คำถาม 4

สิ่งมีชีวิตทั้งสิ้นสืบสายมาจากบรรพบุรุษเดียวกันไหม?

เล่น

ดาร์วินคิดว่าสิ่งมีชีวิตทั้งสิ้นอาจสืบสายมาจากบรรพบุรุษเดียวกัน. เขาจินตนาการว่า ประวัติของสิ่งมีชีวิตบนโลกเป็นเหมือนต้นไม้ใหญ่. ต่อมา คนอื่น ๆ ก็เชื่อว่า “ต้นไม้แห่งชีวิต” นี้ตอนแรกเป็นลำต้นเดี่ยวที่มีเซลล์เป็นโครงสร้างอย่างง่าย. สปีชีส์ (ชนิดพันธุ์) ใหม่ ๆ แตกสาขาออกจากลำต้น แล้วแตกเป็นกิ่งย่อย หรือเป็นวงศ์ของพืชและสัตว์ จากนั้นก็แตกแขนงออกไปอีกเป็นกิ่งเล็ก ๆ ซึ่งก็คือสปีชีส์ทั้งหมดในวงศ์ต่าง ๆ ของพืชและสัตว์ที่มีชีวิตอยู่ในปัจจุบัน. นั่นคือสิ่งที่เกิดขึ้นจริง ๆ หรือ?

นักวิทยาศาสตร์หลายคนอ้างอย่างไร? นักวิทยาศาสตร์หลายคนให้ความเห็นว่า หลักฐานจากฟอสซิลสนับสนุนทฤษฎีที่ว่าสิ่งมีชีวิตทั้งสิ้นมีบรรพบุรุษร่วมกัน. พวกเขายังอ้างด้วยว่า เนื่องจากสิ่งมีชีวิตทุกชนิดใช้ “ภาษาคอมพิวเตอร์” หรือดีเอ็นเอคล้าย ๆ กัน สิ่งมีชีวิตทั้งสิ้นจึงต้องวิวัฒนาการมาจากบรรพบุรุษเดียวกัน.

คัมภีร์ไบเบิลกล่าวอย่างไร? เรื่องราวในหนังสือเยเนซิศกล่าวว่า พืช สัตว์ทะเล สัตว์บก และสัตว์ปีก ถูกสร้างขึ้น “ตามชนิดของมัน.” (เยเนซิศ 1:12, 20-25) คำพรรณนานี้เปิดโอกาสให้เข้าใจว่า มีความหลากหลายภายในสิ่งมีชีวิต “ชนิด” เดียวกัน แต่สิ่งมีชีวิตชนิดหนึ่งก็มีลักษณะแตกต่างจากอีกชนิดหนึ่งมากพอที่จะจัดได้ว่าเป็นคนละชนิดกัน. นอกจากนี้ เรื่องราวการสร้างโลกในคัมภีร์ไบเบิลทำให้เราคิดว่าสิ่งมีชีวิตรูปแบบใหม่ ๆ จะปรากฏในหลักฐานฟอสซิลอย่างฉับพลันโดยมีลักษณะทางกายภาพครบทุกส่วน.

หลักฐานเผยอะไร? หลักฐานสนับสนุนเรื่องราวที่บันทึกไว้ในคัมภีร์ไบเบิล หรือสนับสนุนว่าดาร์วินเป็นฝ่ายถูก? การค้นพบในช่วง 150 ปีที่ผ่านมาเผยอะไร?

ต้นไม้ของดาร์วินถูกโค่น

เมื่อเร็ว ๆ นี้ นักวิทยาศาสตร์สามารถเปรียบเทียบรหัสพันธุกรรมระหว่างสิ่งมีชีวิตเซลล์เดียวหลายสิบชนิด รวมทั้งพืชและสัตว์ต่าง ๆ ด้วย. พวกเขาเชื่อว่า การเปรียบเทียบเช่นนั้นจะช่วยยืนยันแนวคิดเรื่องการแตกกิ่งก้านสาขาของ “ต้นไม้แห่งชีวิต” ที่ดาร์วินเสนอไว้ แต่ผลก็ไม่เป็นอย่างที่คิด.

งานวิจัยนั้นเผยอะไร? นักชีววิทยาชื่อ มัลคอล์ม เอส. กอร์ดอน เขียนไว้เมื่อปี 1999 ว่า “สิ่งมีชีวิตดูเหมือนมาจากหลายต้นกำเนิด ลำต้นของต้นไม้แห่งชีวิตดูเหมือนจะไม่ใช่ลำต้นเดี่ยว. มีหลักฐานไหมว่ากิ่งหลักทั้งหมดของสิ่งมีชีวิตแตกออกจากลำต้นเดียวอย่างที่ดาร์วินเชื่อนั้น? กอร์ดอนกล่าวต่อไปว่า “ทฤษฎีบรรพบุรุษร่วมแบบดั้งเดิมนั้นดูเหมือนจะใช้ไม่ได้กับอาณาจักรต่าง ๆ อย่างที่เรารู้จักกันในทุกวันนี้. ทฤษฎีนั้นคงใช้ไม่ได้กับหลาย ๆ ไฟลัม หรืออาจกับทุกไฟลัมด้วยซ้ำ และอาจใช้ไม่ได้กับหลายคลาสของไฟลัมเหล่านั้นเช่นกัน.”²⁹ *

ผลการศึกษาวิจัยเมื่อเร็ว ๆ นี้ยังขัดแย้งกับทฤษฎีบรรพบุรุษร่วมของดาร์วิน. เพื่อเป็นตัวอย่าง บทความหนึ่งในวารสารนิว ไซเยนติสต์ ปี 2009 อ้างถึงถ้อยคำของเอริก แบพเทสเต นักวิทยาศาสตร์ด้านวิวัฒนาการที่กล่าวว่า “เราไม่มีหลักฐานสนับสนุนแต่อย่างใดว่าต้นไม้แห่งชีวิตนั้นเป็นเรื่องจริง.”³⁰ บทความเดียวกันนั้นยังยกคำพูดของไมเคิล โรส นักชีววิทยาด้านวิวัฒนาการขึ้นมากล่าวด้วยว่า “ต้นไม้แห่งชีวิตนั้นกำลังถูกฝังลงอย่างเงียบ ๆ เราทุกคนรู้เรื่องนั้นกันดี. แต่สิ่งที่น้อยคนจะยอมรับได้ก็คือ เราต้องเปลี่ยนแนวคิดพื้นฐานทางชีววิทยากันใหม่หมด.”³¹ *

แล้วหลักฐานจากฟอสซิลล่ะ?

นักวิทยาศาสตร์หลายคนชี้ว่า หลักฐานจากฟอสซิลช่วยสนับสนุนแนวคิดที่ว่า สิ่งมีชีวิตต่าง ๆ มีบรรพบุรุษร่วมกัน. ตัวอย่างเช่น พวกเขาอ้างเหตุผลว่า หลักฐานจากฟอสซิลสนับสนุนสมมติฐานที่ว่า ปลาวิวัฒนาการเป็นสัตว์สะเทินน้ำสะเทินบก และสัตว์เลื้อยคลานวิวัฒนาการเป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม. แต่จริง ๆ แล้วหลักฐานฟอสซิลแสดงให้เห็นอะไร?

เดวิด เอ็ม. ร็อป นักบรรพชีวินด้านวิวัฒนาการกล่าวว่า “สิ่งที่นักธรณีวิทยาทั้งในสมัยดาร์วินและสมัยปัจจุบันพบนั้น จริง ๆ แล้วก็คือฟอสซิลแบบก้าวกระโดด กล่าวคือสปีชีส์ต่าง ๆ ปรากฏขึ้นมาตามลำดับอย่างฉับพลัน ไม่ได้แสดงถึงการเปลี่ยนแปลงแบบค่อยเป็นค่อยไประหว่างช่วงที่พวกมันมีชีวิตอยู่ ก่อนที่พวกมันจะสูญพันธุ์ไปอย่างกะทันหัน.”³²

ที่จริงแล้ว ฟอสซิลที่รวบรวมได้เกือบทั้งหมดแสดงว่า สิ่งมีชีวิตชนิดต่าง ๆ ไม่ได้เปลี่ยนแปลงไปตลอดช่วงเวลาอันยาวนาน. หลักฐานไม่ได้แสดงว่ามีการวิวัฒนาการจากชนิดหนึ่งไปเป็นอีกชนิดหนึ่ง. โครงสร้างร่างกายแต่ละส่วนปรากฏขึ้นทันที. คุณสมบัติเฉพาะอย่างปรากฏขึ้นอย่างฉับพลัน. ตัวอย่างเช่น จู่ ๆ ค้างคาวที่มีระบบโซนาร์หาตำแหน่งวัตถุด้วยเสียงสะท้อน ก็ปรากฏขึ้นมาโดยที่ไม่มีตัวเชื่อมกับสัตว์ที่มีชีวิตอยู่ในยุคเริ่มแรก.

อันที่จริง กลุ่มสัตว์หลัก ๆ มากกว่าครึ่งดูเหมือนปรากฏขึ้นภายในช่วงเวลาค่อนข้างสั้น. เนื่องจากพบสิ่งมีชีวิตรูปแบบใหม่ ๆ ที่มีลักษณะเฉพาะตัวจำนวนมากมายปรากฏขึ้นอย่างกะทันหันในหลักฐานฟอสซิล นักบรรพชีวินจึงพูดถึงยุคนั้นว่า “การอุบัติขึ้นอย่างฉับพลันในยุคแคมเบรียน.” ยุคแคมเบรียนเป็นช่วงเวลาไหน?

ถ้าสมมติว่าการคาดคะเนของเหล่านักวิจัยถูกต้อง. ในกรณีนี้ ประวัติศาสตร์ของโลกอาจเทียบได้กับเส้นเวลาที่ยาวเท่ากับความยาวของสนามฟุตบอล (1). ด้วยมาตราส่วนดังกล่าว ถ้าคุณเดินไปบนสนามประมาณเจ็ดในแปดส่วนของความยาวทั้งหมด คุณจะมาถึงระยะที่นักบรรพชีวินเรียกว่ายุคแคมเบรียน (2). หลักฐานฟอสซิลแสดงว่าสัตว์กลุ่มหลัก ๆ ปรากฏให้เห็นในช่วงสั้น ๆ ภายในยุคดังกล่าว. สัตว์เหล่านั้นปรากฏขึ้นเร็วขนาดไหน? ขณะที่คุณย่างเท้าไปบนสนาม สัตว์ต่าง ๆ ก็ผุดขึ้นมาในช่วงไม่ถึงหนึ่งก้าว.

การปรากฏขึ้นแบบค่อนข้างฉับพลันของสิ่งมีชีวิตหลากหลายรูปแบบ กำลังทำให้นักวิจัยด้านวิวัฒนาการบางคนตั้งข้อสงสัยเกี่ยวกับทฤษฎีดั้งเดิมของดาร์วิน. เพื่อเป็นตัวอย่าง ในคำสัมภาษณ์เมื่อปี 2008 นักชีววิทยาด้านวิวัฒนาการชื่อ สจ๊วต นิวแมน ได้พูดถึงความจำเป็นที่จะมีทฤษฎีวิวัฒนาการแนวใหม่ที่สามารถอธิบายเรื่องการปรากฏขึ้นอย่างกะทันหันของสิ่งมีชีวิตรูปแบบใหม่ ๆ. เขากล่าวว่า “กลไกตามแนวคิดของดาร์วินที่เคยใช้อธิบายการเปลี่ยนแปลงทางวิวัฒนาการทุก ๆ อย่างนั้น ผมเชื่อว่าจะถูกลดความสำคัญลงมาเป็นเพียงหนึ่งในหลาย ๆ กลไก ซึ่งอาจไม่ใช่กลไกสำคัญที่สุดด้วยซ้ำ เพื่อทำความเข้าใจเรื่องวิวัฒนาการระดับมหภาค ซึ่งเป็นวิวัฒนาการที่มีการเปลี่ยนแปลงที่สำคัญในโครงสร้างทางกายวิภาค.”³³

“หลักฐาน” มีปัญหา

แต่จะว่าอย่างไรกับฟอสซิลต่าง ๆ ที่ใช้เป็นหลักฐานแสดงว่าปลาพัฒนาไปเป็นสัตว์สะเทินน้ำสะเทินบก และสัตว์เลื้อยคลานพัฒนาไปเป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม? ฟอสซิลเหล่านี้ให้หลักฐานที่หนักแน่นไหมว่ามีวิวัฒนาการจริง? เมื่อตรวจสอบกันแบบละเอียด ก็เห็นปัญหาหลายอย่าง.

ทำไมตำราเรียนบางเล่มจึงวาดขนาดฟอสซิลผิดไปจากมาตราส่วนเมื่อแสดงสมมติฐานทางวิวัฒนาการ?

ด้านซ้าย: ขนาดที่แสดงไว้ในตำราเรียนบางเล่ม

ด้านขวา: ขนาดเทียบกันตามสัดส่วนจริง

ประการแรก ขนาดเปรียบเทียบกันของสัตว์ที่นำมาเรียงลำดับจากสัตว์เลื้อยคลานไปจนถึงสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม ที่เห็นภาพในตำราเรียนบางครั้งก็ไม่ตรงตามสัดส่วนจริง. แทนที่จะมีขนาดไล่เลี่ยกันอย่างที่แสดงไว้ในตำราเรียนบางเล่ม จริง ๆ แล้ว บางชนิดมีขนาดใหญ่มาก และบางชนิดก็เล็ก.

ประการที่สอง ปัญหาใหญ่กว่านั้นก็คือ ขาดหลักฐานพิสูจน์ว่าสัตว์เหล่านั้นมีความเกี่ยวข้องกันในทางใด. ฟอสซิลที่เรียงตามลำดับเหล่านั้นมักจะมีช่วงห่างซึ่งนักวิจัยคาดคะเนว่าเป็นเวลานานหลายล้านปี. เกี่ยวกับเรื่องช่วงเวลาที่คั่นระหว่างหลาย ๆ ฟอสซิลในกลุ่มนี้ นักสัตววิทยาชื่อเฮนรี จี กล่าวว่า “ช่วงเวลาที่คั่นฟอสซิลเหล่านั้นกว้างใหญ่มากจนเราบอกอะไรไม่ได้แน่นอนว่าสัตว์ที่อยู่ในยุคที่เก่าแก่กว่ากับสัตว์ที่อยู่ยุคต่อ ๆ มามีความเกี่ยวข้องกันอย่างไร.”³⁴ *

เมื่อให้ความเห็นเกี่ยวกับฟอสซิลของปลากับสัตว์สะเทินน้ำสะเทินบก มัลคอล์ม เอส. กอร์ดอน นักชีววิทยากล่าวว่า ฟอสซิลที่พบเป็นเพียงกลุ่มตัวอย่างเล็ก ๆ “ไม่น่าจะถือเป็นตัวแทนของสัตว์ทุกกลุ่ม และเป็นแค่กลุ่มตัวอย่างที่แสดงว่าสัตว์ในกลุ่มเหล่านี้ในยุคนั้นมีความหลากหลายทางชีวภาพ.” เขากล่าวต่อไปว่า “เราไม่มีทางรู้ได้ว่าสัตว์แต่ละอย่างนั้นมีความเกี่ยวข้องกับกระบวนการวิวัฒนาการในเวลาต่อมาหรือไม่ หรือเกี่ยวข้องกันถึงขีดไหน และก็ไม่มีทางรู้เช่นกันว่าสัตว์เหล่านั้นอาจมีความสัมพันธ์ต่อกันอย่างไร.”³⁵ *

จริง ๆ แล้ว “แผ่นฟิล์ม” นั้นบอกอะไร?

บทความหนึ่งที่ลงในนิตยสารแนชันแนล จีโอกราฟฟิก ปี 2004 เปรียบหลักฐานฟอสซิลว่าเป็น “ฟิล์มภาพยนตร์เรื่องวิวัฒนาการที่ภาพ 999 เฟรมจากทุก ๆ 1,000 เฟรมถูกตัดออก และหล่นหายไปบนพื้นในห้องตัดต่อภาพยนตร์.”³⁶ ให้เรามาพิจารณาประเด็นที่แฝงอยู่ในตัวอย่างเปรียบเทียบนั้น.

ถ้าหลักฐานฟอสซิล “95 เฟรม” ไม่ได้แสดงว่าสัตว์ต่างๆ วิวัฒนาการจากชนิดหนึ่งไปเป็นอีกชนิดหนึ่ง ทำไมนักบรรพชีวินจึงนำ “5 เฟรม” ที่เหลืออยู่มาจัดเรียงเพื่อแสดงว่ามีวิวัฒนาการจริง?

สมมติว่าคุณพบแผ่นฟิล์มภาพยนตร์เรื่องหนึ่งที่ถูกตัดเป็นชิ้น ๆ จำนวน 100 เฟรม ซึ่งแต่เดิมมีอยู่ทั้งหมด 100,000 เฟรม. คุณจะรู้เค้าโครงของภาพยนตร์นั้นได้อย่างไร? คุณอาจจะมีเค้าโครงเรื่องหนึ่งอยู่ในใจแล้ว แต่ถ้าใน 100 เฟรมมีแค่ 5 เฟรมเท่านั้นที่มีภาพตรงกับเรื่องที่คุณคิด ส่วนอีก 95 เฟรมที่เหลือนั้นไม่ตรงกับที่คุณคิดไว้เลยล่ะ? มีเหตุผลไหมที่คุณจะยืนยันว่า เค้าโครงที่คุณคิดไว้นั้นถูกต้องเพราะภาพแค่ห้าเฟรมนั้น? เป็นไปได้ไหมว่าที่คุณเรียงภาพห้าเฟรมออกมาอย่างนั้นก็เพราะมันเข้ากับแนวคิดของคุณ? จะมีเหตุผลมากกว่าไหมที่จะยอมให้ภาพอีก 95 เฟรมเปลี่ยนความคิดเห็นของคุณเสียใหม่?

ตัวอย่างข้างต้นเกี่ยวข้องอย่างไรกับความคิดเห็นของนักวิวัฒนาการที่มีต่อหลักฐานฟอสซิล? ตลอดหลายปี นักวิจัยในอดีตไม่ยอมรับว่าฟอสซิลเกือบทั้งหมดที่เปรียบได้กับแผ่นฟิล์ม 95 เฟรมของภาพยนตร์นั้น แสดงให้เห็นว่าสปีชีส์ต่าง ๆ มีการเปลี่ยนแปลงน้อยมากเมื่อเวลาผ่านไป. ทำไมพวกเขาทำเฉยกับหลักฐานที่มีความสำคัญอย่างนั้น? นักเขียนชื่อ ริชาร์ด มอรรีย์ กล่าวว่า “ดูเหมือนนักบรรพชีวินรับเอาความคิดแบบดั้งเดิมเรื่องการเปลี่ยนแปลงทางวิวัฒนาการอย่างค่อยเป็นค่อยไปว่าเป็นข้อเท็จจริง และยึดติดกับแนวคิดนี้ไปแล้ว แม้จะพบหลักฐานที่บ่งชี้ไปในทางตรงกันข้ามก็ตาม. พวกเขาพยายามตีความหลักฐานฟอสซิลให้เข้ากับแนวคิดเรื่องวิวัฒนาการอย่างที่ยอมรับกันมาก่อนหน้านั้นแล้ว.”³⁷

“การเอาฟอสซิลมาเรียงกันแล้วก็อ้างว่านี่คือสายวิวัฒนาการของสิ่งมีชีวิต ไม่ใช่สมมติฐานทางวิทยาศาสตร์ที่จะทดสอบได้ แต่เป็นคำยืนยันที่มีความน่าเชื่อถือพอ ๆ กับนิทานก่อนนอน ฟังแล้วสนุกดี และอาจให้ความรู้ด้วยซ้ำ แต่ขัดกับหลักวิทยาศาสตร์.”—In Search of Deep Time—Beyond the Fossil Record to a New History of Life, โดย Henry Gee, หน้า 116-117

แล้วนักวิวัฒนาการสมัยปัจจุบันล่ะ? เป็นไปได้ไหมที่พวกเขาจะยังจัดเรียงฟอสซิลตามลำดับอย่างที่ทำกันอยู่นี้ ไม่ใช่เพราะมีหลักฐานสนับสนุนแน่นหนาจากฟอสซิลส่วนใหญ่หรือจากการศึกษาเรื่องรหัสพันธุกรรม แต่เพราะการจัดลำดับอย่างนั้นสอดคล้องกับแนวคิดเรื่องวิวัฒนาการที่ยอมรับกันในปัจจุบัน? *

คุณคิดอย่างไร? หลักฐานสนับสนุนสิ่งที่คัมภีร์ไบเบิลกล่าวหรือสิ่งที่ดาร์วินสอน? ข้อสรุปไหนสอดคล้องกับหลักฐานมากที่สุด? ให้เราทบทวนข้อเท็จจริงที่กล่าวมาทั้งหมด.

สิ่งมีชีวิตสิ่งแรกบนโลกไม่ได้มีโครงสร้าง “แบบง่าย.
โอกาสที่แม้แต่องค์ประกอบของเซลล์จะเกิดขึ้นเองได้โดยบังเอิญมีน้อยมากเหลือเกิน.
ดีเอ็นเอ “โปรแกรมคอมพิวเตอร์” หรือรหัสคำสั่งที่ควบคุมการทำงานของเซลล์นั้น มีความสลับซับซ้อนอย่างน่าอัศจรรย์ ซึ่งเป็นหลักฐานแสดงถึงการออกแบบที่ชาญฉลาดเหนือชั้นกว่าโปรแกรมหรือหน่วยเก็บข้อมูลใด ๆ ที่มนุษย์ประดิษฐ์ขึ้นมากนัก.
การวิจัยรหัสพันธุกรรมแสดงว่า สิ่งมีชีวิตไม่ได้กำเนิดมาจากบรรพบุรุษเดียวกัน. นอกจากนี้ สัตว์กลุ่มหลัก ๆ ยังปรากฏขึ้นมาอย่างฉับพลันในหลักฐานฟอสซิล.

เมื่อคำนึงถึงข้อเท็จจริงทั้งหมดนี้ คุณคิดว่ามีเหตุผลไหมที่จะสรุปว่า หลักฐานดังกล่าวสอดคล้องกับคำอธิบายจากคัมภีร์ไบเบิลเรื่องต้นกำเนิดชีวิต? แต่หลายคนก็ยังยืนยันว่า วิทยาศาสตร์ขัดแย้งกับหลายสิ่งที่คัมภีร์ไบเบิลสอนเรื่องการสร้างโลก. เป็นอย่างนั้นจริงหรือ? คัมภีร์ไบเบิลกล่าวเช่นไรจริง ๆ?

^ วรรค 9 คำ “ไฟลัม” ในทางชีววิทยาหมายถึง กลุ่มสัตว์กลุ่มใหญ่ที่มีลักษณะโครงสร้างหลัก ๆ บางอย่างทางกายวิภาคร่วมกัน. วิธีหนึ่งที่นักวิทยาศาสตร์ใช้ในการจัดหมวดหมู่สิ่งมีชีวิตทั้งหมดคือ แบ่งเป็นเจ็ดลำดับชั้น โดยลำดับชั้นถัด ๆ ไปจะเจาะจงมากขึ้น. ลำดับแรกซึ่งเป็นหมวดใหญ่ที่สุดคือ อาณาจักร. รองลงมาคือ ไฟลัม, คลาส, อันดับ, วงศ์, สกุล, และสปีชีส์. ตัวอย่างเช่น ม้าจัดอยู่ใน อาณาจักร Animalia; ไฟลัม Chordata; คลาส Mammalia; อันดับ Perissodactyla; วงศ์ Equidae; สกุล Equus; สปีชีส์ Caballus.

^ วรรค 10 ขอสังเกตว่า บทความในนิว ไซเยนติสต์ หรือคำพูดของแบพเทสเตและโรสนั้น ไม่ได้มีเจตนาที่จะบอกว่าทฤษฎีวิวัฒนาการผิด. แต่พวกเขาต้องการชี้ให้เห็นว่า ต้นไม้แห่งชีวิตที่ดาร์วินเสนอไว้ซึ่งเป็นแนวคิดหลักของทฤษฎีนั้นขาดหลักฐานสนับสนุน. นักวิทยาศาสตร์เหล่านี้ยังพยายามค้นหาคำอธิบายอื่น ๆ ที่อาศัยหลักวิวัฒนาการ.

^ วรรค 21 เฮนรี จี ไม่ได้กล่าวว่า ทฤษฎีวิวัฒนาการผิด. เขาให้ความเห็นเพื่อชี้ว่าฟอสซิลบอกอะไรเราได้อย่างจำกัด.

^ วรรค 22 มัลคอล์ม เอส. กอร์ดอนสนับสนุนคำสอนเรื่องวิวัฒนาการ

^ วรรค 27 เพื่อเป็นตัวอย่าง ดูกรอบ “แล้วเรื่องวิวัฒนาการของมนุษย์ล่ะ?”

ข้อเท็จจริงพร้อมกับคำถามชวนคิด

ข้อเท็จจริง: นักวิจัยที่ไม่เชื่อเรื่องการสร้างโลกในคัมภีร์ไบเบิลกำลังโต้แย้งแนวคิดพื้นฐานสำคัญสองอย่างของทฤษฎีวิวัฒนาการที่ว่า สรรพสิ่งที่มีชีวิตมีบรรพบุรุษร่วมกัน และลักษณะใหม่ ๆ ทางโครงสร้างที่สำคัญเกิดจากการเปลี่ยนแปลงทีละเล็กทีละน้อยที่ค่อย ๆ สะสมมากขึ้นตามกาลเวลา.

คำถาม: เนื่องจากมีการโต้แย้งแนวคิดสำคัญในทฤษฎีของดาร์วิน จะพูดอย่างซื่อตรงจริง ๆ ได้ไหมว่าทฤษฎีของเขาเป็นข้อเท็จจริงทางวิทยาศาสตร์?
ข้อเท็จจริง: สิ่งมีชีวิตทุกชนิดมีดีเอ็นเอแบบที่คล้าย ๆ กัน ซึ่งเป็นเหมือน “ภาษาคอมพิวเตอร์” หรือรหัสคำสั่งที่กำหนดลักษณะรูปร่างและบทบาทหน้าที่ส่วนใหญ่ของเซลล์.

คำถาม: เป็นไปได้ไหมที่ความคล้ายกันนี้ไม่ได้เป็นเพราะสิ่งมีชีวิตสืบสายมาจากบรรพบุรุษเดียวกัน แต่เพราะมีบุคคลเดียวกันเป็นผู้ออกแบบ?

แล้วเรื่องวิวัฒนาการของมนุษย์ล่ะ?

เมื่อดูหนังสือเรียนและสารานุกรมต่าง ๆ ในหัวเรื่องวิวัฒนาการของมนุษย์ คุณจะเห็นว่าหลายเล่มแสดงภาพลำดับวิวัฒนาการโดยเริ่มจากภาพเอปหรือลิงไม่มีหางตามมาด้วยภาพสิ่งมีชีวิตลักษณะคล้าย ๆ กันที่ลำตัวค่อย ๆ ตั้งตรงขึ้น และศีรษะใหญ่ขึ้น. ภาพท้ายสุดคือมนุษย์ในปัจจุบัน. ภาพดังกล่าวประกอบกับการรายงานข่าวที่น่าตื่นเต้นว่ามีการค้นพบสิ่งที่เรียกกันว่าตัวเชื่อมที่ขาดหายไปนั้น ทำให้รู้สึกว่ามีหลักฐานมากพอที่สนับสนุนว่ามนุษย์วิวัฒนาการมาจากลิง. การอ้างแบบนั้นอาศัยหลักฐานที่หนักแน่นไหม? ขอพิจารณาว่านักวิจัยด้านวิวัฒนาการพูดอย่างไรในหัวข้อต่อไปนี้. *

หลักฐานฟอสซิลแสดงให้เห็นอะไรจริง ๆ

ข้อเท็จจริง: ในตอนต้นศตวรรษที่ 20 ฟอสซิลทั้งหมดที่ใช้สนับสนุนทฤษฎีที่ว่า มนุษย์และเอปวิวัฒนาการมาจากบรรพบุรุษเดียวกันนั้น มีแค่วางได้เต็มโต๊ะบิลเลียดเท่านั้น. หลังจากนั้น จำนวนฟอสซิลที่ใช้สนับสนุนทฤษฎีดังกล่าวก็มีเพิ่มขึ้น. ตอนนี้มีการอ้างว่า ฟอสซิลเหล่านั้นมีเต็มตู้รถไฟ.³⁸ อย่างไรก็ตาม ฟอสซิลเหล่านั้นส่วนใหญ่เป็นแค่กระดูกหนึ่งชิ้นหรือฟันไม่กี่ซี่จากที่โน่นบ้างที่นี่บ้าง. กะโหลกที่สมบูรณ์หาได้ยากมาก โครงกระดูกที่มีครบทุกชิ้นยิ่งไม่ต้องพูดถึง.³⁹

คำถาม: จำนวนฟอสซิลที่เพิ่มขึ้นซึ่งนำมาใช้ประกอบการสร้าง “แผนภูมิสายบรรพบุรุษ” ของมนุษย์ ได้ช่วยขจัดข้อสงสัยของผู้เชี่ยวชาญด้านวิวัฒนาการไหมว่า มนุษย์วิวัฒนาการมาจากสัตว์คล้ายเอปเมื่อไรและอย่างไร?

คำตอบ: ไม่เลย. ที่จริงตรงกันข้ามด้วยซ้ำ. ในเรื่องที่ว่าควรจะจัดหมวดหมู่ฟอสซิลเหล่านี้อย่างไร โรบิน เดอร์รีคอร์ท จากมหาวิทยาลัยนิวเซาท์เวลส์ ออสเตรเลีย เขียนไว้ในปี 2009 ว่า “เป็นไปได้ว่าความเห็นพ้องกันอย่างเดียวที่มีอยู่ในตอนนี้คือ ไม่เห็นพ้องกัน.”⁴⁰ ในปี 2007 เนเชอร์ วารสารทางวิทยาศาสตร์ ตีพิมพ์บทความหนึ่งที่เขียนโดยผู้ค้นพบสิ่งที่อ้างกันว่าเป็นตัวเชื่อมอีกชิ้นหนึ่งในสายวิวัฒนาการ. ผู้เขียนบอกว่า ไม่มีใครรู้เลยว่าจริง ๆ แล้วสายพันธุ์มนุษย์แตกออกมาจากสายพันธุ์เอปตั้งแต่เมื่อไรและอย่างไร.⁴¹ กิวลา เกนนิส นักวิจัยแผนกชีวมานุษยวิทยา จากมหาวิทยาลัยออตวอส์ โลรันด์ ประเทศฮังการี เขียนไว้ในปี 2002 ว่า “การจัดหมวดหมู่และตัดสินว่าฟอสซิลใดควรอยู่ตรงไหนในสายวิวัฒนาการของโฮมินิดยังเป็นที่ถกเถียงกันเรื่อยมา.” * ผู้เขียนคนนี้ยังกล่าวด้วยว่า หลักฐานฟอสซิลที่รวบรวมได้นั้นไม่ได้ช่วยให้เรารู้มากขึ้นเท่าไรว่ามนุษย์วิวัฒนาการมาจากสัตว์คล้ายเอปเมื่อไร ที่ไหน และอย่างไร.⁴²

การออกข่าวว่าพบ “ตัวเชื่อมที่ขาดไป”

ข้อเท็จจริง: สื่อมักจะประโคมข่าวใหญ่โตว่ามีการค้นพบ “ตัวเชื่อมที่ขาดหายไป” ชิ้นใหม่. ตัวอย่างเช่น ในปี 2009 มีการแถลงข่าวเรื่องการค้นพบฟอสซิลที่ตั้งชื่อให้มันว่า “ไอด้า” แบบที่วารสารเล่มหนึ่งเรียกว่าเป็น “การโหมโฆษณาดาราเพลงร็อก.”⁴³ และมีพาดหัวข่าวในหนังสือพิมพ์เดอะ การ์เดียน ของสหราชอาณาจักรว่า “ฟอสซิลไอด้า ‘ตัวเชื่อมที่ขาดหายไป’ การค้นพบครั้งสำคัญในสายวิวัฒนาการของมนุษย์.”⁴⁴ แต่เพียงไม่กี่วันต่อมา วารสารทางวิทยาศาสตร์นิว ไซเยนติสต์ ของสหราชอาณาจักรก็กล่าวว่า “ไอด้าไม่ใช่ ‘ตัวเชื่อมที่ขาดหายไป’ ในสายวิวัฒนาการของมนุษย์.”⁴⁵

คำถาม: ทำไมการออกข่าวแต่ละครั้งเรื่อง “ตัวเชื่อมที่ขาดหายไป” ชิ้นใหม่ จึงได้รับความสนใจจากสื่ออย่างกว้างขวาง แต่การเอาฟอสซิลเหล่านั้นออกจาก “แผนภูมิสายบรรพบุรุษ” จึงไม่ค่อยมีใครเอ่ยถึง?

คำตอบ: โรบิน เดอร์รีคอร์ท ซึ่งกล่าวถึงก่อนหน้านี้ พูดถึงคณะวิจัยที่ค้นพบฟอสซิลต่าง ๆ ว่า “หัวหน้าทีมวิจัยอาจต้องการเน้นความโดดเด่นเป็นพิเศษของ ‘การค้นพบ’ เพื่อดูดเงินทุนสนับสนุนงานวิจัยจากแหล่งเงินทุนต่าง ๆ ทางการศึกษา และแน่นอนว่าสื่อต่าง ๆ ทั้งในรูปอิเล็กทรอนิกส์และสิ่งตีพิมพ์ก็กระตุ้นพวกเขาให้ทำอย่างนั้น เพราะต้องการข่าวที่ฟังดูน่าตื่นเต้น.”⁴⁶

ภาพวาดและแบบจำลองมนุษย์วานรในตำราเรียน

ข้อเท็จจริง: ภาพวาดตามที่เรียกกันว่า ภาพบรรพบุรุษของมนุษย์ที่เห็นในตำราเรียนและพิพิธภัณฑ์นั้น มักจะใส่รายละเอียดรูปหน้า สีผิว และขนด้วย. ภาพเหล่านี้มักแสดงให้เห็นว่า “บรรพบุรุษ” ในยุคแรก ๆ มีลักษณะคล้ายลิง และรุ่นต่อ ๆ มามีลักษณะคล้ายมนุษย์มากขึ้นเรื่อย ๆ ทั้งโครงหน้า สีผิว และขน.

คำถาม: นักวิทยาศาสตร์จะกำหนดลักษณะต่าง ๆ ที่กล่าวมาโดยอาศัยชิ้นส่วนฟอสซิลที่พวกเขาค้นพบนั้นได้อย่างถูกต้องจริง ๆ หรือ?

คำตอบ: ไม่ได้. ในปี 2003 คาร์ล เอ็น. สตีเฟน ผู้เชี่ยวชาญด้านนิติวิทยาศาสตร์ ซึ่งทำงานที่ภาควิชากายวิภาคศาสตร์ มหาวิทยาลัยแอดิเลด ออสเตรเลีย เขียนว่า “โครงหน้าบรรพบุรุษมนุษย์รุ่นแรก ๆ ไม่สามารถกำหนดหรือทดสอบอย่างที่ปราศจากความเอนเอียงได้.” เขาบอกว่า การพยายามทำเช่นนั้นโดยอาศัยเอปในปัจจุบันเป็นแนวทางที่ “ดูเหมือนจะเป็นความคิดที่เอนเอียงอย่างมาก ผิดโดยสิ้นเชิง และไร้ประโยชน์.” เขาสรุปว่า “โครงหน้าของโฮมินิดรุ่นแรก ๆ ที่ ‘กำหนดขึ้น’ นั้นคงจะทำให้เกิดการเข้าใจผิด.”⁴⁷

การกำหนดระดับเชาวน์ปัญญาจากขนาดสมอง

ข้อเท็จจริง: นักวิวัฒนาการใช้ขนาดสมองเป็นวิธีหลักอย่างหนึ่งเพื่อกำหนดว่าบรรพบุรุษของมนุษย์ตามสมมติฐานนั้นมีความสัมพันธ์ทางวิวัฒนาการใกล้ชิดกับมนุษย์มากน้อยขนาดไหน.

คำถาม: ขนาดสมองเป็นตัวชี้วัดระดับเชาวน์ปัญญาที่เชื่อถือได้ไหม?

คำตอบ: ไม่. นักวิจัยกลุ่มหนึ่งซึ่งใช้ขนาดสมองเพื่อคาดคะเนว่าสิ่งมีชีวิตที่สูญพันธุ์ไปแล้วชนิดใดมีความสัมพันธ์ใกล้ชิดกับมนุษย์มากกว่ากันได้ยอมรับว่า การใช้ขนาดสมองเป็นเกณฑ์ทำให้พวกเขา “รู้สึกอยู่บ่อย ๆ ว่ายังไม่มีน้ำหนักพอ.”⁴⁸ ขอพิจารณาข้อความในวารสารไซเยนติฟิก อเมริกัน มายด์ ปี 2008 ที่ว่า “นักวิทยาศาสตร์ไม่ประสบความสำเร็จในการหาความสัมพันธ์ระหว่างขนาดสมอง (ไม่ว่าจะเป็นขนาดสมองสัมบูรณ์หรือขนาดสมองสัมพัทธ์) กับความเฉลียวฉลาดของมนุษย์และสัตว์อื่น ๆ. และพวกเขาก็ไม่พบความเกี่ยวข้องกันระหว่างเชาวน์ปัญญากับขนาดสมอง หรือกับสมองส่วนหนึ่งส่วนใดโดยเฉพาะ ซึ่งอาจยกเว้นสมองส่วนโบรคาที่เป็นศูนย์ควบคุมการพูดของมนุษย์.”⁴⁹

คุณคิดอย่างไร? ทำไมนักวิทยาศาสตร์จึงจัดเรียงฟอสซิลตามลำดับ “จากลิงมาเป็นมนุษย์” ตามขนาดสมองในเมื่อรู้แล้วว่าขนาดสมองไม่ใช่ตัวชี้วัดระดับเชาวน์ปัญญาที่น่าเชื่อถือ? พวกเขากำลังบิดเบือนหลักฐานให้เข้ากับทฤษฎีของตัวเองไหม? และทำไมบรรดานักวิจัยยังคงถกเถียงกันอยู่ว่าฟอสซิลไหนควรจะรวมไว้ใน “แผนภูมิสายบรรพบุรุษ” ของมนุษย์? เป็นไปได้ไหมว่าฟอสซิลที่พวกเขาศึกษานั้นเป็นของลิงจำพวกหนึ่งที่ไม่มีหางและสูญพันธุ์ไปแล้ว ตามที่ลักษณะของฟอสซิลชวนให้คิดเช่นนั้น?

แต่จะว่าอย่างไรกับฟอสซิลของสิ่งมีชีวิตลักษณะคล้ายมนุษย์ที่เรียกกันว่านีแอนเดอร์ทัล ซึ่งมักจะใช้พิสูจน์ว่ามนุษย์วานรเคยมีอยู่จริง? เหล่านักวิจัยกำลังเริ่มเปลี่ยนความคิดเกี่ยวกับฟอสซิลนั้นว่าจริง ๆ แล้วมันคืออะไรกันแน่. มิลฟอร์ด เอช. วูลพอฟ เขียนในวารสารมานุษยวิทยากายภาพแห่งอเมริกา (ภาษาอังกฤษ) ปี 2009 ว่า “นีแอนเดอร์ทัลอาจเป็นเผ่าพันธุ์หนึ่งของมนุษย์จริง ๆ.”⁵⁰

ผู้สังเกตการณ์ที่สุจริตใจยอมรับแล้วว่า การยึดมั่นในความคิดของตัวเอง เงินตรา และการอยากได้ความสนใจจากสื่อมวลชน ล้วนมีอิทธิพลต่อวิธีที่พวกเขาเสนอ “หลักฐาน” เรื่องวิวัฒนาการของมนุษย์. คุณจะยินดีเชื่อถือหลักฐานแบบนั้นไหม?

^ วรรค 50 หมายเหตุ: นักวิจัยทุกคนที่กล่าวถึงในที่นี้ไม่ได้เชื่อคำสอนของคัมภีร์ไบเบิลเรื่องการสร้างโลก. ทุกคนยอมรับคำสอนเรื่องวิวัฒนาการ.

^ วรรค 54 คำ “โฮมินิด” ใช้พรรณนาสิ่งที่นักวิจัยด้านวิวัฒนาการเชื่อว่าเป็นสายพันธุ์ของครอบครัวมนุษย์และสปีชีส์ที่มีลักษณะคล้ายมนุษย์ยุคก่อนประวัติศาสตร์.

มีอะไรผิดไปในภาพนี้?

ภาพพวกนี้วาดขึ้นจากความคิดที่เอนเอียงและจากสมมติฐานของบรรดานักวิจัยและจิตรกรเป็นหลัก ไม่ใช่จากข้อเท็จจริง.⁵¹
ภาพวาดเหล่านี้ส่วนใหญ่อาศัยเพียงเศษชิ้นส่วนกะโหลกและฟันไม่กี่ซี่จากที่โน่นบ้างที่นี่บ้าง. กะโหลกที่สมบูรณ์หาได้ยากมาก โครงกระดูกครบทุกชิ้นยิ่งไม่ต้องพูดถึง.
บรรดานักวิจัยไม่เห็นพ้องกันในเรื่องที่ว่าควรจัดหมวดหมู่ฟอสซิลของสิ่งมีชีวิตต่าง ๆ เหล่านั้นอย่างไร.
จิตรกรไม่สามารถวาดภาพโครงหน้า สีผิว และขนของสิ่งมีชีวิตที่สูญพันธุ์ไปแล้วได้อย่างถูกต้อง.
สิ่งมีชีวิตในภาพถูกเรียงลำดับตามขนาดสมองเป็นหลักจนถึงมนุษย์ในปัจจุบัน. มีการเรียงลำดับเช่นนี้ทั้ง ๆ ที่มีหลักฐานว่าขนาดสมองไม่ใช่ตัวชี้วัดระดับเชาวน์ปัญญาที่น่าเชื่อถือ.