เกลือ—ของที่มีคุณค่า
เกลือ—ของที่มีคุณค่า
พระเยซูตรัสแก่เหล่าสาวกว่า “ท่านทั้งหลายเป็นเกลือแห่งแผ่นดินโลก.” (มัดธาย 5:13) ชาวอาหรับมีสำนวนที่ว่า “มีเกลือระหว่างเรา” และชาวเปอร์เซียกล่าวถึงบางคนว่า “ไม่ซื่อต่อเกลือ” (ไม่ภักดีหรือไม่สำนึกบุญคุณ). เนื่องจากเกลือมีคุณสมบัติในการถนอมรักษา คำ “เกลือ” จึงแฝงด้วยความหมายว่าล้ำค่าและมีเกียรติทั้งในภาษาโบราณและในภาษาสมัยใหม่.
เกลือยังเป็นสัญลักษณ์ของความมั่นคงถาวรอีกด้วย. ด้วยเหตุนี้ สัญญาไมตรีที่คงทนถาวรในคัมภีร์ไบเบิลจึงถูกเรียกว่า “พันธสัญญาเกลือ” โดยคู่สัญญามักจะรับประทานอาหารร่วมกัน พร้อมกับกินเกลือ เพื่อยืนยันคำสัญญา. (อาฤธโม 18:19, ฉบับแปลใหม่) ในพระบัญญัติของโมเซ เครื่องบูชาที่ถวายบนแท่นต้องใส่เกลือ ซึ่งไม่ต้องสงสัยว่าสิ่งนี้ย่อมหมายถึงเสรีภาพพ้นจากความเสื่อมเสียหรือความเน่าเปื่อย.
ข้อเท็จจริงที่น่าสนใจทางประวัติศาสตร์
ตลอดประวัติศาสตร์ เกลือ (โซเดียมคลอไรด์) เป็นสิ่งที่มีค่ามากจนถึงกับมีการทำสงครามกันก็เพราะเกลือ. สาเหตุหนึ่งที่ทำให้เกิดการปฏิวัติฝรั่งเศสก็เพราะพระเจ้าหลุยส์ที่ 16 เรียกเก็บภาษีเกลือสูงเกินไป. มีการใช้เกลือเป็นสิ่งแลกเปลี่ยนด้วย. พ่อค้าชาวมัวร์แลกเกลือกับทองคำในน้ำหนักที่เท่ากัน และชนเผ่าแอฟริกากลางบางเผ่าใช้แผ่นเกลือหินเป็นเงินตรา. คำภาษาอังกฤษ “salary” (เงินเดือน, ค่าจ้าง) มาจากคำภาษาลาติน salarium (จากคำ sal แปลว่าเกลือ) หมายถึงเงินค่าจ้างของทหารโรมันยุคแรก ซึ่งส่วนหนึ่งเป็นเกลือ. ชาวกรีกใช้เกลือซื้อทาส ซึ่งทำให้เกิดสำนวนที่ว่า “ไม่คุ้มค่าเกลือ.”
ในยุคกลาง เกิดมีการถือโชคลางบางอย่างเกี่ยวกับเกลือ. การทำเกลือหกถือกันว่าเป็นลางร้าย. ตัวอย่างเช่น ในภาพเขียน “พระกระยาหารมื้อสุดท้าย” ของเลโอนาร์โด ดา วินชี มีการวาดให้ที่ใส่เกลือคว่ำอยู่ข้างหน้ายูดาอิศการิโอด. ในอีกด้านหนึ่ง จนกระทั่งถึงศตวรรษที่ 18 การนั่งอยู่เหนือหรือใต้ตำแหน่งของที่ใส่เกลือบนโต๊ะอาหารแสดงถึงฐานะทางสังคมของผู้นั้น ผู้ที่มีฐานะสูงจะได้นั่งเหนือที่ใส่เกลือ หรือใกล้หัวโต๊ะ.
มนุษย์เรียนรู้วิธีสกัดเกลือออกจากน้ำเกลือธรรมชาติ, น้ำทะเล, และเกลือหินมาตั้งแต่สมัยโบราณ. ตำรายาของชาวจีนโบราณพรรณนาเกลือชนิดต่าง ๆ มากกว่า 40 ชนิดและอธิบายเกี่ยวกับวิธีสกัดเกลือสองวิธีซึ่งคล้ายกันกับวิธีที่ใช้กันอยู่ในปัจจุบันอย่างไม่น่าเชื่อ. ยกตัวอย่าง มีการใช้พลังงานแสงอาทิตย์เพื่อสกัดเกลือจากน้ำทะเลในนาเกลือที่ใหญ่ที่สุดในโลก ซึ่งอยู่ที่บริเวณชายฝั่งบาเอีย เซบาสเตียน บิสกาอีโน ในรัฐบาฮากาลิฟอร์เนียซูร์ ประเทศเม็กซิโก.
น่าสนใจ สารานุกรมบริแทนนิกา กล่าวว่า มีการกะประมาณว่า ถ้ามหาสมุทรทุกแห่งในโลกแห้งไป “จะมีเกลือหินอย่างน้อย 19 ล้านลูกบาศก์กิโลเมตร หรือประมาณ 14.5 เท่าของปริมาตรผืนแผ่นดินทวีปยุโรปซึ่งอยู่เหนือระดับน้ำขึ้นเต็มที่.” และทะเลเดดซีก็มีความเค็มมากกว่ามหาสมุทรประมาณเก้าเท่า!
ประโยชน์ของเกลือในปัจจุบัน
ปัจจุบัน เกลือยังคงเป็นของที่มีคุณค่า โดยใช้ในการปรุงอาหาร, ใช้ถนอมอาหารประเภทเนื้อสัตว์, และใช้ในการผลิตสบู่และแก้ว และอื่น ๆ อีกมาก. แต่ที่น่าสนใจเป็นพิเศษคือประโยชน์ในวงการสาธารณสุข. ตัวอย่างเช่น ในหลายประเทศ มีการเสริมไอโอดีนในเกลือเพื่อต่อสู้กับการขาดไอโอดีนประจำถิ่น ซึ่งมีอาการคือคอพอก (ต่อมไทรอยด์โต) และในรายที่อาการรุนแรงก็จะเป็นปัญญาอ่อน. นอกจากนั้น ในบางประเทศมีการเสริมฟลูออไรด์ในเกลือเพื่อป้องกันฟันผุ.
แม้ว่าเกลือเป็นสิ่งสำคัญต่อการมีสุขภาพดี คือควบคุมปริมาตรและความดันเลือด แต่จะว่าอย่างไรกับการโต้แย้งกันเรื่องการบริโภคเกลือกับโรคความดันโลหิตสูง? แพทย์มักจำกัดการบริโภคเกลือและโซเดียมในผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูง. ประมาณหนึ่งในสามถึงครึ่งหนึ่งของผู้ที่เป็นโรคความดันโลหิตสูงมีอาการไวต่อเกลือ. ในกรณีนี้ การลดการบริโภคเกลือปรากฏว่าช่วยลดความดันโลหิตลงได้.
แน่นอนว่า เกลือทำให้การรับประทานอาหารอร่อยขึ้น ดังที่โยบกล่าวไว้โดยถามว่า “อาหารซึ่งจืดไม่มีเกลือเจือจะกินได้หรือ?” (โยบ 6:6) เราขอบพระคุณพระผู้สร้างของเราได้อย่างแท้จริง “ผู้ทรงประทานสิ่งสารพัตรให้แก่เราอย่างบริบูรณ์เพื่อจะให้เราใช้ด้วยความปีติยินดี” รวมทั้งเกลือ ซึ่งเป็นของที่มีคุณค่า.—1 ติโมเธียว 6:17.
[ภาพหน้า 15]
ส่วนหนึ่งของเกลือหลากหลายชนิด (ตามเข็มนาฬิกาจากบน): (1) เกลือสมุทรอะลาเออา ฮาวาย; (2) เฟลอร์เดอเซล ฝรั่งเศส; (3) เกลือสมุทรธรรมชาติ; (4) เซลกรี (เกลือสีเทา) ฝรั่งเศส; (5) เกลือสมุทร หยาบ; (6) เกลือป่นสีดำ อินเดีย