การเพ่งดูโลก
การเพ่งดูโลก
สุขภาพจิตในแอฟริกา
หนังสือพิมพ์เดอะ สตาร์ ในแอฟริกาใต้รายงานว่า “จากประชากรในแอฟริกา 600 ล้านคนซึ่งอยู่ทางใต้ของทะเลทรายสะฮารา ประมาณ 100 ล้านคนมีความผิดปกติทางจิตใจ.” ตามที่องค์การอนามัยโลกกล่าว สงครามและความยากจนเป็นสาเหตุสำคัญที่สุดสำหรับตัวเลขที่สูงนี้. ปัจจัยที่เกี่ยวข้องอีกอย่างหนึ่งคือ การค้ำจุนจากครอบครัวขยายลดลง. ตามคำกล่าวของศาสตราจารย์มิเชล โอลาทาวูรา จากไนจีเรีย “ขนบธรรมเนียมของชาวแอฟริกาที่ครอบครัวขยายให้การค้ำจุนในยามเดือดร้อน” ถูกเซาะกร่อนโดยค่านิยมทางตะวันตก, การใช้ยาเสพย์ติด, และความรุนแรงของพลเรือน. นอกจากนั้น สมาชิกครอบครัวก็เดินทางจากบ้านไปไกลเพื่อหางานทำ. ศาสตราจารย์โอลาทาวูรากล่าวว่า “ปัญหาเศรษฐกิจของรัฐบาลต่าง ๆ ในแอฟริกาทำให้ความสามารถของเราในการส่งเสริมสุขภาพอย่างที่เราควรทำนั้นขัดข้องไป.”
แนวโน้มในทางเสื่อมของโลกาภิวัตน์
หนังสือพิมพ์เดอะ การ์เดียน รายงานว่า โลกาภิวัตน์ด้านเศรษฐกิจทำให้มีตลาดโลกซึ่งให้โอกาสมากขึ้นแก่หลายคน แต่โลกาภิวัตน์ก็ทำให้มีความเสี่ยงเพิ่มขึ้นเช่นกัน. การพึ่งพาอาศัยกันของชาติต่าง ๆ ในสภาพเศรษฐกิจโลกที่พัฒนาขึ้นนั้นทำให้เป็นไปได้ที่เหตุการณ์ซึ่งดูเหมือนเกิดขึ้นเป็นครั้งคราว—เช่น การลดค่าเงินบาทของไทยในปี 1997—จะทำให้ความหวั่นวิตกด้านการเงินปะทุขึ้นทั่วโลก. เดอะ การ์เดียน กล่าวว่า “เมื่อสามสิบปีก่อน ความต่างระหว่างโภคทรัพย์ของคนรวยที่สุดกับของคนจนที่สุดซึ่งต่างก็มีหนึ่งในห้าของคนทั้งโลกนั้นอยู่ที่ 30 ต่อ 1. พอถึงปี 1990 ความต่างนั้นเพิ่มเป็น 60 ต่อ 1 และปัจจุบันความต่างนั้นเท่ากับ 74 ต่อ 1. . . . ในบรรดาผู้ได้ประโยชน์รายใหญ่ที่สุดจากโลกาภิวัตน์ก็มีพวกอาชญากรซึ่งเดี๋ยวนี้สามารถหาประโยชน์ได้จากตลาดยาเสพย์ติด, อาวุธ, และโสเภณีซึ่งมีอยู่ทั่วโลก.”
คุณจะหลีกเลี่ยงการเป็นหวัดได้ไหม?
หนังสือพิมพ์เดอะ นิวยอร์ก ไทมส์ บอกว่า คุณอาจไม่สามารถหลีกเลี่ยงการเป็นหวัดได้โดยตลอด แต่ก็มีมาตรการป้องกันล่วงหน้าที่คุณจะทำได้. มาตรการที่สำคัญยิ่งบางอย่างมีดังต่อไปนี้: เท่าที่ทำได้ ให้หลีกเลี่ยงฝูงชนและพยายามอย่าจับมือกับคนที่เห็นชัดว่าเป็นหวัด. นอกจากนี้ อย่าขยี้ตาและจมูก และจงล้างมือบ่อย ๆ. มาตรการป้องกันล่วงหน้าเหล่านี้ช่วยได้เพราะมือมักนำไวรัสหวัดไปติดเยื่อบุที่บอบบางของตาและจมูก. ไวรัสหวัดบนผิวหนังหรือมือยังสามารถก่อโรคได้อีกหลายชั่วโมงและคนที่เป็นหวัดอาจแพร่เชื้ออยู่ได้ระยะหนึ่งทั้งก่อนและหลังอาการป่วยปรากฏชัด. มาตรการป้องกันล่วงหน้าอื่น ๆ รวมถึงการรับประทานอาหารอย่างพอเหมาะและได้สัดส่วนรวมทั้งการระมัดระวังเป็นพิเศษเมื่ออยู่กับเด็ก ๆ. ทำไม? ก็เพราะพวกเด็ก ๆ เป็นหวัดปีละตั้งห้าถึงแปดครั้ง!
อันตรายจากภาวะอ้วนเกินปกติ
หนังสือพิมพ์ดิ อินดิเพนเดนต์ ในลอนดอนรายงานว่า มีการคาดการณ์เรื่องการเพิ่มอย่างน่าตกตะลึงของโรคเบาหวาน, โรคหัวใจ, และโรคอื่น ๆ อันเนื่องมาจาก “การระบาดของภาวะอ้วนเกินปกติซึ่งแผ่ไปทั่วยุโรปอย่างรวดเร็ว.” เมื่อปราศรัย ณ การประชุมผู้เชี่ยวชาญทางการแพทย์จาก 26 ประเทศที่เมืองมิลาน อิตาลี ประธานหน่วยเฉพาะกิจนานาชาติด้านภาวะอ้วนเกินปกติกล่าวว่า “เรื่องนี้เป็นวิกฤตการณ์โลกและต้องปฏิบัติการอย่างเร่งด่วนเดี๋ยวนี้เพื่อป้องกันความเจ็บป่วยร้ายแรงที่ระบาดอย่างไม่มีเค้าและค่าใช้จ่ายด้านสุขภาพที่เพิ่มขึ้น. ถ้าเราไม่ปฏิบัติการเราจะประสบภัยพิบัติด้านสุขภาพ.” ทุกประเทศในยุโรปล้วนได้รับผลกระทบ และในบางเขตมีประชากร 40 ถึง 50 เปอร์เซ็นต์ที่อ้วนเกินปกติ. ตั้งแต่ปี 1980 จำนวนคนอ้วนเกินปกติในอังกฤษเพิ่มขึ้นจาก 8 เปอร์เซ็นต์เป็น 20 เปอร์เซ็นต์สำหรับผู้หญิง และจาก 6 เปอร์เซ็นต์เป็น 17 เปอร์เซ็นต์สำหรับผู้ชาย. สาเหตุที่บอกไว้รวมถึงวิถีชีวิตที่ต้องนั่งกับที่นาน ๆ และอาหารที่มีไขมันมาก—ซึ่งทั้งสองอย่างล้วนเกี่ยวโยงกับความเจริญมั่งคั่งที่ทวีขึ้น. สาเหตุใหญ่ที่สุดที่ทำให้เป็นห่วงคือจำนวนเด็ก ๆ ที่น้ำหนักตัวมากเกินไป. ตามคำกล่าวของศาสตราจารย์ยาป ไซเดลล์ ประธานสมาคมยุโรปเพื่อการวิจัยภาวะอ้วนเกินปกติ “มีสิ่งที่บ่งชี้ว่า คนชั่วอายุต่อไปซึ่งกลายเป็นคนอ้วนเกินปกติและมีน้ำหนักมากเกินไปตั้งแต่อายุยังน้อยจะมีสัดส่วนเพิ่มขึ้น.”
พรมลายสงคราม
ความน่าสะพรึงกลัวของสงครามมีการแสดงออกในศิลปะแบบแปลกประหลาดในอัฟกานิสถาน หนังสือพิมพ์เดอะ นิวส์ ในเม็กซิโกซิตีรายงาน. ในช่วง 20 ปีที่ผ่านไป ช่างฝีมือชาวอัฟกานิสถานทอรูปยุทธภัณฑ์ลงบนพรมที่เลื่องชื่อของพวกเขา. ท่ามกลางรูปนก, มัสยิด, และดอกไม้ตามแบบเดิม ๆ นั้น คุณจะพบรูปปืนกล, ระเบิดมือ, และรถถังอยู่ด้วย. แบร์รี โอคอนเนล ผู้เชี่ยวชาญเรื่องพรมกล่าวว่า แม้รูปต่าง ๆ จะสังเกตเห็นไม่ได้ทันทีเสมอไป แต่หลายลายเป็น “ภาพที่ถูกต้องแม่นยำมาก” ถึงขนาดที่บ่อยครั้งเป็นไปได้ที่จะ “แยกออกได้ระหว่างปืนไรเฟิล เอเค-47 กับปืนไรเฟิลจู่โจมเอเค-74.” กล่าวกันว่าช่างทอพรมส่วนใหญ่คือพวกสตรีที่เป็นเหยื่อสงคราม. สำหรับพวกเธอแล้ว การทอพรมที่โดดเด่นเหล่านั้นเป็นวิธีแสดงความรู้สึกของตนออกมาอย่างแนบเนียน.
ฝนปนเปื้อน
วารสารนิว ไซเยนติสต์ รายงานว่า ยาฆ่าแมลงที่ละลายในน้ำซึ่งมีอยู่ในระดับสูงทำให้น้ำฝนบางแห่งในยุโรปไม่เหมาะสำหรับดื่ม. นักเคมีในสวิตเซอร์แลนด์ได้พบว่า ตัวอย่างน้ำฝนที่เอามาในช่วงไม่กี่นาทีแรกของพายุฝนมักมียาฆ่าแมลงปนอยู่ในระดับสูงกว่าน้ำฝนที่ทั้งสหภาพยุโรปและสวิตเซอร์แลนด์ถือว่าดื่มได้. ต้องถือว่ายาพ่นฆ่าแมลงเป็นต้นเหตุ และความเข้มข้นสูงสุดของสารเคมีเป็นพิษดังกล่าวเห็นได้ชัดเจนในฝนห่าแรกหลังจากช่วงสภาพอากาศแห้งแล้งอันยาวนาน. ขณะเดียวกัน นักวิจัยชาวสวีเดนบอกว่า การเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วของโรคมะเร็งชนิดหนึ่งที่ไม่ใช่โรคฮอดจ์กิน (ต่อมน้ำเหลืองอักเสบเรื้อรัง) เกี่ยวโยงกับการใช้ยาพ่นฆ่าแมลงหลายชนิดอย่างแพร่หลาย. สารเคมีซึ่งป้องกันไม่ให้พืชงอกบนวัสดุที่ใช้มุงหลังคาก็ทำให้น้ำฝนที่ไหลจากตัวอาคารปนเปื้อนด้วยเช่นกัน.
ความตายเนื่องจากการทำฟาร์ม
เดอะ ไทมส์ แห่งลอนดอนรายงานว่า มีคนตายมากกว่าหนึ่งคนต่อสัปดาห์ในฟาร์มต่าง ๆ ของบริเตน การทำฟาร์มเป็นงานอันตรายที่สุดอย่างหนึ่งในประเทศนี้. ในปี 1998 เหยื่อวัยเยาว์ที่สุดอายุแค่สี่ขวบถูกรถแทรกเตอร์ทับ และอีกเจ็ดคนตายเนื่องจากรถแทรกเตอร์คว่ำบนทางลาด. เกษตรกรทั้งหลายได้รับคำเตือนให้คิดทบทวนอีกครั้งก่อนลงมือทำงานที่เสี่ยงอันตรายและตรวจดูสภาพต่าง ๆ ก่อนจะขับรถแทรกเตอร์ขึ้นทางลาด. เดวิด แมตทีย์ หัวหน้าผู้ตรวจการด้านเกษตรกรรมเพื่อองค์การบริหารด้านสุขภาพและความปลอดภัยกล่าวว่า “โศกนาฏกรรมเหล่านี้ส่วนใหญ่คงหลีกเลี่ยงได้ถ้าคนเราหยุดคิดสักนิด พิจารณาให้ดีว่างานนั้นเกี่ยวข้องกับอะไรบ้างและทำงานนั้นให้เสร็จด้วยวิธีที่ต่างไปสักหน่อย.”
แหล่งพลังงานพิเศษ
▪ เกาะอูเวอาในนิวแคลิโดเนียไม่มีปิโตรเลียมแต่ใช้น้ำมันมะพร้าวผลิตกระแสไฟฟ้า วารสารซีอองส์ เอ อาเวเนียร์ รายงาน. อาแลง ลีเอนาร์ วิศวกรชาวฝรั่งเศสใช้เวลา 18 ปีพัฒนาเครื่องยนต์ที่ทำงานด้วยน้ำมันมะพร้าว. เครื่องยนต์นั้นหมุนเครื่องกำเนิดไฟฟ้าที่จ่ายพลังงานต่อไปให้โรงงานขจัดเกลือจากน้ำซึ่งจ่ายน้ำดื่มแก่ 235 ครอบครัวบนเกาะนี้. ลีเอนาร์กล่าวว่า ระบบเครื่องยนต์ขนาด 165 กิโลวัตต์ของเขามีคุณภาพพอ ๆ กับเครื่องยนต์ดีเซลทั้งในด้านพลังงานที่ออกมาและการสิ้นเปลืองเชื้อเพลิง.
▪ ขณะเดียวกัน ในการทดลองซึ่งดำเนินการที่หมู่บ้านกาลาลีในรัฐคุชราต ประเทศอินเดีย มีการใช้กำลังของวัวหนุ่มเพื่อผลิตกระแสไฟฟ้า. นิตยสารเรื่องจริง (ภาษาฮินดี) ในนิวเดลีรายงานว่า นักวิทยาศาสตร์คนหนึ่งกับหลานสาวเสนอแนวคิดหนึ่งสำหรับการผลิตพลังงาน. วัวหนุ่มสี่ตัวหมุนเพลาที่ต่อกับกระปุกเฟืองเกียร์ซึ่งหมุนเครื่องกำเนิดไฟฟ้าขนาดเล็กเครื่องหนึ่ง. เครื่องกำเนิดไฟฟ้านั้นต่อกับหม้อแบตเตอรี่ซึ่งจ่ายพลังงานให้เครื่องสูบน้ำและเครื่องสีข้าว. นิตยสารเรื่องจริง บอกว่า ค่าใช้จ่ายสำหรับพลังงานไฟฟ้าดังกล่าวตกประมาณหน่วยละสิบเซนต์เมื่อเทียบกับการใช้กังหันลมซึ่งตกหน่วยละ 1 ดอลลาร์สหรัฐ หรือหน่วยละ 24 ดอลลาร์ถ้าใช้แบตเตอรี่พลังแสงอาทิตย์. อย่างไรก็ตาม เนื่องจากชาวบ้านต้องใช้วัวหนุ่มทำงานในไร่นาปีละสามเดือน เหล่านักพัฒนาจึงกำลังค้นหาเครื่องเก็บพลังงานที่มีประสิทธิภาพเพื่อใช้ในช่วงที่วัวหนุ่มไม่อยู่.
กินให้พอเหมาะพอควร
โดยเฉลี่ยแล้ว เด็กผู้หญิงสูงขึ้น 25 เซนติเมตรและน้ำหนักเพิ่มขึ้น 18 ถึง 22 กิโลกรัมในช่วงอายุ 10 ถึง 14 ปี ขณะที่เด็กผู้ชายสูงขึ้น 30 เซนติเมตรและน้ำหนักเพิ่มขึ้น 22 ถึง 27 กิโลกรัมในช่วงอายุ 12 ถึง 16 ปี. ในช่วงการเจริญเติบโตอย่างรวดเร็วนี้ เป็นธรรมดาที่พวกวัยรุ่นจะรู้สึกไม่สบายใจมากกับน้ำหนักตัวและหลายคนกังวลเรื่องการควบคุมน้ำหนัก. โภชนากรลินน์ โรบลิน เขียนในหนังสือพิมพ์เดอะ โทรอนโต สตาร์ ว่า “แต่การกินน้อย ๆ และการจำกัดอาหารไม่ใช่วิธีแก้ปัญหาที่เป็นประโยชน์ต่อร่างกายและไม่แนะนำให้ทำ.” โรบลินให้ข้อสังเกตว่า วิธีการเหล่านี้อาจทำให้ร่างกายขาดสารอาหาร. นอกจากนั้น การทดลองจำกัดอาหารด้วยวิธีต่าง ๆ “สร้างนิสัยการกินที่ไม่เป็นประโยชน์ต่อร่างกายและอาจนำไปสู่ความผิดปกติด้านการกินที่ร้ายแรงยิ่งขึ้นได้.” เธอกล่าวว่า พวกวัยรุ่นจำเป็นต้องมีทัศนะตามความเป็นจริงมากขึ้นในเรื่องรูปร่างหน้าตาของเขาและมีน้ำหนักตัวที่เอื้อประโยชน์ต่อสุขภาพโดย “กินให้พอเหมาะพอควร, ไม่อยู่นิ่งเฉยและรู้สึกพอใจกับตัวเอง.”