ข้ามไปยังเนื้อหา

ข้ามไปยังสารบัญ

การดื่มมากเกินไปกับสุขภาพ

การดื่มมากเกินไปกับสุขภาพ

การ​ดื่ม​มาก​เกิน​ไป​กับ​สุขภาพ

“ซองเต!” “ซาลูเต!” “ซา วาเชอ ซโดโรยฟ์เย!” “ชุก ซุก เคว!” ไม่​ว่า​ที่​ฝรั่งเศส, อิตาลี, รัสเซีย, หรือ​เวียดนาม ก่อน​ที่​เพื่อน​ฝูง​จะ​ดื่ม​ร่วม​กัน ก็​มัก​จะ​พร้อม​ใจ​กัน​พูด​อย่าง​นี้ ซึ่ง​แปล​ว่า “เพื่อ​สุขภาพ!” กระนั้น น่า​แปลก​ที่​คน​มาก​มาย​ทั่ว​โลก​กลับ​ตาย​เพราะ​ดื่ม​แอลกอฮอล์.

การ​ดื่ม​แอลกอฮอล์​มาก​เกิน​ไป​เป็น​ปัญหา​ที่​มี​หลาย​แง่​มุม เช่น การ​ดื่ม​ที่​เสี่ยง​อันตราย, การ​ดื่ม​ที่​ก่อ​ความ​เสียหาย, และ​การ​ติด​แอลกอฮอล์. องค์การ​อนามัย​โลก​นิยาม​การ​ดื่ม​ที่​เสี่ยง​อันตราย ไว้​ว่า เป็น “นิสัย​การ​ดื่ม​แอลกอฮอล์​ที่​เสี่ยง​ต่อ​การ​เกิด​ผล​เสีย” ทั้ง​ทาง​ร่าง​กาย, ทาง​จิตใจ, หรือ​ทาง​สังคม. การ​ดื่ม​แบบ​นี้​คือ​การ​ดื่ม​เกิน​ขีด​ที่​หน่วย​งาน​ด้าน​สาธารณสุข​แนะ​นำ​หรือ​เกิน​ขีด​ที่​กฎหมาย​กำหนด. การ​ดื่ม​ที่​ก่อ​ความ​เสียหาย ซึ่ง​เรียก​ด้วย​ว่า​เป็น​การ​ใช้​แอลกอฮอล์​ใน​ทาง​ที่​ผิด คือ​การ​ดื่ม​ที่​ก่อ​ความ​เสียหาย​ต่อ​ร่าง​กาย​หรือ​จิตใจ​แล้ว แต่​ยัง​ไม่​ถึง​ขั้น​ติด. ส่วน​การ​ติด​แอลกอฮอล์ ได้​รับ​การ​พรรณนา​ว่า​เป็น “การ​ไม่​สามารถ​ควบคุม​ตัว​เอง​ให้​เลิก​ดื่ม​ได้.” ผู้​ที่​ติด​แอลกอฮอล์​จะ​รู้สึก​อยาก​ดื่ม และ​ยัง​คง​ดื่ม​ต่อ​ไป​แม้​จะ​มี​ปัญหา​หลาย​อย่าง​จาก​การ​ดื่ม อีก​ทั้ง​มี​อาการ​ถอน​ยา​เมื่อ​ไม่​ได้​ดื่ม.

ไม่​ว่า​คุณ​จะ​มี​อายุ​เท่า​ไร, เป็น​ผู้​ชาย​หรือ​ผู้​หญิง, หรือ​มี​เชื้อชาติ​อะไร คุณ​ก็​ไม่​ได้​รอด​พ้น​จาก​ความ​เสี่ยง​ของ​การ​ดื่ม​อย่าง​ที่​เป็น​อันตราย​ได้. ที่​แท้​แล้ว​แอลกอฮอล์​ส่ง​ผล​เช่น​ไร​ต่อ​ร่าง​กาย? การ​ดื่ม​มาก​เกิน​ไป​มี​อันตราย​อะไร​บ้าง​ต่อ​สุขภาพ? และ​โดย​ทั่ว​ไป​แล้ว ดื่ม​แค่​ไหน​จึง​ถือ​ได้​ว่า​เป็น​การ​ดื่ม​ที่​ปลอด​ภัย?

อันตราย​ต่อ​จิตใจ

เอทานอล ซึ่ง​เป็น​สาร​ประกอบ​ทาง​เคมี​ใน​เครื่อง​ดื่ม​ที่​มี​แอลกอฮอล์​ส่วน​ใหญ่ เป็น​สาร​ที่​มี​พิษ​ต่อ​ประสาท กล่าว​คือ​สามารถ​ทำ​ความ​เสียหาย​หรือ​ทำลาย​ระบบ​ประสาท​ได้. จริง ๆ แล้ว อาการ​เมา​ก็​คือ​อาการ​ที่​ร่าง​กาย​ได้​รับ​พิษ​ใน​รูป​แบบ​หนึ่ง. ถ้า​ได้​รับ​เอทานอล​ใน​ปริมาณ​มาก ๆ ก็​อาจ​ทำ​ให้​เกิด​ภาวะ​โคม่า​และ​เสีย​ชีวิต​ได้. ตัว​อย่าง​เช่น ท่ามกลาง​นัก​ศึกษา​ญี่ปุ่น การ​ดื่ม​ที่​เรียก​ว่า​อิคคิโนมิ หรือ​การ​ดื่ม​รวด​เดียว​โดย​ไม่​หยุด เป็น​เหตุ​ให้​มี​ผู้​เสีย​ชีวิต​ทุก​ปี. ร่าง​กาย​สามารถ​เปลี่ยน​เอทานอล​ให้​เป็น​สาร​ที่​ไม่​มี​พิษ​ได้ แต่​การ​เปลี่ยน​แปลง​นี้​ไม่​ได้​เกิด​ขึ้น​ใน​ทันที​ทันใด. ถ้า​มี​การ​บริโภค​แอลกอฮอล์​ใน​อัตรา​ที่​เร็ว​กว่า​ที่​ร่าง​กาย​จะ​จัด​การ​ได้ เอทานอล​จะ​สะสม​มาก​ขึ้น​ใน​ร่าง​กาย​และ​เริ่ม​ขัด​ขวาง​การ​ทำ​งาน​ของ​สมอง​จน​เห็น​ได้​ชัด. ใน​ทาง​ใด​บ้าง?

การ​พูด, การ​มอง​เห็น, การ​ประสาน​งาน​ระหว่าง​ส่วน​ต่าง ๆ ของ​ร่าง​กาย, ความ​คิด, และ​พฤติกรรม​ล้วน​เชื่อม​โยง​กับ​ปฏิกิริยา​ทาง​เคมี​อัน​สลับ​ซับซ้อน​อย่าง​เหลือเชื่อ​ซึ่ง​อยู่​ใน​เซลล์​ประสาท​ของ​สมอง หรือ​เซลล์​มูลฐาน. เมื่อ​ร่าง​กาย​ได้​รับ​เอทานอล ปฏิกิริยา​เหล่า​นี้​ก็​เปลี่ยน​ไป และ​สาร​เคมี​ที่​ถ่ายทอด​สัญญาณ​ระหว่าง​เซลล์​ประสาท​บาง​เซลล์​ถูก​กด ส่วน​บาง​เซลล์​ก็​ถูก​กระตุ้น. กระแส​ข้อมูล​ใน​สมอง​จึง​ผิด​เพี้ยน​ไป ทำ​ให้​สมอง​ไม่​สามารถ​ทำ​งาน​ได้​ตาม​ปกติ. นั่น​คือ​สาเหตุ​ซึ่ง​ทำ​ให้​คน​ที่​ดื่ม​มาก​เกิน​ไป​เริ่ม​พูด​ตะกุกตะกัก, สายตา​พร่า​มัว, เชื่อง​ช้า, และ​เหนี่ยว​รั้ง​ตัว​เอง​ได้​น้อย​ลง—ซึ่ง​ล้วน​เป็น​อาการ​ที่​เกิด​ขึ้น​กับ​คน​เมา​ทั่ว ๆ ไป.

ถ้า​ได้​รับ​แอลกอฮอล์​อย่าง​ต่อ​เนื่อง​เป็น​เวลา​นาน ๆ เคมี​ใน​สมอง​ก็​จะ​ปรับ​ตัว​ให้​สามารถ​ต้านทาน​พิษ​ของ​เอทานอล​และ​พยายาม​รักษา​การ​ทำ​งาน​ของ​ระบบ​ประสาท​ให้​เป็น​ปกติ. นี่​ทำ​ให้​ร่าง​กาย​ทน ต่อ​ฤทธิ์​แอลกอฮอล์ ซึ่ง​หมาย​ความ​ว่า​การ​ดื่ม​ใน​ปริมาณ​เท่า​เดิม​กลับ​ทำ​ให้​มี​ผล​กระทบ​น้อย​กว่า​แต่​ก่อน. การ​ติด เกิด​ขึ้น​เมื่อ​สมอง​ปรับ​ตัว​กับ​การ​ที่​มี​แอลกอฮอล์​อยู่​ใน​ร่าง​กาย​มาก​เสีย​จน​ไม่​สามารถ​ทำ​งาน​ได้​ตาม​ปกติ​ถ้า​ขาด​แอลกอฮอล์. ร่าง​กาย​จะ​อยาก​ได้​รับ​แอลกอฮอล์​เพื่อ​รักษา​ความ​สมดุล​ทาง​เคมี​ไว้. เมื่อ​คน​หนึ่ง​ขาด​แอลกอฮอล์ เคมี​ใน​สมอง​ของ​เขา​ก็​เสีย​สมดุล​โดย​สิ้นเชิง​และ​อาการ​ถอน​ยา​ก็​ตาม​มา เช่น กระสับกระส่าย, สั่น, หรือ​แม้​กระทั่ง​ชัก.

นอก​จาก​ทำ​ให้​เคมี​ใน​สมอง​เปลี่ยน​แปลง​ไป​แล้ว การ​ดื่ม​มาก​เกิน​ไป​ยัง​อาจ​ทำ​ให้​เซลล์​ฝ่อ​หรือ​ตาย และ​จึง​ทำ​ให้​โครง​สร้าง​ของ​สมอง​เปลี่ยน​ไป. แม้​ว่า​การ​งด​ดื่ม​อาจ​ทำ​ให้​ฟื้น​ตัว​ได้​บ้าง แต่​ความ​เสียหาย​บาง​อย่าง​ดู​เหมือน​ไม่​มี​ทาง​แก้ไข​ได้. ดู​เหมือน​ว่า​เซลล์​ประสาท​ที่​ตาย​ไป​แล้ว​จะ​ไม่​มี​เซลล์​ใหม่​มา​ทดแทน และ​ยิ่ง​ทำ​ให้​ความ​จำ​และ​ความ​สามารถ​ใน​การ​รับ​รู้​อื่น ๆ ได้​รับ​ผล​เสีย. ความ​เสียหาย​ที่​เกิด​แก่​สมอง​ไม่​ได้​เกิด​จาก​การ​ดื่ม​แอลกอฮอล์​เป็น​เวลา​นาน​เท่า​นั้น. การ​วิจัย​ดู​เหมือน​จะ​บ่ง​ชี้​ว่า​การ​ดื่ม​มาก​เกิน​ไป​แม้​ใน​ช่วง​เวลา​สั้น ๆ ก็​อาจ​เป็น​อันตราย​ได้.

โรค​ตับ​และ​มะเร็ง

ตับ​มี​บทบาท​สำคัญ​ใน​การ​เผา​ผลาญ​อาหาร, สู้​กับ​การ​ติด​เชื้อ, ควบคุม​การ​ไหล​เวียน​ของ​เลือด, และ​ขจัด​สาร​พิษ​ต่าง ๆ รวม​ทั้ง​แอลกอฮอล์ ออก​จาก​ร่าง​กาย. การ​ดื่ม​แอลกอฮอล์​เป็น​เวลา​นาน​นั้น​ทำ​ให้​ตับ​ได้​รับ​ความ​เสียหาย​ใน​สาม​ระยะ. ระยะ​แรก การ​ย่อย​สลาย​เอทานอล​มี​ผล​ทำ​ให้​การ​ย่อย​ไขมัน​ช้า​ลง ทำ​ให้​มี​ไขมัน​สะสม​ใน​ตับ ซึ่ง​เรียก​ว่า​ภาวะ​ไขมัน​สะสม​ใน​ตับ. ใน​เวลา​ต่อ​มา ก็​จะ​เกิด​โรค​ตับ​อักเสบ​เรื้อรัง. แม้​ว่า​แอลกอฮอล์​อาจ​ทำ​ให้​เป็น​โรค​ตับ​อักเสบ​ได้​โดย​ตรง แต่​ก็​ดู​เหมือน​ว่า​แอลกอฮอล์​ยัง​ทำ​ให้​ร่าง​กาย​ต้านทาน​เชื้อ​ไวรัส​ตับ​อักเสบ​บี​และ​ซี​ได้​น้อย​ลง​ด้วย. * ถ้า​ปล่อย​ไว้ การ​อักเสบ​อาจ​ทำ​ให้​เซลล์​แตก​ตัว​และ​ตาย​ได้. สิ่ง​ที่​ทำ​ให้​ความ​เสียหาย​ร้ายแรง​ยิ่ง​ขึ้น​ก็​คือ ดู​เหมือน​แอลกอฮอล์​กระตุ้น​ให้​เกิด​การ​ทำ​งาน​ของ​ระบบ​เซลล์​ตาย​ตาม​ธรรมชาติ ซึ่ง​เรียก​ด้วย​ว่า อะพอพโตซิส (apoptosis).

ระยะ​สุด​ท้าย​คือ​โรค​ตับแข็ง. การ​อักเสบ​และ​การ​ทำลาย​เซลล์​อย่าง​ต่อ​เนื่อง​เป็น​วัฏจักร​ที่​ทำ​ให้​อาการ​รุนแรง​ขึ้น​เรื่อย ๆ และ​ทำ​ให้​เกิด​แผล​เป็น​ที่​ไม่​อาจ​รักษา​ได้. สิ่ง​ที่​ตาม​มา​คือ ตับ​กลาย​เป็น​ก้อน​แข็ง แทน​ที่​จะ​เป็น​รู​พรุน​เหมือน​ฟองน้ำ. ใน​ที่​สุด เนื้อ​เยื่อ​ที่​เหมือน​แผล​เป็น​ก็​ทำ​ให้​เลือด​ไม่​อาจ​ไหล​เวียน​ได้​ตาม​ปกติ ทำ​ให้​ตับ​ล้มเหลว​และ​เสีย​ชีวิต.

แอลกอฮอล์​มี​ผล​ข้าง​เคียง​ต่อ​ตับ​อีก​อย่าง​หนึ่ง​ที่​แฝง​เร้น—คือ​ทำ​ให้​ตับ​มี​ความ​สามารถ​ใน​การ​ต้าน​สาร​ก่อ​มะเร็ง​ลด​ลง. นอก​จาก​จะ​ทำ​ให้​เกิด​มะเร็ง​ที่​ตับ​ง่าย​ขึ้น​แล้ว แอลกอฮอล์​ยัง​เพิ่ม​ความ​เสี่ยง​ต่อ​การ​เป็น​โรค​มะเร็ง​ใน​ปาก, คอหอย, กล่อง​เสียง, และ​หลอด​อาหาร​อีก​ด้วย. นอก​จาก​นั้น แอลกอฮอล์​ทำ​ให้​สาร​ก่อ​มะเร็ง​จาก​บุหรี่​ซึม​ผ่าน​เยื่อ​เมือก​ใน​ปาก​ได้​ง่าย​ขึ้น ทำ​ให้​ผู้​สูบ​บุหรี่​มี​ความ​เสี่ยง​สูง​ขึ้น. ผู้​หญิง​ที่​ดื่ม​แอลกอฮอล์​ทุก​วัน​มี​โอกาส​เป็น​มะเร็ง​เต้า​นม​มาก​ขึ้น. ตาม​งาน​วิจัย​งาน​หนึ่ง คน​ที่​ดื่ม​เครื่อง​ดื่ม​ที่​มี​แอลกอฮอล์​วัน​ละ​สาม​แก้ว​ขึ้น​ไป​มี​ความ​เสี่ยง​ต่อ​การ​เป็น​มะเร็ง​เต้า​นม​สูง​กว่า​คน​ที่​ไม่​ดื่ม 69 เปอร์เซ็นต์.

ทารก​รับ​พิษ

ผล​ที่​น่า​เศร้า​เป็น​พิเศษ​ของ​การ​ดื่ม​แอลกอฮอล์​มาก​เกิน​ไป​คือ​ผล​กระทบ​ที่​มี​ต่อ​ทารก​ใน​ครรภ์. “แอลกอฮอล์​เป็น​พิษ​ต่อ​ทารก​ที่​กำลัง​เจริญ​เติบโต​ใน​ครรภ์​มาก​กว่า​ยา​เสพ​ติด​ชนิด​ใด ๆ” หนังสือ​พิมพ์​อินเตอร์​แนชันแนล เฮรัลด์ ทริบูน รายงาน. เมื่อ​หญิง​มี​ครรภ์​ดื่ม ลูก​ใน​ครรภ์​ของ​เธอ​ก็​ได้​รับ​แอลกอฮอล์​ด้วย และ​พิษ​ของ​แอลกอฮอล์​ก็​ก่อ​ความ​เสียหาย​มาก​เป็น​พิเศษ​ใน​ระยะ​ที่​ทารก​เพิ่ง​เริ่ม​เจริญ​เติบโต​นี้. แอลกอฮอล์​ทำ​ให้​เกิด​ความ​เสียหาย​ต่อ​ระบบ​ประสาท​ส่วน​กลาง​อย่าง​ที่​ไม่​สามารถ​รักษา​ได้. เซลล์​ประสาท​ไม่​อาจ​ก่อ​ตัว​ขึ้น​ได้​อย่าง​ปกติ. เซลล์​ต่าง ๆ ถูก​ทำลาย. ส่วน​บาง​เซลล์​ก็​อยู่​ผิด​ที่.

ผล​ก็​คือ​โรค​ทารก​พิษ​สุรา​ใน​ครรภ์ ซึ่ง​เป็น​สาเหตุ​ใหญ่​ที่​สุด​ของ​โรค​ปัญญา​อ่อน​ใน​ทารก​แรก​เกิด. เด็ก​ที่​เป็น​โรค​ทารก​พิษ​สุรา​ใน​ครรภ์​นั้น​มี​ปัญหา​หลาย​อย่าง​เช่น สติ​ปัญญา​บกพร่อง, ปัญหา​เรื่อง​ภาษา, พัฒนาการ​ช้า​กว่า​ปกติ, ความ​ผิด​ปกติ​ด้าน​พฤติกรรม, เติบโต​ช้า, อยู่​ไม่​สุข, และ​มี​ความ​ผิด​ปกติ​ใน​การ​ได้​ยิน​และ​การ​มอง​เห็น. เด็ก​หลาย​คน​ที่​เป็น​โรค​ทารก​พิษ​สุรา​ใน​ครรภ์​เกิด​มา​พร้อม​กับ​มี​ใบ​หน้า​ผิด​รูป อัน​เป็น​ลักษณะ​เด่น​ของ​โรค​นี้.

นอก​จาก​นั้น แม้​ว่า​ผู้​เป็น​แม่​จะ​ดื่ม​ใน​ปริมาณ​เล็ก​น้อย​ระหว่าง​การ​ตั้ง​ครรภ์ เด็ก​ที่​เกิด​มา​ก็​อาจ​มี​ความ​พิการ​บาง​อย่าง เช่น ปัญหา​ด้าน​พฤติกรรม​และ​การ​เรียน​รู้. ศาสตราจารย์​แอนน์ สไตรสส์กุท แห่ง​หน่วย​งาน​พิเศษ​ด้าน​แอลกอฮอล์​และ​ยา​เสพ​ติด​ใน​ทารก ของ​มหาวิทยาลัย​วอชิงตัน กล่าว​ว่า “แค่​คุณ​ดื่ม​ระหว่าง​การ​ตั้ง​ครรภ์​ก็​เพียง​พอ​ที่​จะ​ทำ​ร้าย​ลูก​ใน​ครรภ์​ได้​แล้ว ไม่​ต้อง​ถึง​ขนาด​เป็น​โรค​พิษ​สุรา​เรื้อรัง.” รายงาน​เรื่อง​แอลกอฮอล์—ผล​กระทบ​ต่อ​สุขภาพ (ภาษา​ฝรั่งเศส) ของ​สถาบัน​วิจัย​สุขภาพ​และ​การ​แพทย์​แห่ง​ฝรั่งเศส กล่าว​ว่า “การ​ดูด​ซึม​แอลกอฮอล์​เป็น​อันตราย​ตลอด​ระยะ​เวลา​ตั้ง​ครรภ์ และ​ไม่​เคย​มี​การ​กำหนด​ปริมาณ​ขั้น​ต่ำ​ที่​จะ​ให้​ดื่ม​ได้​โดย​ไม่​ก่อ​ผล​เสียหาย.” ผล​ก็​คือ สิ่ง​ที่​สุขุม​ที่​สุด​สำหรับ​หญิง​มี​ครรภ์​หรือ​หญิง​ที่​วาง​แผน​จะ​มี​ครรภ์​ก็​คือ​ไม่​ดื่ม​แอลกอฮอล์​เลย. *

การ​ดื่ม​ใน​ระดับ​ที่​ปลอด​ภัย

ยัง​มี​อันตราย​ต่อ​สุขภาพ​อีก​มาก​มาย​นอก​จาก​ที่​กล่าว​ถึง​ข้าง​ต้น​แล้ว. ใน​ปี 2004 บทความ​ใน​วารสาร​เนเจอร์ ชี้​ว่า “แม้​แต่​แอลกอฮอล์​ปริมาณ​เพียง​เล็ก​น้อย​ก็​ทำ​ให้​มี​โอกาส​เสี่ยง​มาก​ขึ้น​ที่​จะ​เกิด​การ​บาดเจ็บ​และ​ที่​จะ​เป็น​โรค​ต่าง ๆ ประมาณ 60 โรค.” เมื่อ​คำนึง​ถึง​เรื่อง​นี้ ดื่ม​แค่​ไหน​จึง​จะ​เรียก​ว่า​ดื่ม​ใน​ระดับ​ที่​ปลอด​ภัย? ใน​สมัย​นี้ มี​คน​มาก​มาย​ทั่ว​โลก​ดื่ม​เป็น​ครั้ง​คราว​ได้​อย่าง​ปลอด​ภัย. ปัจจัย​สำคัญ​สำหรับ​การ​มี​สุขภาพ​ดี​คือ​ไม่​ดื่ม​มาก​เกิน​ไป. แต่​แค่​ไหน​ที่​จะ​เรียก​ว่า​ไม่​มาก​เกิน​ไป? คน​ส่วน​ใหญ่​คง​จะ​คิด​ว่า​ตัว​เขา​เอง​ไม่​ได้​ดื่ม​มาก​เกิน​ไป โดย​อาจ​หา​เหตุ​ผล​ว่า​ตราบ​ใด​ที่​ไม่​เมา หรือ​ไม่​ติด​แอลกอฮอล์ ก็​ไม่​มี​ปัญหา. กระนั้น ใน​ยุโรป ผู้​ชาย 1 ใน 4 ดื่ม​แอลกอฮอล์​ใน​ระดับ​ที่​ถือ​ว่า​เป็น​อันตราย.

แหล่ง​อ้างอิง​หลาย​แห่ง​นิยาม​การ​ดื่ม​พอ​ประมาณ​ว่า​เป็น​การ​ได้​รับ​แอลกอฮอล์​บริสุทธิ์​วัน​ละ 20 กรัม​หรือ​สอง​แก้ว​มาตรฐาน​สำหรับ​ผู้​ชาย และ 10 กรัม หรือ​หนึ่ง​แก้ว​สำหรับ​ผู้​หญิง. หน่วย​งาน​ด้าน​สาธารณสุข​ของ​ฝรั่งเศส​และ​บริเตน​แนะ​นำ “ขีด​จำกัด​ที่​เหมาะ​สม” คือ​วัน​ละ​สาม​แก้ว​สำหรับ​ผู้​ชาย​และ​สอง​แก้ว​สำหรับ​ผู้​หญิง. สถาบัน​ที่​ดู​แล​เรื่อง​การ​ดื่ม​แอลกอฮอล์​มาก​เกิน​ไป​และ​โรค​พิษ​สุรา​เรื้อรัง​แห่ง​สหรัฐ​แนะ​นำ​ว่า “คน​ที่​มี​อายุ 65 ปี​ขึ้น​ไป​ไม่​ควร​ดื่ม​แอลกอฮอล์​มาก​กว่า​วัน​ละ​หนึ่ง​แก้ว.” * อย่าง​ไร​ก็​ตาม เรา​ทุก​คน​มี​ปฏิกิริยา​ต่อ​แอลกอฮอล์​แตกต่าง​กัน​ไป. สำหรับ​บาง​คน แม้​แต่​ขีด​ต่ำ​สุด​ก็​อาจ​จะ​มาก​เกิน​ไป. ตัว​อย่าง​เช่น “แอลกอฮอล์​ปริมาณ​เล็ก​น้อย​ก็​อาจ​เป็น​อันตราย​ต่อ​คน​ที่​มี​ความ​ผิด​ปกติ​ทาง​อารมณ์​และ​เป็น​โรค​วิตก​กังวล” รายงาน​พิเศษ​ฉบับ​ที่ 10 แก่​รัฐสภา​สหรัฐ​ว่า​ด้วย​แอลกอฮอล์​และ​สุขภาพ กล่าว. อายุ, ประวัติการ​เจ็บ​ป่วย, และ​ขนาด​ของ​ร่าง​กาย​ล้วน​เป็น​ปัจจัย​ที่​ต้อง​คำนึง​ถึง.—ดู​กรอบ “ลด​ความ​เสี่ยง.”

มี​ความ​ช่วยเหลือ​อะไร​สำหรับ​คน​ที่​ดื่ม​แอลกอฮอล์​มาก​เกิน​ไป? บทความ​ถัด​ไป​จะ​ตอบ​คำ​ถาม​ข้อ​นี้.

[เชิงอรรถ]

^ วรรค 11 ตาม​งาน​วิจัย​ที่​ฝรั่งเศส ผู้​ติด​เชื้อ​ไวรัส​ตับ​อักเสบ​ซี​และ​ยัง​เป็น​คน​ดื่ม​จัด​ด้วย​นั้น​มี​ความ​เสี่ยง​ที่​จะ​เกิด​โรค​ตับแข็ง​สูง​กว่า​ผู้​ติด​เชื้อ​ตับ​อักเสบ​ซี​แต่​ดื่ม​เพียง​เล็ก​น้อย​ถึง​สอง​เท่า. มี​การ​แนะ​นำ​ว่า​ผู้​ติด​เชื้อ​ไวรัส​ตับ​อักเสบ​ซี​ควร​ดื่ม​ใน​ปริมาณ​น้อย ๆ หรือ​งด​ดื่ม​เลย.

^ วรรค 17 ผู้​หญิง​ที่​ให้​นม​บุตร​ควร​ตระหนัก​ว่า​หลัง​จาก​ดื่ม​แล้ว แอลกอฮอล์​จะ​สะสม​อยู่​ใน​น้ำ​นม​ของ​เธอ. ที่​จริง ความ​เข้มข้น​ของ​แอลกอฮอล์​ใน​นม​แม่​มัก​จะ​สูง​กว่า​ใน​เลือด เพราะ​นม​มี​น้ำ​มาก​กว่า​เลือด ซึ่ง​ดูด​ซึม​แอลกอฮอล์​ได้​มาก​กว่า.

^ วรรค 20 เนื่อง​จาก​ปริมาณ​ของ​หนึ่ง “แก้ว” ใน​แต่​ละ​ท้อง​ที่​ไม่​เท่า​กัน แอลกอฮอล์​ใน​แก้ว​จึง​มี​ปริมาณ​แตกต่าง​กัน​ไป​ขึ้น​อยู่​กับ​ขนาด​การ​เสิร์ฟ​ตาม​ที่​นิยม​กัน​ใน​ท้องถิ่น​นั้น ๆ และ​ควร​คำนึง​ถึง​เรื่อง​นี้​ก่อน​บริโภค.

[กรอบ/ภาพ​หน้า 5]

ดื่ม​แล้ว​ขับ ควร​ไหม?

ข้อ​ห้าม​เรื่อง​การ​ขับ​รถ​เมื่อ​อยู่​ใต้​ฤทธิ์​แอลกอฮอล์​มี​มา​นาน​เกือบ​จะ​พอ ๆ กับ​เริ่ม​มี​รถยนต์. ประเทศ​แรก​ที่​กำหนด​กฎหมาย​ข้อ​นี้​คือ​เดนมาร์ก เมื่อ​ปี 1903.

เมื่อ​คุณ​ดื่ม​ตอน​ที่​ท้อง​ว่าง แอลกอฮอล์​ใน​เลือด​ของ​คุณ​จะ​มี​ระดับ​ที่​สูง​ที่​สุด​ประมาณ​ครึ่ง​ชั่วโมง​ถึง​หนึ่ง​ชั่วโมง​หลัง​จาก​ดื่ม​เข้า​ไป. ต่าง​จาก​ที่​คน​ทั่ว​ไป​เชื่อ​กัน การ​ดื่ม​กาแฟ, การ​สูด​อากาศ​บริสุทธิ์, และ​การ​ออก​กำลัง​กาย​ไม่​ได้​ช่วย​ให้​คุณ​สร่าง​เมา. สิ่ง​เดียว​ที่​จะ​ลด​ผล​กระทบ​ของ​แอลกอฮอล์​ใน​ร่าง​กาย​ของ​คุณ​ได้​คือ​การ​ให้​เวลา​ผ่าน​ไป. อย่า​ลืม​ด้วย​ว่า ไม่​ว่า​คุณ​จะ​ดื่ม​ไวน์, เบียร์, หรือ​สุรา​เพียง​หนึ่ง​แก้ว​ตาม​ขนาด​ที่​คน​ทั่ว​ไป​นิยม​กัน​สำหรับ​เครื่อง​ดื่ม​แต่​ละ​ชนิด ปริมาณ​แอลกอฮอล์​ที่​ได้​รับ​ก็​มี​พอ ๆ กัน. *

แม้​จะ​ดื่ม​แอลกอฮอล์​ใน​ปริมาณ​เพียง​เล็ก​น้อย​ก็​อาจ​ทำ​ให้​ความ​สามารถ​ใน​การ​ขับ​ขี่​ของ​คุณ​ลด​ลง. แอลกอฮอล์​มี​ผล​ต่อ​การ​มอง​เห็น. ป้าย​ถนน​จะ​ดู​เล็ก​ลง. การ​มอง​เห็น​รอบ​นอก​รวม​ทั้ง​ความ​สามารถ​ใน​การ​กะ​ระยะ​และ​การ​มอง​เห็น​สิ่ง​ที่​อยู่​ไกล ๆ จะ​ลด​ลง. การ​ประมวล​ผล​ข้อมูล, ปฏิกิริยา​ตอบ​สนอง, และ​การ​ประสาน​งาน​ของ​ร่าง​กาย​ก็​ช้า​ลง.

ถ้า​มี​อุบัติเหตุ​หลัง​จาก​ดื่ม​แอลกอฮอล์ คุณ​ก็​มี​โอกาส​บาดเจ็บ​รุนแรง​กว่า​ตอน​ที่​คุณ​ไม่​ได้​ดื่ม. ยิ่ง​กว่า​นั้น โอกาส​ที่​คุณ​จะ​รอด​ชีวิต​จาก​การ​ผ่าตัด​ฉุกเฉิน​ใด ๆ ก็​ลด​น้อย​ลง​เนื่อง​จาก​ผล​กระทบ​ที่​แอลกอฮอล์​มี​ต่อ​หัวใจ​และ​ระบบ​ไหล​เวียน​โลหิต. “ด้วย​เหตุ​นี้ ตรง​ข้าม​กับ​ที่​คิด​กัน​ทั่ว​ไป ผู้​ที่​เสีย​ชีวิต​เนื่อง​จาก​แอลกอฮอล์​ส่วน​ใหญ่​คือ​คน​ขับ​ขี่​ที่​เมา​นั่น​เอง” รายงาน​สถาบัน​วิจัย​สุขภาพ​และ​การ​แพทย์​แห่ง​ฝรั่งเศส​กล่าว. เมื่อ​คำนึง​ถึง​อันตราย​เหล่า​นี้ รายงาน​นี้​จึง​แนะ​นำ​ดัง​ต่อ​ไป​นี้:

▪ อย่า​ดื่ม​แล้ว​ขับ.

▪ อย่า​โดยสาร​รถ​ไป​กับ​คน​ขับ​ที่​ดื่ม.

▪ อย่า​ให้​เพื่อน​หรือ​พ่อ​แม่​ขับ​รถ เมื่อ​พวก​เขา​อยู่​ใต้​ฤทธิ์​แอลกอฮอล์.

[เชิงอรรถ]

^ วรรค 29 โดย​ทั่ว​ไป​แล้ว แอลกอฮอล์​จะ​ถูก​ขจัด​ออก​ไป​ประมาณ 7 กรัม​ทุก ๆ หนึ่ง​ชั่วโมง. ขนาด​ของ​แก้ว​มาตรฐาน​จะ​แตกต่าง​กัน​ไป​ใน​แต่​ละ​ประเทศ. องค์การ​อนามัย​โลก​กำหนด​แก้ว​มาตรฐาน​ว่า​จะ​มี​ปริมาณ​แอลกอฮอล์​บริสุทธิ์ 10 กรัม. นี่​เท่า​กับ​เบียร์ 250 มิลลิ​ลิตร, ไวน์ 100 มิลลิ​ลิตร, หรือ สุรา 30 มิลลิ​ลิตร.

[ภาพ]

ขนาด​เครื่อง​ดื่ม​ที่​กล่าว​ต่อ​ไป​นี้​มี​ปริมาณ​แอลกอฮอล์​พอ ๆ กัน

เบียร์​ธรรมดา​หนึ่ง​ขวด (330 มล. แอลกอฮอล์ 5%)

สุรา​หนึ่ง​แก้ว​เล็ก (วิสกี้, ยิน, วอดก้า) (40 มล. แอลกอฮอล์ 40%)

ไวน์​หนึ่ง​แก้ว (140 มล. แอลกอฮอล์ 12%)

เหล้า​หลัง​อาหาร (ลิเคียวร์) หนึ่ง​แก้ว​เล็ก (70 มล. แอลกอฮอล์ 25%)

[กรอบ/ภาพ​หน้า 6]

การ​ติด​แอลกอฮอล์—เกิด​จาก​ยีน​ไหม?

ด้วย​ความ​พยายาม​ที่​จะ​หา​วิธี​รักษา​โรค​พิษ​สุรา นัก​วิทยาศาสตร์​พยายาม​ศึกษา​เพื่อ​จะ​เข้าใจ​ว่า​ยีน​มี​บทบาท​อย่าง​ไร​ต่อ​การ​เกิด​และ​การ​พัฒนา​ของ​โรค​นี้. ตั้ง​แต่​นั้น​มา​นัก​วิทยาศาสตร์​ได้​ค้น​พบ​ยีน​หลาย​ตัว​ซึ่ง​ดู​เหมือน​มี​อิทธิพล​ต่อ​ปฏิกิริยา​ที่​คน​นั้น​มี​ต่อ​แอลกอฮอล์. อย่าง​ไร​ก็​ตาม ปัจจัย​ทาง​พันธุกรรม​ไม่​ได้​เป็น​เพียง​ปัจจัย​เดียว​ที่​ทำ​ให้​เป็น​โรค​พิษ​สุรา. แม้​ว่า​บาง​คน​มี​แนว​โน้ม​ทาง​พันธุกรรม​บาง​อย่าง แต่​การ​ติด​แอลกอฮอล์​ก็​ไม่​ใช่​เรื่อง​ที่​เลี่ยง​ไม่​ได้. ปัจจัย​ทาง​สภาพ​แวด​ล้อม​ก็​มี​ส่วน​เกี่ยว​ข้อง​ด้วย. การ​ขาด​การ​อบรม​จาก​พ่อ​แม่, การ​ใช้​แอลกอฮอล์​อย่าง​ผิด ๆ ของ​คน​ใน​ครอบครัว​หรือ​เพื่อน​ฝูง, สถานการณ์​ที่​เกิด​การ​ขัด​แย้ง​กับ​คน​อื่น, ปัญหา​ทาง​อารมณ์, ความ​ซึมเศร้า, ความ​ก้าวร้าว, การ​พยายาม​เสาะ​หา​ความ​ตื่นเต้น, การ​ทน​ต่อ​ฤทธิ์​ของ​แอลกอฮอล์, หรือ​การ​ติด​สาร​เสพ​ติด​อย่าง​อื่น ทั้ง​หมด​นี้​ล้วน​เป็น​ปัจจัย​เสี่ยง​ที่​ถูก​กล่าว​ถึง. ปัจจัย​เหล่า​นี้​และ​ปัจจัย​อย่าง​อื่น​อาจ​นำ​ไป​สู่​การ​ติด​แอลกอฮอล์​ได้.

[กรอบ/ภาพ​หน้า 6]

ฝรั่งเศส:

งาน​ศึกษา​วิจัย​กะ​ประมาณ​ว่า จำนวน​คน​ที่​ดื่ม​แอลกอฮอล์​มาก​เกิน ไป​มี​ราว ๆ ห้า​ล้าน​คน ซึ่ง​ใน​จำนวน​นี้ สอง​ถึง​สาม​ล้าน​คน​ติด​แอลกอฮอล์

ไนจีเรีย:

ตาม​รายงาน​ใน​หนังสือ​พิมพ์​เดลี แชมเปียน แห่ง​กรุง​ลากอส “ชาว​ไนจีเรีย​กว่า 15 ล้าน​คน​ติด​แอลกอฮอล์”—คือ​เกือบ​เท่า​กับ 12 เปอร์เซ็นต์​ของ​ประชากร

โปรตุเกส:

ประเทศ​นี้​มี​ปริมาณ​การ​บริโภค​แอลกอฮอล์​บริสุทธิ์​เฉลี่ย​ต่อ​คน​สูง​ที่​สุด​แห่ง​หนึ่ง​ใน​โลก. หนังสือ​พิมพ์​ปูบลิโก แห่ง​กรุง​ลิสบอน​รายงาน​ว่า สิบ​เปอร์เซ็นต์​ของ​ประชากร​ประสบ​กับ “ปัญหา​สุขภาพ​ร้ายแรง​ซึ่ง​เกี่ยว​ข้อง​กับ​แอลกอฮอล์”

สหรัฐ:

รายงาน​พิเศษ​ฉบับ​ที่ 10 ถึง​รัฐสภา​สหรัฐ​ว่า​ด้วย​แอลกอฮอล์​และ​สุขภาพ กล่าว​ว่า “ชาว​อเมริกัน​ราว ๆ 14 ล้าน​คน—หรือ 7.4 เปอร์เซ็นต์​ของ​ประชากร—จัด​ได้​ว่า​เป็น​ผู้​ที่​ดื่ม​แอลกอฮอล์​มาก​เกิน​ไป​หรือ​เป็น​โรค​พิษ​สุรา​เรื้อรัง”

[กรอบ/ภาพ​หน้า 8]

ลด​ความ​เสี่ยง

ต่อ​ไป​นี้​คือ​คำ​นิยาม​ของ​ขีด​ที่​มี​ความ​เสี่ยง​ต่ำ​ซึ่ง​ได้​รับ​การ​จัด​พิมพ์​โดย​แผนก​สุขภาพ​จิต​และ​การ​ติด​สาร​เสพ​ติด​แห่ง​องค์การ​อนามัย​โลก. ความ​เสี่ยง​ต่ำ​ไม่​ได้​หมาย​ความ​ว่า​ไม่​มี​ความ​เสี่ยง​เลย. แต่​ละ​คน​จะ​มี​ปฏิกิริยา​ต่อ​แอลกอฮอล์​แตกต่าง​กัน​ไป.

▪ ไม่​ดื่ม​เกิน​วัน​ละ​สอง​แก้ว​มาตรฐาน *

งด ดื่ม​อย่าง​น้อย​สัปดาห์​ละ​สอง​วัน

ใน​สภาพการณ์​ต่อ​ไป​นี้ การ​ดื่ม​แม้​แต่​หนึ่ง​หรือ​สอง​แก้ว​ก็​อาจ​มาก​เกิน​ไป:

▪ เมื่อ​ขับ​ขี่​ยาน​ยนต์​หรือ​ควบคุม​เครื่องจักร​กล

▪ เมื่อ​ตั้ง​ครรภ์​หรือ​ให้​นม​บุตร

▪ เมื่อ​กำลัง​ใช้​ยา​บาง​อย่าง

▪ เมื่อ​คุณ​มี​อาการ​เจ็บ​ป่วย​บาง​อย่าง

▪ ถ้า​คุณ​ไม่​สามารถ​ควบคุม​การ​ดื่ม​ของ​ตัว​เอง​ได้

[เชิงอรรถ]

^ วรรค 58 หนึ่ง​แก้ว​มาตรฐาน​เท่า​กับ​แอลกอฮอล์ 10 กรัม​ต่อ​แก้ว.

[ที่​มา​ของ​ภาพ]

ที่​มา: Brief Intervention for Hazardous and Harmful Drinking

[กรอบ/ภาพ​หน้า 9]

แอลกอฮอล์—มี​ประโยชน์​ต่อ​หัวใจ​หรือ?

นัก​วิทยาศาสตร์​เชื่อ​ว่า​สาร​เคมี​ใน​ไวน์​แดง (polyphenols) เป็น​ตัว​ยับยั้ง​สาร​เคมี​ที่​ทำ​ให้​เส้น​เลือด​ตีบ.

ยิ่ง​กว่า​นั้น ตาม​ปกติ​แอลกอฮอล์​จะ​มี​ส่วน​ทำ​ให้​ระดับ​คอเลสเทอรอล​ที่​ดี​สูง​ขึ้น และ​ยัง​ช่วย​ลด​สาร​ที่​ทำ​ให้​เลือด​จับ​ตัว​เป็น​ลิ่ม​ด้วย.

ประโยชน์​ใด ๆ ที่​ได้​จาก​แอลกอฮอล์​ดู​เหมือน​จะ​มา​จาก​การ​ดื่ม​ใน​ปริมาณ​เล็ก​น้อย เป็น​ช่วง ๆ ระหว่าง​สัปดาห์ ไม่​ใช่​การ​ดื่ม​ใน​ปริมาณ​มาก ๆ ใน​คืน​เดียว. การ​ดื่ม​มาก​กว่า​วัน​ละ​สอง​แก้ว​มี​ส่วน​ทำ​ให้​ความ​ดัน​โลหิต​สูง​ขึ้น และ​การ​ดื่ม​จัด​ทำ​ให้​มี​โอกาส​เป็น​โรค​เส้น​เลือด​สมอง​เพิ่ม​ขึ้น​และ​อาจ​ทำ​ให้​หัวใจ​บวม​และ​เต้น​ไม่​สม่ำเสมอ. การ​ดื่ม​มาก​เกิน​ไป​ทำ​ให้​ความ​เสี่ยง​เหล่า​นี้​และ​ความ​เสี่ยง​อื่น ๆ ทาง​สุขภาพ​มี​มาก​กว่า​ผล​ดี​ใด ๆ ที่​แอลกอฮอล์​มี​ต่อ​ระบบ​หัวใจ​และ​หลอด​เลือด. แม้​ว่า​แอลกอฮอล์​จะ​มี​ประโยชน์ แต่​ถ้า​ดื่ม​มาก​เกิน​ไป ก็​ยัง​มี​อันตราย​อยู่​ดี.

[แผน​ภูมิ​/ภาพ​หน้า 7]

แอลกอฮอล์ ทำ​ร้าย​คุณ​ได้​ใน​ทาง​ใด​บ้าง

สมอง

เซลล์​ประสาท​ตาย, ความ​จำ​เสื่อม, ซึมเศร้า, พฤติกรรม​ก้าวร้าว

การ​มอง​เห็น, การ​พูด, การ​ประสาน​งาน​ของ​ร่างกาย​เสีย​ไป

มะเร็ง​ที่​ลำคอ, ปาก, เต้า​นม, ตับ

หัวใจ

กล้ามเนื้อ​หัวใจ​อ่อนแอ, อาจ​เกิด​ภาวะ​หัวใจ​วาย

ตับ

ไขมัน​สะสม, มี​ขนาด​โต​ขึ้น, แล้ว​เกิด​เป็น​แผล​เป็น (โรค​ตับแข็ง)

ความ​เสี่ยง​อื่น ๆ

ระบบ​ภูมิ​คุ้ม​กัน​อ่อนแอ, แผล​เปื่อย, ตับ​อ่อน​อักเสบ

หญิง​มี​ครรภ์

ลูก​ที่​จะ​เกิด​มา​มี​โอกาส​ที่​จะ​พิการ​หรือ​เติบโต​ช้า

[ภาพ​หน้า 8]

“แอลกอฮอล์​เป็น​พิษ​ต่อ​ทารก​ที่​กำลัง​เจริญ​เติบโต​ใน​ครรภ์​มาก​กว่า​ยา​เสพ​ติด​ชนิด​ใด ๆ”