ข้ามไปยังเนื้อหา

ข้ามไปยังสารบัญ

เมื่อความกังวลเรื่องรูปร่างหน้าตากลายเป็นสิ่งที่ครอบงำความคิด

เมื่อความกังวลเรื่องรูปร่างหน้าตากลายเป็นสิ่งที่ครอบงำความคิด

เมื่อ​ความ​กังวล​เรื่อง​รูป​ร่าง​หน้า​ตา​กลาย​เป็น​สิ่ง​ที่​ครอบ​งำ​ความ​คิด

เมื่อ​พวก​เรา​ส่วน​ใหญ่​ส่อง​กระจก​ดู​ตัว​เอง เรา​เห็น​บาง​ส่วน​ที่​รู้สึก​ว่า​น่า​จะ​ทำ​ให้​ดู​ดี​ขึ้น. ดัง​นั้น เรา​จึง​จัด​เสื้อ​ผ้า​หรือ​ทรง​ผม​ใหม่​หรือ​ไม่​ก็​แต่ง​หน้า​เพิ่ม​เล็ก​น้อย แล้ว​ก็​ไป​ทำ​กิจวัตร​ประจำ​วัน​ของ​เรา. ความ​กังวล​ดัง​กล่าว​เกี่ยว​กับ​รูป​ร่าง​หน้า​ตา​เป็น​เรื่อง​ปกติ​และ​เหมาะ​สม. แต่​สำหรับ​บาง​คน ความ​กังวล​ใน​เรื่อง​นี้​เป็น​แบบ​สุด​โต่ง ซึ่ง​ทำ​ให้​เกิด​ความ​ผิด​ปกติ​ที่​เห็น​ภาพ​โครง​สร้าง​ร่าง​กาย​ผิด​รูป​ไป หรือ​เป็น​โรค​บีดีดี (body dysmorphic disorder).

คู่มือ​การ​วินิจฉัย​และ​การ​รักษา​โรค​ของ​เมิร์ก (ภาษา​อังกฤษ) นิยาม​โรค​บี​ดี​ดี​ว่า​เป็น “ความ​วิตก​กังวล​เกิน​เหตุ​เกี่ยว​กับ​ข้อ​บกพร่อง​เรื่อง​รูป​ร่าง​หน้า​ตา ทำ​ให้​เกิด​ความ​ทุกข์​อย่าง​ยิ่ง​หรือ​ทำ​ให้​คน​นั้น​ปลีก​ตัว​ออก​จาก​สังคม, งาน​อาชีพ, หรือ​การ​ปฏิบัติ​หน้า​ที่​ที่​สำคัญ​ใน​ด้าน​อื่น ๆ.” * เนื่อง​จาก​ผู้​ป่วย​อาจ​นึก​ไป​เอง​ว่า​ตน​มี​ข้อ​บกพร่อง​บาง​อย่าง​หรือ​มอง​ดู​ข้อ​บกพร่อง​เล็ก ๆ น้อย ๆ ของ​ตน​แบบ​เกิน​ความ​จริง พวก​เขา​จึง​มัก​จะ​มอง​ตัว​เอง​ว่า​น่า​เกลียด.

ศาสตราจารย์ เจ. เควิน ทอมป์สัน แห่ง​มหาวิทยาลัย​เซาท์​ฟลอริดา ใน​สหรัฐ กล่าว​ว่า คง​มี​คน​เป็น​โรค​บี​ดี​ดี​น้อย​มาก “อาจ​มี​แค่ 1.0-2.0% ของ​ประชากร​ทั่ว​ไป และ 10-15% ของ​ผู้​ป่วย​นอก​ที่​มา​รักษา​อาการ​ทาง​จิต​เป็น​โรค​นี้.” อย่าง​ไร​ก็​ตาม เขา​กล่าว​เสริม​ว่า “นัก​วิจัย​บาง​คน​เชื่อ​ว่า อัตรา​ผู้​ป่วย​กำลัง​เพิ่ม​สูง​ขึ้น เนื่อง​จาก​มี​วิธี​วินิจฉัย​โรค​ดี​ขึ้น และ​เนื่อง​จาก​ผู้​คน​ใน​สังคม​กำลัง​หมกมุ่น​เรื่อง​รูป​ร่าง​หน้า​ตา​มาก​ขึ้น​เรื่อย ๆ.” แม้​โรค​นี้​อาจ​เกิด​ได้​กับ​ผู้​คน​ทุก​วัย แต่​ก็​มัก​จะ​เริ่ม​เป็น​เมื่อ​อยู่​ใน​วัยรุ่น. เมื่อ​พูด​ถึง​ผู้​ใหญ่ ปรากฏ​ว่า​โรค​นี้​เกิด​กับ​ผู้​ชาย​และ​ผู้​หญิง​พอ ๆ กัน. นี่​ต่าง​กัน​อย่าง​เห็น​ได้​ชัด​กับ​ความ​ผิด​ปกติ​ใน​การ​กิน ซึ่ง​โดย​ทั่ว​ไป​แล้ว​ผู้​หญิง​จะ​เป็น​มาก​กว่า.

การ​วิตก​กังวล​จน​เกิน​เหตุ​เกี่ยว​กับ​รูป​ร่าง​หน้า​ตา​ซึ่ง​เป็น​ลักษณะ​ทั่ว​ไป​ของ​คน​ที่​เป็น​โรค​บี​ดี​ดี​มัก​จะ​ทำ​ให้​คน​นั้น​คอย​ส่อง​กระจก​อยู่​บ่อย ๆ และ​ใน​บาง​กรณี​ถึง​กับ​แยก​ตัว​ออก​จาก​สังคม​ด้วย​ซ้ำ. คู่มือ​ของ​เมิร์ก ​กล่าว​ว่า ที่​แย่​ยิ่ง​กว่า​นั้น​คือ “ความ​ทุกข์​และ​การ​ทำ​งาน​ที่​ผิด​ปกติ​ของ​ร่าง​กาย​ซึ่ง​เกี่ยว​ข้อง​กับ​โรค​นี้​อาจ​ทำ​ให้​ต้อง​เข้า​รักษา​ตัว​ใน​โรง​พยาบาล​ครั้ง​แล้ว​ครั้ง​เล่า​และ​นำ​ไป​สู่​พฤติกรรม​การ​ฆ่า​ตัว​ตาย.” ไม่​แปลก​ที่​ผู้​ป่วย​บาง​คน​เสาะ​หา​การ​ทำ​ศัลยกรรม​เสริม​สวย. ดร. แคทรีน ฟิลลิปส์ ผู้​เขียน​หนังสือ​เกี่ยว​กับ​โรค​บีดีดี กล่าว​ว่า “ปกติ​แล้ว ดิฉัน​ไม่​แนะ​นำ​ให้​ทำ​ศัลยกรรม​เสริม​สวย.” เธอ​อธิบาย​ว่า “การ​ทำ​ศัลยกรรม​เป็น​สิ่ง​ที่​แก้ไข​กลับ​คืน​ไม่​ได้ และ​คน​ส่วน​ใหญ่​ที่​เป็น​โรค​บี​ดี​ดี​มัก​จะ​รู้สึก​ว่า​มัน​ไม่​ได้​ผล.” *

บาง​ครั้ง​บาง​คราว อาจ​เห็น​โรค​บี​ดี​ดี​ได้​ตั้ง​แต่​อายุ​ยัง​น้อย. จอร์จ สตรีต เจอร์นัล * รายงาน​เกี่ยว​กับ​เด็ก​ชาย​วัย​หก​ขวบ “ที่​คิด​ว่า​ตัว​เอง​ฟัน​เหลือง, พุง ‘ป่อง,’ และ​ทรง​ผม​ก็​ดู​ไม่​เข้า​ท่า. แต่​ไม่​มี ‘ข้อ​บกพร่อง’ อัน​ไหน​เลย​ที่​คน​อื่น​สังเกต​เห็น. เขา​จะ​ใช้​เวลา​หวี​ผม​เกือบ​ชั่วโมง​ทุก​เช้า และ​ถ้า​เขา​ไม่​สามารถ​หวี​ให้​มัน ‘เรียบ’ ได้ เขา​ก็​จะ​เอา​หัว​จุ่ม​น้ำ​และ​เริ่ม​หวี​ผม​ใหม่ บ่อย​ครั้ง ทำ​ให้​เขา​ไป​โรง​เรียน​สาย.” วัน​หนึ่ง เมื่อ​เขา​ไป​หา​หมอ เขา​ถึง​กับ​คุกเข่า​ลง​เพื่อ​ส่อง​ดู​ตัว​เอง​ที่​เก้าอี้​ชุบ​โครเมียม.

อย่า​ยอม​ให้​โลก​ครอบ​งำ​ทัศนะ​ของ​คุณ

นิตยสาร​ที่​ใช้​กระดาษ​มัน​เงา, หนังสือ​พิมพ์, และ​โฆษณา​ทาง​โทรทัศน์​กระหน่ำ​ผู้​คน​ด้วย​ภาพ​รูป​ร่าง​ที่​งาม​เลิศ. วิธี​หา​เหตุ​ผล​ของ​พวก​นัก​โฆษณา​นั้น​เป็น​แบบ​ง่าย ๆ คือ​เพื่อ​เสนอ​ภาพ​บาง​อย่าง​ให้​ดู​เป็น​เรื่อง​ปกติ และ​ผู้​คน​จะ​ใช้​เงิน​ที่​หา​มา​ได้​ด้วย​ความ​ลำบาก​เพื่อ​ทำ​ให้​ตน​มี​รูป​ร่าง​แบบ​นั้น. นอก​จาก​นี้ ยัง​มี​ความ​กดดัน​จาก​คน​รอบ​ข้าง​และ​บาง​ที​อาจ​เป็น​เพราะ​คำ​พูด​ที่​ไม่​ยั้ง​คิด​เพียง​ไม่​กี่​คำ​จาก​คน​ใน​ครอบครัว​หรือ​เพื่อน ๆ และ​ไม่​น่า​แปลก​ใจ​ที่​บาง​คน​เริ่ม​มี​ทัศนะ​ที่​ไม่​สมดุล​เรื่อง​รูป​ร่าง​หน้า​ตา​ของ​ตน. * แน่นอน ทัศนะ​ที่​ไม่​สมดุล​อาจ​ต่าง​กัน​มาก​กับ​ความ​ผิด​ปกติ​ทาง​จิต​แบบ​ย้ำ​คิด.

นับ​ว่า​เป็น​เรื่อง​ผิด​ปกติ​และ​ไม่​เป็น​ความ​จริง​ที่​จะ​คิด​ว่า หาก​คุณ​ไม่​สวย​หรือ​ไม่​หล่อ​แล้ว คน​อื่น​จะ​ไม่​สนใจ​คุณ. ตาม​ปกติ ผู้​คน​ไม่​ได้​เลือก​เพื่อน​โดย​ดู​จาก​รูป​ร่าง​หน้า​ตา. จริง​อยู่ ที​แรก​หน้า​ตา​อาจ​เป็น​ปัจจัย​หนึ่ง แต่​บุคลิกภาพ, มาตรฐาน​ด้าน​ศีลธรรม, และ​ค่า​นิยม​ต่าง ๆ นั่น​แหละ​ที่​เป็น​เครื่อง​เชื่อม​มิตรภาพ​ที่​แท้​จริง. ใน​บาง​แง่ เรา​แต่​ละ​คน​ก็​เป็น​เหมือน​กับ​หนังสือ​เล่ม​หนึ่ง หนังสือ​อาจ​มี​หน้า​ปก​ที่​ดึงดูด​ใจ แต่​หาก​เนื้อหา​ไม่​น่า​สนใจ ไม่​นาน​ผู้​อ่าน​ก็​จะ​เลิก​อ่าน. แต่​ไม่​ว่า​หน้า​ปก​จะ​เป็น​อย่าง​ไร หาก​เนื้อหา​ใน​นั้น​น่า​สนใจ ผู้​คน​ก็​จะ​อ่าน​หนังสือ​นั้น​ต่อ. ดัง​นั้น ทำไม​ไม่​ลอง​เพ่ง​มอง​ที่​คุณลักษณะ​ส่วน​ตัว​ของ​คุณ​ดู​ล่ะ? นั่น​เป็น​สิ่ง​ที่​คัมภีร์​ไบเบิล พระ​คำ​ของ​พระเจ้า สนับสนุน​คุณ​ให้​ทำ​เช่น​นั้น.—สุภาษิต 11:22; โกโลซาย 3:8; 1 เปโตร 3:3, 4.

และ​ขอ​ให้​ยอม​รับ​ความ​จริง​ว่า รูป​ร่าง​หน้า​ตา​ของ​เรา​เปลี่ยน​ไป​เมื่อ​อายุ​มาก​ขึ้น. หาก​ชีวิต, มิตรภาพ, และ​ความ​สุข​ขึ้น​อยู่​กับ​รูป​ร่าง​หน้า​ตา​ที่​ดี​ใน​วัย​หนุ่ม​สาว เรา​ทุก​คน​คง​จะ​มี​อนาคต​ที่​น่า​เศร้า​เพียง​ไร! แต่​เรา​อาจ​ไม่​ต้อง​มี​อนาคต​เช่น​นั้น. เป็น​ไป​ได้​อย่าง​ไร?

ความ​งาม​ที่​ยั่งยืน

สุภาษิต 16:31 กล่าว​ว่า “ผม​หงอก​บน​ศีรษะ​เป็น​เหมือน​มงกุฎ​แห่ง​สง่า​ราศี​ถ้า​ใจ​อยู่​ใน​ที่​ชอบธรรม.” ใน​สาย​พระ​เนตร​ของ​พระ​ยะโฮวา​พระเจ้า และ​ใน​สายตา​ของ​ทุก​คน​ที่​มี​ทัศนะ​เช่น​เดียว​กับ​พระองค์ คน​ที่​รับใช้​พระเจ้า​จน​แก่​ชรา​หา​ได้​มี​ความ​งาม​ลด​น้อย​ลง. ที่​จริง เนื่อง​จาก​ประวัติ​แห่ง​ความ​มี​ใจ​แรง​กล้า​และ​ความ​เลื่อมใส​พระเจ้า ผม​หงอก​บน​ศีรษะ​ของ​เขา​เป็น​เหมือน​มงกุฎ​แห่ง​ความ​งาม. บุคคล​ล้ำ​ค่า​เหล่า​นี้​สม​ควร​ได้​รับ​ความ​รัก​และ​ความ​นับถือ​อย่าง​สุด​ซึ้ง​จาก​พวก​เรา.—เลวีติโก 19:32.

นอก​จาก​นี้ ใน​โลก​ใหม่​ที่​กำลัง​จะ​มา​ถึง​ซึ่ง​พระองค์​ได้​ทรง​สัญญา​ไว้ พระ​ยะโฮวา​จะ​ขจัด​ผล​กระทบ​อัน​สืบ​เนื่อง​จาก​บาป​ที่​ตก​ทอด​มา​ถึง​ผู้​ภักดี​ทั้ง​สิ้น​ของ​พระองค์ ทั้ง​คน​สูง​อายุ​และ​คน​หนุ่ม. ใน​แต่​ละ​วัน​ที่​ผ่าน​ไป พวก​เขา​จะ​เห็น​และ​รู้สึก​ว่า​ร่าง​กาย​ถูก​ปรับ​ให้​ดี​ขึ้น จน​ใน​ที่​สุด​พวก​เขา​จะ​บรรลุ​ความ​สมบูรณ์​ด้าน​ร่าง​กาย​ถึง​ขีด​สุด. (โยบ 33:25; วิวรณ์ 21:3, 4) ช่าง​เป็น​ความ​หวัง​ที่​น่า​ตื่นเต้น​จริง ๆ! คุณ​ปรารถนา​จะ​อยู่​ท่ามกลาง​พวก​เขา​ไหม? ถ้า​เช่น​นั้น จง​พยายาม​เพ่ง​มอง​ความ​งาม​ที่​สำคัญ​จริง ๆ และ​อย่า​ยอม​ให้​แนว​คิด​ของ​โลก​ซึ่ง​เป็น​แบบ​ผิว​เผิน​และ​ไร้​ความ​รู้สึก​ครอบ​งำ​ทัศนะ​ของ​คุณ. คุณ​จะ​มี​ความ​สุข​และ​เป็น​คน​ที่​น่า​ดึงดูด​ใจ​มาก​ขึ้น​หาก​คุณ​ทำ​เช่น​นั้น.—สุภาษิต 31:30.

[เชิงอรรถ]

^ วรรค 3 วารสาร​ทาง​การ​แพทย์​แห่ง​ออสเตรเลีย (ภาษา​อังกฤษ) กล่าว​ว่า “การ​วิตก​กังวล​เกิน​เหตุ​เกี่ยว​กับ​รูป​ร่าง​หน้า​ตา​เป็น​อาการ​ที่​พบ​เห็น​ทั่ว​ไป​ของ​โรค​ทาง​จิต​หลาย​โรค.” โรค​เหล่า​นี้​รวม​ถึง​โรค​ซึมเศร้า, โรค​ย้ำ​คิด​ย้ำ​ทำ, และ​ความ​ผิด​ปกติ​ใน​การ​กิน เช่น โรค​อะโนเรกเซีย เนอร์โวซา. ดัง​นั้น โรค​บี​ดี​ดี​จึง​วินิจฉัย​ได้​ยาก.

^ วรรค 5 โปรด​ดู​บทความ “หนุ่ม​สาว​ถาม​ว่า . . . ฉัน​ควร​ทำ​ศัลยกรรม​เสริม​สวย​ไหม?” ใน​ฉบับ 8 กันยายน 2002 ของ​วารสาร​นี้. แน่นอน คน​ที่​เป็น​โรค​ทาง​จิต​อย่าง​รุนแรง​อาจ​จำเป็น​ต้อง​ได้​รับ​ความ​ช่วยเหลือ​จาก​ผู้​เชี่ยวชาญ​ด้าน​สุขภาพ​จิต.

^ วรรค 6 วารสาร​ของ​มหาวิทยาลัย​บราวน์ รัฐ​โรดไอแลนด์ สหรัฐ​อเมริกา.

^ วรรค 8 สำหรับ​ข้อมูล​เพิ่ม​เติม โปรด​ดู​บท “หน้า​ตา​นั้น​สำคัญ​ไฉน?” ใน​หนังสือ​คำ​ถาม​ที่​หนุ่ม​สาว​ถาม—คำ​ตอบ​ที่​ได้​ผล จัด​พิมพ์​โดย​พยาน​พระ​ยะโฮวา.