ข้ามไปยังเนื้อหา

ข้ามไปยังสารบัญ

ผลไม้แปลก ๆ จากแอมะซอน

ผลไม้แปลก ๆ จากแอมะซอน

ผลไม้​แปลก ๆ จาก​แอมะซอน

โดย​ผู้​เขียน​ตื่นเถิด! ใน​บราซิล

อาซาอี, บากูรี, และ​กูปูอาซู. คุณ​รู้​ไหม​ว่า​คำ​เหล่า​นี้​หมาย​ถึง​อะไร? คุณ​อาจ​จะ​รู้​ถ้า​คุณ​อยู่​ใน​บราซิล. คำ​เหล่า​นี้​เป็น​ชื่อ​ของ​ผลไม้​แปลก ๆ จาก​ภูมิภาค​แอมะซอน. ชาว​บราซิล​ชอบ​รสชาติ​ที่​ไม่​เหมือน​ใคร​ของ​ผลไม้​เหล่า​นี้​เป็น​พิเศษ​เมื่อ​ใส่​ลง​ใน​ของ​หวาน​แช่​แข็ง. แต่​ผลไม้​เหล่า​นี้​ยัง​ถูก​นำ​ไป​ทำ​อย่าง​อื่น​ด้วย. ขอ​ให้​เรา​มา​เรียน​รู้​จัก​มาก​ขึ้น​เกี่ยว​กับ​ผลไม้​ที่​น่า​ทึ่ง​เหล่า​นี้​ซึ่ง​ได้​จาก​ป่า​ดิบ.

อาซาอี​ที่​อุดม​ด้วย​สาร​อาหาร

ต้น​อาซาอี (Euterpe oleracea) ซึ่ง​เป็น​ปาล์ม​เขต​ร้อน​ลำ​ต้น​สูง​เรียว งอกงาม​ได้​ดี​ใน​ที่​ราบ​น้ำ​ท่วม​ถึง​และ​ที่​ลุ่ม​น้ำ​ขัง โดย​เฉพาะ​อย่าง​ยิ่ง​บริเวณ​ปาก​แม่น้ำ​แอมะซอน​และ​แม่น้ำ​โตกันตินส์​ใน​รัฐ​ปารา. ปาล์ม​ชนิด​นี้​ขึ้น​ตาม​ชายฝั่ง​แอตแลนติก​ของ​บราซิล​ตั้ง​แต่​รัฐ​ปารา​จน​ถึง​รัฐ​บาเอีย. ถ้า​คุณ​อยู่​ใน​บริเวณ​ที่​มี​ต้น​อาซาอี คุณ​คง​จะ​ยืน​อยู่​ใน​น้ำ​และ​มี​เหงื่อ​แตก​เต็ม​หน้าผาก. ลำ​ต้น​ของ​ปาล์ม​อาซาอี ซึ่ง​เล็ก​แต่​แข็งแรง​อาจ​สูง​ถึง 23 เมตร และ​มี​ใบ​เป็น​พุ่ม​อยู่​บน​ยอด.

ตั้ง​แต่​เดือน​สิงหาคม​จน​ถึง​เดือน​ธันวาคม ปาล์ม​ชนิด​นี้​จะ​ออก​ผล​ดก​ประมาณ​หก​ถึง​แปด​ทะลาย แต่​ละ​ทะลาย​มี​ผล​ขนาด​เท่า​ลูก​ลำไย​ประมาณ 700 ถึง 900 ผล. แต่​จะ​เอา​ผล​อาซาอี ลง​มา​จาก​ที่​สูง​ขนาด​นั้น​ได้​อย่าง​ไร? คน​เก็บ​บาง​คน​ถัก​เส้นใย​จาก​ต้น​อาซาอี ที่​เตี้ย​กว่า​แล้ว​นำ​มา​ทำ​เป็น​สาย​รัด. เขา​จะ​เอา​เท้า​ใส่​เข้า​ไป​ใน​สาย​รัด​และ​หนีบ​กับ​ลำ​ต้น. เมื่อ​ใช้​เท้า​หนีบ​กับ​ลำ​ต้น​ไว้​แน่น​แล้ว เขา​จะ​ใช้​มือ​ดึง​ตัว​ขึ้น​ไป​และ​ใช้​เท้า​ที่​มี​สาย​รัด​ปีน​ขึ้น​ไป​เรื่อย ๆ จน​ถึง​ยอด. แล้ว​เขา​ก็​จะ​ตัด​ผล​ออก​มา​ทะลาย​หนึ่ง. เขา​จะ​โยน​มัน​ลง​มา​ไหม? เปล่า ถ้า​ทำ​อย่าง​นั้น​ผล​ของ​มัน​คง​จะ​เสียหาย. เขา​จะ​ไต่​ลง​มา​ด้วย​วิธี​เดียว​กับ​ที่​เขา​ไต่​ขึ้น​ไป เพียง​แต่​ตอน​นี้​เขา​จะ​แบก​ผล​ของ​มัน​ลง​มา​ด้วย​อย่าง​ระมัดระวัง.

จะ​เอา​อาซาอี มา​ทำ​เป็น​อาหาร​ได้​อย่าง​ไร? เอดูอาร์ดู ชาย​หนุ่ม​จาก​รัฐ​ปารา​อธิบาย​ว่า “แม่​ของ​ผม​เอา​ผล​อาซาอี ใส่​ลง​ใน​หม้อ​ที่​มี​น้ำ​อุ่น ๆ. แล้ว​แม่​จะ​คน​จน​กว่า​เปลือก​กับ​เนื้อ​บาง ๆ สี​น้ำเงิน​เข้ม​หลุด​ออก​จาก​เมล็ด​ขนาด​ใหญ่.” ผลไม้​นี้​มี​แคลอรี​สูง​และ​อุดม​ไป​ด้วย​ธาตุ​เหล็ก, แคลเซียม, ฟอสฟอรัส, โพแทสเซียม, รวม​ทั้ง​วิตามิน​บี 1 และ​บี 2. ไม่​น่า​แปลก​ใจ​ที่​นัก​กีฬา​ต้องการ​อาซาอี เพื่อ​เสริม​กำลัง​และ​ผู้​ที่​เป็น​มารดา​ก็​ต้องการ​ผล​นี้​เพื่อ​เอา​ไป​บำรุง​ร่าง​กาย​ลูก ๆ ของ​ตน! ชาว​บราซิล​หลาย​คน​ชอบ​ดื่ม​อาซาอี ผสม​กับ​น้ำ, น้ำตาล, และ​แป้ง​มัน​สำปะหลัง. เอดูอาร์​ดู​ชอบ​ใช้​อาซาอี เป็น​เครื่อง​ปรุง​สำหรับ​กุ้ง​แห้ง​และ​มัน​สำปะหลัง. นอก​จาก​นี้ มี​การ​บด​อาซาอี ใน​น้ำ​ร้อน​แล้ว​กรอง ซึ่ง​ทำ​ให้​ได้​น้ำ​ข้น ๆ ที่​มี​กลิ่น​หอม​ใช้​เป็น​น้ำ​ผลไม้. แต่​อาซาอี ก็​ใช่​ว่า​จะ​ใช้​ประโยชน์​ได้​แค่​นี้.

สามารถ​นำ​ปาล์ม​อาซาอี ไป​ใช้​ทำ​อะไร​ได้​อีก​หลาย​อย่าง. ปาลมีตู หรือ​ยอด​ปาล์ม ซึ่ง​เป็น​เนื้อ​อ่อน ๆ สี​ขาว​บน​ยอด​ของ​ต้น​ก็​เป็น​อาหาร​รส​เลิศ​ที่​ใช้​ทำ​สลัด. ราก​สามารถ​นำ​ไป​ใช้​ทำ​ยา​ฆ่า​พยาธิ ส่วน​เส้นใย​ใช้​ทำ​ไม้​กวาด. ใบ​ใช้​เป็น​อาหาร​สัตว์​และ​ใช้​ทำ​กระดาษ ส่วน​ลำ​ต้น​ก็​เป็น​ไม้​ชั้น​ดี​สำหรับ​การ​ก่อ​สร้าง.

บากูรี​กับ​กูปูอาซู

บากูรี (Platonia insignis) เป็น​ไม้​ประดับ​ชนิด​หนึ่ง สูง 20 ถึง 30 เมตร. พุ่ม​ใบ​ของ​มัน​มี​รูป​ร่าง​คล้าย​กรวย. ผล​ของ​มัน​มี​ขนาด​พอ ๆ กับ​ส้ม​และ​มี​รูป​ร่าง​รี ๆ ทั้ง​ยัง​มี​เปลือก​หนา​สี​เหลือง. เนื้อ​เหนียว ๆ สี​ขาว​ที่​หุ้ม​เมล็ด​อยู่​มี​รส​เปรี้ยว ๆ หวาน ๆ และ​มี​กลิ่น​หอม. เนื้อ​ที่​มี​น้ำ​ฉ่ำ​อุดม​ไป​ด้วย​ธาตุ​ฟอสฟอรัส, เหล็ก, และ​วิตามิน​ซี. ชาว​บราซิล​จะ​เอา​เนื้อ​บากูรี ไป​ใช้​ผสม​ใน​น้ำ​เชื่อม, เจลลี, ของ​หวาน​ที่​ทำ​จาก​ผลไม้, และ​เครื่อง​ดื่ม. เมล็ด​สี​ดำ​แดง​ที่​อุดม​ด้วย​น้ำมัน​ไม่​ได้​ถูก​ทิ้ง​ไป​เปล่า ๆ แต่​ถูก​นำ​ไป​ใช้​รักษา​โรค​ผิวหนัง​หลาย​ประเภท. ไม้​สี​เหลือง​ของ​ต้น​บากูรี ก็​ถูก​นำ​ไป​ใช้​ใน​การ​ก่อ​สร้าง.

กูปูอาซู (Theobroma grandiflorum) เป็น​พืช​ใน​วงศ์​เดียว​กับ​ต้น​โกโก้ (Theobroma cacao) ซึ่ง​เป็น​ที่​รู้​จัก​กัน​มาก​กว่า. น้ำมัน​ใน​เมล็ด​กูปูอาซู คล้าย​กับ​น้ำมัน​โกโก้ ซึ่ง​ใช้​ทำ​ช็อกโกแลต. แม้​ว่า​ต้น​กูปูอาซู จะ​ขึ้น​เอง​ตาม​ธรรมชาติ​ใน​สภาพ​แวด​ล้อม​ที่​ร้อน​ชื้น​แถบ​ลุ่ม​น้ำ​แอมะซอน แต่​ก็​มี​การ​เพาะ​ปลูก​พืช​ชนิด​นี้​ทั่ว​ประเทศ​บราซิล. พืช​นี้​ปรับ​ตัว​ได้​ดี​เป็น​พิเศษ​ใน​รัฐ​เอสปีรีตูซังตู​ซึ่ง​อยู่​ติด​ชายฝั่ง.

ตอน​แรก ต้น​กูปูอาซู จะ​ออก​เปลือก​ไม้​สี​น้ำตาล​แดง ซึ่ง​แข็งแรง​พอ​ที่​จะ​นำ​ไป​ใช้​ใน​การ​ก่อ​สร้าง. จาก​นั้น เมื่อ​มี​อายุ​แปด​ปี ต้น​นี้​จะ​ออก​ดอก​เป็น​ช่อ​และ​ออก​ผล. ที่​กิ่ง​ยาว ๆ ของ​มัน​ซึ่ง​เต็ม​ไป​ด้วย​ใบ​ไม้​สี​น้ำตาล​แดง​จะ​มี​ผล​ห้อย​อยู่ เป็น​ผล​สี​น้ำตาล​ทรง​รี​ที่​มี​ขน​ปุย. แต่​ละ​ผล​หนัก​ประมาณ 1 ถึง 1.5 กิโลกรัม. ตอน​แรก คุณ​อาจ​จะ​เบือน​หน้า​หนี​เพราะ​กลิ่น​มัน​แรง. แต่​เนื้อ​สี​ขาว​ที่​มี​รส​เปรี้ยว​และ​มี​กลิ่น​หอม​ของ​มัน​สามารถ​นำ​มา​ทำ​เชอร์เบต​และ​ของ​หวาน​อื่น ๆ ได้​ดี​มาก.

ถ้า​คุณ​มา​เยือน​บราซิล ขอ​ให้​คุณ​ลอง​ลิ้ม​รสชาติ​ผลไม้​หลาก​หลาย​ชนิด​ที่​ไม่​เหมือน​ใคร​ของ​ที่​นี่. ร้าน​ไอศกรีม​ตาม​เมือง​ใหญ่ ๆ ใน​บราซิล​กำลัง​ทำ​ไอศกรีม​รส​ผลไม้​เขต​ร้อน​รสชาติ​ใหม่ ๆ เพิ่ม​มาก​ขึ้น​เรื่อย ๆ. จริง​อยู่ การ​สั่ง​เชอร์เบต​ที่​มี​ชื่อ​อย่าง​เช่น จากา, อุมบู, บีรีบา, บูรีตี, มังกาบา, มูรีซี, ซาโปตี, กาจารานา, กราวีโอลา, มารากูจา, หรือ​จาบูตีกาบา อาจ​ทำ​ให้​ลิ้น​ของ​คุณ​พัน​กัน​บ้าง. แต่​คุณ​จะ​ชื่น​ชอบ​รสชาติ​ของ​มัน!

[ภาพ​หน้า 15]

“อาซาอี”

[ที่​มา​ของ​ภาพ]

André Valentim/Tyba/BrazilPhotos

[ภาพ​หน้า 15]

คน​เก็บ “อาซาอี” กำลัง​ปีน​ขึ้น

[ที่​มา​ของ​ภาพ]

Lena Trindade/BrazilPhotos

[ภาพ​หน้า 16]

“บากูรี” และ​ต้น​ของ​มัน​ทาง​ซ้าย

[ที่​มา​ของ​ภาพ]

Bacuri fruit: Geyson Magno/Ag. Lumiar

[ภาพ​หน้า 17]

“กูปูอาซู”

[ภาพ​หน้า 17]

ไอศกรีม “กูปูอาซู” ที่​แสน​อร่อย ต้น​ของ​มัน​อยู่​ด้าน​หลัง

[ที่​มา​ของ​ภาพ]

Background: Silvestre Silva/Reflexo