ገበር | ንደቅኻ ምግሳጽ ይተርፍ ድዩ ዘሎ፧
ውጽኢታዊ ተግሳጽ
ውሉዳት ምዕባይ ከቢድ ዕዮ ምዃኑ ዚከሓድ ኣይኰነን። ኰይኑ ግና፡ ውሉዳት ኪግሰጹ እናተገብኦም ሸለል ምባል፡ ነቲ ዕዮ መሊሱ እዩ ዜኽብዶ። ስለምንታይ፧ ምኽንያቱ፡ ወለዲ ንደቆም ዘይግስጽዎም እንተ ዀይኖም፡ (1) ውሉዳት ብዝያዳ ስነ ስርዓት ዘይብሎም ስለ ዝዀኑ፡ ንወለዶም ኣመና የድክምዎም፣ (2) ወለዲ ንደቆም በብግዜኡ ዚቀያየር መምርሒ ስለ ዚህብዎም፡ ደቆም ይደናገሩ።
ብኣንጻሩ ግና፡ ፍቕራውን ሚዛናውን ተግሳጽ፡ ንኣተሓሳስባ ውሉዳት ኰነ ንስነ ምግባራዊ ጠባዮም ኪቐርጾ ይኽእል እዩ። ብዘይካዚ፡ ውሉዳት ናብ ብጽሕና ገጾም ኪዓብዩ ኸለዉ፡ ዝያዳ ድሕንነት ይስምዖም። ይኹን እምበር፡ ንደቅኻ ኽትግስጾም ኪሕግዘካ ዚኽእል ዜተኣማምን መምርሒ ኻበይ ክትረክብ ትኽእል፧
ስርዓታት መጽሓፍ ቅዱስ ዘለዎ ጥቕሚ
እቶም ኣሕተምቲ እዛ መጽሔት እዚኣ ዝዀኑ ናይ የሆዋ መሰኻኽር፡ መጽሓፍ ቅዱስ “ንትምህርትን ንመግናሕትን ንምቕናዕን ብጽድቂ ንምግሳጽን . . . ዚጠቅም” ምዃኑ እዮም ዚኣምኑ። (2 ጢሞቴዎስ 3:16) ሓቂ እዩ፡ መጽሓፍ ቅዱስ ብዛዕባ ኣተዓባብያ ውሉዳት ዚገልጽ መጽሓፍ ጥራይ ኣይኰነን፣ ኣብ ክንዳኡስ፡ እቲ ኣብኡ ዚርከብ ስርዓታት፡ ንስድራ ቤታት ኪሕግዘን ይኽእል እዩ። እተወሰነ ኣብነታት እስከ ንርአ።
መጽሓፍ ቅዱስ እንታይ ይብል፧ “ንልቢ ቘልዓ ዕሽነት ተቘራንይዎ አሎ።”—ምሳሌ 22:15።
ውሉዳት ሓለይትን ለዋሃትን እኳ እንተ ዀኑ፡ ዕሽነት ዝመልኦ ነገራት እውን ይገብሩ እዮም። ስለዚ፡ ውሉዳት ተግሳጽ የድልዮም እዩ። (ምሳሌ 13:24) ነዚ ሓቂ እዚ ምቕባልካ፡ ነቲ ኸም ወላዲ መጠን ዘሎካ ሓላፍነት ንኽትፍጽሞ ኺሕግዘካ እዩ።
መጽሓፍ ቅዱስ እንታይ ይብል፧ “ንቘልዓ . . . ብዘይ መቕጻዕቲ ኣይትግደፎ።”—ምሳሌ 23:13።
ንውሉድካ ብሚዛናዊ መገዲ እንተ ገሲጽካዮ፡ ከይጕዳእ ወይ ከኣ ምስ ዓበየ ኸይጸልኣካ እትፈርሃሉ ምንም ምኽንያት የብልካን። ተግሳጽ ብፍቕራዊ መገዲ እንተ ተዋሂቡ፡ ደቅኻ ንመአረምታ ብትሕትና ምቕባል ኪመሃሩ እዮም፣ እዚ ኸኣ ኣብ እዋን ብጽሕና እውን እንተ ዀነ ዜድልዮም ክእለት እዩ።—እብራውያን 12:11።
መጽሓፍ ቅዱስ እንታይ ይብል፧ “ሰብ ዘዝዘርኦ እዩ ዚዓጽድ።”—ወለዲ ንደቆም ኪከላኸሉሎም ምድላዮም ባህርያዊ እዩ፣ ሓቆም ከኣ እዮም። ይኹን እምበር፡ ሚዛናዊ ምዃን ኣገዳሲ እዩ። ንደቅኻ ኻብቲ ብሰንኪ ጌጋኦም ዜጋጥሞም ሳዕቤን ክትከላኸለሎም፡ ወይ ከኣ መምህሮም ወይ ካልእ ሰብ ብዛዕባ ሕማቕ ጠባዮም ኪነግረካ ኸሎ ኸተመኻንየሎም ምጽዓርካ ኣይጠቕሞምን እዩ። ነቶም ብዛዕባ ጠባይ ደቅኻ ዚነግሩኻ ሰባት ከም ደገፍትኻ ጌርካ ርኣዮም። ከምኡ እንተ ጌርካ፡ ንደቅኻ ስልጣን ኬኽብሩ ኢኻ እትምህሮም፣ እዚ ኸኣ ነቲ ንስኻ ዘሎካ ስልጣን እውን ዜጠቓልል እዩ።—ቈሎሴ 3:20።
መጽሓፍ ቅዱስ እንታይ ይብል፧ “ስዲ ዝኸደ ውሉድ . . . ንወላዲቱ የሕፍራ።”—ምሳሌ 29:15።
ፈቃር ኩን፡ ዘይቀያየር ስርዓታት ኣውጽእ፡ ሚዛናዊ ድማ ኩን
ወለዲ ንደቆም ኪሃስይዎም የብሎምን፣ ኣመና ኼሐንቅቕዎም እውን የብሎምን። ዘ ፕራይስ ኦቭ ፕሪቭለጅ ዘርእስታ መጽሓፍ፡ “ወለዶም ዜሐንቅቕዎም ውሉዳት፡ እቶም ኣብ ቤቶም ዘለዉ ኣባጽሕ፡ ስልጣን ከም ዘለዎም ኣይግንዘቡን እዮም” በለት። ውሉድካ፡ ኣብ ቤትካ ስልጣን ዘሎካ ንስኻ ምዃንካ እንተ ዘይነጺሩሉ፡ ንሱ ስልጣን ከም ዘለዎ ዀይኑ ኺስምዖ ይኽእል እዩ። ብሰንኪ እዚ ድማ፡ ዕሽነት ዝመልኦ ምርጫ ምስ ዚገብር፡ ንዕኡን ንዓኻን ኬጕህየኩም እዩ።—ምሳሌ 17:25፣ 29:21።
መጽሓፍ ቅዱስ እንታይ ይብል፧ ‘ሰብኣይ ምስ ሰበይቱ ይጠብቕ፡ ክልቲኦም ድማ ሓደ ስጋ ይዀኑ።’—ማቴዎስ 19:5።
ብመሰረት መጽሓፍ ቅዱስ፡ ሰብኣይን ሰበይትን ውሉዳት ቅድሚ ምውላዶም እዮም ኪምርዓዉ ዘለዎም፣ ደቆም ተወሊዶምን ዓብዮምን ርእሶም ክሳዕ ዚኽእሉ እውን፡ ብሓባር ኪዀኑ ኣለዎም። (ማቴዎስ 19:5, 6) ስለዚ፡ ፈለማ መጻምድቲ፡ ቀጺሉ ድማ ወላዲ ኢኻ። ይኹን እምበር፡ ፈለማ ወላዲ፡ ቀጺሉ መጻምድቲ እንተ ዄንካ፡ ውሉድካ፡ ‘ብዛዕባ ርእሱ ኻብቲ ዚግብኦ ኣዕዚዙ ኺሓስብ’ ይኽእል እዩ። (ሮሜ 12:3) ሓዳር ኣብ ውሉድ ጥራይ ዜተኵር እንተ ዀይኑ ኸኣ፡ ነቲ ኣብ መንጎ ሰብኣይን ሰበይትን ዘሎ ርክብ የዳኽሞ እዩ።
ንወለዲ ዚኸውን ሓገዝ
ነቲ ኸም ወላዲ መጠን ዘሎካ ሸቶ ምእንቲ ኽትወቅዕ፡ እቲ እትህቦ ተግሳጽ ኣብዚ ዚስዕብ ስርዓታት እተመርኰሰ ኪኸውን ኣለዎ።
ፈቃር ኩን። “ሕልናኦም ምእንቲ ኸይዓርቦም፡ ንውሉዳትኩም ኣይተሕርቕዎም።”—ቈሎሴ 3:21።
ዘይቀያየር ስርዓታት ኣውጽእ። “‘እወ’ ዝበልኩምዎ፡ እወ፡ ‘ኣይኰነን’ ዝበልኩምዎ ድማ፡ ኣይኰነን ይኹን።”—ማቴዎስ 5:37።
ሚዛናዊ ኹን። “ብልክዕ ደኣ እየ ዝግስጸካ።” —ኤርምያስ 30:11። *
^ ሕ.ጽ. 21 ዝያዳ ሓበሬታ እንተ ደሊኻ፡ ኣብ jw.org ርአ። ኣብ ትሕቲ እቲ ብእንግሊዝኛ ዚርከብ BIBLE TEACHINGS > COUPLES & PARENTS (ትምህርቲ መጽሓፍ ቅዱስ > ሰብ ሓዳርን ወለድን) ዚብል ክፋል፡ “ንውሉዳት ምግሳጽ፡” “ንዚቝጣዕ ውሉድ ብኸመይ ከም እትሕዞ፡” “ንውሉዳትካ፡ ስነ ምግባራዊ ስርዓታት ኣስርጸሎም፡” ከምኡ እውን “ንውሉድካ ብኸመይ ከም እትግስጾ” ዚብል ዓንቀጻት ክትረክብ ኢኻ።