โยเซฟุส, ฟลาวิอุส
(มีชีวิตอยู่ประมาณปี ค.ศ. 37-100) นักประวัติศาสตร์ชาวยิวที่มาจากครอบครัวปุโรหิต โยเซฟุสได้เป็น ฟาริสี และต่อมาได้รับการแต่งตั้งจากศาล แซนเฮดรินให้เป็นผู้บัญชาการคนหนึ่งในช่วงที่ชาวยิวกบฏต่อโรม ชื่อเดิมของเขาคือ โยเซฟ เบน มัทเธียส (โยเซฟ เบน มัทธิยาฮู)
ช่วงที่ยิวกบฏต่อโรม โยเซฟุสกับคนของเขาแพ้ในการรบที่กาลิลีในปี ค.ศ. 67 เขายอมแพ้เวสปาเชียนซึ่งตอนนั้นเป็นแม่ทัพของโรมและเวสปาเชียนก็ปล่อยตัวเขา โยเซฟุสรับเอานามสกุลฟลาวิอุสของเวสปาเชียนมาเป็นของตัวเองซึ่งเป็นธรรมเนียมในสมัยนั้น นั่นแสดงว่าโยเซฟุสยอมรับว่าพวกโรมันแข็งแกร่งกว่า เขาถึงกับพยายามเป็นคนกลางช่วยเจรจาระหว่างพวกโรมันกับพวกกบฏที่อยู่ในกรุงเยรูซาเล็ม หลังจากกรุงนี้ถูกนายพลทิตัสลูกชายของเวสปาเชียนทำลายในปี ค.ศ. 70 โยเซฟุสก็กลับไปโรมพร้อมกับทิตัสและอุทิศชีวิตให้กับงานเขียนหนังสือ ผลงานของเขารวมถึง สงครามชาวยิว (The Jewish War) ชาวยิวยุคโบราณ (The Jewish Antiquities) คัดค้านอะปิโอน (Against Apion) และหนังสือที่ชื่อชีวิต (Life) ซึ่งเป็นชีวประวัติของเขาเอง
ถึงแม้งานของโยเซฟุสจะมีข้อผิดพลาด แต่ก็ถือได้ว่าเขาเป็นนักประวัติศาสตร์ที่น่าเชื่อถือ งานเขียนของเขาช่วยเสริมข้อมูลสำคัญเกี่ยวกับประวัติศาสตร์ของชาวยิวและบอกให้รู้ภูมิหลังทางประวัติศาสตร์ของหนังสือบางเล่มในคัมภีร์ไบเบิล นอกจากคัมภีร์ไบเบิลแล้ว ไม่มีหนังสืออื่นที่ให้ข้อมูลเกี่ยวกับกรุงเยรูซาเล็มและวิหารในศตวรรษแรกได้มากเท่ากับงานเขียนของโยเซฟุส งานเขียนของเขาพูดถึงพระเยซู ยากอบน้องชายของพระเยซู และยอห์นผู้ให้บัพติศมาด้วย นอกจากนั้น บันทึกของโยเซฟุสในฐานะคนที่เห็นเหตุการณ์ตอนที่กรุงเยรูซาเล็มและวิหารถูกทำลายยังแสดงให้เห็นว่าคำพยากรณ์ในคัมภีร์ไบเบิลเกิดขึ้นจริงอย่างไร—ดนล 9:24-27; ลก 19:41-44; 21:20-24
