​ได้​หมาย​ความ​ว่า​คุณ​เป็น​คน​ไม่​ดี​เพราะ​คุณ​รังเกียจ​การ​ดื่ม​ของ​ท่าน การ​เมา​สุรา​เป็น​อาจิณ​ต่างหาก​เป็น สิ่ง​น่า​รังเกียจ! (ดู​สุภาษิต 23:​29-35.) แต่​บางที คุณ​อาจ​เรียน​ที่​จะ​เพ่ง​ความ​เกลียดชัง​ไป​ยัง​การ​ติด​สุรา​ของ​ท่าน​แทน​ที่​จะ​เกลียด​ตัว​ท่าน.—เปรียบเทียบ​ยูดา 23.

แสวง​การ​คบหา​สมาคม​ที่​เสริมสร้าง. เมื่อ​ชีวิต​ที่​บ้าน​สับสน​วุ่นวาย คุณ​อาจ​จะ​ลืม​ว่า​ชีวิต​ปกติ​เป็น​อย่างไร. ดัง​นั้น เป็น​สิ่ง​สำคัญ​ที่​คุณ​จะ​ชื่นชม​การ​คบหา​สมาคม​กับ​คน​ที่​มี​สุขภาพ​ดี​ทาง​ฝ่าย​วิญญาณ​และ​ทาง​อารมณ์. ประชาคม​คริสเตียน​เป็น​แหล่ง​ของ “พี่​น้อง​ชาย​หญิง, บิดา​มารดา” ผู้​ซึ่ง​สามารถ​ให้​ความ​ช่วยเหลือ​และ​การ​สนับสนุน​อย่าง​มาก​มาย. (มาระโก 10:30) พวก​เขา​สามารถ​จัด​หา​โอกาส​ผ่อน​คลาย​จาก​ความ​ตึงเครียด​ที่​บ้าน​ให้​คุณ​ได้​ด้วย. นอก​จาก​นี้​การ​คบหา​สมาคม​กับ​ครอบครัว​คริสเตียน​จะ​ทำ​ให้​คุณ​มี​แบบฉบับ​ของ​ชีวิต​ครอบครัว​ที่​ดี สามารถ​นำ​ไป​ใช้​ปรับ​รูปแบบ​ที่​เสีย​ไป​ซึ่ง​คุณ​ประสบ​ที่​บ้าน.

รับ​ความ​ช่วยเหลือ. การ​มี​ผู้​ใหญ่​ที่​อาวุโส​และ​ไว้ใจ​ได้​สัก​คน​ที่​คุณ​สามารถ​ระบาย​ความ​รู้สึก​ของ​คุณ​ได้ นับ​เป็น​ประโยชน์​จริง ๆ. ผู้​ปกครอง​ที่​ประชาคม​มัก​จะ​ช่วย​ได้​ใน​บทบาท​นี้. ดร. ทิมเมน เซอร์มัค ให้​คำ​เตือน​ว่า “ไม่​ว่า​ความ​รู้สึก​ของ​คุณ​จะ​แย่​อย่างไร​ก็​ตาม จำ​ไว้​ว่า​คุณ​อย่า​ทน​รับ​ทุกข์​อยู่​คน​เดียว.”

เปล่า คุณ​อาจ​จะ​ไม่​สามารถ​เปลี่ยน​สถานการณ์​ใน​บ้าน​ได้. แต่​ตาม​ที่ ดร. คลอเดีย แบล็ค​ได้​เขียน​ว่า “สมาชิก​ครอบครัว​สามารถ​เปลี่ยน​วิถีทาง​ซึ่ง​ชีวิต​ของ​เขา​ได้​รับ​ผล​กระทบ.” แทน​ที่​จะ​พยายาม​ควบคุม​คน​ติด​สุรา ให้​เพ่ง​ความ​สนใจ​ไป​ที่​บุคคล​หนึ่ง​ซึ่ง​คุณ​สามารถ​ควบคุม​ได้—ตัว​คุณ​เอง. จง​เอา​ใจ​ใส่​ความ​ต้องการ​ทาง​ฝ่าย​วิญญาณ​ของ​คุณ. (มัดธาย 5:3; 24:14; เฮ็บราย 10:​24, 25) “ท่าน​ทั้ง​หลาย​จง​อุตส่าห์​ประพฤติ​ให้​ความ​รอด​ของ​ตน​บริบูรณ์” กล่าว​ไว้​ใน​คัมภีร์​ไบเบิล​ที่​ฟิลิปปอย 2:12. การ​ทำ​เช่น​นี้​จะ​ช่วย​คุณ​รักษา​ทัศนะ​ใน​แง่​บวก และ​กระทั่ง​อาจ​จะ​กระตุ้น​บิดา​ของ​คุณ​แสวงหา​ความ​ช่วยเหลือ​สำหรับ​ปัญหา​ของ​ท่าน.

[เชิงอรรถ]

^ วรรค 6 ถ้า​คุณ​อยู่​ใน​สภาพ​ที่​ถูก​ทำ​ทารุณ​โดย​บิดา​มารดา​ผู้​ติด​สุรา คุณ​จำเป็น​ต้อง​ได้​รับ​ความ​ช่วยเหลือ. ปรับทุกข์​กับ​ผู้​ใหญ่​สัก​คน​ที่​คุณ​ไว้​วางใจ. ตัว​อย่าง​เช่น ท่ามกลาง​พยาน​พระ​ยะโฮวา พวก​เยาวชน​รู้สึก​เป็น​อิสระ​ที่​จะ​เข้า​พบ​ผู้​ปกครอง​ใน​ประชาคม​หรือ​คริสเตียน​ที่​อาวุโส​คน​อื่น ๆ. คำ​แนะ​นำ​ที่​มี​คุณค่า​เพื่อ​ช่วยเหลือ​ผู้​ที่​ถูก​ทำ​ทารุณ​จะ​พบ​ได้​ใน​วารสาร อเวค! ฉบับ​วัน​ที่ 8 ตุลาคม 1991.

^ วรรค 9 เพื่อ​จะ​เข้าใจ​ง่าย​ขึ้น​ใน​เรื่อง​นี้​เรา​จะ​สมมุติ​ว่า​ผู้​ที่​ติด​สุรา​เป็น​ชาย. แต่​หลักการ​เหล่า​นี้​ก็​ใช้​ได้​เช่น​กัน​กับ​ผู้​หญิง​ที่​ติด​สุรา.

^ วรรค 10 สำหรับ​ข้อมูล​เพิ่ม​เติม​เกี่ยว​กับ​การ​ติด​สุรา ดู​ได้​จาก​วารสาร​ตื่นเถิด ฉบับ​วัน​ที่ 8 มิถุนายน 1992 และ 8 มกราคม 1983, และ​ดู​หอสังเกตการณ์ ฉบับ​วัน​ที่ 15 ตุลาคม 1983.

^ วรรค 21 ถ้า​บิดา​มารดา​ที่​ติด​สุรา​เป็น​คริสเตียน ครอบครัว​ของ​คุณ​อาจ​ต้องการ​ขอ​ความ​ช่วยเหลือ​จาก​ผู้​ปกครอง​ใน​ประชาคม​ด้วย.

[รูปภาพ​หน้า 16]

เปิด​เผย​ความ​รู้สึก​ของ​คุณ​กับ​ผู้ใหญ่​ที่​คุณ​ไว้​วาง​ใจ