ข้ามไปยังเนื้อหา

ข้ามไปยังสารบัญ

วิธีที่เหยื่อตกเป็นเป้า

วิธีที่เหยื่อตกเป็นเป้า

วิธี​ที่​เหยื่อ​ตก​เป็น​เป้า

โมนิกา​เพิ่ง​เรียน​จบ​ตอน​ที่​เธอ​เริ่ม​ทำ​งาน​เป็น​เลขานุการ​ฝึก​หัด​ใน​สำนักงาน​กฎหมาย. โมนิกา​หวัง​ว่า​เธอ​จะ​เข้า​สู่​ชีวิต​การ​ทำ​งาน​ได้​อย่าง​ราบรื่น.

ฮอสต์​เป็น​แพทย์​วัย 30 กว่า​ปี. เขา​มี​ภรรยา​และ​ลูก และ​ทุก​อย่าง​บ่ง​ชี้​ว่า​เขา​จะ​มี​ชื่อเสียง​และ​มี​ราย​ได้​ดี.

ทั้ง​โมนิกา​และ​ฮอสต์​ได้​ตก​เป็น​เหยื่อ​ของ​การ​กลั่นแกล้ง.

กรณี​ของ​โมนิกา​กับ​ฮอสต์​สอน​บทเรียน​ที่​มี​ค่า​แก่​เรา​อย่าง​หนึ่ง​คือ ไม่​ง่าย​ที่​จะ​บอก​ล่วง​หน้า​ว่า​คน​ลักษณะ​แบบ​ไหน​จะ​ตก​เป็น​เหยื่อ​ของ​การ​ถูก​รุม​กลั่นแกล้ง. ที่​จริง ไม่​ว่า​ใคร​ใน​อาชีพ​ใด​ก็​ตาม​ต่าง​ก็​มี​โอกาส​ตก​เป็น​เป้า​ของ​การ​กลั่นแกล้ง​ได้​ทั้ง​นั้น. แล้ว​คุณ​จะ​ป้องกัน​ตัว​ได้​อย่าง​ไร? ส่วน​หนึ่ง​ของ​คำ​ตอบ​อยู่​ที่​การ​เรียน​รู้​วิธี​ที่​จะ​พยายาม​รักษา​สันติ​สุข​ใน​ที่​ทำ​งาน แม้​แต่​กับ​เพื่อน​ร่วม​งาน​ซึ่ง​เข้า​กัน​ได้​ยาก.

เข้า​กัน​กับ​เพื่อน​ร่วม​งาน

สำหรับ​หลาย​คน การ​มี​งาน​ทำ​เรียก​ร้อง​ให้​เขา​ต้อง​เข้า​กัน​ได้​กับ​ทีม​เพื่อน​ร่วม​งาน และ​ช่วย​ทีม​นั้น​ให้​ปฏิบัติ​งาน​ได้​อย่าง​ราบรื่น​ฐานะ​เป็น​หน่วย​เดียว​กัน. ถ้า​เพื่อน​ร่วม​งาน​เข้า​กัน​ได้​ดี งาน​ก็​ดำเนิน​ไป​ได้​ดี. ถ้า​พวก​เขา​เข้า​กัน​ไม่​ได้ งาน​ก็​มี​ปัญหา และ​โอกาส​ที่​จะ​มี​การ​กลั่นแกล้ง​กัน​ก็​เพิ่ม​ขึ้น​ด้วย.

อะไร​อาจ​ขัด​ขวาง​ไม่​ให้​ทีม​งาน​ทำ​งาน​ได้​อย่าง​ราบรื่น? เหตุ​ผล​หนึ่ง​อาจ​เนื่อง​มา​จาก​การ​เปลี่ยน​พนักงาน​บ่อย ๆ. ใน​สภาพการณ์​เช่น​นี้ เป็น​เรื่อง​ยาก​ที่​จะ​สร้าง​มิตรภาพ. นอก​จาก​นั้น พนักงาน​ใหม่ ๆ ก็​ไม่​คุ้น​เคย​กับ​ขั้น​ตอน​ของ​งาน​ประจำ ซึ่ง​ทำ​ให้​งาน​ของ​ทุก​คน​ช้า​ลง. ถ้า​งาน​พอก​พูน​ขึ้น ทีม​งาน​ก็​คง​จะ​ถูก​กดดัน​อยู่​ตลอด​เวลา.

ยิ่ง​กว่า​นั้น ถ้า​ทีม​งาน​ขาด​เป้าหมาย​ที่​ชัดเจน ความ​สำนึก​ใน​เรื่อง​เอกภาพ​ก็​จะ​ไม่​ค่อย​มี. ตัว​อย่าง​เช่น อาจ​เป็น​เช่น​นี้​เมื่อ​เจ้านาย​รู้สึก​ว่า​ตำแหน่ง​ของ​ตน​ไม่​มั่นคง​และ​จึง​ใช้​เวลา​ป้องกัน​ตำแหน่ง​ของ​ตน​มาก​กว่า​ที่​จะ​ดู​แล​การ​ทำ​งาน. เขา​อาจ​ถึง​กับ​พยายาม​รักษา​ความ​ได้​เปรียบ​โดย​ยุยง​ให้​คน​งาน​ทะเลาะ​กัน. สิ่ง​ที่​ทำ​ให้​สถานการณ์​แย่​ลง​ไป​อีก​คือ​โครง​สร้าง​ของ​กลุ่ม​อาจ​ไม่​ชัดเจน​จน​กระทั่ง​พนักงาน​บาง​คน​ไม่​เข้าใจ​ว่า​หน้า​ที่​ของ​ตน​รวม​ถึง​อะไร​บ้าง​และ​ไม่​รวม​ถึง​อะไร​บ้าง. ตัว​อย่าง​เช่น อาจ​เกิด​ความ​ขัด​แย้ง​ขึ้น​เมื่อ​พนักงาน​สอง​คน​คิด​ว่า​ตน​มี​หน้า​ที่​ต้อง​เซ็น​ชื่อ​รับรอง​ใน​ใบ​กำกับ​สินค้า.

ใน​กรณี​เช่น​นั้น ก็​เป็น​เรื่อง​ยาก​ที่​จะ​สื่อ​ความ​กัน​และ​ความ​เจ็บใจ​มัก​ถูก​ทิ้ง​ไว้​โดย​ไม่​ได้​รับ​การ​แก้ไข. ความ​อิจฉา​ทำ​ให้​บรรยากาศ​ใน​ที่​ทำ​งาน​เป็น​พิษ และ​เพื่อน​ร่วม​งาน​ต่าง​แข่งขัน​กัน​เพื่อ​จะ​เป็น​คน​โปรด​ของ​เจ้านาย. ความ​เข้าใจ​ผิด​เล็ก ๆ น้อย ๆ ถูก​มอง​ว่า​เป็น​การ​สบประมาท​อย่าง​มาก ราว​กับ​เห็น​จอม​ปลวก​เป็น​ภูเขา. ใน​สภาพการณ์​เช่น​นี้ โอกาส​ที่​จะ​เกิด​การ​กลั่นแกล้ง​กัน​ก็​มี​มาก​ขึ้น.

การ​หา​เหยื่อ

ใน​ช่วง​เวลา​หนึ่ง พนักงาน​คน​หนึ่ง​อาจ​ถูก​หมาย​หัว​ว่า​เป็น​เหยื่อ. บุคคล​ประเภท​ไหน​ที่​มัก​จะ​ได้​รับ​การ​ปฏิบัติ​เช่น​นั้น? อาจ​เป็น​ใคร​ก็​ตาม​ที่​ต่าง​จาก​คน​อื่น. ตัว​อย่าง​เช่น อาจ​เป็น​ผู้​ชาย​คน​เดียว​ใน​ที่​ทำ​งาน​ซึ่ง​มี​แต่​ผู้​หญิง หรือ​เป็น​ผู้​หญิง​คน​เดียว​ใน​ที่​ทำ​งาน​ที่​มี​แต่​ผู้​ชาย. คน​ที่​มั่น​ใจ​ใน​ตัว​เอง​อาจ​ถูก​มอง​ว่า​เป็น​ผู้​ที่​ชอบ​บงการ ส่วน​คน​ที่​ชอบ​เก็บ​ตัว​อาจ​ถูก​มอง​ว่า​เป็น​คน​เจ้า​เล่ห์. นอก​จาก​นั้น ผู้​ที่​อาจ​ตก​เป็น​เหยื่อ​ก็​อาจ​ต่าง​ไป​ใน​แง่​ที่​ว่า​เขา​มี​อายุ​มาก​กว่า​หรือ​น้อย​กว่า​คน​อื่น ๆ หรือ​ถึง​กับ​มี​คุณสมบัติ​สำหรับ​งาน​นั้น​มาก​กว่า​คน​อื่น.

วารสาร​ทาง​การ​แพทย์​ภาษา​เยอรมัน​ชื่อ​เอ็ม​ที​เอ รายงาน​ว่า ไม่​ว่า​ผู้​ตก​เป็น​เหยื่อ​จะ​เป็น​ใคร พวก​เพื่อน​ร่วม​งาน​จะ “ทำ​กิริยา​หยาบคาย​อย่าง​หน้า​ด้าน ๆ ต่อ​ผู้​ตก​เป็น​เหยื่อ​ที่​พวก​เขา​หมาย​หัว​ไว้ และ​เมื่อ​ได้​ทำ​อย่าง​นั้น​พวก​เขา​ก็​รู้สึก​โล่ง​จาก​ความ​กดดัน​ของ​ตัว​เอง.” การ​ที่​ผู้​ตก​เป็น​เหยื่อ​พยายาม​แก้ไข​สถานการณ์​ก็​แทบ​ไม่​เป็น​ผล​และ​อาจ​ยิ่ง​ทำ​ให้​สถานการณ์​แย่​ลง​ด้วย​ซ้ำ. เมื่อ​มี​การ​ข่มขู่​บ่อย​ขึ้น​และ​เป็น​ระบบ​มาก​ขึ้น ผู้​ตก​เป็น​เหยื่อ​ก็​ยิ่ง​โดด​เดี่ยว​มาก​ขึ้น. ถึง​จุด​นี้ เหยื่อ​ที่​ถูก​กลั่นแกล้ง​ก็​ดู​เหมือน​จะ​ไม่​สามารถ​รับมือ​กับ​สถานการณ์​นั้น​ได้​เพียง​ลำพัง.

แน่​ละ ที่​ทำ​งาน​เป็น​สถาน​ที่​ที่​มี​โอกาส​จะ​กลั่นแกล้ง​กัน​ตั้ง​แต่​ไหน​แต่​ไร​มา​แล้ว. แต่​หลาย​คน​คง​จำ​ได้​ถึง​สมัย​ที่​ดู​เหมือน​จะ​มี​มิตรภาพ​ท่ามกลาง​เพื่อน​ร่วม​งาน​มาก​กว่า​นี้. การ​กลั่นแกล้ง​อย่าง​เป็น​ขั้น​เป็น​ตอน​แทบ​ไม่​เกิด​ขึ้น. แต่​ตลอด​หลาย​ปี​มา​นี้ มี​สิ่ง​ที่​แพทย์​คน​หนึ่ง​พรรณนา​ว่า​เป็น “การ​ลด​น้อย​ลง​โดย​ทั่ว​ไป​ของ​ความ​เป็น​น้ำ​หนึ่ง​ใจ​เดียว​กัน​และ​การ​เสื่อม​ลง​ใน​วง​กว้าง​แห่ง​ความ​สำนึก​ถึง​ความ​ละอาย​ส่วน​ตัว.” ปัจจุบัน​ผู้​คน​ไม่​ค่อย​ตะขิดตะขวง​ใจ​ต่อ​การ​มี​ส่วน​ร่วม​ใน​การ​สู้​กัน​อย่าง​ซึ่ง ๆ หน้า​ใน​ที่​ทำ​งาน.

ด้วย​เหตุ​นี้ คน​ทำ​งาน​ทุก​คน​จึง​สม​ควร​เป็น​ห่วง​คำ​ตอบ​สำหรับ​คำ​ถาม​ที่​ว่า จะ​ป้องกัน​ไม่​ให้​เกิด​การ​กลั่นแกล้ง​กัน​ได้​ไหม? จะ​พยายาม​รักษา​สันติ​สุข​ใน​ที่​ทำ​งาน​ได้​อย่าง​ไร?

[คำ​โปรย​หน้า 6]

จุด​มุ่ง​หมาย​ของ​การ​กลั่นแกล้ง​คือ​ทำ​ให้​ผู้​ตก​เป็น​เหยื่อ​เป็น​คน​ที่​ไม่​มี​ใคร​อยาก​คบหา​ด้วย