ข้ามไปยังเนื้อหา

ข้ามไปยังสารบัญ

การเพ่งดูโลก

การเพ่งดูโลก

การ​เพ่ง​ดู​โลก

อย่า​นับ​แกะ

วารสาร​นิว ไซเยนติสต์ รายงาน​ว่า 1 ใน 10 ของ​ประชากร​ทั่ว​โลก​เป็น​โรค​นอน​ไม่​หลับ​เรื้อรัง. นัก​วิทยาศาสตร์​กะ​ประมาณ​ว่า โรค​นอน​ไม่​หลับ​ใน​สหรัฐ​เพียง​ประเทศ​เดียว​ทำ​ให้​เกิด​การ​สูญ​เสีย​ทาง​เศรษฐกิจ​ถึง​ปี​ละ 35,000 ล้าน​ดอลลาร์ เนื่อง​จาก​การ​ลา​ป่วย​และ​อุบัติเหตุ. คน​ที่​หลับ​ยาก​จะ​ทำ​อย่าง​ไร​เพื่อ​จะ​นอน​หลับ​ได้? นัก​วิจัย​แห่ง​มหาวิทยาลัย​ออกซฟอร์ด​ขอ​ให้​คน​ที่​นอน​หลับ​ยาก​กลุ่ม​หนึ่ง​นึก​ถึง​ภาพ​ที่​สวย​งาม​ซึ่ง​ทำ​ให้​รู้สึก​ผ่อน​คลาย เช่น น้ำ​ตก​หรือ​สถาน​ตากอากาศ​ที่​ชื่น​ชอบ. มี​การ​ขอ​คน​กลุ่ม​ที่​สอง​ให้​นับ​แกะ ส่วน​กลุ่ม​ที่​สาม​ให้​คิด​วิธี​เอา​เอง. กลุ่ม​ที่​สอง​และ​กลุ่ม​ที่​สาม​ใช้​เวลา​นาน​กว่า​ปกติ​เล็ก​น้อย​กว่า​จะ​หลับ​ได้ แต่​กลุ่ม​แรก​หลับ​เร็ว​กว่า​ปกติ​โดย​เฉลี่ย 20 นาที. แอลลิสัน ฮาร์วีย์ สมาชิก​นัก​วิจัย​คณะ​นี้ กล่าว​ว่า การ​นับ​แกะ​ไม่​ได้​ผล​เพราะ​มัน “ธรรมดา​เกิน​กว่า​ที่​จะ​ทำ​ให้​ลืม​ความ​กังวล​ได้.”

ป่า​ไม้​ที่​ได้​รับ​น้ำ​จาก​เมฆ

นัก​วิทยาศาสตร์​ชาว​ออสเตรเลีย​ชื่อ ดร. พอล เรด​เดลล์​และ ดร. เดวิด แมกแจนเนต กล่าว​ว่า ป่า​ดิบ​ชื้น​ซึ่ง​มี​ระดับ​ความ​สูง​มาก​กว่า 900 เมตร​อาจ​ได้​รับ​น้ำ “จาก​เมฆ​มาก​กว่า​ปริมาณ​น้ำ​ฝน​ที่​วัด​ได้​ถึง 40 เปอร์เซ็นต์.” องค์การ​วิจัย​วิทยาศาสตร์​และ​อุตสาหกรรม​แห่ง​เครือ​จักรภพ​รายงาน​ว่า “เมฆ​ที่​ลอย​ต่ำ และ​หมอก​ที่​ถูก​พัด​ผ่าน​ป่า​ไม้​ตลอด​เวลา เกิด​การ​ควบ​แน่น​บน​ต้น​ไม้​และ​ตก​หรือ​หยด​ลง​มา​บน​ดิน” ด้วย​เหตุ​นี้ น้ำ​หลาย​ล้าน​ลิตร​ที่​เพิ่ม​ขึ้น​จึง​ไหล​ลง​สู่​แม่น้ำ​ลำธาร​ใน​พื้น​ที่​เขต​ร้อน. อย่าง​ไร​ก็​ตาม “เมื่อ​ป่า​ดิบ​ชื้น​ถูก​ตัด​จน​หมด ปริมาณ​ความ​ชื้น​ที่​ตก​ถึง​ดิน​ก็​ลด​ลง​อย่าง​มาก.”

การ​บริโภค​ที่​ไม่​ได้​สัดส่วน

รายงาน​สถานภาพ​ประชากร​โลก 2001 (ภาษา​อังกฤษ) กล่าว​ว่า ปัจจุบัน​ผู้​คน​ยี่​สิบ​เปอร์เซ็นต์​ของ​ประชากร​โลก​บริโภค​สินค้า​และ​การ​บริการ​ใน​โลก​ถึง 86 เปอร์เซ็นต์. รายงาน​นี้​ซึ่ง​จัด​ทำ​ขึ้น​โดย​กองทุน​ประชากร​แห่ง​สหประชาชาติ​เตือน​เรื่อง “‘ช่อง​ว่าง​การ​บริโภค’ อัน​กว้าง​ใหญ่” ระหว่าง​คน​ที่​อยู่​ใน​ประเทศ​อุตสาหกรรม​และ​คน​ที่​อยู่​ใน​ประเทศ​กำลัง​พัฒนา. เพื่อ​เป็น​ตัว​อย่าง “เด็ก​ที่​เกิด​ใน​ประเทศ​อุตสาหกรรม​ใน​เวลา​นี้​จะ​บริโภค​สิ่ง​ต่าง ๆ มาก​ขึ้น​และ​ก่อ​ให้​เกิด​มลพิษ​ใน​ช่วง​ชีวิต​ของ​ตน​มาก​กว่า​เด็ก​ที่​เกิด​ใน​ประเทศ​กำลัง​พัฒนา 30 ถึง 50 คน. รายงาน​ฉบับ​นั้น​กล่าว​ว่า ปัจจุบัน หนึ่ง​ใน​ห้า​ของ​ประชากร​โลก​ซึ่ง​อยู่​ใน​ประเทศ​อุตสาหกรรม​ก่อ​ให้​เกิด​ก๊าซ​คาร์บอนไดออกไซด์​มาก​กว่า​ครึ่ง​หนึ่ง​ของ​ก๊าซ​ที่​ถูก​ปล่อย​เข้า​สู่​บรรยากาศ ขณะ​ที่​หนึ่ง​ใน​ห้า​ของ​ประชากร​โลก​ที่​ยาก​จน​ที่​สุด​ก่อ​ให้​เกิด​ก๊าซ​ดัง​กล่าว​เพียง​แค่ 3 เปอร์เซ็นต์.” ยิ่ง​กว่า​นั้น พื้น​ที่​เพาะ​ปลูก​หรือ​พื้น​ที่​ทะเล​ที่​ต้อง​ใช้​เพื่อ​ค้ำจุน​รูป​แบบ​ชีวิต​ของ​คน​คน​หนึ่ง​ใน​ประเทศ​ร่ำรวย​นั้น​ใหญ่​กว่า​พื้น​ที่​ที่​คน​ใน​ประเทศ​กำลัง​พัฒนา​ต้อง​ใช้​เกือบ​สี่​เท่า.

แมลง​เจ้า​ปัญญา

นัก​วิจัย​ได้​ค้น​พบ​เมื่อ​เร็ว ๆ นี้​ถึง​วิธี​ที่​แมลง​ปีก​แข็ง​ใน​สกุล Stenocara ได้​น้ำ​ดื่ม​ใน​ทะเล​ทราย​นามิบ ทาง​ตะวัน​ตก​เฉียง​ใต้​ของ​แอฟริกา. เพื่อ​จะ​มี​ชีวิต​รอด​อยู่​ได้​ใน​ทะเล​ทราย ซึ่ง​ตาม​ปกติ​ได้​รับ​น้ำ​ฝน​ประมาณ​ปี​ละ​หนึ่ง​เซนติเมตร แมลง​ปีก​แข็ง​ชนิด​นี้​เก็บ​น้ำ​ดื่ม​จาก​หมอก​หนา​ทึบ​ซึ่ง​ถูก​พัด​มา​จาก​มหาสมุทร​แอตแลนติก. พวก​มัน​ทำ​อย่าง​ไร? วารสาร​ประวัติศาสตร์​ธรรมชาติ (ภาษา​อังกฤษ) กล่าว​ว่า “หลัง​ของ​แมลง​พวก​นี้​มี​ปุ่ม​เล็ก ๆ เต็ม​ไป​หมด” ซึ่ง​เมื่อ​ดู​ผ่าน​กล้อง​จุลทรรศน์ “ก็​เหมือน​กับ​ภูมิ​ประเทศ​ที่​เป็น​ยอด​เขา​และ​หุบเขา.” ส่วน​ที่​เป็น​ยอด​เขา​จะ​จับ​น้ำ ขณะ​ที่​หุบเขา​ซึ่ง​มี​ขี้ผึ้ง​เคลือบ​อยู่​จะ​ไม่​ดูด​ซับ​น้ำ. วารสาร​นี้​กล่าว​ว่า “โดย​หัน​หน้า​เข้า​หา​ลม แมลง​นี้​จะ​เอียง​ตัว​มัน​ไป​ข้าง​หน้า​ให้​ความ​ชื้น​จาก​หมอก​สะสม​ที่​ปุ่ม​บน​หลัง​ของ​มัน. เมื่อ​หยด​น้ำ​ที่​สะสม​นั้น​โต​ขึ้น​จน​หนัก​พอ​แล้ว หยด​น้ำ​นั้น​จะ​กลิ้ง​ลง​มา​ที่​ส่วน​ปาก​ของ​แมลง.”

อาการ​แรก​เริ่ม​ของ​โรค​อะโนเรกเซีย

หนังสือ​พิมพ์​เดอะ ไทมส์ แห่ง​กรุง​ลอนดอน​รายงาน​ว่า “บิดา​มารดา​สามารถ​สังเกต​เห็น​อาการ​ขั้น​ต้น ๆ ของ​โรค​อะโนเรกเซีย​หรือ​บูลิเมีย​จาก​นิสัย​การ​กิน​อาหาร​ของ​ลูก.” สมาคม​ความ​ผิด​ปกติ​ใน​การ​กิน (อี​ดี​เอ) ได้​จัด​พิมพ์​คู่มือ​ที่​ช่วย​บิดา​มารดา​และ​ผู้​ปรนนิบัติ​ดู​แล​ให้​สังเกต​ปัญหา​ใน​การ​กิน​ก่อน​ที่​จะ​ไป​ถึง​ขั้น​ร้ายแรง​เกิน​ไป. สัญญาณ​เตือน​เริ่ม​แรก​อาจ​รวม​ถึง​การ​เอา​แต่​ตัด​อาหาร​เป็น​ชิ้น​เล็ก ๆ หรือ​อาจ​ทิ้ง​ช่วง​นาน​ถึง​ห้า​นาที​ระหว่าง​กิน​อาหาร​แต่​ละ​คำ. บาง​คน​ที่​มี​ความ​ผิด​ปกติ​ใน​การ​กิน​ใช้​วิธี​หลอก เช่น ใส่​เสื้อ​ผ้า​หลวม ๆ เพื่อ​ซ่อน​อาหาร​ที่​ไม่​ได้​กิน​ไว้​ข้าง​ใน. พวก​เขา​อาจ​ขอ​ให้​เอา​รูป​ของ​ตัว​เอง​ที่​ดู​มี​สุขภาพ​ดี​และ​มี​น้ำหนัก​ปกติ​ไป​เก็บ​ให้​พ้น​สายตา​ด้วย. คู่มือ​อี​ดี​เอ​ให้​คำ​แนะ​นำ​แก่​บิดา​มารดา​ไม่​ให้​เพิกเฉย​ต่อ​สัญญาณ​เหล่า​นี้​และ​พูด​ตรง​ไป​ตรง​มา​เกี่ยว​กับ​ข้อ​สังเกต​ของ​ตน.

พิษ​จาก​ปรอท​วัด​อุณหภูมิ

วารสาร​แนชันแนล จีโอกราฟิก กล่าว​ว่า “สาร​ปรอท​ใน​เทอร์โม​มิเตอร์​อัน​เดียว​สามารถ​ทำ​ให้​น้ำ​ใน​ทะเลสาบ​พื้น​ที่​เกือบ 30 ไร่​ปน​เปื้อน​ได้ และ​ปรอท​จาก​เทอร์โมมิเตอร์​ที่​แตก​แล้ว​ทำ​ให้​มี​สาร​ปรอท​ใน​ระบบ​น้ำ​เสีย​ของ​สหรัฐ​เพิ่ม​ขึ้น​ปี​ละ​ราว ๆ 17 ตัน.” ปลา​จะ​ได้​รับ​สาร​ปรอท แล้ว​คน​ที่​กิน​ปลา​ก็​จะ​ได้​รับ​โลหะ​นี้​เข้า​ไป​ด้วย ซึ่ง​อาจ​ไป​ทำลาย​ระบบ​ประสาท. หลาย​เมือง​มี​การ​ห้าม​ใช้​เทอร์โม​มิเตอร์​แบบ​ปรอท​แล้ว​รวม​ทั้ง​ที่​เมือง​บอสตัน ซึ่ง​ร้าน​ค้า​บาง​ร้าน​จะ​เปลี่ยน​เทอร์โม​มิเตอร์​แบบ​ปรอท​ให้​เป็น​แบบ​ดิจิตอล​และ​อุปกรณ์​ที่​มี​อันตราย​น้อย​กว่า.

ออก​กำลัง​กาย​แต่​พอ​ประมาณ

วารสาร​ข่าว​ฝรั่งเศส​ชื่อ​เลกซ์เพรส กล่าว​ว่า “เป็น​เรื่อง​ดี​ที่​จะ​ออก​กำลัง​กาย​แบบ​ที่​ฝึก​ความ​อด​ทน (วิ่ง​เหยาะ, ปั่น​จักรยาน, หรือ​ว่าย​น้ำ) สัปดาห์​ละ​สาม​ครั้ง ครั้ง​ละ 30 นาที​ถึง​หนึ่ง​ชั่วโมง.” แต่​ถ้า​คุณ​จะ​หลีก​เลี่ยง​ปัญหา​สุขภาพ​ร้ายแรง ก็​ไม่​ควร​ออก​กำลัง​กาย​แบบ​หักโหม. การ​ออก​กำลัง​มาก​เกิน​ไป​อาจ​ทำ​ให้​ข้อ​ต่อ​สึก, กระดูก​อ่อน​แตก, หมอน​รอง​กระดูก​สัน​หลัง​เคลื่อน, กระดูก​ร้าว, ความ​ดัน​โลหิต​สูง, ระบบ​ย่อย​อาหาร​มี​ปัญหา, สูญ​เสีย​มวล​กระดูก​ก่อน​เวลา, และ​แม้​แต่​ภาวะ​หัวใจ​ขาด​เลือด​เฉียบ​พลัน. วารสาร​เลกซ์เพรส รายงาน​ว่า “ใน​ฝรั่งเศส​แต่​ละ​ปี การ​ออก​แรง​เป็น​เหตุ​ให้​นัก​กีฬา​ที่​มี​สุขภาพ​ดี​เยี่ยม​เสีย​ชีวิต​อย่าง​กะทันหัน 1,500 คน.” ดร. สเตฟาน คาสควา ผู้​เชี่ยวชาญ​ด้าน​เวชศาสตร์​การ​กีฬา​แห่ง​โรง​พยาบาล​ปีตีเย-ซาลแปตรีเย​ใน​กรุง​ปารีส ให้​คำ​แนะ​นำ​แก่ “นัก​กีฬา​วัน​อาทิตย์” หลาย​คน​ซึ่ง​ใน​ที่​สุด​ต้อง​ไป​พักฟื้น​ใน​โรง​พยาบาล ดัง​นี้: จง​ออก​กำลัง​กาย​เป็น​ประจำ แต่​ใช้​เพียง 75 เปอร์เซ็นต์​ของ​ขีด​ความ​สามารถ​ของ​หัวใจ​คุณ.

เห็ด, ต้น​ไม้, กับ​ตัว​โป​โตรู

วารสาร​ข่าว​เดอะ บุลเลติน แห่ง​ซิดนีย์​รายงาน​ว่า ปัจจุบัน​เชื่อ​กัน​ว่า โป​โตรู ซึ่ง​เป็น​สัตว์​ที่​หา​ยาก ลักษณะ​คล้าย​หนู และ​มี​กระเป๋า​หน้า​ท้อง มี​ส่วน​ทาง​อ้อม​ที่​ทำ​ให้​เกิด​ป่า​ยูคาลิปตัส​บาง​แห่ง​ที่​น่า​ประทับใจ​ที่​สุด​ใน​ออสเตรเลีย. ตัว​โป​โตรู​อยู่​ใน​ป่า​สูง​ตระหง่าน​ของ​เขต​กิปส์แลนด์​ใน​รัฐ​วิกตอเรีย. อาหาร​ของ​สัตว์​ที่​มี​กระเป๋า​หน้า​ท้อง​ชนิด​นี้​อย่าง​น้อย 90 เปอร์เซ็นต์​ประกอบ​ด้วย​เห็ด​รา​พื้นเมือง​ซึ่ง​ขึ้น​อยู่​ใต้​ดิน. รา​ที่​ทำ​ให้​เกิด​เห็ด​นี้​ทำ​งาน​ร่วม​กับ​ต้น​ไม้​โดย​ห่อ​หุ้ม​ราก​ของ​ต้น​ไม้​และ​ยื่น​ใย​ที่​เป็น​ตาข่าย​ที่​หนา​แน่น​เข้า​ไป​ใน​ดิน​เพื่อ​เก็บ​รวบ​รวม​น้ำ​และ​สาร​อาหาร. ส่วน​ต้น​ไม้​ก็​ให้​น้ำตาล​ซึ่ง​ผลิต​จาก​กระบวนการ​สังเคราะห์​แสง​แก่​รา. ตัว​โป​โตรู​มี​ส่วน​อะไร? หลัง​จาก​กิน​เห็ด​ที่​มี​กลิ่น​แรง​นี้​เข้า​ไป​จน​อิ่ม​หนำ​แล้ว มัน​ก็​จะ​กระจาย​สปอร์​ของ​รา​ที่​ย่อย​ไม่​ได้​นี้​ไป​ทั่ว​พื้น​ป่า​เมื่อ​มัน​ถ่าย​อุจจาระ. โดย​วิธี​นี้ เห็ด, ต้น​ไม้, และ​ตัว​โป​โตรู​จึง​ยัง​เจริญ​เติบโต​ต่อ​ไป.

อันตราย​ของ​ทะเล​ที่​มี​เสียง​ดัง

หนังสือ​พิมพ์​ดิ อินดิเพนเดนต์ แห่ง​กรุง​ลอนดอน​รายงาน​ว่า “มี​ความ​กลัว​กัน​มาก​ขึ้น​เรื่อย ๆ ว่า​มหาสมุทร​กำลัง​กลาย​เป็น​ที่​ซึ่ง​มี​เสียง​ดัง​และ​น่า​สับสน​สำหรับ​ปลา​วาฬ, ปลา​โลมา​และ​สัตว์​เลี้ยง​ลูก​ด้วย​นม​ชนิด​อื่น ๆ ซึ่ง​อยู่​ใน​ทะเล.” นัก​วิจัย​ที่​สืบ​หา​สาเหตุ​การ​ตาย​ของ​ปลา​วาฬ​หก​ตัว​และ​ปลา​โลมา​อีก​ตัว​หนึ่ง​ซึ่ง​ถูก​พัด​เข้า​มา​ยัง​ชายฝั่ง​ของ​หมู่​เกาะ​บาฮามาส​พบ​ว่า พวก​มัน​ตาย​เนื่อง​จาก​มี​เลือด​ออก​ใน​สมอง​อย่าง​รุนแรง ซึ่ง​สงสัย​ว่า​เกิด​จาก​การ​ส่ง​สัญญาณ​โซนาร์​จาก​เรือ​รบ​ซึ่ง​อยู่​ใกล้ ๆ. เรือ​สินค้า, การ​ก่อ​สร้าง​กลาง​ทะเล, เรือ​ยนต์, และ​เจ็ตสกี​ล้วน​เป็น​สิ่ง​ที่​ก่อ​ความ​เดือดร้อน​แก่​สัตว์​เลี้ยง​ลูก​ด้วย​นม​ที่​อยู่​ใน​ทะเล ซึ่ง​ได้​รับ​ผล​กระทบ​เนื่อง​จาก​มัน​ได้​ยิน​เสียง​ใน​ช่วง​ความ​ถี่​ที่​กว้าง​กว่า​มนุษย์. บทความ​นั้น​อธิบาย​ว่า “เมื่อ​ปลา​วาฬ​และ​ปลา​โลมา​ดำ​น้ำ อากาศ​จาก​ปอด​ของ​มัน​จะ​ถูก​ดัน​เข้า​ไป​ใน​ช่อง​ว่าง​ตาม​ลำ​ตัว​ของ​มัน. ฟอง​อากาศ​ที่​ถูก​กัก​อยู่​อาจ​ขยาย​คลื่น​เสียง​ให้​ดัง​ขึ้น​ถึง 25 เท่า ซึ่ง​ทำ​ให้​เกิด . . . ความ​เสียหาย​ต่อ​เนื้อ​เยื่อ​อย่าง​รุนแรง​เมื่อ​ได้​รับ​ระดับ​เสียง​ที่​ต่ำ​กว่า​และ​ใน​พื้น​ที่​ซึ่ง​กว้าง​กว่า​ที่​เคย​คิด​กัน​ว่า​เป็น​ไป​ได้​ใน​ทะเล​มาก​นัก.” นัก​วิจัย ดั๊ก โนวาเชก กล่าว​ว่า เสียง​ที่​ดัง​ใน​ทะเล​ยัง “ทำ​ให้​การ​สื่อสาร​มี​ระยะ​สั้น​ลง​และ​หมาย​ความ​ว่า​ปลา​วาฬ​และ​ปลา​โลมา​ต้อง​ตะโกน​ดัง​ขึ้น. นี่​อาจ​ทำ​ให้​พวก​มัน​หา​กัน​ไม่​พบ​และ​ผสม​พันธุ์​กัน​ไม่​ได้ และ​ถ้า​พวก​มัน​ไม่​ได้​ยิน​อะไร​เลย มัน​ก็​ไม่​สามารถ​ท่อง​ไป​ใน​ทะเล​ได้​อีก​ต่อ​ไป.”