ข้ามไปยังเนื้อหา

ข้ามไปยังสารบัญ

จาก​อดีต | ข้อ​กำหนด

ประกาศิตในนามพระเจ้าหรือ?

ประกาศิตในนามพระเจ้าหรือ?

“ถ้า​พวก​เจ้า​ไม่​ทำ​ตาม​คำ​สั่ง​นี้ . . . ข้า​ผู้​ได้​รับ​อาญา​สิทธิ์​จาก​พระเจ้า​จะ​เข้า​ไป​โดย​ใช้​กำลัง และ​จะ​ทำ​สงคราม​กับ​พวก​เจ้า​ทั่ว​ทุก​ทิศ​ทาง ด้วย​ทุก​วิธี​ที่​ทำ​ได้ และ​ข้า​จะ​ทำ​ให้​พวก​เจ้า​ต้อง​อยู่​ใต้​แอก​และ​ยอม​เชื่อ​ฟัง​คริสตจักร​และ​กษัตริย์​ของ​เรา แล้ว​ข้า​จะ​เอา​ลูก​เมีย​ของ​เจ้า​ไป​เป็น​ทาส . . . และ​จะ​ยึด​ทรัพย์​สิน​ที่​ดิน​ของ​เจ้า และ​จะ​ล้าง​ผลาญ​เจ้า​ทุก​วิถี​ทาง. . . . ความ​ตาย​และ​หายนะ​ซึ่ง​จะ​ตก​แก่​เจ้า​นั้น​ล้วน​เป็น​เพราะ​ความ​ผิด​ของ​เจ้า​เอง หา​ใช่​ความ​ผิด​ของ​กษัตริย์​หรือ​ของ​เรา​ไม่.”

แถลง​การณ์​ดัง​กล่าว​อาจ​เป็น​หนึ่ง​ใน​คำ​ประกาศ​ที่​พิลึกพิลั่น​ที่​สุด​เท่า​ที่​เคย​ได้​ยิน​กัน​มา. ข้อ​ความ​นี้​เป็น​ส่วน​หนึ่ง​ของ “ข้อ​กำหนด” หรือ​ที่​เรียก​กัน​ใน​ภาษา​สเปน​ว่า el Requerimiento ซึ่ง​ใน​ช่วง​ศตวรรษ​ที่ 16 นัก​ล่า​อาณานิคม​ชาว​สเปน​ต้อง​อ่าน​ด้วย​เสียง​ดัง​เมื่อ​พวก​เขา​ขึ้น​ฝั่ง​ใน​ทวีป​อเมริกา​เพื่อ​ยึด​ครอง​ดินแดน​เหล่า​นั้น.

ผู้​พิชิต​อาณานิคม​ประกาศ​แถลง​การณ์​อะไร​ต่อ​หน้า​ประชาชน และ​พวก​เขา​ทำ​เช่น​นั้น​เพื่อ​อะไร?

บังคับ​ให้​เข้า​รีต

ไม่​นาน​หลัง​จาก​โคลัมบัส​มา​ถึง​อเมริกา​ใน​ปี 1492 สเปน​และ​โปรตุเกส​ต่าง​ก็​อ้าง​สิทธิ์​ใน​การ​ครอบครอง​ดินแดน​ใหม่​นี้. เนื่อง​จาก​ทั้ง​สอง​ชาติ​ยกย่อง​โปป​เสมือน​ตัว​แทน​ของ​พระ​คริสต์​บน​แผ่นดิน​โลก พวก​เขา​จึง​ขอ​ให้​โปป​ช่วย​จัด​การ​ข้อ​พิพาท​นี้. โดย​การ​ชี้​นำ​ของ​โปป คริสตจักร​ได้​แบ่ง​ดินแดน​ที่​เพิ่ง​ค้น​พบ​ให้​แก่​สเปน​และ​โปรตุเกส โดย​มี​เงื่อนไข​ว่า​ทั้ง​สอง​ประเทศ​ต้อง​ส่ง​มิชชันนารี​ไป​ทำ​ให้​คน​พื้นเมือง​เปลี่ยน​ศาสนา​เป็น​คาทอลิก.

หลัง​จาก​พิชิต​ดินแดน​ใหม่ ๆ ได้​มาก​ขึ้น กษัตริย์​สเปน​พยายาม​หา​วิธี​ที่​ชอบ​ด้วย​กฎหมาย​ใน​การ​ยึด​ครอง​ดินแดน​เหล่า​นั้น. สเปน​อ้าง​ว่า​เนื่อง​จาก​โปป​ซึ่ง​เป็น​ตัว​แทน​ของ​พระเจ้า​ได้​มอบ​ดินแดน​เหล่า​นั้น​ให้​พวก​เขา​แล้ว พวก​เขา​จึง​มี​สิทธิ์​จะ​ทำ​อะไร​ก็​ได้​กับ​ชีวิต​และ​ทรัพย์​สิน​ของ​ชน​พื้นเมือง รวม​ทั้ง​จำกัด​อิสรภาพ​ของ​คน​เหล่า​นั้น.

สเปน​ได้​ร่าง​แถลง​การณ์​ฉบับ​หนึ่ง​ขึ้น​เพื่อ​ประกาศ​คำ​ตัดสิน​ของ​โปป​ให้​ชน​พื้นเมือง​ได้​รับ​รู้. สเปน​บังคับ​ให้​ชน​พื้นเมือง​ยอม​รับ​ศาสนา​คริสเตียน​และ​ยอม​อยู่​ใต้​การ​ปกครอง​ของ​กษัตริย์​แห่ง​สเปน. ถ้า​ชน​พื้นเมือง​ต่อ​ต้าน​ขัด​ขืน สเปน​จะ​ถือ​ว่า​พวก​เขา​มี​สิทธิ์​ที่​จะ​ทำ​สงคราม​อัน “ชอบธรรม” เพื่อ​ปราบ​ปราม​คน​เหล่า​นี้​ใน​นาม​ของ​พระเจ้า.

“เนื่อง​จาก​การ​ใช้​ความ​รุนแรง​ด้วย​เหตุ​ผล​อัน​ชอบธรรม​เป็น​สิ่ง​ที่​ให้​อภัย​ได้ สเปน​จึง​ต้อง​หา​เหตุ​ผล​ที่​ดู​เหมือน​ชอบธรรม​มา​สนับสนุน​การ​กระทำ​ของ​ตน.”—ฟรานซิส ซัลลิแวน ศาสตราจารย์​ด้าน​เทววิทยา​นิกาย​เยสุอิต

“ไร้​ความ​ยุติธรรม ไร้​ศักดิ์ศรี ไร้​ศีลธรรม”

กษัตริย์​สเปน​สั่ง​ให้​มี​การ​อ่าน​ข้อ​กำหนด​นี้​เพื่อ​เขา​จะ​ได้​ปกครอง​ดินแดน​ใหม่​ด้วย​ความ​สบาย​ใจ​และ​ทำ​ให้​การ​ล่า​อาณานิคม​กลาย​เป็น​เรื่อง​ถูก​กฎหมาย. พวก​ผู้​พิชิต​มัก​จะ​อ่าน​แถลง​การณ์​ก่อน​ยก​พล​ขึ้น​ฝั่ง​เพื่อ​ยึด​ครอง​ดินแดน​เหล่า​นั้น​ต่อ​หน้า​ชน​พื้นเมือง​ที่​ไม่​รู้​ภาษา​ของ​ชาว​ยุโรป. บาง​ครั้ง​มี​การ​อ่าน​แถลง​การณ์​นี้​ให้​กระท่อม​ที่​ว่าง​เปล่า​ฟัง​เพราะ​ชาว​บ้าน​ต่าง​ก็​พา​กัน​หนี​ไป​ด้วย​ความ​หวาด​กลัว.

ความ​พยายาม​ที่​จะ​บังคับ​ผู้​คน​ให้​เปลี่ยน​ศาสนา​ทำ​ให้​เกิด​การ​นอง​เลือด. ตัว​อย่าง​เช่น ใน​ปี 1550 มี​ชน​พื้นเมือง​เผ่า​อาเรากาเนีย 2,000 คน​ถูก​ฆ่า​ใน​การ​สู้​รบ​ที่​ชิลี. เปโดร เด วัลดีเวีย ผู้​พิชิต​ชาว​สเปน​ได้​รายงาน​กษัตริย์​เกี่ยว​กับ​ผู้​รอด​ชีวิต​จาก​การ​ถูก​สังหาร​ว่า “มี​เชลย​สอง​ร้อย​คน​ถูก​ตัด​มือ​และ​จมูก​เพื่อ​เป็น​บทเรียน​สำหรับ​ความ​ดื้อด้าน​ของ​พวก​เขา เพราะ​ข้าพเจ้า​ได้​ส่ง​คน​ไป​อ่าน​คำ​แถลง​การณ์ [ข้อ​กำหนด] ตาม​บัญชา​ของ​พระองค์​หลาย​ครั้ง​แล้ว.” *

การ​อ่าน​ข้อ​กำหนด​นี้​อาจ​ทำ​ให้​ผู้​บุกรุก​รู้สึก​ผิด​น้อย​ลง แต่​กลับ​ไม่​ได้​ช่วย​ให้​ชน​พื้นเมือง​หัน​มา​สนใจ​ศาสนา​ของ​ชาว​สเปน. บาร์โตโลเม เด ลัส คาซัส นัก​บวช​ที่​ถูก​ส่ง​ไป​เป็น​มิชชันนารี​ใน​ศตวรรษ​ที่​สิบ​หก​เป็น​คน​หนึ่ง​ซึ่ง​ได้​เห็น​ผล​กระทบ​ที่​เกิด​จาก​ข้อ​กำหนด​นี้. เขา​เขียน​ว่า “ช่าง​เป็น​การ​กระทำ​ที่​ไร้​ความ​ยุติธรรม ไร้​ศักดิ์ศรี ไร้​ศีลธรรม และ​ไร้​เหตุ​ผล​สิ้น​ดี! ข้าพเจ้า​ไม่​อาจ​พรรณนา​ได้​ว่า​การ​กระทำ​เช่น​นี้​ทำ​ให้​ศาสนา​คริสเตียน​เสื่อม​เสีย​เพียง​ไร.” ผู้​บันทึก​พงศาวดาร กอนซาโล เฟอร์นันเดซ เด โอเวียโด พรรณนา​ด้วย​ความ​เศร้า​ใจ​ว่า​การ​กระทำ​ที่​โหด​ร้าย​ทารุณ​ต่อ​ชน​พื้นเมือง​ใน​ทวีป​อเมริกา​ทำ​ให้​ความ​รู้สึก​แรก​ที่​พวก​เขา​มี​ต่อ​ศาสนา​คริสเตียน​เป็น​ไป​ใน​ทาง​ลบ.

พระเจ้า​สม​ควร​ถูก​ตำหนิ​ไหม​เมื่อ​ผู้​มี​อำนาจ​ทาง​การ​เมือง​และ​ศาสนา​ทำ​สิ่ง​ที่​ชั่ว​ช้า​ป่า​เถื่อน​เช่น​นั้น​ใน​นาม​ของ​พระองค์? คัมภีร์​ไบเบิล​กล่าว​ว่า “ไม่​มี​วัน​ที่​พระเจ้า​จะ​ทำ​ชั่ว หรือ​องค์​ทรง​ฤทธิ์​จะ​ทำ​ผิด.”—โยบ 34:10, พระ​คริสตธรรม​คัมภีร์ ฉบับ​อมตธรรม​ร่วม​สมัย

^ วรรค 12 แหล่ง​อ้างอิง​บาง​แหล่ง​กล่าว​ว่า ข้อ​กำหนด​นี้​ถูก​ยก​เลิก​ใน​ปี 1573.