ข้ามไปยังเนื้อหา

ข้ามไปยังสารบัญ

การใช้เล่ห์เหลี่ยมบิดเบือนข้อมูล

การใช้เล่ห์เหลี่ยมบิดเบือนข้อมูล

การ​ใช้​เล่ห์​เหลี่ยม​บิดเบือน​ข้อมูล

“โดย​ใช้​การ​โฆษณา​ชวน​เชื่อ​อย่าง​ชาญ​ฉลาด​และ​ไม่​ละลด แม้​แต่​สวรรค์​ก็​อาจ​ทำ​ให้​เป็น​นรก​สำหรับ​ผู้​คน​ได้ และ​ใน​ทาง​กลับ​กัน สภาพ​ที่​น่า​สมเพช​ที่​สุด​ก็​อาจ​กลาย​เป็น​แดน​สุขาวดี.”—อะดอล์ฟ ฮิตเลอร์ จาก​หนังสือ​การ​ต่อ​สู้​ของ​ข้าพเจ้า (ภาษา​เยอรมัน).

เนื่อง​ด้วย​วิธี​สื่อสาร​ได้​พัฒนา​ขึ้น—จาก​การ​พิมพ์​เป็น​โทรศัพท์, วิทยุ, โทรทัศน์, และ​อินเทอร์เน็ต—ข่าวสาร​เชิง​โน้ม​น้าว​จูง​ใจ​ที่​หลั่งไหล​ออก​มา​จึง​เพิ่ม​ความ​รวด​เร็ว​ขึ้น​มาก. การ​ปฏิวัติ​ด้าน​การ​สื่อสาร​นี้​ส่ง​ผล​ให้​มี​ข้อมูล​ข่าวสาร​มาก​มาย​ก่ายกอง ขณะ​ที่​ผู้​คน​ถูก​กระหน่ำ​ด้วย​ข้อมูล​นับ​ไม่​ถ้วน​จาก​ทั่ว​ทุก​สาร​ทิศ. หลาย​คน​ตอบ​สนอง​ความ​กดดัน​นี้​โดย​ซึมซับ​ข่าวสาร​รวด​เร็ว​ยิ่ง​ขึ้น​และ​เชื่อ​ข่าว​โดย​ไม่​ตรวจ​สอบ​หรือ​วิเคราะห์​ให้​ถ้วนถี่.

พวก​นัก​โฆษณา​ชวน​เชื่อ​ที่​มี​เล่ห์​เหลี่ยม​ชอบ​คน​ที่​ใช้​ทาง​ลัด​แบบ​นี้—โดย​เฉพาะ​อย่าง​ยิ่ง​คน​ที่​ลัด​วงจร​การ​คิด​หา​เหตุ​ผล. การ​โฆษณา​ชวน​เชื่อ​สนับสนุน​วิธี​ดัง​กล่าว​โดย​การ​ปลุก​เร้า​อารมณ์, ฉวย​โอกาส​จาก​ความ​ไม่​แน่​ใจ, ใช้​ประโยชน์​จาก​คำ​พูด​กำกวม, และ​โดย​การ​บิดเบือน​กฎ​แห่ง​ตรรกวิทยา. ดัง​ประวัติศาสตร์​ยืน​ยัน กลยุทธ์​เช่น​นี้​ได้​ผล​อย่าง​ยิ่ง.

ประวัติ​แห่ง​การ​โฆษณา​ชวน​เชื่อ

ปัจจุบัน คำ​ว่า “การ​โฆษณา​ชวน​เชื่อ” แฝง​ความหมาย​ใน​แง่​ลบ โดย​ส่อ​ถึง​กลยุทธ์​ที่​ไม่​สุจริต แต่​ความหมาย​แรก​เดิม​จริง ๆ ไม่​ได้​เป็น​อย่าง​นั้น. คำ​ภาษา​อังกฤษ​ที่​แปล​ว่า “การ​โฆษณา​ชวน​เชื่อ” ดู​เหมือน​มา​จาก​ชื่อ​ลาติน​ของ​คาร์ดินัล​โรมัน​คาทอลิก​กลุ่ม​หนึ่ง​คือ คอนกรีเกทิโอ เด โปรปากันดา ฟีเด (ประชาคม​เพื่อ​เผยแพร่​ความ​เชื่อ). คณะ​กรรมการ​นี้—ซึ่ง​เรียก​สั้น ๆ ว่า​โปรปากันดา—ตั้ง​ขึ้น​ใน​ปี 1622 โดย​โปป​เกรกอรี​ที่ 15 เพื่อ​ดู​แล​พวก​มิชชันนารี. ที​ละ​เล็ก​ที​ละ​น้อย “โปรปากันดา” ได้​กลาย​ความหมาย​เป็น​ความ​พยายาม​ใด ๆ ก็​ตาม​เพื่อ​เผยแพร่​ความ​เชื่อ.

แต่​แนว​คิด​เรื่อง​การ​โฆษณา​ชวน​เชื่อ​ไม่​ได้​ถือ​กำเนิด​ใน​ศตวรรษ​ที่ 17. ตั้ง​แต่​โบราณ​กาล​มา​แล้ว มนุษย์​ได้​ใช้​สื่อ​ที่​มี​อยู่​ทุก​อย่าง​เพื่อ​แพร่​แนว​ความ​คิด​หรือ​เสริม​ชื่อเสียง​และ​อำนาจ​ให้​กับ​ตัว​เอง. ยก​ตัว​อย่าง มี​การ​ใช้​ความ​สามารถ​ทาง​ศิลปะ​เพื่อ​จุด​มุ่ง​หมาย​เชิง​โฆษณา​ชวน​เชื่อ​ตั้ง​แต่​สมัย​ของ​ฟาโรห์​แห่ง​อียิปต์​แล้ว. กษัตริย์​เหล่า​นั้น​ได้​ออก​แบบ​พีระมิด​ของ​ตน​เพื่อ​แสดง​ถึง​ภาพ​ลักษณ์​แห่ง​อำนาจ​และ​ความ​ยั่งยืน​นาน. คล้ายคลึง​กัน สถาปัตยกรรม​ของ​ชาว​โรมัน​ก็​ส่ง​เสริม​จุด​มุ่ง​หมาย​ทาง​การ​เมือง—สง่า​ราศี​แห่ง​รัฐ. สำนวน “การ​โฆษณา​ชวน​เชื่อ” มี​ความหมาย​ใน​แง่​ลบ​อย่าง​กว้างขวาง​ใน​ช่วง​สงคราม​โลก​ครั้ง​ที่ 1 เมื่อ​รัฐบาล​ต่าง ๆ เริ่ม​มี​บทบาท​อย่าง​แข็งขัน​ใน​การ​ควบคุม​การ​เผยแพร่​ข้อมูล​ข่าวสาร​เกี่ยว​กับ​สงคราม​โดย​สื่อ​ต่าง ๆ. ระหว่าง​สงคราม​โลก​ครั้ง​ที่ 2 อะดอล์ฟ ฮิตเลอร์ และ​โยเซฟ เกิบเบลส์ ได้​แสดง​ให้​เห็น​ว่า​ตน​เป็น​นัก​โฆษณา​ชวน​เชื่อ​ที่​เชี่ยวชาญ.

หลัง​จาก​สงคราม​โลก​ครั้ง​ที่ 2 การ​โฆษณา​ชวน​เชื่อ​ได้​กลาย​เป็น​เครื่อง​มือ​ที่​สำคัญ​ขึ้น​เรื่อย ๆ ใน​การ​ส่ง​เสริม​นโยบาย​ประจำ​ชาติ. ไม่​ว่า​กลุ่ม​ประเทศ​ทาง​ตะวัน​ตก​หรือ​ตะวัน​ออก​ต่าง​ก็​ทำ​การ​รณรงค์​ทุก​วิถี​ทาง​เพื่อ​เอา​ชนะ​ใจ​ผู้​คน​กลุ่ม​ใหญ่​ที่​ยัง​ไม่​ได้​เข้า​กับ​ฝ่าย​ใด​ให้​มา​อยู่​ฝ่าย​ตน. ทุก​แง่​มุม​ของ​ชีวิต​ความ​เป็น​อยู่​และ​นโยบาย​ประจำ​ชาติ​ถูก​ใช้​เพื่อ​จุด​มุ่ง​หมาย​เชิง​โฆษณา​ชวน​เชื่อ. ไม่​กี่​ปี​มา​นี้ ชั้น​เชิง​ที่​เพิ่ม​มาก​ขึ้น​เกี่ยว​กับ​เทคนิค​การ​โฆษณา​ชวน​เชื่อ​เห็น​ได้​ชัด​จาก​การ​รณรงค์​หา​เสียง​เลือก​ตั้ง​และ​การ​โฆษณา​ของ​บริษัท​ยาสูบ. มี​การ​จ้าง​ผู้​เชี่ยวชาญ​ตาม​ที่​เรียก​กัน​รวม​ทั้ง​พวก​ผู้​นำ​อื่น ๆ ให้​พรรณนา​การ​สูบ​บุหรี่​ว่า​มี​เสน่ห์​และ​เป็น​ประโยชน์ ไม่​ได้​คุกคาม​สุขภาพ​ของ​สาธารณชน ดัง​ที่​เป็น​อยู่​จริง ๆ.

โกหก โกหก!

แน่​ละ กลยุทธ์​ที่​ใกล้​มือ​ที่​สุด​ของ​นัก​โฆษณา​ชวน​เชื่อ​คือ​การ​ใช้​คำ​โกหก​อย่าง​หน้า​ด้าน ๆ. เพื่อ​เป็น​ตัว​อย่าง ขอ​พิจารณา​คำ​โกหก​ที่​มาร์ติน ลูเทอร์ เขียน​ใน​ปี 1543 เกี่ยว​กับ​ชาว​ยิว​ใน​ยุโรป​ดัง​นี้: “พวก​เขา​วาง​ยา​พิษ​ใน​บ่อ​น้ำ, ทำ​การ​ลอบ​สังหาร, ลัก​พา​ตัว​เด็ก . . . พวก​เขา​ชั่ว​ร้าย, ผูก​พยาบาท, อาฆาต​แค้น, เป็น​อสรพิษ​เจ้า​เล่ห์, เป็น​ผู้​ร้าย​ลอบ​สังหาร, และ​เป็น​ลูก​พญา​มาร​ที่​ลอบ​กัด​และ​ก่อ​ความ​เสียหาย.” เขา​ปลุกระดม​ให้​พวก​ที่​เรียก​กัน​ว่า​คริสเตียน​ทำ​อะไร? “เผา​ธรรมศาลา​และ​โรง​เรียน​ของ​พวก​ยิว . . . บ้าน​ของ​พวก​ยิว [สม​ควร] ถูก​เผา​ให้​สิ้น​ซาก​ด้วย.”

ศาสตราจารย์​ด้าน​รัฐบาล​และ​สังคม​ศึกษา​คน​หนึ่ง​ซึ่ง​ได้​ศึกษา​สมัย​ดัง​กล่าว บอก​ว่า “ลัทธิ​ต่อ​ต้าน​ยิว​โดย​มูลฐาน​แล้ว​ไม่​ได้​มี​สาเหตุ​มา​จาก​การ​กระทำ​ของ​พวก​ยิว ฉะนั้น จึง​ไม่​เกี่ยว​อะไร​เลย​กับ​ความ​รู้​ของ​พวก​นัก​ลัทธิ​ต่อ​ต้าน​ยิว​ใน​เรื่อง​ลักษณะ​อัน​แท้​จริง​ของ​ชาว​ยิว.” เขา​ยัง​ให้​ข้อ​สังเกต​อีก​ว่า “พวก​ยิว​เป็น​ตัว​แทน​ของ​ทุก​สิ่ง​ที่​ไม่​ดี เพื่อ​ว่า​เมื่อ​เกิด​เหตุ​การณ์​เลว​ร้าย​ทาง​ธรรมชาติ​หรือ​ทาง​สังคม จะ​ได้​มอง​ว่า​มา​จาก​พวก​ยิว.”

ทำ​ให้​เป็น​สามัญ​การ

กลยุทธ์​อีก​อย่าง​หนึ่ง​ที่​ทำ​ให้​การ​โฆษณา​ชวน​เชื่อ​ประสบ​ผล​สำเร็จ​อย่าง​มาก​ก็​คือ การ​ทำ​ให้​เป็น​สามัญ​การ (การ​สรุป​ว่า​คน​ทั้ง​กลุ่ม​เป็น​เหมือน​คน​ส่วน​น้อย​ใน​กลุ่ม​นั้น). สามัญ​การ​มัก​จะ​บดบัง​ข้อ​เท็จ​จริง​สำคัญ​เกี่ยว​กับ​ประเด็น​ที่​แท้​จริง​ของ​เรื่อง และ​มี​การ​ใช้​วิธี​นี้​บ่อย ๆ เพื่อ​เหยียด​หยาม​ผู้​คน​ทั้ง​กลุ่ม. ตัว​อย่าง​เช่น วลี​หนึ่ง​ที่​มัก​ได้​ยิน​บ่อย ๆ ใน​บาง​ประเทศ​ทาง​แถบ​ยุโรป​ก็​คือ “พวก​ยิปซี [หรือ​ผู้​ย้าย​ถิ่น] เป็น​หัวขโมย.” แต่​นั่น​เป็น​ความ​จริง​ไหม?

รีคาร์ดอส ซอเมริทิส นัก​เขียน​คอลัมน์​หนังสือ​พิมพ์​บอก​ว่า ใน​ประเทศ​หนึ่ง ความ​เข้าใจ​ดัง​กล่าว​ก่อ​ให้​เกิด​ความ “เกลียด​กลัว​ชาว​ต่าง​ชาติ​และ​บ่อย​ที​เดียว​นำ​ไป​สู่​การ​เหยียด​เชื้อชาติ​อย่าง​รุนแรง.” อย่าง​ไร​ก็​ตาม มี​การ​แสดง​ให้​เห็น​ว่า​เมื่อ​พูด​ถึง​การ​กระทำ​ผิด​กฎหมาย ความ​เป็น​ไป​ได้​ที่​ผู้​กระทำ​ผิด​ใน​ประเทศ​นั้น​จะ​เป็น​ชาว​พื้นเมือง​ก็​มี​พอ ๆ กับ​ชาว​ต่าง​ชาติ. ยก​ตัว​อย่าง ซอเมริทิส​บอก​ว่า​การ​สำรวจ​ต่าง ๆ แสดง​ให้​เห็น​ว่า​ใน​ประเทศ​กรีซ “อาชญากรรม 96 ราย​จาก 100 ราย​กระทำ​โดย [ชาว​กรีก].” เขา​ให้​ข้อ​สังเกต​ว่า “สาเหตุ​ของ​การ​กระทำ​ผิด​ทาง​อาญา​เกิด​จาก​ปัญหา​ทาง​เศรษฐกิจ​และ​สังคม ไม่​ใช่ ‘เชื้อชาติ.’” เขา​โทษ​สื่อ​ต่าง ๆ “เรื่อง​การ​ปลูกฝัง​อย่าง​เป็น​ระบบ​ให้​เกลียด​กลัว​ชาว​ต่าง​ชาติ​และ​ก่อ​ให้​เกิด​การ​นิยม​เชื้อชาติ” โดย​ทำ​ข่าว​อาชญากรรม​แบบ​บิดเบือน.

การ​ขนาน​นาม

บาง​คน​เหยียด​หยาม​คน​ที่​ไม่​เห็น​พ้อง​กับ​ตน​โดย​ตั้ง​ข้อ​สงสัย​เรื่อง​ลักษณะ​เฉพาะ​หรือ​เหตุ​จูง​ใจ​แทน​ที่​จะ​เพ่งเล็ง​ไป​ยัง​ข้อ​เท็จ​จริง. การ​ขนาน​นาม​เป็น​การ​ให้​ชื่อ​เรียก​ขาน​ใน​เชิง​ลบ​ซึ่ง​ง่าย​ต่อ​การ​จด​จำ​ต่อ​บุคคล, กลุ่ม, หรือ​แนว​ความ​คิด. ผู้​ขนาน​นาม​หวัง​ว่า​คำ​เรียก​ขาน​ดัง​กล่าว​จะ​ติด​ตัว​ไป​ตลอด. ถ้า​ผู้​คน​ปฏิเสธ​บุคคล​นั้น​หรือ​แนว​คิด​นั้น​เนื่อง​ด้วย​ชื่อ​เรียก​ขาน​ใน​ทาง​ลบ​แทน​ที่​จะ​ชั่ง​ดู​หลักฐาน​ต่าง ๆ ด้วย​ตัว​เอง ยุทธวิธี​ใน​การ​ขนาน​นาม​ก็​ถือ​ว่า​ได้​ผล.

ยก​ตัว​อย่าง ไม่​กี่​ปี​มา​นี้​ความ​รู้สึก​ที่​รุนแรง​เรื่อง​ลัทธิ​นิกาย​ได้​แผ่​ลาม​ไป​หลาย​ประเทศ​ใน​ยุโรป​และ​ที่​อื่น ๆ. กระแส​เช่น​นี้​ปลุก​เร้า​อารมณ์, สร้าง​ภาพ​ลักษณ์​ของ​การ​เป็น​ศัตรู, และ​ทำ​ให้​ความ​เดียด​ฉันท์​ที่​มี​อยู่​แล้ว​ต่อ​กลุ่ม​ศาสนา​เล็ก ๆ ทวี​ความ​รุนแรง​ยิ่ง​ขึ้น. บ่อย​ครั้ง​คำ​ว่า “ลัทธิ​นิกาย” กลาย​เป็น​คำ​ที่​พูด​ติด​ปาก. มาร์ติน ครีเล ศาสตราจารย์​ชาว​เยอรมัน​ได้​เขียน​ไว้​ใน​ปี 1993 ว่า “คำ ‘ลัทธิ​นิกาย’ เป็น​อีก​คำ​หนึ่ง​ที่​ใช้​แทน ‘คน​นอก​รีต’ และ​ปัจจุบัน คน​นอก​รีต​ใน​เยอรมนี​ก็​เช่น​เดียว​กับ​สมัย​ก่อน​คือ [ถูก​ตัดสิน​ลง​โทษ​ให้​ตาย]—ถ้า​ไม่​โดย​ไฟ​เผา . . . ,ก็​โดย​การ​ทำลาย​ชื่อเสียง, การ​โดด​เดี่ยว​จาก​สังคม​และ​การ​ทำลาย​ทาง​เศรษฐกิจ.”

สถาบัน​เพื่อ​การ​วิเคราะห์​การ​โฆษณา​ชวน​เชื่อ​ให้​ข้อ​สังเกต​ว่า “การ​ขนาน​นาม​เชิง​เหยียด​หยาม​ได้​แสดง​บทบาท​อัน​เต็ม​ไป​ด้วย​พลัง​น่า​กลัว​ใน​ประวัติศาสตร์​ของ​มนุษย์​และ​ใน​พัฒนาการ​ของ​เรา​แต่​ละ​คน. มัน​ได้​ทำลาย​ชื่อเสียง, . . . ส่ง [ผู้​คน] เข้า​คุก, และ​ทำ​ให้​มนุษย์​บ้า​คลั่ง​พอ​ที่​จะ​เข้า​สู่​สงคราม​และ​สังหาร​เพื่อน​มนุษย์​ด้วย​กัน.”

การ​ใช้​เล่ห์​เหลี่ยม​ปลุก​เร้า​อารมณ์

แม้​จะ​ไม่​ถูก​เรื่อง​ที่​เอา​ความ​รู้สึก​มา​ใช้​ยืน​ยัน​ความ​จริง​หรือ​ใช้​หา​เหตุ​ผล​ตาม​หลัก​ตรรกวิทยา แต่​มัน​ก็​มี​บทบาท​สำคัญ​ใน​การ​จูง​ใจ. นัก​ประชาสัมพันธ์​ที่​มี​ประสบการณ์​จะ​คิด​หา​วิธี​ปลุก​เร้า​อารมณ์​ความ​รู้สึก​อย่าง​ช่ำชอง​พอ ๆ กับ​นัก​ดนตรี​ที่​ชำนาญ​ใน​การ​บรรเลง​เปียโน.

ยก​ตัว​อย่าง ความ​กลัว เป็น​อารมณ์​ความ​รู้สึก​อย่าง​หนึ่ง​ที่​อาจ​ทำ​ให้​การ​พิจารณา​ตัดสิน​คลาดเคลื่อน​ได้. และ​ความ​กลัว​อาจ​ถูก​ใช้​เป็น​เครื่อง​มือ​เช่น​เดียว​กับ​ความ​อิจฉา. หนังสือ​พิมพ์​แคนาดา​ชื่อ​เดอะ โกลบ แอนด์ เมล์ ฉบับ 15 กุมภาพันธ์ 1999 รายงาน​เหตุ​การณ์​จาก​มอสโก​ดัง​นี้: “เมื่อ​เด็ก​สาว​สาม​คน​ฆ่า​ตัว​ตาย​ใน​มอสโก​สัปดาห์​ที่​แล้ว สื่อมวลชน​ใน​รัสเซีย​เสนอ​ข่าว​เชิง​ชี้​นำ​ทันที​ว่า​พวก​เขา​เป็น​สาวก​ผู้​คลั่งไคล้​ของ​พวก​พยาน​พระ​ยะโฮวา.” โปรด​สังเกต​คำ​ว่า “คลั่งไคล้.” ตาม​ปกติ ผู้​คน​จะ​กลัว​องค์การ​ศาสนา​ที่​คลั่งไคล้​ซึ่ง​ดู​เหมือน​ยุยง​คน​หนุ่ม​สาว​ให้​ฆ่า​ตัว​ตาย. จริง ๆ แล้ว เด็ก​สาว​ผู้​เคราะห์​ร้าย​เหล่า​นี้​เกี่ยว​ข้อง​กับ​พยาน​พระ​ยะโฮวา​ใน​ทาง​ใด​ทาง​หนึ่ง​ไหม?

หนังสือ​พิมพ์​โกลบ บอก​ต่อ​ไป​ว่า “ตำรวจ​ยอม​รับ​ใน​เวลา​ต่อ​มา​ว่า​เด็ก​สาว​เหล่า​นั้น​ไม่​ได้​เกี่ยว​ข้อง​อะไร​กับ [พยาน​พระ​ยะโฮวา] เลย. แต่​ถึง​ตอน​นั้น โทรทัศน์​ช่อง​หนึ่ง​ใน​มอสโก​ก็​ได้​ออก​ข่าว​โจมตี​ด้วย​เรื่อง​ใหม่​เรียบร้อย​แล้ว โดย​บอก​ผู้​ชม​ว่า พยาน​พระ​ยะโฮวา​ใน​เยอรมนี​สมัย​นาซี​ร่วม​มือ​กับ​อะดอล์ฟ ฮิตเลอร์—ทั้ง ๆ ที่​หลักฐาน​ทาง​ประวัติศาสตร์​เผย​ให้​เห็น​ว่า​พยาน​พระ​ยะโฮวา​หลาย​พัน​คน​เสีย​ชีวิต​ใน​ค่าย​กัก​กัน​ของ​นาซี.” สำหรับ​ความ​คิด​ของ​สาธารณชน​ที่​ได้​รับ​ข้อมูล​ผิด ๆ และ​อาจ​เต็ม​ไป​ด้วย​ความ​หวาด​กลัว​แล้ว พยาน​พระ​ยะโฮวา​จึง​เป็น​ลัทธิ​ฆ่า​ตัว​ตาย​หรือ​ไม่​ก็​ร่วม​มือ​กับ​นาซี!

ความ​เกลียด​ชัง เป็น​ความ​รู้สึก​ที่​รุนแรง​อย่าง​หนึ่ง​ซึ่ง​นัก​โฆษณา​ชวน​เชื่อ​นำ​มา​ใช้. คำ​พูด​ที่​ส่อ​ไป​ใน​ทาง​ลบ​ได้​ผล​เป็น​พิเศษ​ใน​การ​กระตุ้น​ความ​รู้สึก​นี้. ดู​เหมือน​จะ​มี​คำ​พูด​สกปรก​แทบ​ไม่​สิ้น​สุด​ซึ่ง​ส่ง​เสริม​และ​กระตุ้น​ให้​เกลียด​ชัง​เชื้อชาติ, ชาติ​พันธุ์, หรือ​กลุ่ม​ศาสนา​กลุ่ม​ใด​กลุ่ม​หนึ่ง.

นัก​โฆษณา​ชวน​เชื่อ​บาง​คน​ก็​ใช้​ความ​หยิ่ง​ใน​ศักดิ์ศรี เป็น​เครื่อง​มือ. บ่อย​ครั้ง เรา​จะ​รู้สึก​ได้​ถึง​การ​ปลุก​เร้า​ให้​หยิ่ง​ใน​ศักดิ์ศรี​โดย​สังเกต​จาก​วลี​สำคัญ ๆ อย่าง​เช่น “คน​ฉลาด​ย่อม​รู้​ว่า . . . ” หรือ “คน​ที่​มี​การ​ศึกษา​เช่น​คุณ​จะ​ต้อง​ยอม​รับ​ว่า . . . ” มี​การ​ใช้​ความ​กลัว​ว่า​จะ​เป็น​คน​โง่​เป็น​เครื่อง​มือ​ปลุก​เร้า​ใน​เชิง​กลับ​เพื่อ​ให้​หยิ่ง​ใน​ศักดิ์ศรี. ผู้​เชี่ยวชาญ​ใน​การ​จูง​ใจ​ทราบ​เรื่อง​นี้​ดี.

คำ​ขวัญ​และ​สื่อ​ต่าง ๆ

คำ​ขวัญ​เป็น​คำ​กล่าว​ที่​กิน​ความ​หมาย​กว้าง​ซึ่ง​โดย​ทั่ว​ไป​แล้ว​ใช้​เพื่อ​แสดง​ถึง​จุด​ยืน​หรือ​เป้าหมาย. เนื่อง​จาก​มี​ความหมาย​กว้าง จึง​ง่าย​ต่อ​การ​เห็น​พ้อง​ด้วย.

ยก​ตัว​อย่าง ใน​ช่วง​ที่​เกิด​วิกฤตการณ์​หรือ​ความ​ขัด​แย้ง​ระหว่าง​ประเทศ พวก​ปลุกระดม​อาจ​ใช้​คำ​ขวัญ เช่น “ถูก​หรือ​ผิด​ก็​ประเทศ​ของ​เรา,” “ประเทศ​บ้าน​เกิด, ศาสนา​ประจำ​ชาติ, ครอบครัว” หรือ​ไม่​ก็ “เสรีภาพ​หรือ​ความ​ตาย.” แต่​ผู้​คน​ส่วน​ใหญ่​วิเคราะห์​อย่าง​รอบคอบ​ถึง​ประเด็น​อัน​แท้​จริง​ที่​เกี่ยว​ข้อง​กับ​วิกฤตการณ์​หรือ​ความ​ขัด​แย้ง​นั้น​ไหม? หรือ​พวก​เขา​เพียง​แต่​เชื่อ​สิ่ง​ที่​คน​อื่น​บอก?

ใน​การ​เขียน​เกี่ยว​กับ​สงคราม​โลก​ครั้ง​ที่ 1 วินสตัน เชอร์ชิลล์ ให้​ข้อ​สังเกต​ว่า “แค่​สัญญาณ​เดียว​ก็​พอ​เพียง​ที่​จะ​เปลี่ยน​ฝูง​ชน​ชาว​ไร่​ชาว​นา​และ​คน​งาน​ผู้​รัก​สงบ​ให้​เป็น​กองทัพ​ที่​ทรง​อานุภาพ​ซึ่ง​พร้อม​จะ​ทำลาย​กัน​และ​กัน​เป็น​เสี่ยง ๆ.” เขา​ให้​ข้อ​สังเกต​อีก​ว่า เมื่อ​บอก​ให้​ทำ​อะไร ผู้​คน​ส่วน​ใหญ่​จะ​ตอบ​สนอง​โดย​ไม่​ยั้ง​คิด.

นัก​โฆษณา​ชวน​เชื่อ​ยัง​มี​สื่อ​สัญญาณ​อีก​มาก​มาย​หลาย​หลาก​ซึ่ง​ช่วย​ถ่ายทอด​ข่าวสาร​ของ​พวก​เขา อย่าง​เช่น การ​ยิง​สลุต 21 นัด, การ​สวน​สนาม, การ​ใช้​ธง. อาจ​มี​การ​ใช้​ความ​รัก​ต่อ​บิดา​มารดา​เป็น​เครื่อง​มือ​อีก​ด้วย. ฉะนั้น คำ​พูด​อย่าง​เช่น ประเทศ​บ้าน​เกิด, มาตุภูมิ, หรือ​ศาสนา​ประจำ​ชาติ จึง​เป็น​เครื่อง​มือ​ทรง​คุณค่า​ที่​นัก​จูง​ใจ​ผู้​ฉลาด​นำ​มา​ใช้.

ดัง​นั้น ศิลปะ​แห่ง​การ​โฆษณา​ชวน​เชื่อ​ที่​แฝง​ด้วย​เล่ห์​เหลี่ยม​อาจ​บดบัง​ความ​คิด, ทำ​ให้​การ​คิด​และ​การ​สังเกต​เข้าใจ​ผิด​เพี้ยน​ไป, และ​โน้ม​น้าว​แต่​ละ​คน​ให้​ทำ​อะไร​ตาม​กัน​ทั้ง​กลุ่ม. คุณ​จะ​ป้องกัน​ตัว​เอง​อย่าง​ไร?

[คำ​โปรย​หน้า 8]

ศิลปะ​แห่ง​การ​โฆษณา​ชวน​เชื่อ​ที่​แฝง​ด้วย​เล่ห์​เหลี่ยม​อาจ​บดบัง​ความ​คิด​และ​ทำ​ให้​ความ​คิด​ผิด​เพี้ยน​ไป

[กรอบ/ภาพ​หน้า 7]

งาน​ของ​พยาน​พระ​ยะโฮวา​เป็น​การ​โฆษณา​ชวน​เชื่อ​ไหม?

พวก​ผู้​ต่อ​ต้าน​บาง​คน​กล่าวหา​พยาน​พระ​ยะโฮวา​ว่า​แพร่​คำ​โฆษณา​ชวน​เชื่อ​ของ​ลัทธิ​ไซ​ออน บาง​คน​ก็​กล่าวหา​ว่า​พวก​เขา​ส่ง​เสริม​ลัทธิ​คอมมิวนิสต์. อีก​ทั้ง​มี​คน​อื่น ๆ อีก​ที่​อ้าง​ว่า​งาน​ของ​พยาน​พระ​ยะโฮวา​ส่ง​เสริม​อุดมคติ​และ​ผล​ประโยชน์​ของ “จักรวรรดิ​นิยม​อเมริกัน.” และ​มี​บาง​คน​ยืน​ยัน​ว่า​พยาน​ฯ เป็น​พวก​อนาธิปไตย ก่อ​ความ​วุ่นวาย​โดย​มี​จุด​มุ่ง​หมาย​ที่​จะ​เปลี่ยน​แปลง​สังคม, เศรษฐกิจ, การ​เมือง, หรือ​กฎ​ระเบียบ​ต่าง ๆ. ประจักษ์​ชัด​ว่า​คำ​กล่าวหา​ที่​ขัด​แย้ง​กัน​เหล่า​นี้​ไม่​เป็น​ความ​จริง​เลย.

ความ​จริง​ที่​ไม่​มี​อะไร​แอบ​แฝง​ก็​คือ พยาน​พระ​ยะโฮวา​ไม่​ได้​เป็น​ตาม​คำ​กล่าวหา​ข้าง​ต้น​สัก​ข้อ​เดียว. งาน​ของ​พยาน​พระ​ยะโฮวา​ดำเนิน​ไป​ภาย​ใต้​การ​เชื่อ​ฟัง​ด้วย​ความ​ซื่อ​สัตย์​ต่อ​คำ​สั่ง​ของ​พระ​เยซู​คริสต์​ที่​ให้​แก่​เหล่า​สาวก​ของ​พระองค์​ที่​ว่า “เจ้า​ทั้ง​หลาย​จะ​เป็น​พยาน​ฝ่าย​เรา . . . จน​ถึง​ที่​สุด​ปลาย​แผ่นดิน​โลก.” (กิจการ 1:8, ล.ม.) งาน​ของ​พวก​เขา​มุ่ง​เฉพาะ​การ​ประกาศ​ข่าว​ดี​เรื่อง​ราชอาณาจักร​ฝ่าย​สวรรค์—ซึ่ง​เป็น​เครื่อง​มือ​ของ​พระเจ้า​ใน​การ​นำ​สันติ​สุข​มา​สู่​ทั่ว​ทั้ง​แผ่นดิน​โลก.—มัดธาย 6:10; 24:14.

ผู้​เฝ้า​สังเกต​พยาน​พระ​ยะโฮวา​ไม่​เคย​พบ​หลักฐาน​เลย​ว่า​คริสเตียน​กลุ่ม​นี้​เป็น​พวก​ที่​บ่อน​ทำลาย​ความ​สงบ​เรียบร้อย​ไม่​ว่า​จะ​อยู่​ใน​ดินแดน​ใด​ก็​ตาม.

นัก​หนังสือ​พิมพ์, ผู้​พิพากษา, และ​คน​อื่น​อีก​หลาย​คน​ได้​กล่าวขวัญ​ถึง​ประโยชน์​ต่าง ๆ ที่​พยาน​พระ​ยะโฮวา​ได้​ให้​แก่​ชุมชน​ที่​พวก​เขา​อาศัย​อยู่. ขอ​พิจารณา​บาง​ตัว​อย่าง. หลัง​จาก​เข้า​ร่วม​การ​ประชุม​ภาค​ของ​พยาน​พระ​ยะโฮวา นัก​ข่าว​คน​หนึ่ง​จาก​ยุโรป​ตอน​ใต้​ให้​ความ​เห็น​ว่า “คน​เหล่า​นี้​เป็น​กลุ่ม​ชน​ที่​มี​สาย​สัมพันธ์​ใน​ครอบครัว​เหนียวแน่น พวก​เขา​ได้​รับ​การ​สอน​ให้​รัก​และ​ปฏิบัติ​ตาม​สติ​รู้สึก​ผิด​ชอบ​ของ​ตน เพื่อ​จะ​ไม่​เป็น​พิษ​เป็น​ภัย​ต่อ​คน​อื่น.”

นัก​หนังสือ​พิมพ์​อีก​คน​หนึ่ง​ซึ่ง​แต่​ก่อน​มี​ทัศนะ​ใน​แง่​ลบ​ต่อ​พยาน​ฯ ได้​กล่าว​ว่า “พวก​เขา​เป็น​แบบ​อย่าง​ใน​การ​ดำเนิน​ชีวิต. พวก​เขา​ไม่​ละเมิด​มาตรฐาน​ด้าน​ศีลธรรม​และ​ความ​ถูก​ต้อง.” นัก​รัฐศาสตร์​คน​หนึ่ง​พูด​คล้าย​กัน​เกี่ยว​กับ​พวก​พยาน​ฯ ดัง​นี้: “พวก​เขา​ปฏิบัติ​ต่อ​คน​อื่น​ด้วย​ความ​กรุณา, ความ​รัก, และ​ความ​สุภาพ​อ่อนโยน​อย่าง​ลึกซึ้ง.”

พยาน​พระ​ยะโฮวา​สอน​ว่า การ​ยอม​อยู่​ใต้​ผู้​มี​อำนาจ​เป็น​สิ่ง​ถูก​ต้อง. ใน​ฐานะ​พลเมือง​ที่​เคารพ​กฎหมาย พวก​เขา​ติด​ตาม​มาตรฐาน​ของ​คัมภีร์​ไบเบิล​เรื่อง​ความ​สุจริต, ความ​สัตย์​จริง, และ​ความ​สะอาด. พวก​เขา​สร้าง​ศีลธรรม​ที่​ดี​ใน​ครอบครัว​ของ​ตน​เอง และ​ช่วย​คน​อื่น​ให้​เรียน​รู้​วิธี​ที่​พวก​เขา​สามารถ​ทำ​ได้​เช่น​กัน. พวก​เขา​อยู่​อย่าง​สันติ​กับ​ทุก​คน ไม่​เข้า​ไป​ยุ่ง​เกี่ยว​กับ​การ​เดิน​ขบวน​หรือ​การ​ปฏิวัติ​ทาง​การ​เมือง​ที่​สร้าง​ความ​วุ่นวาย. พยาน​พระ​ยะโฮวา​พยายาม​จะ​เป็น​แบบ​อย่าง​ใน​การ​เชื่อ​ฟัง​กฎหมาย​ของ​ผู้​มี​อำนาจ​สูง​กว่า​ที่​เป็น​มนุษย์ ขณะ​ที่​พวก​เขา​รอ​คอย​ด้วย​ความ​อด​ทน​คราว​เมื่อ​ผู้​ทรง​ไว้​ซึ่ง​อำนาจ​สูง​สุด กล่าว​คือ พระ​ยะโฮวา​องค์​บรม​มหิศร จะ​ฟื้นฟู​สันติ​สุข​สมบูรณ์​แบบ​และ​การ​ปกครอง​อัน​ชอบธรรม​ให้​กับ​แผ่นดิน​โลก​นี้.

ใน​เวลา​เดียว​กัน งาน​ของ​พวก​พยาน​ฯ คือ​การ​ให้​การ​ศึกษา. โดย​อาศัย​คัมภีร์​ไบเบิล​เป็น​หลัก พวก​เขา​สอน​ผู้​คน​ทั่ว​โลก​ให้​หา​เหตุ​ผล​เกี่ยว​กับ​หลักการ​ของ​คัมภีร์​ไบเบิล และ​โดย​วิธี​นี้​จึง​เป็น​การ​พัฒนา​มาตรฐาน​ที่​ถูก​ต้อง​เรื่อง​ความ​ประพฤติ​และ​ศีลธรรม​อัน​ดี​งาม. พวก​เขา​ส่ง​เสริม​ค่า​นิยม​ต่าง ๆ ที่​ทำ​ให้​ชีวิต​ครอบครัว​ดี​ขึ้น​และ​ช่วย​เยาวชน​ให้​รับมือ​กับ​ข้อ​ท้าทาย​ที่​แต่​ละ​คน​เผชิญ. พวก​เขา​ยัง​ช่วย​ผู้​คน​ให้​มี​ความ​เข้มแข็ง​ใน​การ​เอา​ชนะ​นิสัย​ที่​ให้​โทษ​และ​พัฒนา​ความ​สามารถ​ใน​การ​เข้า​กัน​ได้​ดี​กับ​ผู้​อื่น. งาน​ดัง​กล่าว​คง​ไม่​สม​ควร​ที่​จะ​เรียก​ว่า “การ​โฆษณา​ชวน​เชื่อ.” ดัง​สารานุกรม เดอะ เวิลด์ บุ๊ก กล่าว ใน​บรรยากาศ​ที่​มี​การ​แสดง​ความ​คิด​ได้​อย่าง​อิสระ​เสรี “การ​โฆษณา​ชวน​เชื่อ​ต่าง​จาก​การ​ให้​การ​ศึกษา.”

[รูปภาพ]

สิ่ง​พิมพ์​ของ​พยาน​พระ​ยะโฮวา​ส่ง​เสริม​ค่า​นิยม​ของ​ครอบครัว​และ​มาตรฐาน​ทาง​ศีลธรรม​อัน​สูง​ส่ง

[ภาพ​หน้า 5]

การ​โฆษณา​ชวน​เชื่อ​เพื่อ​ส่ง​เสริม​สงคราม​และ​การ​สูบ​บุหรี่​มี​ส่วน​ทำ​ให้​หลาย​คน​เสีย​ชีวิต