ข้ามไปยังเนื้อหา

ข้ามไปยังสารบัญ

เมื่อนกบินชนตึก

เมื่อนกบินชนตึก

เมื่อ​นก​บิน​ชน​ตึก

แม้​ว่า​จะ​เป็น​เวลา​กลางวัน นก​หัว​ขวาน​ตัว​หนึ่ง​ก็​บิน​ตรง​เข้า​ปะทะ​ตึก​สูง​แห่ง​หนึ่ง​และ​ตก​สู่​พื้น​เบื้อง​ล่าง. มัน​มอง​ไม่​เห็น​กระจก. คน​ใจ​ดี​คน​หนึ่ง​พบ​นก​ตัว​ที่​กำลัง​แน่นิ่ง​นี้​และ​เฝ้า​ดู​ด้วย​หวัง​ว่า​นก​จะ​ฟื้น​ตัว​ได้. ใน​ไม่​ช้า ความ​หวัง​ของ​เขา​ก็​เป็น​จริง​เมื่อ​นก​ส่ง​เสียง​ร้อง, ยืน​ขึ้น, จัด​ขน​ของ​มัน, และ​บิน​จาก​ไป. *

น่า​เศร้า ไม่​ใช่​นก​ทุก​ตัว​จะ​รอด​จาก​การ​บิน​ชน​โดย​ไม่​เป็น​อะไร. ที่​จริง ใน​จำนวน​นก​ที่​บิน​ชน​บ้าน​เรือน มาก​กว่า​ครึ่ง​หนึ่ง​ต้อง​ตาย. สมาคม​โอ​ดู​บง ได้​เปิด​เผย​ผล​การ​ศึกษา​ที่​ระบุ​ว่า​เฉพาะ​ใน​สหรัฐ นก​มาก​กว่า 100 ล้าน​ตัว​ตาย​ทุก​ปี​หลัง​จาก​บิน​ชน​อาคาร​ต่าง ๆ. นัก​วิจัย​บาง​คน​เชื่อ​ว่า​ตัว​เลข​อาจ​มาก​ถึง​เกือบ​หนึ่ง​พัน​ล้าน​ตัว! เพราะ​เหตุ​ใด​นก​จึง​บิน​ชน​ตึก? จะ​ทำ​อะไร​ได้​บ้าง​เพื่อ​ทำ​ให้​ชีวิต​ของ​นก​ปลอด​ภัย​ขึ้น?

ตัวการ​สังหาร—กระจก​และ​แสง​ไฟ

กระจก​เป็น​อันตราย ต่อ​นก. เมื่อ​กระจก​สะอาด​และ​ใส นก​มัก​จะ​เห็น​ทะลุ​ไป​อีก​ด้าน​หนึ่ง​ซึ่ง​อาจ​เป็น​ต้น​ไม้​สี​เขียว​และ​ท้องฟ้า. ดัง​นั้น นก​ที่​ไม่​ได้​ระวัง​อะไร​จึง​บิน​ชน​กระจก​ด้วย​ความ​เร็ว​เต็ม​ที่. นอก​จาก​นี้ พวก​มัน​อาจ​เห็น​ต้น​ไม้​ที่​ประดับ​ใน​ห้อง​โถง​กระจก​หรือ​ใน​บ้าน​และ​พยายาม​จะ​บิน​ไป​เกาะ​ต้น​ไม้​เหล่า​นั้น.

กระจก​เคลือบ​ที่​สะท้อน​แสง​ก็​อาจ​เป็น​อันตราย​ได้​เช่น​กัน. บาง​ครั้ง​นก​อาจ​เห็น​ไม่​ใช่​กระจก​แต่​เป็น​เงา​สะท้อน​ของ​บริเวณ​รอบ ๆ หรือ​ท้องฟ้า ซึ่ง​นี่​ก็​เช่น​กัน​ทำ​ให้​นก​บาดเจ็บ. นก​ยัง​ตาย​เพราะ​ชน​กระจก ณ ศูนย์​นัก​ท่อง​เที่ยว​และ​ที่​หอ​ชม​นก​ใน​เขต​อนุรักษ์​นก​และ​สัตว์​ป่า​เสีย​ด้วย​ซ้ำ! นัก​ปักษิน​วิทยา​และ​ศาสตราจารย์​ด้าน​ชีววิทยา ดร. แดเนียล เค​ลม จูเนียร์ เชื่อ​ว่า​นก​ตาย​โดย​บิน​ชน​กระจก​หน้าต่าง​มาก​กว่า​สาเหตุ​อื่น ๆ ที่​เกี่ยว​ข้อง​กับ​กิจกรรม​ของ​มนุษย์ ยก​เว้น​การ​ที่​บริเวณ​ถิ่น​อาศัย​ถูก​ทำลาย.

นก​บาง​ชนิด​มี​ความ​เป็น​ไป​ได้​สูง​ที่​จะ​ชน​ตึก. ยก​ตัว​อย่าง นก​ร้อง​เพลง​ที่​ย้าย​ถิ่น​ส่วน​ใหญ่​บิน​สู่​จุด​หมาย​ปลาย​ทาง​ตอน​กลางคืน​และ​อย่าง​น้อย​ช่วง​หนึ่ง​จะ​อาศัย​ดวง​ดาว​นำ​ร่อง. ด้วย​เหตุ​นี้ พวก​มัน​อาจ​สับสน​โดย​แสง​ไฟ​ที่​เห็น​จาก​ตึก​สูง. ที่​จริง นก​บาง​ตัว​จึง​หลง​ทาง​จน​บิน​วน​ไป​วน​มา​อย่าง​ไร้​จุด​หมาย​จน​กระทั่ง​ตก​ลง​มา​เพราะ​หมด​แรง. อันตราย​อีก​ประการ​หนึ่ง​เกิด​ขึ้น​ระหว่าง​คืน​ที่​มี​ฝน​หรือ​มี​เมฆ​หนา​ทึบ. ใน​ห้วง​เวลา​นั้น นก​มัก​บิน​ใน​ระดับ​ต่ำ ซึ่ง​ทำ​ให้​พวก​มัน​เสี่ยง​มาก​ขึ้น​ที่​จะ​ชน​เข้า​กับ​ตึก​สูง ๆ.

ผล​กระทบ​ต่อ​ประชากร​นก

รายงาน​ฉบับ​หนึ่ง​กล่าว​ว่า เท่า​ที่​ทราบ​เฉพาะ​ตึก​สูง​หลัง​หนึ่ง​ใน​นคร​ชิคาโก รัฐ​อิลลินอยส์ สหรัฐ​อเมริกา เป็น​เหตุ​ให้​นก​โดย​เฉลี่ย 1,480 ตัว​ตาย​ระหว่าง​ฤดู​อพยพ. ดัง​นั้น​ใน​เวลา 14 ปี​ติด​ต่อ​กัน ตึก​หลัง​เดียว​นี้​เป็น​เหตุ​ให้​นก​ตาย​ประมาณ 20,700 ตัว. แน่นอน จำนวน​ทั้ง​หมด​ของ​นก​ที่​บิน​ชน​ตึก​นี้​จะ​ต้อง​สูง​กว่า​นั้น​มาก. ยิ่ง​กว่า​นั้น ไมเคิล เมอซูร์ ผู้​อำนวย​การ​บริหาร​โครงการ​ระวัง​ภัย​แสง​คร่า​ชีวิต​แห่ง​โทรอนโต, ประเทศ​แคนาดา​ได้​กล่าว​ว่า​นก​เหล่า​นี้ “ไม่​ใช่​นก​พิราบ, นก​นาง​นวล, หรือ​ห่าน แต่​เป็น​นก​ที่​เสี่ยง​ต่อ​การ​สูญ​พันธุ์.”

ยก​ตัว​อย่าง ที่​ออสเตรเลีย​ใน​ระยะ​หนึ่ง​ปี​เร็ว ๆ นี้ กระจก​เป็น​เหตุ​ให้​นก​แก้ว​สวิฟท์ 30 ตัว​จาก​จำนวน​ที่​เหลือ 2,000 ตัว​ต้อง​ตาย. ใน​สหรัฐ ตัว​อย่าง​ใน​พิพิธภัณฑ์​ของ​นก​กระจิ๊ดบัคมัน​ที่​คาด​ว่า​สูญ​พันธุ์​ไป​แล้ว​ได้​มา​จาก​การ​เก็บ​ซาก​นก​ที่​ตก​จาก​การ​ชน​ประภาคาร​แห่ง​หนึ่ง​ใน​รัฐ​ฟลอริดา.

ใน​บรรดา​นก​ที่​รอด​ชีวิต​จาก​การ​ชน​ตึก หลาย​ตัว​อยู่​ใน​สภาพ​บาดเจ็บ​หรือ​อ่อนแอ. นี่​เป็น​อันตราย​อย่าง​ยิ่ง​สำหรับ​นก​อพยพ. ถ้า​พวก​มัน​บาดเจ็บ​และ​ตก​ลง​มา​ใน​ที่​ที่​ราย​ล้อม​ด้วย​บรรดา​ตึก​ราม​ต่าง ๆ พวก​มัน​อาจ​ตาย​เพราะ​ความ​หิว​หรือ​อาจ​ถูก​สัตว์​อื่น​กิน ซึ่ง​บาง​ชนิด​รู้​จัก​ฉวย​โอกาส​จาก​แหล่ง​อาหาร​ที่​มี​มา​เป็น​ครั้ง​เป็น​คราว​นี้.

จะ​ทำ​อะไร​ได้​บ้าง​เพื่อ​ป้องกัน​นก​ไม่​ให้​บิน​ชน​ตึก?

เพื่อ​ป้องกัน​นก​บิน​ชน​กระจก นก​จำ​ต้อง​เห็น​กระจก​และ​รู้​ว่า​นั่น​คือ​ของ​แข็ง. เพื่อ​ช่วย​นก​ให้​รู้​ว่า​นั่น​คือ​กระจก เจ้าของ​บ้าน​บาง​คน​ได้​ยอม​เสีย​โอกาส​ที่​จะ​เห็น​ทิวทัศน์​บาง​ส่วน​โดย​ติด​รูป​ภาพ​ไว้​บน​กระจก, ใช้​สติกเกอร์, หรือ​วัสดุ​อื่น ๆ ที่​มอง​เห็น​ได้​ชัด​ติด​ไว้​ที่​หน้าต่าง​บาน​ที่​นก​มัก​บิน​ชน. ดร. เค​ลม​กล่าว​ว่า​สิ่ง​สำคัญ​ไม่​ใช่​ภาพ​เขียน​หรือ​สติกเกอร์ แต่​เป็น​การ​จัด​ระยะ​ห่าง​ระหว่าง​รูป​ภาพ. การ​วิจัย​ของ​เขา​เสนอ​แนะ​ว่า​ระยะ​ห่าง​ระหว่าง​รูป​ภาพ​ไม่​ควร​เกิน 5 เซนติเมตร​ใน​แนว​นอน​และ 10 เซนติเมตร​ใน​แนว​ตั้ง.

จะ​ทำ​อะไร​ได้​บ้าง​ที่​จะ​ช่วย​นก​อพยพ​ที่​บิน​ตอน​กลางคืน? เลสลีย์ เจ. อีแวนส์ อ็อกเด็น ที่​ปรึกษา​ด้าน​การ​วิจัย​ทาง​นิเวศ​วิทยา​กล่าว​ว่า “การ​ชน​ตึก​ของ​นก​ตอน​กลางคืน. . . . ส่วน​ใหญ่​ป้องกัน​ได้​โดย​การ​ปิด​ไฟ.” ใน​บาง​เมือง ได้​มี​การ​หรี่​หรือ​ปิด​ไฟ​ที่​ประดับ​บน​ตึก​สูง​ใน​เวลา​ที่​กำหนด​ไว้​ใน​ตอน​กลางคืน โดย​เฉพาะ​อย่าง​ยิ่ง​ระหว่าง​ฤดู​ย้าย​ถิ่น​ของ​นก. ใน​กรณี​อื่น ๆ ได้​มี​การ​ติด​ตั้ง​ตาข่าย​บน​หน้าต่าง​ของ​ตึก​สูง​เพื่อ​นก​จะ​ไม่​เข้าใจ​ผิด​ว่า​เงา​สะท้อน​คือ​ท้องฟ้า.

มาตรการ​ดัง​กล่าว​อาจ​ลด​จำนวน​นก​ตาย​ได้​มาก​ถึง​ร้อย​ละ 80 ซึ่ง​ช่วย​ชีวิต​นก​ได้​เป็น​ล้าน ๆ ตัว​ใน​แต่​ละ​ปี. แต่​ปัญหา​พื้น​ฐาน​ดู​เหมือน​จะ​ไม่​หมด​ไป​เพราะ​ผู้​คน​รัก​แสง​ไฟ​และ​กระจก. ดัง​นั้น องค์กร​ต่าง ๆ ที่​อุทิศ​ให้​กับ​สวัสดิภาพ​ของ​นก เช่น สมาคม​โอ​ดู​บง กำลัง​วาง​แผน​โน้ม​น้าว​สถาปนิก​และ​เจ้าของ​อาคาร​ให้​ตื่น​ตัว​ต่อ​ความ​จำเป็น​ของ​ชีวิต​ใน​โลก​ธรรมชาติ​มาก​ขึ้น.

[เชิงอรรถ]

^ วรรค 2 นก​ที่​บาดเจ็บ​อาจ​เป็น​อันตราย​ถ้า​ไป​จับ​มัน​เพราะ​มัน​ไม่​รู้​ว่า​คุณ​กำลัง​ให้​ความ​ช่วยเหลือ​มัน​อยู่. นก​บาง​ชนิด​ยัง​มี​โรค​ที่​อาจ​ติด​ต่อ​มา​ยัง​ผู้​คน​ได้. ดัง​นั้น ถ้า​คุณ​ต้องการ​ช่วย​นก​ที่​บาดเจ็บ ให้​สวม​ถุง​มือ​และ​ล้าง​มือ​หลัง​จาก​นั้น. ถ้า​มี​เหตุ​ให้​เป็น​ห่วง​เกี่ยว​กับ​การ​เสี่ยง​ต่อ​สุขภาพ​หรือ​ความ​ปลอด​ภัย อย่า​เข้า​ใกล้​นก​ที่​บาดเจ็บ. ถ้า​สภาพการณ์​ทำ​ให้​ต้อง​ช่วย​จริง ๆ คุณ​อาจ​ขอ​ความ​ช่วยเหลือ​จาก​สัตวแพทย์.

[กรอบ​หน้า 10]

นก​หาย​ไป​ไหน​กัน​หมด?

จำนวน​นก​ที่​ตาย​โดย​ประมาณ​ด้วย​สาเหตุ​ต่าง ๆ ที่​เกี่ยว​ข้อง​กับ​กิจกรรม​ของ​มนุษย์​แต่​ละ​ปี​ใน​สหรัฐ

▪ หอ​การ​สื่อสาร—40 ล้าน​ตัว

▪ ยา​กำจัด​ศัตรู​พืช—74 ล้าน​ตัว

▪ แมว—365 ล้าน​ตัว

▪ หน้าต่าง​กระจก—100 ล้าน​ถึง​หนึ่ง​พัน​ล้าน​ตัว

▪ สูญ​เสีย​ถิ่น​อาศัย—ไม่​ทราบ​จำนวน แต่​อาจ​เป็น​ปัจจัย​ที่​ก่อ​ความ​เสียหาย​มาก​ที่​สุด

[ภาพ​หน้า 10]

ทุก​ปี​ใน​สหรัฐ นก​อย่าง​น้อย 100 ล้าน​ตัว​ตาย​หลัง​จาก​บิน​ชน​หน้าต่าง​กระจก

[ที่​มา​ของ​ภาพ​หน้า 10]

© Reimar Gaertner/age fotostock