ข้ามไปยังเนื้อหา

ข้ามไปยังสารบัญ

ได้รับการสอนให้รู้แนวทางของพระยะโฮวา

ได้รับการสอนให้รู้แนวทางของพระยะโฮวา

ได้​รับ​การ​สอน​ให้​รู้​แนว​ทาง​ของ​พระ​ยะโฮวา

“ขอ​ทรง​โปรด​ให้​ข้าพเจ้า​รู้​แนว​ทาง​ของ​พระองค์ ข้าพเจ้า​จะ​ได้​รู้​จัก​พระองค์.”—เอ็กโซโด 33:13, ล.ม.

1, 2. (ก) เหตุ​ใด​โมเซ​จึง​ลง​มือ​จัด​การ​ดัง​ที่​ท่าน​ทำ​เมื่อ​เห็น​ชาว​อียิปต์​คน​หนึ่ง​ทำ​ร้าย​ชาว​ฮีบรู? (ข) เพื่อ​จะ​มี​คุณสมบัติ​เหมาะ​สม​ที่​พระ​ยะโฮวา​จะ​ใช้​ท่าน โมเซ​จำเป็น​ต้อง​เรียน​รู้​อะไร?

โมเซ​เจริญ​วัย​ใน​ราชสำนัก​ของ​ฟาโรห์​และ​ได้​รับ​การ​สอน​ความ​รู้​อัน​เป็น​ที่​ยกย่อง​ของ​ชน​ชั้น​ปกครอง​ชาว​อียิปต์. กระนั้น โมเซ​ตระหนัก​ว่า​ตน​ไม่​ใช่​ชาว​อียิปต์. บิดา​มารดา​ของ​ท่าน​เป็น​ชาว​ฮีบรู. เมื่อ​อายุ​ได้ 40 ปี ท่าน​ไป​หา​พี่​น้อง​ชาว​อิสราเอล​ของ​ตน​เพื่อ​ดู​ความ​เป็น​ไป​ของ​พวก​เขา. เมื่อ​เห็น​ชาว​อียิปต์​ทำ​ร้าย​ชาว​ฮีบรู​คน​หนึ่ง โมเซ​ไม่​นิ่ง​ดู​ดาย. ท่าน​ฆ่า​ชาว​อียิปต์​คน​นั้น​เสีย. โมเซ​เลือก​อยู่​ฝ่าย​ประชาชน​ของ​พระ​ยะโฮวา​และ​คิด​ว่า​พระองค์​กำลัง​ใช้​ท่าน​ปลด​ปล่อย​พี่​น้อง​ของ​ตน. (กิจการ 7:21-25; เฮ็บราย 11:24, 25) เมื่อ​เหตุ​การณ์​นั้น​เป็น​ที่​รู้​ไป​ทั่ว ราชสำนัก​ของ​อียิปต์​ถือ​ว่า​โมเซ​กบฏ ท่าน​จึง​ต้อง​หนี​เอา​ตัว​รอด. (เอ็กโซโด 2:11-15) หาก​โมเซ​อยาก​ให้​พระ​ยะโฮวา​ใช้​ท่าน ท่าน​จำเป็น​ต้อง​รู้​ถึง​แนว​ทาง​ต่าง ๆ ของ​พระองค์​ดี​ขึ้น. โมเซ​พร้อม​จะ​รับ​การ​สอน​ไหม?—บทเพลง​สรรเสริญ 25:9.

2 โมเซ​ใช้​ชีวิต​ฐานะ​ผู้​ลี้​ภัย​ใน​ต่าง​แดน​และ​เป็น​คน​เลี้ยง​แกะ​ตลอด 40 ปี​ต่อ​มา. แทน​ที่​จะ​ปล่อย​ให้​ความ​ขมขื่น​เข้า​ครอบ​งำ​เพราะ​พี่​น้อง​ชาว​ฮีบรู​ดู​เหมือน​ไม่​ชื่น​ชอบ​ท่าน โมเซ​ยอม​ให้​สิ่ง​ต่าง ๆ เกิด​ขึ้น​กับ​ท่าน​ตาม​แต่​ที่​พระเจ้า​จะ​ทรง​ยอม​ให้​เกิด​ขึ้น. แม้​หลาย​ปี​ผ่าน​ไป​โดย​ที่​ดู​เหมือน​ไม่​มี​อะไร​แสดง​ให้​เห็น​ว่า​ท่าน​ได้​รับ​การ​ยอม​รับ โมเซ​ยอม​ให้​พระองค์​นวด​ปั้น. ท่าน​ไม่​ได้​กล่าว​จาก​ความ​เห็น​ของ​ตัว​เอง​เลย เมื่อ​พระ​วิญญาณ​บริสุทธิ์​ของ​พระเจ้า​ดล​ใจ​ให้​ท่าน​เขียน​ใน​เวลา​ต่อ​มา​ว่า “โมเซ​นั้น​เป็น​คน​ถ่อม​จิตใจ​อ่อน​ยิ่ง​มาก​กว่า​คน​ทั้ง​ปวง​ที่​อยู่​บน​แผ่นดิน.” (อาฤธโม 12:3) พระ​ยะโฮวา​ทรง​ใช้​ท่าน​ใน​หลาย​ทาง​ที่​โดด​เด่น. ถ้า​เรา​พยายาม​ถ่อม​ตน​เช่น​เดียว​กัน พระ​ยะโฮวา​ก็​จะ​อวย​พร​เรา.—ซะฟันยา 2:3.

ได้​รับ​งาน​มอบหมาย

3, 4. (ก) พระ​ยะโฮวา​มอบหมาย​งาน​อะไร​แก่​โมเซ? (ข) มี​การ​จัด​ความ​ช่วยเหลือ​อะไร​ให้​แก่​โมเซ?

3 วัน​หนึ่ง ทูตสวรรค์​องค์​หนึ่ง​ซึ่ง​เป็น​ตัว​แทน​ของ​พระ​ยะโฮวา​ได้​กล่าว​ต่อ​โมเซ​ใกล้​ภูเขา​โฮเรบ​บน​คาบสมุทร​ไซนาย. โมเซ​ได้​รับ​แจ้ง​ว่า “แท้​จริง​เรา​ได้​เห็น​ความ​ทุกข์​ของ​พวก​พลไพร่​ของ​เรา​ที่​อยู่​ประเทศ​อายฆุบโต; เรา​ได้​ยิน​เสียง​ร้อง​ของ​เขา​เพราะ​การ​กระทำ​ของ​นาย​งาน​นั้น; เรา​รู้​ถึง​ความ​ทุกข์​โศก​ของ​เขา. เรา​ลง​มา​เพื่อ​จะ​ได้​ช่วย​ให้​เขา​รอด​จาก​ชาติ​อายฆุบโต, และ​นำ​เขา​ออก​จาก​ประเทศ​นั้น​ไป​ยัง​แผ่นดิน​ที่​ดี, กว้างขวาง, บริบูรณ์​ด้วย​น้ำ​นม​และ​น้ำ​ผึ้ง.” (เอ็กโซโด 3:2, 7, 8) พระเจ้า​มี​งาน​ให้​โมเซ​ทำ​ใน​เรื่อง​นี้ แต่​ท่าน​ต้อง​ทำ​ตาม​แนว​ทาง​ที่​พระ​ยะโฮวา​ทรง​กำหนด.

4 ทูตสวรรค์​ของ​พระ​ยะโฮวา​บอก​ต่อ​ไป​ว่า “จง​มา​เถิด, เรา​จะ​ใช้​เจ้า​ไป​เฝ้า​กษัตริย์​ฟาโร, เพื่อ​เจ้า​จะ​ได้​พา​ชาติ​ยิศราเอล​พลไพร่​ของ​เรา​ออก​จาก​ประเทศ​อายฆุบโต.” โมเซ​รู้สึก​ลังเล. ท่าน​รู้สึก​ว่า​งาน​นี้​เกิน​กำลัง​ความ​สามารถ​ของ​ท่าน และ​ท่าน​ไม่​สามารถ​ทำ​งาน​นี้​ได้​โดย​ลำพัง​ตัว​ท่าน​เอง. กระนั้น พระ​ยะโฮวา​ให้​ความ​มั่น​ใจ​โมเซ​ว่า “เรา​จะ​อยู่​กับ​เจ้า.” (เอ็กโซโด 3:10-12) พระ​ยะโฮวา​ประทาน​ฤทธิ์​อำนาจ​แก่​โมเซ​เพื่อ​กระทำ​หมาย​สำคัญ​เหนือ​ธรรมชาติ​ซึ่ง​จะ​ใช้​เป็น​หลักฐาน​พิสูจน์​ว่า​พระเจ้า​ใช้​ท่าน​มา​จริง ๆ. อาโรน​พี่​ชาย​ของ​โมเซ​จะ​ไป​กับ​ท่าน​ด้วย​เพื่อ​ทำ​หน้า​ที่​เป็น​ผู้​พูด​แทน. พระ​ยะโฮวา​จะ​สอน​ทั้ง​สอง​ถึง​สิ่ง​ที่​จะ​พูด​หรือ​ทำ. (เอ็กโซโด 4:1-17) โมเซ​จะ​ทำ​งาน​มอบหมาย​ดัง​กล่าว​อย่าง​ซื่อ​สัตย์​จน​สำเร็จ​ผล​ไหม?

5. เพราะ​เหตุ​ใด​เจตคติ​ของ​ชาว​อิสราเอล​จึง​ก่อ​ให้​เกิด​ข้อ​ท้าทาย​แก่​โมเซ?

5 ใน​ตอน​แรก เหล่า​ผู้​เฒ่า​ผู้​แก่​ของ​อิสราเอล​เชื่อ​โมเซ​และ​อาโรน. (เอ็กโซโด 4:29-31) อย่าง​ไร​ก็​ตาม ไม่​นาน​จาก​นั้น “นาย​กอง​ชาติ​ยิศราเอล” ก็​ติเตียน​โมเซ​กับ​พี่​ชาย​ที่​ได้​ทำ​ให้​พวก​เขา “เป็น​ที่​เกลียด​ชัง” ของ​ฟาโรห์​และ​เหล่า​ข้าราชการ​ของ​พระองค์. (เอ็กโซโด 5:19-21; 6:9) ตอน​ที่​ชาว​อิสราเอล​ออก​จาก​อียิปต์ พวก​เขา​ตื่น​กลัว​เมื่อ​เห็น​รถ​ม้า​ของ​อียิปต์​ไล่​ตาม​มา. เมื่อ​เห็น​ทะเล​แดง​ขวาง​หน้า​และ​มี​รถ​รบ​ตาม​มา​ข้าง​หลัง ชาว​อิสราเอล​รู้สึก​ว่า​จน​มุม​และ​เริ่ม​โทษ​โมเซ. ถ้า​เป็น​คุณ คุณ​จะ​มี​ปฏิกิริยา​อย่าง​ไร? ตาม​การ​ชี้​นำ​ของ​พระ​ยะโฮวา โมเซ​เร่งเร้า​ประชาชน​ให้​รื้อ​ค่าย​และ​เตรียม​พร้อม​ออก​เดิน​ทาง ทั้ง ๆ ที่​ชาว​อิสราเอล​ไม่​มี​เรือ. แล้ว​พระเจ้า​ก็​ทรง​แยก​น้ำ​ใน​ทะเล​แดง​ออก และ​พื้น​ทะเล​กลาย​เป็น​ผืน​ดิน​แห้ง​ให้​ชาว​อิสราเอล​ข้าม​ผ่าน​ไป​ได้.—เอ็กโซโด 14:1-22.

ประเด็น​ที่​สำคัญ​ยิ่ง​กว่า​การ​ช่วย​ให้​รอด

6. พระ​ยะโฮวา​เน้น​อะไร​เมื่อ​มอบหมาย​งาน​แก่​โมเซ?

6 คราว​ที่​พระ​ยะโฮวา​มอบหมาย​งาน​แก่​โมเซ พระองค์​ทรง​เน้น​ความ​สำคัญ​ของ​พระ​นาม​ของ​พระองค์. การ​นับถือ​พระ​นาม​ดัง​กล่าว​และ​บุคคล​ที่​พระ​นาม​นั้น​หมาย​ถึง​เป็น​เรื่อง​สำคัญ. เมื่อ​โมเซ​ทูล​ถาม​ถึง​พระ​นาม​ของ​พระองค์ พระ​ยะโฮวา​บอก​ท่าน​ว่า “เรา​จะ​เป็น​อย่าง​ที่​เรา​ประสงค์​จะ​เป็น.” นอก​จาก​นี้ โมเซ​ต้อง​บอก​แก่​ชาว​อิสราเอล​ด้วย​ว่า “พระ​ยะโฮวา​พระเจ้า​ของ​บรรพบุรุษ​ของ​พวก​ท่าน คือ​พระเจ้า​ของ​อับราฮาม พระเจ้า​ของ​ยิศฮาค และ​พระเจ้า​ของ​ยาโคบ ทรง​ใช้​ข้าพเจ้า​มา​หา​พวก​ท่าน.” พระ​ยะโฮวา​ตรัส​ต่อ​ว่า “นาม​นี้​เป็น​นาม​ของ​เรา​ตลอด​ไป และ​นาม​นี้​จะ​เตือน​ใจ​ผู้​คน​ทุก​ยุค​ทุก​สมัย​ให้​ระลึก​ถึง​เรา.” (เอ็กโซโด 3:13-15, ล.ม.) ยะโฮวา​ยัง​คง​เป็น​พระ​นาม​ของ​พระเจ้า​ที่​ผู้​รับใช้​ของ​พระองค์​ทั่ว​โลก​รู้​จัก.—ยะซายา 12:4, 5; 43:10-12.

7. พระเจ้า​กระตุ้น​โมเซ​ให้​ทำ​สิ่ง​ใด​ทั้ง ๆ ที่​ฟาโรห์​แสดง​ตัว​หยิ่ง​ทะนง?

7 เมื่อ​อยู่​ต่อ​หน้า​ฟาโรห์ โมเซ​กับ​อาโรน​แจ้ง​ข่าวสาร​ใน​นาม​ของ​พระ​ยะโฮวา. แต่​ฟาโรห์​กล่าว​อย่าง​ยโส​ว่า “พระ​ยะโฮวา​นั้น​เป็น​ผู้​ใด​เล่า ที่​เรา​จะ​ต้อง​ฟัง​คำ​ของ​ท่าน และ​ปล่อย​ชน​ชาติ​ยิศราเอล​ไป. เรา​ไม่​รู้​จัก​พระ​ยะโฮวา และ​ยิ่ง​กว่า​นั้น เรา​จะ​ไม่​ปล่อย​ชน​ชาติ​ยิศราเอล​ให้​ไป​เลย.” (เอ็กโซโด 5:1, 2) ฟาโรห์​แสดง​ให้​เห็น​ว่า​มี​ใจ​แข็ง​กระด้าง​และ​กลิ้งกลอก ถึง​กระนั้น พระ​ยะโฮวา​ก็​กระตุ้น​โมเซ​ไป​แจ้ง​ข่าว​สาร​แก่​ฟาโรห์​ครั้ง​แล้ว​ครั้ง​เล่า. (เอ็กโซโด 7:14-16, 20-23; 8:1, 2, 20) โมเซ​สังเกต​เห็น​ได้​ว่า​ฟาโรห์​หงุดหงิด​รำคาญ. จะ​มี​ประโยชน์​อะไร​ไหม​ที่​จะ​ไป​เผชิญ​หน้า​ฟาโรห์​อีก? ชาว​อิสราเอล​ปรารถนา​อย่าง​ยิ่ง​ที่​จะ​ได้​รับ​การ​ปลด​ปล่อย. แต่​ฟาโรห์​บอก​ปัด​คำ​ขอ​อย่าง​ดื้อดึง. คุณ​จะ​ทำ​อย่าง​ไร​ถ้า​คุณ​เป็น​โมเซ?

8. วิธี​ที่​พระ​ยะโฮวา​จัด​การ​กับ​ฟาโรห์​นั้น​ส่ง​ผล​ดี​อะไร​บ้าง และ​เรื่อง​นี้​น่า​จะ​มี​ผล​กระทบ​เช่น​ไร​ต่อ​เรา?

8 โมเซ​แจ้ง​ข่าวสาร​อีก​อย่าง​หนึ่ง​โดย​กล่าว​ว่า “ยะโฮวา พระเจ้า​ของ​ชาติ​เฮ็บราย​ตรัส​ดัง​นี้​ว่า, ‘จง​ปล่อย​พลไพร่​ของ​เรา​ไป​เพื่อ​ให้​ปรนนิบัติ​เรา.’ ” พระเจ้า​ตรัส​ด้วย​ว่า “น่า​ที่​เรา​จะ​ได้​ยก​หัตถ์​ขึ้น​ประหาร​ฟาโร​และ​พลไพร่​ด้วย​โรค​ภัย​ให้​ตาย​ไป​จาก​โลก​เสีย​นาน​แล้ว; แต่​เหตุ​ที่​เรา​ยัง​ให้​ฟาโร​ดำรง​ชีวิต​อยู่​ก็​เพื่อ​จะ​ให้​ฟาโร​เห็น​ฤทธานุภาพ​ของ​เรา, และ​เพื่อ​นาม​ของ​เรา​จะ​ได้​ลือ​กระฉ่อน [“เลื่อง​ลือ,” ล.ม.] ไป​ทั่ว​โลก.” (เอ็กโซโด 9:13-16) พระ​ยะโฮวา​ประสงค์​จะ​สำแดง​ฤทธานุภาพ​ของ​พระองค์​ให้​ปรากฏ​โดย​การ​สำเร็จ​โทษ​ฟาโรห์​ผู้​มี​ใจ​แข็ง​กระด้าง เพื่อ​เป็น​คำ​เตือน​แก่​บรรดา​ผู้​ที่​ขัด​ขืน​พระองค์. นี่​รวม​ถึง​ซาตาน​พญา​มาร ผู้​ซึ่ง​ต่อ​มา​พระ​เยซู​คริสต์​เรียก​ว่า “ผู้​ครอง​โลก.” (โยฮัน 14:30; โรม 9:17-24) เป็น​ดัง​ที่​บอก​ไว้​ล่วง​หน้า พระ​นาม​ของ​พระ​ยะโฮวา​เลื่อง​ลือ​ไป​ทั่ว​โลก. ความ​อด​กลั้น​พระทัย​ของ​พระองค์​ส่ง​ผล​เป็น​การ​รักษา​ชีวิต​ชาว​อิสราเอล​และ​ฝูง​ชน​ชาติ​อื่น ๆ อีก​จำนวน​มาก​ที่​ร่วม​สมทบ​กับ​พวก​เขา​ใน​การ​นมัสการ​พระองค์. (เอ็กโซโด 9:20, 21; 12:37, 38) ตั้ง​แต่​นั้น​มา การ​ประกาศ​พระ​นาม​ของ​พระ​ยะโฮวา​ส่ง​ผล​ดี​ต่อ​ชีวิต​ของ​อีก​หลาย​ล้าน​คน​ที่​รับ​เอา​การ​นมัสการ​แท้.

รับมือ​กับ​ประชาชน​ที่​หัวดื้อ

9. ประชาชน​ที่​อยู่​ภาย​ใต้​การ​ดู​แล​ของ​โมเซ​แสดง​ความ​ไม่​นับถือ​พระ​ยะโฮวา​อย่าง​ไร?

9 ชาว​ฮีบรู​รู้​จัก​พระ​นาม​ของ​พระเจ้า. โมเซ​ใช้​พระ​นาม​ดัง​กล่าว​เมื่อ​พูด​กับ​ชาว​ฮีบรู แต่​พวก​เขา​ไม่​ได้​แสดง​ความ​นับถือ​อย่าง​เหมาะ​สม​เสมอ​ไป​ต่อ​เจ้าของ​พระ​นาม​นั้น. ไม่​นาน​หลัง​จาก​พระ​ยะโฮวา​ปลด​ปล่อย​ชาว​อิสราเอล​ออก​จาก​อียิปต์​อย่าง​อัศจรรย์ เกิด​อะไร​ขึ้น​เมื่อ​พวก​เขา​หา​แหล่ง​น้ำ​ดื่ม​ยัง​ไม่​พบ? พวก​เขา​บ่น​ต่อ​ว่า​โมเซ. ต่อ​มา​ก็​บ่น​ใน​เรื่อง​อาหาร. โมเซ​เตือน​ว่า​การ​บ่น​ของ​พวก​เขา​ไม่​ใช่​เป็น​การ​บ่น​ต่อ​ว่า​ท่าน​กับ​อาโรน​เท่า​นั้น แต่​เป็น​การ​บ่น​ต่อ​ว่า​พระ​ยะโฮวา. (เอ็กโซโด 15:22-24; 16:2-12) ที่​ภูเขา​ไซนาย พระ​ยะโฮวา​ประทาน​พระ​บัญญัติ​แก่​ชาติ​อิสราเอล​พร้อม​กับ​ปรากฏการณ์​เหนือ​ธรรมชาติ. ถึง​อย่าง​นั้น ประชาชน​ก็​ไม่​เชื่อ​ฟัง​พระองค์ สร้าง​รูป​ลูก​วัว​ทองคำ​ขึ้น​เพื่อ​นมัสการ​และ​อ้าง​ว่า​เป็น​การ​จัด “เทศกาล​เลี้ยง​ถวาย​พระ​ยะโฮวา.”—เอ็กโซโด 32:1-9.

10. เหตุ​ใด​คริสเตียน​ผู้​ดู​แล​ใน​ปัจจุบัน​จึง​สนใจ​เป็น​พิเศษ​ต่อ​คำ​ทูล​ขอ​ของ​โมเซ​ตาม​ที่​บันทึก​ใน​เอ็กโซโด 33:13?

10 โมเซ​จะ​รับมือ​อย่าง​ไร​ดี​กับ​ประชาชน​ที่​พระ​ยะโฮวา​เอง​พรรณนา​ว่า​เป็น​ชน​ชาติ​หัวแข็ง​นั้น? โมเซ​ทูล​วิงวอน​พระ​ยะโฮวา​ดัง​นี้: “ขอ​ทรง​กรุณา ถ้า​ข้าพเจ้า​เป็น​ที่​โปรดปราน​ใน​สาย​พระ​เนตร​ของ​พระองค์ ขอ​ทรง​โปรด​ให้​ข้าพเจ้า​รู้​แนว​ทาง​ของ​พระองค์ ข้าพเจ้า​จะ​ได้​รู้​จัก​พระองค์ เพื่อ​ข้าพเจ้า​จะ​เป็น​ที่​โปรดปราน​ใน​สาย​พระ​เนตร​ของ​พระองค์.” (เอ็กโซโด 33:13, ล.ม.) ใน​การ​ดู​แล​พยาน​ของ​พระ​ยะโฮวา​ใน​ปัจจุบัน คริสเตียน​ผู้​ปกครอง​ให้​การ​เอา​ใจ​ใส่​ผู้​ที่​อยู่​ภาย​ใต้​การ​ดู​แล​ซึ่ง​มี​ใจ​ถ่อม​กว่า​นั้น​มาก​นัก. ถึง​กระนั้น พวก​เขา​ก็​ทูล​อธิษฐาน​คล้าย ๆ กัน​ว่า “ข้า​แต่​พระ​ยะโฮวา, ขอ​ทรง​โปรด​ให้​ข้าพเจ้า​รู้​ทาง​ของ​พระองค์, ขอ​ทรง​ฝึก​สอน​ข้าพเจ้า​ให้​ดำเนิน​ใน​พระ​มรคา​ของ​พระองค์.” (บทเพลง​สรรเสริญ 25:4) ความ​รู้​เกี่ยว​กับ​แนว​ทาง​ของ​พระ​ยะโฮวา​จะ​ช่วย​ให้​เหล่า​ผู้​ดู​แล​สามารถ​จัด​การ​กับ​เรื่อง​ราว​ต่าง ๆ อย่าง​ที่​สอดคล้อง​กับ​พระ​คำ​ของ​พระเจ้า​และ​บุคลิก​ลักษณะ​ของ​พระองค์.

สิ่ง​ที่​พระ​ยะโฮวา​คาด​หมาย​จาก​ประชาชน​ของ​พระองค์

11. พระ​ยะโฮวา​จัด​เตรียม​การ​ชี้​นำ​อะไร​แก่​โมเซ และ​ทำไม​เรา​จึง​สนใจ​การ​จัด​เตรียม​การ​ชี้​นำ​เหล่า​นั้น?

11 พระ​ยะโฮวา​เปิด​เผย​สิ่ง​ที่​พระองค์​คาด​หมาย​จาก​ประชาชน​ของ​พระองค์​โดย​ทาง​วาจา​ที่​ภูเขา​ไซนาย. หลัง​จาก​นั้น​โมเซ​ได้​รับ​แผ่น​ศิลา​สอง​แผ่น​ที่​จารึก​บัญญัติ​สิบ​ประการ​เป็น​ลายลักษณ์​อักษร. เมื่อ​โมเซ​ลง​มา​จาก​ภูเขา​และ​เห็น​ชาว​อิสราเอล​กำลัง​นมัสการ​รูป​ลูก​วัว​ทองคำ ท่าน​ก็​โกรธ​และ​โยน​แผ่น​ศิลา​นั้น​ลง​บน​พื้น​จน​แตก​เป็น​ชิ้น ๆ. พระ​ยะโฮวา​ทรง​จารึก​บัญญัติ​สิบ​ประการ​ให้​ใหม่​บน​แผ่น​ศิลา​ที่​โมเซ​สกัด​ขึ้น. (เอ็กโซโด 32:19; 34:1) บัญญัติ​ที่​ให้​ใหม่​นี้​ไม่​ต่าง​จาก​ที่​ให้​ครั้ง​แรก. โมเซ​ต้อง​ปฏิบัติ​ตาม​ข้อ​บัญญัติ​เหล่า​นี้. นอก​จาก​นี้ พระ​ยะโฮวา​ยัง​ช่วย​ให้​โมเซ​เข้าใจ​ยิ่ง​ขึ้น​ว่า​พระองค์​เป็น​บุคคล​ชนิด​ใด ซึ่ง​โดย​วิธี​นี้​เป็น​การ​แสดง​ให้​โมเซ​เห็น​ว่า​ควร​จะ​ปฏิบัติ​เช่น​ไร​ฐานะ​ตัว​แทน​ของ​พระองค์. คริสเตียน​ไม่​ได้​อยู่​ภาย​ใต้​พระ​บัญญัติ​ของ​โมเซ แต่​สิ่ง​ที่​พระ​ยะโฮวา​ตรัส​กับ​โมเซ​รวม​เอา​หลักการ​พื้น​ฐาน​หลาย​อย่าง​ไว้​ด้วย​ซึ่ง​ไม่​เปลี่ยน​แปลง​และ​ยัง​คง​นำ​มา​ใช้​ได้​กับ​ทุก​คน​ที่​นมัสการ​พระองค์. (โรม 6:14; 13:8-10) ขอ​ให้​เรา​พิจารณา​หลักการ​เหล่า​นี้​บาง​ประการ.

12. การ​ที่​พระ​ยะโฮวา​เรียก​ร้อง​ความ​เลื่อมใส​โดย​เฉพาะ​ควร​จะ​มี​ผล​กระทบ​อย่าง​ไร​ต่อ​ชาว​อิสราเอล?

12 ถวาย​ความ​เลื่อมใส​โดย​เฉพาะ​แด่​พระ​ยะโฮวา. ชน​ชาติ​อิสราเอล​อยู่​ด้วย​เมื่อ​พระ​ยะโฮวา​แถลง​ว่า​พระองค์​เรียก​ร้อง​ความ​เลื่อมใส​โดย​เฉพาะ. (เอ็กโซโด 20:2-5) ชาว​อิสราเอล​ได้​เห็น​หลักฐาน​ท่วมท้น​ว่า​พระ​ยะโฮวา​เป็น​พระเจ้า​เที่ยง​แท้. (พระ​บัญญัติ 4:33-35) พระ​ยะโฮวา​ทรง​แถลง​อย่าง​ชัดเจน​ว่า ไม่​ว่า​ชาติ​อื่น ๆ จะ​ทำ​อย่าง​ไร พระองค์​จะ​ไม่​ยอม​ให้​มี​การ​บูชา​รูป​เคารพ​หรือ​ลัทธิ​ผี​ปิศาจ​รูป​แบบ​ใด ๆ ใน​หมู่​ประชาชน​ของ​พระองค์. ความ​เลื่อมใส​ต่อ​พระองค์​ไม่​ควร​เป็น​เพียง​พิธีกรรม​ที่​ไร้​ความ​หมาย. พวก​เขา​ต้อง​รัก​พระ​ยะโฮวา​อย่าง​สุด​หัวใจ, สุด​ชีวิต, และ​สุด​กำลัง​ของ​ตน. (พระ​บัญญัติ 6:5, 6) นี่​จะ​เกี่ยว​ข้อง​กับ​คำ​พูด การ​กระทำ—ที่​จริง ทุก​แง่​มุม​ใน​ชีวิต​ของ​พวก​เขา. (เลวีติโก 20:27; 24:15, 16; 26:1) พระ​เยซู​ทรง​แสดง​ให้​เห็น​ชัดเจน​เช่น​เดียว​กัน​ว่า​พระ​ยะโฮวา​ทรง​เรียก​ร้อง​ความ​เลื่อมใส​โดย​เฉพาะ.—มาระโก 12:28-30; ลูกา 4:8.

13. เหตุ​ใด​ชน​ชาติ​อิสราเอล​มี​พันธะ​ที่​จะ​ต้อง​เชื่อ​ฟัง​พระเจ้า​อย่าง​เคร่งครัด และ​อะไร​ควร​กระตุ้น​เรา​ให้​เชื่อ​ฟัง​พระองค์? (ท่าน​ผู้​ประกาศ 12:13)

13 เชื่อ​ฟัง​ข้อ​บัญญัติ​ของ​พระ​ยะโฮวา​อย่าง​เคร่งครัด. ชน​ชาติ​อิสราเอล​จำเป็น​ต้อง​ได้​รับ​การ​เตือน​ใจ​ว่า​เมื่อ​พวก​เขา​เข้า​มา​มี​สัมพันธภาพ​กับ​พระ​ยะโฮวา​โดย​ทาง​สัญญา​ไมตรี พวก​เขา​ได้​สัญญา​ว่า​จะ​เชื่อ​ฟัง​พระองค์​อย่าง​เคร่งครัด. พวก​เขา​มี​เสรีภาพ​ไม่​น้อย​ใน​เรื่อง​ส่วน​ตัว แต่​ใน​เรื่อง​ข้อ​บัญญัติ​ที่​พระเจ้า​ประทาน​ให้​นี้ พวก​เขา​ต้อง​เชื่อ​ฟัง​อย่าง​เคร่งครัด. การ​ทำ​อย่าง​นั้น​จะ​เป็น​การ​ให้​หลักฐาน​ว่า​พวก​เขา​รัก​พระเจ้า และ​จะ​อำนวย​ประโยชน์​ต่อ​พวก​เขา​ไป​จน​ถึง​ลูก​หลาน เนื่อง​จาก​ว่า​ข้อ​เรียก​ร้อง​ของ​พระ​ยะโฮวา​เป็น​ประโยชน์​ต่อ​พวก​เขา​ทั้ง​สิ้น.—เอ็กโซโด 19:5-8, ล.ม.; พระ​บัญญัติ 5:27-33; 11:22, 23, ล.ม.

14. พระเจ้า​ทรง​เน้น​โดย​วิธี​ใด​ให้​ชาว​อิสราเอล​เห็น​ว่า​เป็น​เรื่อง​สำคัญ​ที่​จะ​ให้​กิจกรรม​ฝ่าย​วิญญาณ​มา​เป็น​อันดับ​แรก?

14 ให้​สิ่ง​ฝ่าย​วิญญาณ​อยู่​ใน​อันดับ​แรก. ชน​ชาติ​อิสราเอล​ต้อง​ไม่​เอา​ใจ​ใส่​ความ​จำเป็น​ด้าน​ร่าง​กาย​จน​ไม่​มี​เวลา​ให้​กับ​การ​เอา​ใจ​ใส่​กิจกรรม​ฝ่าย​วิญญาณ. ชีวิต​ของ​ชาว​อิสราเอล​ต้อง​ไม่​เอา​แต่​ทุ่มเท​กับ​การ​ติด​ตาม​สิ่ง​ต่าง ๆ ฝ่าย​โลก. พระ​ยะโฮวา​ทรง​จัด​วัน​หนึ่ง​ใน​สัปดาห์​ไว้ ตั้ง​เป็น​วัน​บริสุทธิ์​ซึ่ง​ใช้​สำหรับ​กิจกรรม​ที่​เกี่ยว​ข้อง​กับ​การ​นมัสการ​พระเจ้า​เที่ยง​แท้​โดย​เฉพาะ. (เอ็กโซโด 35:1-3; อาฤธโม 15:32-36) และ​แต่​ละ​ปี พวก​เขา​ต้อง​จัด​เวลา​ไว้​ต่าง​หาก​อีก​สำหรับ​การ​ชุมนุม​บริสุทธิ์​ตาม​กำหนด. (เลวีติโก 23:4-44) การ​จัด​เตรียม​เหล่า​นั้น​จะ​ทำ​ให้​พวก​เขา​มี​โอกาส​ได้​บอก​เล่า​ถึง​ราชกิจ​อัน​ทรง​ฤทธิ์​ของ​พระ​ยะโฮวา, ได้​รับ​การ​เตือน​ใจ​ถึง​แนว​ทาง​ของ​พระองค์, และ​ได้​แสดง​ความ​ขอบพระคุณ​สำหรับ​คุณ​ความ​ดี​ทั้ง​สิ้น​ของ​พระองค์. เมื่อ​ประชาชน​เหล่า​นั้น​แสดง​ความ​เลื่อมใส​ต่อ​พระ​ยะโฮวา พวก​เขา​จะ​มี​ความ​ยำเกรง​และ​ความ​รัก​ต่อ​พระองค์​มาก​ยิ่ง​ขึ้น และ​ได้​รับ​การ​ช่วยเหลือ​ให้​ดำเนิน​ใน​แนว​ทาง​ของ​พระองค์. (พระ​บัญญัติ 10:12, 13) ใน​พระ​บัญชา​เหล่า​นั้น​มี​หลักการ​ที่​เป็น​ประโยชน์​ต่อ​ผู้​รับใช้​พระ​ยะโฮวา​สมัย​ปัจจุบัน.—เฮ็บราย 10:24, 25.

การ​เข้าใจ​คุณลักษณะ​ต่าง ๆ ของ​พระ​ยะโฮวา

15. (ก) เพราะ​เหตุ​ใด​การ​เข้าใจ​คุณลักษณะ​ต่าง ๆ ของ​พระ​ยะโฮวา​จึง​เป็น​ประโยชน์​ต่อ​โมเซ? (ข) คำ​ถาม​อะไร​บ้าง​ที่​อาจ​ช่วย​เรา​ใคร่ครวญ​คุณลักษณะ​แต่​ละ​อย่าง​ของ​พระ​ยะโฮวา?

15 การ​เข้าใจ​คุณลักษณะ​ต่าง ๆ ของ​พระ​ยะโฮวา​จะ​ช่วย​โมเซ​ใน​การ​ปฏิบัติ​ต่อ​ประชาชน​ด้วย. เอ็กโซโด 34:5-7 กล่าว​ว่า​พระเจ้า​ทรง​เสด็จ​ผ่าน​หน้า​โมเซ​ไป แล้ว​ประกาศ​ว่า “พระ​ยะโฮวา ๆ พระเจ้า​ผู้​ทรง​เมตตา​กรุณา, ผู้​ทรง​อด​พระทัย​ได้​นาน [“ทรง​พระ​พิโรธ​ช้า,” ล.ม.], และ​บริบูรณ์​ด้วย​ความ​ดี​และ​ความ​จริง; ผู้​ทรง​เมตตา​ต่อ​มนุษย์​ถึง​หลาย​พัน​ชั่ว​อายุ​คน, ผู้​ทรง​โปรด​ยก​ความ​ชั่ว​การ​ล่วง​ละเมิด​และ​บาป​ของ​เขา; แต่​ไม่​ทรง​เมตตา​ผู้​เจตนา​ประพฤติ​ชั่ว [“ไม่​ทรง​ละ​เว้น​การ​ลง​โทษ​เป็น​อัน​ขาด,” ล.ม.] และ​ให้​สืบ​เนื่อง​โทษ​จาก​บิดา​ถึง​ลูก​หลาน​จน​ถึง​สาม​สี่​ชั่ว​อายุ​คน.” ขอ​ใช้​เวลา​ใคร่ครวญ​ถ้อย​คำ​เหล่า​นี้. ถาม​ตัว​เอง​ว่า ‘คุณลักษณะ​แต่​ละ​อย่าง​มี​ความ​หมาย​อย่าง​ไร? พระ​ยะโฮวา​ทรง​แสดง​คุณลักษณะ​แต่​ละ​อย่าง​นั้น​อย่าง​ไร? คริสเตียน​ผู้​ดู​แล​จะ​แสดง​คุณลักษณะ​นี้​ได้​อย่าง​ไร? คุณลักษณะ​นี้​ควร​จะ​ส่ง​ผล​กระทบ​ต่อ​การ​กระทำ​ของ​เรา​แต่​ละ​คน​ใน​ทาง​ใด?’ ให้​เรา​มา​พิจารณา​เพียง​บาง​ตัว​อย่าง.

16. เรา​จะ​เพิ่ม​พูน​ความ​เข้าใจ​เกี่ยว​กับ​ความ​เมตตา​ของ​พระเจ้า​ได้​โดย​วิธี​ใด และ​ทำไม​การ​ทำ​เช่น​นั้น​จึง​สำคัญ?

16 พระ​ยะโฮวา​เป็น “พระเจ้า​ผู้​ทรง​เมตตา​กรุณา.” ถ้า​คุณ​มี​หนังสือ​อ้างอิง การ​หยั่ง​เห็น​เข้าใจ​พระ​คัมภีร์ (ภาษา​อังกฤษ) ให้​ลอง​อ่าน​ดู​คำ​อธิบาย​ที่​อยู่​ภาย​ใต้​หัวข้อ “ความ​เมตตา.” หรือ​อาจ​ค้นคว้า​เกี่ยว​กับ​เรื่อง​นี้​โดย​ใช้​ดัชนี​สรรพหนังสือ​ของ​ว็อชเทาเวอร์ (ภาษา​อังกฤษ) หรือ​ห้อง​สมุด​ว็อชเทาเวอร์ (ภาษา​อังกฤษ) ใน​แผ่น​ซีดี. * คุณ​จะ​เห็น​ว่า นอก​จาก​ยอม​ลด​หย่อน​ผ่อน​โทษ​ใน​บาง​ครั้ง​แล้ว ความ​เมตตา​ของ​พระ​ยะโฮวา​ยัง​รวม​ไป​ถึง​ความ​สงสาร​อัน​อ่อน​ละมุน​อีก​ด้วย. ความ​เมตตา​กระตุ้น​พระองค์​ให้​ลง​มือ​ปฏิบัติ​เพื่อ​บรรเทา​ความ​เดือดร้อน​แก่​ประชาชน​ของ​พระองค์. หลักฐาน​ที่​พิสูจน์​ใน​เรื่อง​นี้​คือ​พระเจ้า​จัด​เตรียม​สิ่ง​จำเป็น​ทั้ง​ทาง​ด้าน​ร่าง​กาย​และ​ฝ่าย​วิญญาณ​ให้​แก่​ชาว​อิสราเอล​ระหว่าง​ที่​พวก​เขา​เดิน​ทาง​สู่​แผ่นดิน​ตาม​คำ​สัญญา. (พระ​บัญญัติ 1:30-33; 8:4) พระ​ยะโฮวา​ทรง​ให้​อภัย​ด้วย​พระทัย​เมตตา​เมื่อ​พวก​เขา​กระทำ​ผิด. พระองค์​แสดง​ความ​เมตตา​ต่อ​ประชาชน​ของ​พระองค์​ใน​สมัย​โบราณ. ยิ่ง​กว่า​นั้น​สัก​เท่า​ใด​ที่​ผู้​รับใช้​ของ​พระองค์​ใน​สมัย​ปัจจุบัน​จึง​ควร​จะ​แสดง​ความ​เมตตา​ต่อ​กัน​และ​กัน!—มัดธาย 9:13; 18:21-35.

17. ความ​เข้าใจ​เกี่ยว​กับ​ความ​กรุณา​ของ​พระ​ยะโฮวา​จะ​ช่วย​ส่ง​เสริม​การ​นมัสการ​แท้​ได้​อย่าง​ไร?

17 ความ​เมตตา​ของ​พระ​ยะโฮวา​คู่​กับ​ความ​กรุณา. หาก​คุณ​มี​พจนานุกรม ขอ​เปิด​ดู​คำ “กรุณา” ว่า​หมาย​ถึง​อะไร. แล้ว​เทียบ​ความ​หมาย​นั้น​กับ​ข้อ​ความ​ใน​ข้อ​คัมภีร์​ต่าง ๆ ที่​กล่าว​ว่า​พระ​ยะโฮวา​ทรง​เป็น​ผู้​ที่​กรุณา. คัมภีร์​ไบเบิล​แสดง​ให้​เห็น​ว่า​การ​สำแดง​ความ​กรุณา​ของ​พระ​ยะโฮวา​เกี่ยว​ข้อง​กับ​การ​คำนึง​ถึง​ด้วย​ความ​รัก​ต่อ​ผู้​ด้อย​โอกาส​ท่ามกลาง​ประชาชน​ของ​พระองค์. (เอ็กโซโด 22:26, 27) ใน​ประเทศ​ใด​ก็​ตาม คน​ต่าง​ด้าว​รวม​ทั้ง​คน​อื่น ๆ อาจ​อยู่​ใน​สภาพ​อับจน. เมื่อ​ทรง​สอน​ประชาชน​ของ​พระองค์​ไม่​ให้​เลือก​หน้า​ลำเอียง​และ​ให้​แสดง​ความ​กรุณา​ต่อ​คน​เช่น​นั้น พระ​ยะโฮวา​ทรง​เตือน​ใจ​ให้​ระลึก​ว่า​พวก​เขา​ก็​เคย​เป็น​คน​ต่าง​ด้าว​ใน​อียิปต์​มา​ก่อน. (พระ​บัญญัติ 24:17-22) สำหรับ​พวก​เรา​ที่​เป็น​ประชาชน​ของ​พระเจ้า​ใน​ปัจจุบัน​ล่ะ? การ​แสดง​ความ​กรุณา​จะ​ช่วย​ผูก​พัน​เรา​ไว้​เป็น​หนึ่ง​เดียว​และ​ดึงดูด​คน​อื่น ๆ เข้า​มา​สู่​การ​นมัสการ​พระ​ยะโฮวา.—กิจการ 10:34, 35; วิวรณ์ 7:9, 10.

18. เรา​เรียน​รู้​อะไร​จาก​สิ่ง​ที่​พระ​ยะโฮวา​สอน​ชาว​อิสราเอล​ให้​หลีก​เลี่ยง​แนว​ทาง​ความ​ประพฤติ​ของ​ชน​ชาติ​อื่น ๆ?

18 อย่าง​ไร​ก็​ตาม ความ​เห็น​อก​เห็น​ใจ​คน​ต่าง​ชาติ​ไม่​ควร​เข้า​มา​แทน​ที่​ความ​รัก​ที่​ชาว​อิสราเอล​มี​ต่อ​พระ​ยะโฮวา​และ​มาตรฐาน​ศีลธรรม​ของ​พระองค์. ด้วย​เหตุ​นี้ ชาว​อิสราเอล​จึง​ได้​รับ​การ​สอน​ไม่​ให้​รับ​เอา​แนว​ทาง​ความ​ประพฤติ​ของ​ชน​ชาติ​ต่าง ๆ ที่​อยู่​ล้อม​รอบ ไม่​ให้​รับ​เอา​กิจ​ปฏิบัติ​ทาง​ศาสนา​และ​รูป​แบบ​ชีวิต​ที่​ผิด​ศีลธรรม​ของ​พวก​เขา. (เอ็กโซโด 34:11-16; พระ​บัญญัติ 7:1-4) หลักการ​เดียว​กัน​นี้​ใช้​ได้​กับ​พวก​เรา​ใน​ปัจจุบัน​ด้วย. เรา​ต้อง​เป็น​คน​บริสุทธิ์ เช่น​เดียว​กับ​พระ​ยะโฮวา​พระเจ้า​ของ​เรา​เป็น​ผู้​บริสุทธิ์.—1 เปโตร 1:15, 16.

19. การ​เข้าใจ​ทัศนะ​ของ​พระ​ยะโฮวา​ต่อ​การ​ทำ​ผิด​จะ​ช่วย​ป้องกัน​ประชาชน​ของ​พระองค์​ได้​อย่าง​ไร?

19 เพื่อ​ให้​โมเซ​เข้าใจ​แนว​ทาง​ของ​พระองค์ พระ​ยะโฮวา​จึง​แถลง​อย่าง​ชัดเจน​ว่า แม้​พระองค์​ไม่​เห็น​ชอบ​กับ​การ​ทำ​บาป แต่​ก็​ทรง​พิโรธ​ช้า. พระ​ยะโฮวา​ให้​ประชาชน​ของ​พระองค์​มี​เวลา​พอ​จะ​เรียน​รู้​ข้อ​เรียก​ร้อง​ต่าง ๆ ของ​พระองค์​และ​ปฏิบัติ​ตาม. เมื่อ​มี​การ​กลับ​ใจ พระ​ยะโฮวา​ทรง​ให้​อภัย แต่​ก็​ไม่​ละ​เว้น​การ​ลง​โทษ​ที่​ควร​ได้​รับ​เมื่อ​มี​การ​ทำ​ผิด​ร้ายแรง. พระองค์​ทรง​เตือน​โมเซ​ว่า​การ​กระทำ​ของ​ชาว​อิสราเอล ไม่​ว่า​ดี​หรือ​ไม่​ดี จะ​ส่ง​ผล​กระทบ​ไป​ถึง​ลูก​หลาน​ของ​พวก​เขา. การ​เข้าใจ​และ​หยั่ง​รู้​ค่า​แนว​ทาง​ของ​พระ​ยะโฮวา​จะ​ช่วย​ป้องกัน​ประชาชน​ของ​พระเจ้า​ไม่​ให้​ตำหนิ​พระองค์​สำหรับ​ปัญหา​ที่​พวก​เขา​เอง​ได้​ก่อ​ขึ้น หรือ​ป้องกัน​ไม่​ให้​พวก​เขา​ลง​ความ​เห็น​ว่า​พระองค์​ทรง​เฉื่อย​ช้า​ใน​การ​จัด​การ.

20. อะไร​จะ​ช่วย​เรา​ให้​ปฏิบัติ​อย่าง​เหมาะ​สม​ต่อ​เพื่อน​ร่วม​ความ​เชื่อ​และ​ผู้​ที่​เรา​พบ​ใน​งาน​ประกาศ? (บทเพลง​สรรเสริญ 86:11)

20 ถ้า​คุณ​ปรารถนา​จะ​เพิ่ม​พูน​ความ​รู้​เกี่ยว​กับ​พระ​ยะโฮวา​และ​แนว​ทาง​ของ​พระองค์​ให้​ลึกซึ้ง​ขึ้น จง​ศึกษา​ค้นคว้า​และ​คิด​รำพึง​ต่อ ๆ ไป​เมื่อ​อ่าน​คัมภีร์​ไบเบิล. จง​พิจารณา​แง่​มุม​ต่าง ๆ ที่​หลาก​หลาย​แห่ง​บุคลิก​ลักษณะ​อัน​น่า​ดึงดูด​ใจ​ของ​พระ​ยะโฮวา​อย่าง​ถี่ถ้วน. จง​ไตร่ตรอง​พร้อม​ด้วย​การ​อธิษฐาน​เพื่อ​พิจารณา​ดู​ว่า​คุณ​จะ​เลียน​แบบ​พระเจ้า​และ​ดำเนิน​ชีวิต​ให้​ประสาน​กับ​พระ​ประสงค์​ของ​พระองค์​เต็ม​ที่​ยิ่ง​ขึ้น​ได้​อย่าง​ไร. การ​ทำ​เช่น​นั้น​จะ​ช่วย​คุณ​หลีก​เลี่ยง​หลุมพราง, ช่วย​คุณ​ให้​ปฏิบัติ​ต่อ​เพื่อน​ร่วม​ความ​เชื่อ​อย่าง​เหมาะ​สม, และ​ช่วย​ให้​คน​อื่น ๆ เข้า​มา​รู้​จัก​และ​รัก​พระเจ้า​องค์​ยอด​เยี่ยม​ของ​เรา.

[เชิงอรรถ]

^ วรรค 16 จัด​ทำ​โดย​พยาน​พระ​ยะโฮวา.

คุณ​ได้​เรียน​รู้​อะไร?

• ทำไม​ความ​ถ่อม​ตน​จึง​สำคัญ​สำหรับ​โมเซ และ​ทำไม​คุณลักษณะ​นี้​จึง​สำคัญ​สำหรับ​เรา?

• การ​เข้า​เฝ้า​ฟาโรห์​ครั้ง​แล้ว​ครั้ง​เล่า​เพื่อ​แจ้ง​คำ​ตรัส​ของ​พระ​ยะโฮวา​ก่อ​ผล​ดี​อะไร?

• อะไร​คือ​หลักการ​สำคัญ​บาง​ประการ​ที่​โมเซ​ได้​รับ​การ​สอน​และ​ที่​นำ​มา​ใช้​กับ​เรา​ได้​เช่น​กัน?

• เรา​จะ​เพิ่ม​พูน​ความ​เข้าใจ​เกี่ยว​กับ​คุณลักษณะ​ต่าง ๆ ของ​พระ​ยะโฮวา​ได้​โดย​วิธี​ใด?

[คำ​ถาม]

[ภาพ​หน้า 21]

โมเซ​ถ่ายทอด​คำ​ตรัส​ของ​พระ​ยะโฮวา​แก่​ฟาโรห์​อย่าง​ซื่อ​สัตย์

[ภาพ​หน้า 23]

พระ​ยะโฮวา​เปิด​เผย​ข้อ​เรียก​ร้อง​ของ​พระองค์​แก่​โมเซ

[ภาพ​หน้า 24], 25

จง​คิด​รำพึง​คุณลักษณะ​ต่าง ๆ ของ​พระ​ยะโฮวา