การรับรสของคุณ
มีผู้ออกแบบไหม?
การรับรสของคุณ
▪ เมื่อคุณตักอาหารโปรดคำหนึ่งใส่ปาก คุณจะรู้สึกถึงรสชาติของมันได้ทันที. แต่การรับรสที่น่าทึ่งนี้เกิดขึ้นอย่างไร?
ขอพิจารณา: ลิ้นของคุณ รวมทั้งอวัยวะส่วนอื่น ๆ ในปากและลำคอของคุณ มีกลุ่มเซลล์ผิวหนังที่เรียกว่า ปุ่มรับรส. ปุ่มรับรสหลายปุ่มอยู่ในปุ่มเนื้อ (ปุ่มพาพิลลา) บนลิ้น. ปุ่มรับรสปุ่มหนึ่งอาจมีเซลล์รับรสถึงหนึ่งร้อยเซลล์ แต่ละเซลล์สามารถรับรสได้หนึ่งในสี่รสนี้คือ เปรี้ยว, เค็ม, หวาน, และขม. * ส่วนรสเผ็ดนั้นถือว่าเป็นคนละประเภทกับรสต่าง ๆ ทั้งหมดนี้. รสเผ็ดกระตุ้นเซลล์ประสาทรับความเจ็บปวด ไม่ใช่ปุ่มรับรส! ไม่ว่าจะอย่างไรก็ตาม เมื่อเซลล์รับรสที่เชื่อมต่อกับประสาทรับความรู้สึกถูกกระตุ้นโดยสารเคมีต่าง ๆ ที่อยู่ในอาหาร มันก็จะส่งสัญญาณไปยังก้านสมองส่วนล่างทันที.
อย่างไรก็ตาม การรับรสไม่ได้ใช้แค่ปากอย่างเดียวเท่านั้น. ตัวรับกลิ่นห้าล้านตัวในจมูกของคุณ ซึ่งทำให้คุณสามารถแยกแยะกลิ่นต่าง ๆ ได้ถึง 10,000 กลิ่น ก็มีบทบาทสำคัญในการรับรส. ประมาณกันว่า ราว ๆ 75 เปอร์เซ็นต์ของสิ่งที่เราเรียกว่ารสชาติที่จริงแล้วก็มาจากกลิ่นนั่นเอง.
นักวิทยาศาสตร์ได้พัฒนาจมูกอิเล็กทรอนิกส์ขึ้น ซึ่งใช้เซนเซอร์ที่ไวต่อการตรวจจับแก๊สที่เกิดจากสารเคมีเป็นอุปกรณ์เลียนแบบการรับรู้กลิ่นของจมูกมนุษย์. อย่างไรก็ตาม จอห์น เคาเออร์ นักสรีรวิทยาด้านระบบประสาท ที่มีการยกคำพูดของเขามากล่าวในวารสารรีเซิร์ช/เพนน์ สเตต ให้ข้อสังเกตว่า “อุปกรณ์เลียนแบบใด ๆ ก็ตามที่มนุษย์สร้างขึ้นช่างเป็นสิ่งที่ธรรมดาเหลือเกินเมื่อเทียบกับจมูกมนุษย์ที่เป็นต้นแบบ ซึ่งได้รับการออกแบบอย่างดีเยี่ยมและสลับซับซ้อนจนน่าอัศจรรย์ใจ.”
คงจะไม่มีใครปฏิเสธว่า การรับรสทำให้การกินอาหารเป็นสิ่งที่น่าเพลิดเพลินยิ่งขึ้น. อย่างไรก็ตาม พวกนักวิจัยก็ยังไม่เข้าใจว่าอะไรเป็นสาเหตุที่ทำให้คนเราชอบรสหนึ่งมากกว่าอีกรสหนึ่ง. ไซเยนซ์ เดลี กล่าวว่า “นักวิทยาศาสตร์อาจจะเข้าใจหลายเรื่องเกี่ยวกับหน้าที่หลัก ๆ ของร่างกายมนุษย์ แต่เรื่องการรับรสและการดมกลิ่นก็ยังเป็นเรื่องที่ค่อนข้างลึกลับอยู่ดี.”
คุณคิดอย่างไรล่ะ? การรับรสของคุณเกิดขึ้นโดยบังเอิญไหม? หรือมีผู้ออกแบบ?
[เชิงอรรถ]
^ วรรค 4 เมื่อไม่กี่ปีมานี้ นักวิทยาศาสตร์บางคนได้เพิ่มรสอูมามิเข้าไปในรายการดังกล่าวด้วย. อูมามิเป็นเกลือชนิดพิเศษของกรดกลูตามิก. ในบรรดาเกลือเหล่านี้ มีเกลือชนิดหนึ่งที่พบได้ในโมโนโซเดียม กลูตาเมด (ผงชูรส) ซึ่งเป็นสารปรุงแต่งรสอาหาร.
[แผนภูมิ/ภาพหน้า 26]
(รายละเอียดดูจากวารสาร)
ภาพตัดขวางของลิ้น
[แผนภูมิ]
ปุ่มเนื้อ
[ที่มาของภาพ]
© Dr. John D. Cunningham/Visuals Unlimited