ข้ามไปยังเนื้อหา

ข้ามไปยังสารบัญ

การต่อสู้เพื่อรักษาความลับ—คุณมีส่วนเกี่ยวข้องด้วย!

การต่อสู้เพื่อรักษาความลับ—คุณมีส่วนเกี่ยวข้องด้วย!

การ​ต่อ​สู้​เพื่อ​รักษา​ความ​ลับ—คุณ​มี​ส่วน​เกี่ยว​ข้อง​ด้วย!

คุณ​เคย​พยายาม​ไข​ปริศนา​คำ​ที่​ผสม​ขึ้น​โดย​สลับ​อักษร​ไหม? คุณ​เคย​สั่ง​ซื้อ​ของ​ทาง​อินเทอร์เน็ต​หรือ​ใช้​คอมพิวเตอร์​ทำ​ธุรกรรม​กับ​ธนาคาร​ไหม? ถ้า​เคย คุณ​ก็​ได้​เข้า​มา​สู่​โลก​แห่ง​รหัส​คำ, รหัส​อักษร, การ​เข้า​รหัส, และ​การ​ถอด​รหัส​แล้ว.

จน​ถึง​เมื่อ​ไม่​กี่​ปี​มา​นี้ ผู้​ที่​ใช้​รหัส​ลับ​ส่วน​ใหญ่​ก็​มี​แค่​รัฐบาล, ทูต, จารชน, และ​ทหาร​เท่า​นั้น. แต่​ไม่​ได้​เป็น​เช่น​นั้น​อีก​ต่อ​ไป​แล้ว. เมื่อ​ยุค​คอมพิวเตอร์​และ​อินเทอร์เน็ต​เริ่ม​ขึ้น ข้อมูล​ที่​มี​ค่า​ก็​มัก​ถูก​เก็บ​เป็น​ความ​ลับ​ด้วย​วิธี​การ​ต่าง ๆ เช่น การ​ใช้​รหัส​ผ่าน ซึ่ง​ต้อง​ตรวจ​สอบ​ทุก​ครั้ง​ที่​ผู้​ใช้​เปิด​ดู​ข้อมูล​ของ​ตน. ที่​จริง ความ​ลับ​ไม่​เคย​มี​บทบาท​ใน​ชีวิต​ประจำ​วัน​มาก​ขนาด​นี้​มา​ก่อน​เลย.

ด้วย​เหตุ​นี้ นับ​ว่า​เหมาะ​ที่​เรา​จะ​ถาม​ว่า ข้อมูล​ที่​ฉัน​ต้องการ​เก็บ​เป็น​ความ​ลับ​ปลอด​ภัย​เพียง​ใด? ฉัน​จะ​เพิ่ม​ความ​ปลอด​ภัย​ให้​ข้อมูล​มาก​ขึ้น​อีก​ได้​ไหม? ก่อน​จะ​ตอบ​คำ​ถาม​สอง​ข้อ​นี้ ขอ​ใช้​เวลา​สัก​ครู่​คิด​ถึง​การ​ต่อ​สู้​กัน​ระหว่าง​ผู้​เข้า​รหัส​และ​ผู้​ถอด​รหัส ซึ่ง​เป็น​การ​ต่อ​สู้​ที่​มี​มา​นาน​พอ ๆ กับ​การ​เขียน​หนังสือ.

ข้อ​ความ​ลับ

การ​เขียน​ข้อ​ความ​ลับ​ลักษณะ​หนึ่ง​ที่​มี​ประวัติ​มา​ยาว​นาน​คือ​การ​พราง​ข้อ​ความ. เป้าหมาย​ของ​ข้อ​ความ​ลับ​ชนิด​นี้​คือ​การ​ซ่อน​ไม่​ให้​รู้​ว่า​มี​ข้อ​ความ​อยู่. เฮโรโดทุส นัก​ประวัติศาสตร์​แห่ง​ยุค​โบราณ​บันทึก​ว่า ผู้​พลัด​ถิ่น​ชาว​กรีก​คน​หนึ่ง​รู้​ว่า​เปอร์เซีย​กำลัง​เตรียม​จะ​รุกราน​ประเทศ​ของ​ตน. เขา​ต้องการ​เตือน​เพื่อน​ร่วม​ชาติ จึง​เขียน​สาร​บน​แผ่น​ไม้ และ​เคลือบ​ขี้ผึ้ง​เพื่อ​ไม่​ให้​มอง​เห็น​ข้อ​ความ​นั้น ซึ่ง​เป็น​กลวิธี​ที่​ชาว​โรมัน​โบราณ​ก็​เคย​ใช้​ด้วย. เฮโรโดทุส​กล่าว​ว่า กลวิธี​ง่าย ๆ ของ​ชาว​กรีก​ทำ​ให้​กษัตริย์​เซอร์เซส​แห่ง​เปอร์เซีย​ไม่​มี​โอกาส​ลอบ​จู่​โจม และ​กองทัพ​ของ​ท่าน​ต้อง​พ่าย​แพ้.

การ​พราง​ข้อ​ความ​ใน​สมัย​ใหม่​รวม​ถึง​การ​ใช้​ไมโครดอต​และ​กระดาษ​ลาย​น้ำ​และ​รูป​เพื่อ​คุ้มครอง​ลิขสิทธิ์. ระหว่าง​สงคราม​โลก​ครั้ง​ที่ 2 ไมโครดอต​ที่​ใช้​กัน​ก็​คือ​ภาพ​ถ่าย​ที่​ย่อ​ให้​เหลือ​ขนาด​เท่า​กับ​จุด​มหัพภาค. ผู้​ที่​ได้​รับ​สาร​ก็​เพียง​แต่​ขยาย​จุด​นั้น. ทุก​วัน​นี้ คน​ที่​ขาย​ภาพ​ลามก​ผิด​กฎหมาย​ก็​ใช้​แนว​คิด​เดียว​กัน. โดย​ใช้​ซอฟท์แวร์​คอมพิวเตอร์ พวก​เขา​ซ่อน​รูป​ภาพ​ใน​ภาพ​ดิจิตอล, ข้อ​ความ, หรือ​ไฟล์​บันทึก​เสียง​ที่​ดู​ไม่​มี​พิษ​มี​ภัย.

เนื่อง​จาก​วิธี​นี้​เป็น​การ​ซ่อน​ไม่​ให้​เห็น​ข้อ​ความ มัน​จึง​ไม่​ทำ​ให้​ผู้​ส่ง​สาร​หรือ​ผู้​รับ​ถูก​สงสัย. ใน​อีก​ด้าน​หนึ่ง ถ้า​มี​การ​พบ​สาร​นั้น ก็​จะ​สามารถ​อ่าน​ได้ นอก​เสีย​จาก​ว่า​สาร​นั้น​จะ​ถูก​เข้า​รหัส.

การ​ซ่อน​ความ​หมาย

การ​เข้า​รหัส​ลับ​เป็น​การ​ซ่อน​ความ​หมาย​ของ​สาร ไม่​ใช่​ซ่อน​ตัว​สาร. วิธี​การ​นี้​ต้อง​มี​การ​สับ​ตัว​อักษร​ตาม​หลัก​เกณฑ์​ที่​กำหนด​ไว้​ล่วง​หน้า และ​ทำ​ให้​เฉพาะ​คน​ที่​รู้​หลัก​เกณฑ์​สามารถ​ถอด​รหัส​สาร​ได้.

ชาว​สปาร์ตา​โบราณ​เข้า​รหัส​โดย​ใช้​อุปกรณ์​ง่าย ๆ ที่​เรียก​ว่า สกีทาเล. ผู้​เข้า​รหัส​จะ​นำ​แผ่น​หนัง​มา​พัน​วน​รอบ​ท่อน​ไม้​จน​แน่น แล้ว​ก็​เขียน​ข้อ​ความ​ตาม​แนว​ยาว ของ​ท่อน​ไม้. เมื่อ​คลี่​ออก แผ่น​หนัง​ก็​จะ​ดู​เหมือน​มี​ตัว​อักษร​หลาย ๆ ตัว​ที่​อ่าน​ไม่​ได้. แต่​เมื่อ​ผู้​รับ​สาร​นำ​แผ่น​หนัง​มา​พัน​รอบ ๆ ท่อน​ไม้​ที่​มี​ขนาด​เดียว​กัน เขา​ก็​จะ​อ่าน​ข้อ​ความ​นั้น​ได้. บาง​ครั้ง​ผู้​ส่ง​สาร​อาจ​เสริม​ด้วย​วิธี​พราง​ข้อ​ความ โดย​คาด​แผ่น​หนัง​เหมือน​เข็มขัด และ​ให้​ตัว​อักษร​อยู่​ด้าน​ใน.

กล่าว​กัน​ว่า​จูเลียส ซีซาร์​เข้า​รหัส​สาร​ที่​ส่ง​ขณะ​ทำ​สงคราม​โดย​ใช้​วิธี​แทน​ที่​ตัว​อักษร​ง่าย ๆ โดย​ใช้​ตัว​อักษร​ตัว​หนึ่ง​แทน​ที่​อีก​ตัว​หนึ่ง เช่น ใช้​พยัญชนะ​ที่​อยู่​ถัด​ไป​สาม​ลำดับ. ดัง​นั้น a จะ​ถูก​แทน​ที่​ด้วย d b ถูก​แทน​ที่​ด้วย e และ​ตาม​ลำดับ​ไป​เรื่อย ๆ.

ใน​สมัย​ฟื้นฟู​ศิลปวิทยา​ของ​ยุโรป มี​ความ​ก้าว​หน้า​ใน​วิทยา​การ​รหัส​ลับ​อย่าง​มาก. หนึ่ง​ใน​ผู้​ที่​พัฒนา​วิทยา​การ​นี้​คือ แบลซ เดอ วีชแนร์ นัก​การ​ทูต​ชาว​ฝรั่งเศส​ที่​เกิด​ใน​ปี 1523. วีชแนร์​เสนอ​ให้​ใช้​วิธี​การ​สลับ​ตัว​อักษร​หลาย ๆ ตัว​ระหว่าง​การ​เข้า​รหัส ซึ่ง​มี​การ​คิด​ค้น​มา​ก่อน​หน้า​นั้น​แล้ว. วิธี​การ​ของ​เขา​ถูก​เรียก​ว่า “รหัส​ที่​ไม่​มี​ใคร​ถอด​ได้.” (le chiffre indéchiffrable) ถึง​กระนั้น ความ​ก้าว​หน้า​ใน​การ​เข้า​รหัส​ก็​ผลัก​ดัน​ให้​มี​ความ​ก้าว​หน้า​ใน​การ​ถอด​รหัส​ด้วย.

ตัว​อย่าง​เช่น เมื่อ​ผู้​คง​แก่​เรียน​ชาว​มุสลิม​วิเคราะห์​คัมภีร์​กุรอาน​ซึ่ง​เขียน​เป็น​ภาษา​อาหรับ พวก​เขา​สังเกต​ว่า​อักษร​บาง​ตัว​ปรากฏ​บ่อย​กว่า​ตัว​อื่น ๆ ซึ่ง​ภาษา​อื่น ๆ ก็​มี​ลักษณะ​เช่น​นี้​ด้วย. ความ​เข้าใจ​เรื่อง​นี้​ทำ​ให้​เกิด​มี​วิธี​การ​ที่​สำคัญ​เกี่ยว​กับ​รหัส​ลับ​ที่​เรียก​ว่า การ​วิเคราะห์​ความ​ถี่ ซึ่ง​ทำ​ให้​รู้​ว่า​ข้อ​ความ​ที่​เข้า​รหัส​ลับ​ไว้​นั้น​ประกอบ​ด้วย​ตัว​อักษร​ใด​หรือ​กลุ่ม​ตัว​อักษร​ใด​บ้าง โดย​นับ​จำนวน​ครั้ง​ที่​อักษร​แต่​ละ​ตัว​ปรากฏ.

พอ​ถึง​ศตวรรษ​ที่ 15 รหัส​ลับ​ก็​กลาย​เป็น​เรื่อง​ธรรมดา​สำหรับ​นัก​การ​ทูต​ชาว​ยุโรป. แต่​การ​เข้า​รหัส​ก็​ไม่​ได้​รับประกัน​ว่า​จะ​รักษา​ความ​ลับ​ไว้​ได้​เสมอ​ไป. ตัว​อย่าง​เช่น ชาว​ฝรั่งเศส​ชื่อ​ฟรังซัว วีแยร์​สามารถ​ค้น​พบ​วิธี​ไข​รหัส​ลับ​ของ​ราชวงศ์​สเปน. ยิ่ง​กว่า​นั้น เขา​เชี่ยวชาญ​เรื่อง​นี้​เสีย​จน​กษัตริย์​ฟิลิป​ที่ 2 รู้สึก​ท้อ​แท้​ใจ​และ​อ้าง​ว่า​วีแยร์​ทำ​ได้​ก็​เพราะ​พญา​มาร​ช่วย และ​พยายาม​นำ​ตัว​เขา​ไป​ขึ้น​ศาล​คาทอลิก!

เทคโนโลยี​เข้า​มา​มี​บทบาท

ศตวรรษ​ที่ 20 และ​โดย​เฉพาะ​อย่าง​ยิ่ง​สงคราม​โลก​ทั้ง​สอง​ครั้ง ทำ​ให้​วิทยา​การ​รหัส​ลับ​พัฒนา​ขึ้น​ไป​อีก ซึ่ง​รวม​ไป​ถึง​การ​ใช้​เครื่องจักร​กล​อัน​ซับซ้อน เช่น เครื่อง​เอนิกมา​ของ​ฝ่าย​เยอรมนี ซึ่ง​คล้าย​เครื่อง​พิมพ์ดีด. เมื่อ​ผู้​ใช้​ป้อน​ข้อ​ความ​ธรรมดา​เข้า​ไป ตัว​หมุน​ที่​ขับ​ด้วย​ไฟฟ้า​หลาย​ตัว​จะ​เข้า​รหัส​ให้​ข้อ​ความ​นั้น. ข้อ​ความ​ที่​เข้า​รหัส​แล้ว​จะ​ถูก​ส่ง​ด้วย​รหัส​มอร์ส​และ​ถูก​ถอด​รหัส​โดย​เครื่อง​เอ​นิก​มา​อีก​เครื่อง​หนึ่ง. ถึง​กระนั้น ความ​ผิด​พลาด​และ​ความ​สะเพร่า​ของ​ผู้​ใช้​เครื่อง​ที่​ทำ​งาน​หนัก​เกิน​ไป​ก็​ทำ​ให้​คน​ที่​พยายาม​ถอด​รหัส​ได้​เบาะแส​สำคัญ​ซึ่ง​ทำ​ให้​พวก​เขา​ถอด​รหัส​ได้.

ใน​โลก​ดิจิตอล​ปัจจุบัน​นี้ การ​ทำ​ธุรกรรม​กับ​ธนาคาร, การ​โอน​เงิน, และ​การ​ชำระ​เงิน รวม​ทั้ง​บันทึก​ทาง​การ​แพทย์, บริษัท, และ​รัฐบาล ได้​รับ​การ​ป้องกัน​โดย​การ​เข้า​รหัส​ที่​ซับซ้อน. แล้ว​รหัส​นั้น​ก็​จะ​ถูก​อ่าน​โดย​คน​ที่​มี​กุญแจ (หรือ​รู้​วิธี​ถอด​รหัส) เพื่อ​แปลง​ข้อมูล​กลับ​สู่​รูป​แบบ​เดิม.

ขณะ​ที่​กุญแจ​โลหะ​มัก​จะ​มี​ร่อง​หลาย ๆ ร่อง แต่​กุญแจ​ดิจิตอล​เป็น​ชุด​ของ​เลข​ศูนย์​และ​หนึ่ง​ที่​นำ​มา​เรียง​กัน​หลาย ๆ แบบ. ชุด​ของ​เลข​ศูนย์​และ​หนึ่ง​ที่​ยาว​กว่า​ก็​จะ​มี​รูป​แบบ​มาก​กว่า​และ​ถอด​รหัส​ได้​ยาก​กว่า. ตัว​อย่าง​เช่น กุญแจ​แปด​บิต (เลข​ศูนย์​และ​หนึ่ง​แปด​ตัว) สามารถ​มี​รูป​แบบ​ต่าง ๆ ได้ 256 แบบ ส่วน​กุญแจ 56 บิต​มี​รูป​แบบ​ได้​มาก​กว่า 72,000 ล้าน​ล้าน​แบบ. การ​เข้า​รหัส​มาตรฐาน​สำหรับ​การ​ท่อง​เว็บ​คือ​กุญแจ 128 บิต ซึ่ง​มี​รูป​แบบ 4,700 ล้าน​ล้าน​ล้าน​แบบ!

ถึง​กระนั้น บาง​ครั้ง​ความ​ลับ​ก็​ยัง​คง​ถูก​ขโมย​ไป. ตัว​อย่าง​เช่น ใน​ปี 2008 พนักงาน​อัยการ​แห่ง​รัฐบาล​กลาง​สหรัฐ​ตั้ง​ข้อ​หา​กับ 11 คน​ใน​คดี​ขโมย​ข้อมูล​ส่วน​ตัว​ซึ่ง​เชื่อ​ว่า​เป็น​คดี​ใหญ่​ที่​สุด​เท่า​ที่​เคย​มี. คน​กลุ่ม​นี้​ถูก​ตั้ง​ข้อ​หา​ว่า​ใช้​คอมพิวเตอร์​แล็ปท็อป, เทคโนโลยี​ไร้​สาย, และ​ซอฟต์แวร์​พิเศษ​เพื่อ​จะ​รู้​หมาย​เลข​บัตร​เครดิต​ซึ่ง​ใช้​ชำระ​เงิน​ที่​เครื่อง​แคชเชียร์.

ข้อมูล​ส่วน​ตัว​ของ​คุณ​ปลอด​ภัย​ไหม?

จริง​ที​เดียว การ​เข้า​รหัส​ที่​ป้องกัน​บัญชี​ธนาคาร​ของ​คุณ​และ​การ​ทำ​ธุรกรรม​ทาง​อินเทอร์เน็ต​เป็น​รหัส​ที่​ถอด​ได้​ยาก​มาก. กระนั้น เรื่อง​นี้​ก็​ขึ้น​อยู่​กับ​คุณ​ด้วย. คัมภีร์​ไบเบิล​กล่าว​ว่า “คน​ฉลาด​มอง​เห็น​ภัย​แล้ว​หนี​ไป​ซ่อน​ตัว; แต่​คน​โง่​เดิน​เซ่อ​ไป​และ​ก็​เป็น​อันตราย.” (สุภาษิต 22:3) ดัง​นั้น จง​ฉลาด​สุขุม​และ “ซ่อน” ตัว​จาก​การ​ฉ้อ​โกง​และ​การ​ขโมย อย่าง​น้อย​ก็​โดย​ใช้​มาตรการ​ดัง​ต่อ​ไป​นี้:

▪ ใช้​ซอฟต์แวร์​ป้องกัน​ไวรัส​ใน​คอมพิวเตอร์​ของ​คุณ.

▪ ใช้​โปรแกรม​ป้องกัน​สปายแวร์.

▪ ติด​ตั้ง​ไฟร์วอลล์.

▪ ปรับ​ปรุง​โปรแกรม​และ​เครื่อง​มือ​ข้าง​ต้น​ให้​ทัน​สมัย​เสมอ และ​ติด​ตั้ง​ตัว​ปรับ​ปรุง​ด้าน​ความ​ปลอด​ภัย​สำหรับ​โปรแกรม​ใช้​งาน​และ​ระบบ​ปฏิบัติการ​ของ​คุณ.

▪ จง​ระวัง​ลิงก์ (จุด​เชื่อม​โยง) หรือ​ไฟล์​ที่​แนบ​มา​ใน​อีเมล​หรือ​ข้อ​ความ​ทันใจ โดย​เฉพาะ​อย่าง​ยิ่ง​ถ้า​เมล​นั้น​ถูก​ส่ง​มา​โดย​ที่​เรา​ไม่​ต้องการ และ​ขอ​ข้อมูล​ส่วน​ตัว​หรือ​ขอ​ตรวจ​สอบ​รหัส​ผ่าน.

▪ เมื่อ​ถ่าย​โอน​ข้อมูล​สำคัญ เช่น ราย​ละเอียด​บัตร​เครดิต ให้​ใช้​เว็บไซต์​ที่​เข้า​รหัส​และ​ออก​จาก​เว็บไซต์​นั้น​เมื่อ​คุณ​ทำ​เสร็จ​แล้ว. *

▪ เลือก​รหัส​ผ่าน​ที่​เดา​ได้​ยาก​และ​เก็บ​รหัส​นั้น​ไว้​เป็น​ความ​ลับ.

▪ อย่า​คัด​ลอก​หรือ​เปิด​ใช้​งาน​ซอฟต์แวร์​ที่​ไม่​รู้​จัก​แหล่ง​ที่​มา.

▪ สำรอง​ข้อมูล​ของ​คุณ​เป็น​ประจำ และ​เก็บ​สำเนา​ไว้​ใน​ที่​ปลอด​ภัย.

ถ้า​คุณ​ปฏิบัติ​ตาม​มาตรการ​พื้น​ฐาน​เหล่า​นี้​และ​ใช้​มาตรการ​อื่น ๆ ที่​อาจ​เหมาะ​สม​ใน​ตอน​นี้​และ​ใน​อนาคต อย่าง​น้อย​คุณ​ก็​มี​โอกาส​มาก​ขึ้น​ที่​จะ​เอา​ชนะ​ใน​การ​ต่อ​สู้​เพื่อ​ปก​ป้อง​ข้อมูล​ส่วน​ตัว​และ​ความ​ลับ.

[เชิงอรรถ]

^ วรรค 28 เว็บเพจ​ที่​เข้า​รหัส​ใน​โปรแกรม​ค้น​ดู​เว็บ​มี​สัญลักษณ์​พิเศษ เช่น สัญลักษณ์​แม่​กุญแจ หรือ​มี “https://” ใน​บรรทัด​ที่​อยู่. ตัว s หมาย​ถึง​ปลอด​ภัย.

[ภาพ​หน้า 26]

สกีทาเล​ของ​ชาว​สปาร์ตา​โบราณ

[ภาพ​หน้า 26]

เครื่อง​เอนิก​มา​ใน​ศตวรรษ​ที่ 20 ของ​เยอรมัน

[ภาพ​หน้า 26]

ปัจจุบัน​การ​เข้า​รหัส​ที่​ซับซ้อน​ปก​ป้อง​ข้อมูล​ส่วน​ตัว