ข้ามไปยังเนื้อหา

ข้ามไปยังสารบัญ

ฉันควรทำศัลยกรรมเสริมสวยไหม?

ฉันควรทำศัลยกรรมเสริมสวยไหม?

หนุ่ม​สาว​ถาม​ว่า . . .

ฉัน​ควร​ทำ​ศัลยกรรม​เสริม​สวย​ไหม?

“ก่อน​ที่​ดิฉัน​จะ​ผ่าตัด​จมูก ดิฉัน​ต้อง​ทน​กับ​การ​กระเซ้า​เย้าแหย่​มาก​มาย. ดิฉัน​ไม่​ต้องการ​จมูก​ที่​สวย​เป็น​พิเศษ เอา​แค่​เหมาะ​กับ​ดิฉัน​ก็​พอ​แล้ว. ดิฉัน​พอ​ใจ​ผล​การ​ผ่าตัด​มาก และ​ถ้า​จำเป็น​ดิฉัน​ก็​ยินดี​จะ​ทำ​ใหม่​อีก​ครั้ง.”—เอเลนี. *

“ทำไม​ผม​ต้อง​คล้อย​ตาม​แนว​คิด​ที่​ถือ​ว่า​เป็น​มาตรฐาน​ความ​สวย​ความ​งาม​ด้วย? ถ้า​ผม​ทำ​ศัลยกรรม​เพื่อ​แก้ไข​ส่วน​ต่าง ๆ ของ​ร่าง​กาย ผม​คง​จะ​รู้สึก​เหมือน​ตัว​เอง​เป็น​ธนบัตร​ปลอม. ไม่​ใช่​ของ​จริง.”—มัททีอัส.

“ทุก​คน​ต้อง​ตัดสิน​ใจ​ด้วย​ตัว​เอง. เป็น​เรื่อง​ยาก​มาก​ที่​คน​อื่น​จะ​ตัดสิน​แทน.”—มานูเอลา.

“ใคร​ก็​ตาม​ที่​สวย​กว่า​ฉัน​คง​ได้​แต่ง​หน้า​มา​แล้ว.” ใน​เยอรมนี มี​การ​ใช้​คำ​พูด​ติด​ตลก​แบบ​นี้​มา​นาน​แล้ว​เพื่อ​เป็น​การ​ปลอบ​ใจ​คน​ที่​กังวล​ว่า​หน้า​ตา​ของ​ตน​ยัง​ไม่​ถึง​ขั้น​งาม​เลิศ. แต่​สำหรับ​บาง​ประเทศ​ใน​ปัจจุบัน คำ​พูด​นี้​น่า​จะ​เปลี่ยน​เป็น “ใคร​ก็​ตาม​ที่​สวย​กว่า​ฉัน​คง​จะ​ทำ​ศัลยกรรม​มา​แล้ว.” จริง​ที​เดียว ศัลยกรรม​เสริม​สวย​กำลัง​กลาย​เป็น​เรื่อง​ธรรมดา.

หนังสือ​พิมพ์​สวิส​ชื่อ​นอยเอ ซือร์เคอร์ ไซทุง รายงาน​ว่า “ยุค​ที่​ศัลยกรรม​เสริม​สวย​ถูก​จำกัด​ไว้​เฉพาะ​คน​รวย ๆ นั้น​ผ่าน​ไป​แล้ว มี​แนว​โน้ม​สอง​อย่าง​ที่​เกิด​ขึ้น: ผู้​ชาย​มาก​ขึ้น​เรื่อย ๆ กำลัง​ไป​หา​ศัลยแพทย์​เสริม​สวย . . . และ​ลูก​ค้า​ที่​เป็น​ผู้​หญิง​ก็​มี​อายุ​น้อย​กว่า​เมื่อ​ก่อน.” ตาม​การ​สำรวจ​ครั้ง​หนึ่ง​ใน​เยอรมนี เกือบ 20 เปอร์เซ็นต์​ของ​คน​ที่​ถูก​สอบ​ถาม​ซึ่ง​มี​อายุ​ระหว่าง 14 ถึง 29 ปี เคย​ทำ​ศัลยกรรม​เสริม​สวย, กำลัง​วาง​แผน​จะ​ทำ, หรือ​อย่าง​น้อย​ก็​เคย​คิด​ถึง​เรื่อง​นี้. * บาง​ที​เพื่อน, เพื่อน​นัก​เรียน, หรือ​ญาติ​บาง​คน​ของ​คุณ​อาจ​เคย​ทำ​ศัลยกรรม​เสริม​สวย​เพื่อ​ปรับ​แต่ง​รูป​ร่าง​หน้า​ตา​ของ​ตน​มา​แล้ว.

แล้ว​คุณ​ล่ะ? คุณ​เคย​คิด​ถึง​การ​เสริม​ความ​งาม​โดย​การ​ผ่าตัด​ไหม? คุณ​รู้สึก​ว่า​ตัว​เอง​หู​กาง​ไป, หน้า​อก​ใหญ่​หรือ​เล็ก​เกิน​ไป, หน้า​ท้อง​หรือ​ต้น​ขา​ใหญ่​เกิน​ไป, หรือ​มี​ดั้ง​จมูก​ไม่​สวย​ไหม? ถ้า​เช่น​นั้น ก็​ไม่​ได้​มี​แต่​คุณ​คน​เดียว​ที่​เป็น​ทุกข์​ใจ​ด้วย​ความ​รู้สึก​เช่น​นี้. เด็ก​สาว​ชั้น​มัธยม​กลุ่ม​หนึ่ง​ซึ่ง​เขียน​บทความ​ใน​หนังสือ​พิมพ์​เยอรมัน กล่าว​ว่า “เด็ก​สาว​รุ่น​ราว​คราว​เดียว​กับ​พวก​หนู​แทบ​ทุก​คน​มัก​จะ​รู้สึก​ไม่​พอ​ใจ​รูป​ร่าง​ของ​ตน​เอง​เป็น​พัก ๆ.” ความ​ปรารถนา​ที่​จะ​เป็น​ที่​ดึงดูด​ใจ​และ​เป็น​ที่​ชอบ​พอ​นั้น​เป็น​เรื่อง​ธรรมดา. แต่​ศัลยกรรม​เป็น​ทาง​แก้​ไหม?

ทาง​แก้​สำหรับ​ปัญหา​ของ​คุณ​หรือ?

ลอง​คิด​ถึง​คน​หนุ่ม​สาว​ที่​คุณ​รู้​จัก. คุณ​จะ​แปลก​ใจ​ไหม​ที่​รู้​ว่า​หลาย​คน​ไม่​พอ​ใจ​รูป​ร่าง​หน้า​ตา​ของ​ตน บาง​ที​แม้​แต่​คน​ที่​คุณ​คิด​ว่า​เขา​ก็​มี​หน้า​ตา​ดี​อยู่​แล้ว​ด้วย​ซ้ำ? แต่​นั่น​เป็น​ไป​ได้​มาก​ที​เดียว. คำ​ถาม​คือ คุณ​คิด​ว่า​คน​เหล่า​นั้น​ทุก​คน​ควร​ทำ​ศัลยกรรม​ตกแต่ง​ไหม? หรือ​คุณ​คิด​ว่า​จะ​ดี​กว่า​มาก​ถ้า​พวก​เขา​เรียน​ที่​จะ​พอ​ใจ​ใน​รูป​ร่าง​หน้า​ตา​ที่​ดี​ของ​ตน? หลักการ​เดียว​กัน​นี้​จะ​ใช้​กับ​คุณ​ได้​ไหม?

ดัง​ที่​เห็น​ได้​จาก​คำ​กล่าว​ของ​เอเลนี ศัลยกรรม​เสริม​สวย​อาจ​ลด​การ​เยาะเย้ย​และ​การ​ล้อ​เล่น​ได้​ใน​บาง​กรณี. ใน​อีก​ด้าน​หนึ่ง ศัลยกรรม​เสริม​สวย​ไม่​ใช่​วิธี​ที่​แก้​ปัญหา​ได้​สารพัด. ที่​แน่ ๆ ศัลยกรรม​ประเภท​นี้​ไม่​สามารถ​แทน​ที่​รูป​แบบ​ชีวิต​ที่​บำรุง​สุขภาพ ซึ่ง​ช่วย​ให้​รูป​ร่าง​หน้า​ตา​ของ​คน​เรา​ดู​ดี​ขึ้น​อย่าง​มาก. และ​แม้​ว่า​ศัลยแพทย์​อาจ​จะ​เปลี่ยน​แปลง​หน้า​ตา​ของ​คุณ​ได้ แต่​เขา​ไม่​สามารถ​เปลี่ยน​บุคลิก​ของ​คุณ ทั้ง​ไม่​อาจ​ขจัด​ความ​กังวล​ของ​คุณ​หรือ​ทำ​ให้​คุณ​มี​ความ​นับถือ​ตัว​เอง​เพิ่ม​ขึ้น​ได้.

ขอ​จำ​ไว้​ด้วย​ว่า คลินิก​บาง​แห่ง​หรือ​แพทย์​บาง​คน​อวด​อ้าง​ใน​สิ่ง​ที่​พวก​เขา​ทำ​ไม่​ได้. ที่​จริง อาจ​ดู​เหมือน​พวก​เขา​สัญญา​ว่า​คุณ​จะ​มี​ความ​สุข. แต่​จริง ๆ แล้ว​พวก​เขา​อาจ​สนใจ​เงิน​ของ​คุณ​มาก​กว่า​การ​ทำ​ให้​คุณ​มี​ความ​สุข. น่า​เศร้า มี​ศัลยแพทย์​บาง​คน​ที่​ไร้​จรรยา​ซึ่ง​ทำ​การ​ผ่าตัด​ทั้ง ๆ ที่​ไม่​จำเป็น, มี​โอกาส​ประสบ​ความ​สำเร็จ​น้อย, หรือ​เสี่ยง​อันตราย ตราบ​ใด​ที่​มี​คน​จ่าย​เงิน​ให้.

นอก​จาก​นั้น มี​ความ​เป็น​ห่วง​กังวล​ต่าง ๆ ที่​ต้อง​คำนึง​ถึง​ใน​ระยะ​ยาว​ด้วย. ตัว​อย่าง​เช่น สิ่ง​ที่​ดู​น่า​เกลียด​เมื่อ​คุณ​อายุ 16 ปี อาจ​เปลี่ยน​ไป​มาก​เมื่อ​คุณ​อายุ 21 ปี. ศัลยแพทย์​เสริม​ความ​งาม​ชื่อ​นาย​แพทย์​อูร์ส เบิช กล่าว​ว่า “โดย​ทั่ว​ไป​มี​กฎ​ว่า​ไม่​ควร​ทำ​ศัลยกรรม​เสริม​สวย​ให้​วัยรุ่น. รูป​ร่าง​ของ​วัยรุ่น​และ​ทัศนะ​ต่อ​ร่าง​กาย​ของ​เขา​เอง​จะ​เปลี่ยน​ไป​ใน​วัย​นี้.” นอก​จาก​นั้น หนุ่ม​สาว​มี​โอกาส​จะ​ต้อง​เข้า​รับ​การ​ผ่าตัด​แก้ไข​อีก. และ​เมื่อ​ร่าง​กาย​คุณ​เติบโต​ขึ้น แผล​เป็น​จาก​การ​ผ่าตัด​ก็​อาจ​ใหญ่​ขึ้น​ด้วย.

คิด​ถึง​ผล​ได้​ผล​เสีย

คัมภีร์​ไบเบิล​แนะ​นำ​ให้​เรา​คิด​ถึง​ผล​ได้​ผล​เสีย​ก่อน​ที่​จะ​เริ่ม​โครงการ​สำคัญ. (ลูกา 14:28) สำหรับ​หนุ่ม​สาว​ส่วน​ใหญ่ ศัลยกรรม​เสริม​สวย​เป็น​สิ่ง​ที่​ไกล​เกิน​เอื้อม​เนื่อง​จาก​มี​ค่า​ใช้​จ่าย​สูง. และ​ค่า​ใช้​จ่าย​นั้น​อาจ​ไม่​รวม​ถึง​การ​ตรวจ​รักษา​ใน​ภาย​หลัง หรือ​การ​แก้ไข​ซึ่ง​อาจ​จำเป็น​ต้อง​ทำ.

มี​ผู้​คน​จำนวน​หนึ่ง​ซึ่ง​จ่าย​ค่า​ทำ​ศัลยกรรม​ไม่​ใช่​ด้วย​เงิน​เท่า​นั้น แต่​ยัง​ต้อง​จ่าย​ด้วย​สุขภาพ​ของ​ตน. ตาม​รายงาน​ของ​สมาคม​ศัลยกรรม​ตกแต่ง​เพื่อ​ความ​งาม​แห่ง​อเมริกา ความ​เสี่ยง​ต่อ​สุขภาพ​รวม​ไป​ถึง​การ​บวม​ระยะ​หนึ่ง, แผล​เป็น​ถาวร, การ​สูญ​เสีย​ความ​รู้สึก​และ​ความ​สามารถ​ใน​การ​ให้​นม​ลูก, และ​การ​เสีย​เลือด​อย่าง​มาก. ตัว​อย่าง​เช่น อันนา​ซึ่ง​เกือบ​เสีย​ชีวิต​ระหว่าง​การ​ดูด​ไขมัน. เธอ​โอด​ครวญ​ว่า “ตอน​นี้​ดิฉัน​มี​รอย​แผล​เป็น​ที่​น่า​เกลียด​และ​มี​รอย​บุ๋ม​ที่​หน้า​ท้อง.” เกี่ยว​กับ​การ​ผ่าตัด​ดูด​ไขมัน หนังสือ​พิมพ์​เยอรมัน​ฉบับ​หนึ่ง​กล่าว​ว่า “รายงาน​เกี่ยว​กับ​อาการ​แทรก​ซ้อน​ที่​รุนแรง แม้​กระทั่ง​การ​เสีย​ชีวิต กำลัง​มี​มาก​ขึ้น.” จดหมาย​ข่าว​ด้าน​สุขภาพ​ชื่อ​อาโพเทเคิน อุมเชา กล่าว​ดัง​นี้ อย่า​ลืม​ว่า “ศัลยกรรม​ก็​ยัง​คง​เป็น​ศัลยกรรม คือ​มี​ความ​เสี่ยง​ทุก​อย่าง.” ดัง​นั้น จง​ประเมิน​ความ​เสี่ยง​อย่าง​รอบคอบ​ก่อน​ที่​คุณ​จะ​ตัดสิน​ใจ​ผ่าตัด โดย​เฉพาะ​อย่าง​ยิ่ง​การ​ผ่าตัด​ที่​ไม่​จำเป็น​ทาง​เวชศาสตร์.

คุณ​อาจ​ถาม​ตัว​เอง​ด้วย​ว่า ‘คน​อื่น​จะ​คิด​ว่า​ฉัน​เป็น​คน​ประเภท​ใด? เขา​จะ​มอง​ว่า​รูป​ร่าง​หน้า​ตา​เป็น​สิ่ง​สำคัญ​ที่​สุด​สำหรับ​ฉัน​ไหม? สิ่ง​ที่​ฉัน​เลือก​จะ​ส่ง​ผล​กระทบ​ต่อ​เพื่อน ๆ หรือ​น้อง ๆ ของ​ฉัน​อย่าง​ไร?’ *

แรง​จูง​ใจ​ของ​คุณ

แรง​จูง​ใจ​ของ​คุณ​ก็​สม​ควร​ได้​รับ​การ​พิจารณา​อย่าง​จริงจัง​ด้วย. และ​อาจ​ไม่​ใช่​เรื่อง​ง่าย​ที่​จะ​เข้าใจ​แรง​จูง​ใจ​นั้น​อย่าง​เต็ม​ที่. ตัว​อย่าง​เช่น คุณ​อาจ​อยาก​ถาม​ตัว​เอง​ว่า ‘ฉัน​อยาก​ให้​คน​อื่น​เลิก​ล้อ​เล่น​เกี่ยว​กับ​สิ่ง​ที่​ดู​น่า​เกลียด​ใน​ตัว​ฉัน​ไหม? หรือ​ความ​ทะนง​ของ​ฉัน​มี​ส่วน​เกี่ยว​ข้อง​ด้วย? การ​ที่​ฉัน​ต้องการ​จะ​เปลี่ยน​รูป​ร่าง​หน้า​ตา​นั้น​เป็น​ผล​จาก​ความ​กดดัน​ของ​คน​รุ่น​เดียว​กัน, การ​โฆษณา​ที่​น่า​ดึงดูด​ใจ, หรือ​ดารา​ใน​วงการ​บันเทิง​บาง​คน​ไหม? ฉัน​พยายาม​จะ​บรรลุ​มาตรฐาน​ความ​งาม​สุด​ยอด​ซึ่ง​สื่อ​ต่าง ๆ ใน​ปัจจุบัน​พยายาม​จะ​ส่ง​เสริม​อย่าง​หนัก​ไหม?’

บาง​คน​คิด​ว่า​การ​ทำ​ให้​รูป​ร่าง​หน้า​ตา​ดี​ขึ้น​อาจ​ทำ​ให้​มี​โอกาส​เพิ่ม​ขึ้น​ที่​จะ​พบ​คู่​ครอง​หรือ​ได้​งาน​อาชีพ​ที่​ดี. แต่​อัน​ที่​จริง คน​ที่​แต่งงาน​แล้ว​ทุก​คน​ซึ่ง​คุณ​รู้​จัก​มี​รูป​ร่าง​หน้า​ตา​ดี​ไหม? แล้ว​ทุก​คน​ที่​มี​งาน​อาชีพ​ล่ะ? สิ่ง​เหล่า​นั้น​ไม่​ได้​ขึ้น​อยู่​กับ​รูป​ร่าง​หน้า​ตา​เพียง​อย่าง​เดียว. นอก​จาก​นั้น หาก​คน​ที่​จะ​มา​เป็น​คู่​สมรส​หรือ​นาย​จ้าง​ของ​คุณ​เน้น​ที่​รูป​ร่าง​หน้า​ตา​ของ​คุณ​มาก​กว่า​คุณสมบัติ​ที่​อยู่​ภาย​ใน คน​เช่น​นั้น​มี​ค่า​คู่​ควร​จริง ๆ ไหม​ที่​คุณ​จะ​ต้อง​เสีย​ค่า​ใช้​จ่าย​และ​เสี่ยง​ต่อ​การ​ทำ​การ​ศัลยกรรม?

ขณะ​ที่​คุณ​วิเคราะห์​แรง​จูง​ใจ​ของ​คุณ​อย่าง​รอบคอบ จง​พูด​ถึง​ความ​รู้สึก​ของ​คุณ​กับ​บิดา​มารดา​หรือ​เพื่อน​ที่​มี​ความ​คิด​แบบ​ผู้​ใหญ่. ถ้า​คุณ​คิด​ว่า​ส่วน​หนึ่ง​ใน​ร่าง​กาย​ของ​คุณ​เป็น​ปัญหา​จริง ๆ จง​ขอ​ความ​เห็น​ที่​ตรง​ไป​ตรง​มา​จาก​พวก​เขา. อย่า​เชื่อ​กระจก​เพียง​อย่าง​เดียว. เกี่ยว​กับ​วิธี​ที่​เรา​มอง​ความ​บกพร่อง​ทาง​กาย​ของ​เรา​นั้น นานา​กล่าว​ว่า “เรา​จะ​มอง​ว่า​มัน​ร้ายแรง​กว่า​ที่​คน​อื่น​มอง เพียง​เพราะ​เรา​มี​มุม​มอง​ที่​ต่าง​ออก​ไป.” นัก​วิจัย​ที่​มหาวิทยาลัย​ลาน​เดา ใน​เยอรมนี อธิบาย​ว่า ใน​หลาย​กรณี​มี​การ​คิด​จะ​ทำ​ศัลยกรรม​เสริม​สวย “ไม่​ใช่​เพราะ​ร่าง​กาย​ส่วน​นั้น​ผิด​รูป​จริง ๆ แต่​เนื่อง​จาก​มัน​ดู​เหมือน​ว่า ผิด​รูป​ไป​สำหรับ​คน​ที่​กังวล.”

อย่า​ตัดสิน​ใจ​อย่าง​หุนหัน แต่​จง​วิเคราะห์​ปัจจัย​ทุก​อย่าง​ให้​รอบคอบ. จง​มอง​ว่า​ศัลยกรรม​ทุก​อย่าง​เป็น​สิ่ง​ที่​แก้ไข​กลับ​คืน​ไม่​ได้. อย่าง​น้อย​ที่​สุด คุณ​ก็​จะ​ต้อง​ทน​กับ​ผล​ของ​มัน​ไป​ระยะ​หนึ่ง.

ความ​งาม​ที่​สำคัญ​ที่​สุด​ของ​คุณ

ความ​สุข​ไม่​ได้​เกิด​จาก​หน้า​ตา​ของ​คุณ. ขณะ​ที่​หน้า​ตา​อาจ​ส่ง​เสริม​หรือ​ลด​ความ​นับถือ​ตัว​เอง​ได้ แต่​สิ่ง​ที่​มี​ค่า​จริง ๆ คือ​บุคลิกภาพ​และ​เจตคติ​ของ​คุณ. หลัง​จาก​มี​ประสบการณ์​ซึ่ง​ทำ​ให้​เธอ​เกือบ​เสีย​ชีวิต อันนา​ลง​ความ​เห็น​ว่า “ดิฉัน​ได้​เรียน​รู้​ว่า ความ​งาม​ไม่​เกี่ยว​ข้อง​กับ​รูป​ร่าง​หน้า​ตา​ภาย​นอก​ของ​เรา.”

แม้​มี​การ​พูด​ถึง​ความ​งาม​ทาง​กาย​ใน​แง่​บวก แต่​คัมภีร์​ไบเบิล​ก็​แสดง​ว่า​ความ​งาม​นี้​มี​ความ​สำคัญ​รอง​ลง​ไป​เมื่อ​เทียบ​กับ​ความ​งาม​ฝ่าย​วิญญาณ: “ท่า​ทาง​นวย​นาด​เป็น​ของ​ลวง, และ​ความ​สวย​งาม​เป็น​ของ​ไม่​เที่ยง; แต่​สตรี​ที่​ยำเกรง​พระ​ยะโฮวา​นั้น​จะ​รับ​คำ​ชมเชย.” (สุภาษิต 31:30; 1 ซามูเอล 16:7) การ​มี​ทัศนะ​เช่น​นี้​จะ​ช่วย​คุณ​มี​ความ​สงบ​ใจ แม้​ว่า​คุณ​จะ​ไม่​ชอบ​บาง​ส่วน​ใน​ร่าง​กาย.

ไม่​ว่า​คุณ​จะ​ตัดสิน​ใจ​เช่น​ไร จง​จำ​ไว้​ว่า​รูป​ร่าง​หน้า​ตา​และ​ความ​สุข​ที่​สมบูรณ์​พร้อม​นั้น​เป็น​ไป​ไม่​ได้​ใน​สมัย​ปัจจุบัน. ทุก​คน​มี​ลักษณะ​ที่​ไม่​สมบูรณ์​ไม่​จุด​ใด​ก็​จุด​หนึ่ง. (โรม 3:23) คุณ​เปลี่ยน​สิ่ง​นี้​ไม่​ได้. สิ่ง​ที่​คุณ​เปลี่ยน​ได้​คือ​บุคคล​ที่​อยู่​ภาย​ใน ซึ่ง​คัมภีร์​ไบเบิล​เรียก​ว่า “บุคคล​ที่​ซ่อน​เร้น​ไว้​แห่ง​หัวใจ.” (1 เปโตร 3:3, 4, ล.ม.) จง​ปรับ​ปรุง​ตัว​คุณ​โดย​สร้าง​คุณลักษณะ​ที่​สวย​งาม​ใน​สาย​พระ​เนตร​ของ​พระเจ้า. การ​ทำ​เช่น​นี้​ไม่​มี​ความ​เสี่ยง ไม่​มี​ค่า​ใช้​จ่าย และ​บำเหน็จ​ที่​ได้​นั้น​ก็​สุด​จะ​ประมาณ!

[เชิงอรรถ]

^ วรรค 3 บาง​ชื่อ​เป็น​นาม​สมมุติ.

^ วรรค 7 ศัลยกรรม​เสริม​สวย (หรือ​ศัลยกรรม​เสริม​ความ​งาม) ทำ​กับ​ส่วน​ต่าง ๆ ของ​ร่าง​กาย​ที่​สมบูรณ์​อยู่​แล้ว​เพื่อ​ให้​ดู​สวย​งาม​ขึ้น. ส่วน​ศัลยกรรม​ตกแต่ง​มุ่ง​เน้น​เรื่อง​การ​แก้ไข​ส่วน​ของ​ร่าง​กาย​ที่​เสีย​รูป​ไป​เนื่อง​จาก​การ​บาดเจ็บ, โรค, หรือ​ความ​พิการ​โดย​กำเนิด.

^ วรรค 17 ดู​บท​ที่​ชื่อ​ว่า “หน้า​ตา​นั้น​สำคัญ​ไฉน?” ใน​หนังสือ​คำ​ถาม​ที่​หนุ่ม​สาว​ถาม—คำ​ตอบ​ที่​ได้​ผล จัด​พิมพ์​โดย​พยาน​พระ​ยะโฮวา.

[คำ​โปรย​หน้า 19]

สิ่ง​ที่​เป็น “ปัญหา” ของ​คุณ​เป็น​ปัญหา​จริง ๆ ไหม หรือ​คุณ​ต้อง​ปรับ​ความ​คิด​ที่​มี​ต่อ​ตัว​เอง​ใหม่?