እቶም ብርቱዕ ጨና ወይ ሽቱ ዜሸግሮም ሰባት፡ ብዙሕ ጸገማት እዩ ዜጋጥሞም። ነቲ በብመዓልቱ ምስ ካልኦት ሰባት ኪራኸቡ ኸለዉ ዜጋጥሞም ጨና፡ ኪቈጻጸርዎ ኣይክእሉን እዮም። ኰይኑ ግና፡ ገሊኦም ኣሕዋትን ኣሓትን፡ ነቶም ናብ ሰሙናውን ዓበይትን ክርስትያናዊ ኣኼባታት ዚመጹ ኣስፋሕቲ፡ ብርቱዕ ጨና ኸይገብሩ ምንጋሮም ዚከኣል እንተ ዀይኑ ሓቲቶም እዮም።

ሓቂ እዩ፡ ሓደ ክርስትያን ደይመደይ ኢሉ፡ ካልእ ሰብ ኣብ ኣኼባ ምእካብ ከም ዜሸግሮ ኣይገብርን እዩ። ከመይሲ፡ ኵላትና፡ እቲ ኣብ ኣኼባታት ዚቐርብ መተባብዒ የድልየና እዩ። (እብ. 10:24, 25) ስለዚ፡ እቶም ብርቱዕ ጨና ወይ ሽቱ ኣዝዩ ስለ ዜሸግሮም ካብ ኣኼባታት ዚተርፉ ሰባት፡ ንሽማግለታት ጉባኤኦም ኬዘራርብዎም ይኽእሉ እዮም። ነቶም ተኣከብቲ ንጨና ዚምልከት ሕጊ ኸተውጽኣሎም ቅዱስ ጽሑፋዊ ወይ ግቡእ እኳ እንተ ዘይኰነ፡ ኣስፋሕቲ እታ ጉባኤ ብዛዕባ እቲ ንኻልኦት ኣባላት ዜጋጥሞም ዘሎ ጸገማት ምእንቲ ኺርድኦም፡ እቶም ሽማግለታት ነታ ጉባኤ ኺሕብሩዋ ይኽእሉ እዮም። እቶም ሽማግለታት ነቲ ዅነታት ኣብ ግምት ብምእታው፡ ኣብቲ “ነታ ጉባኤ ዜድሊ” ዚብል ክፍሊ ኣኼባ ኣገልግሎት፡ ነቲ ብዛዕባ ጨና ዝወጸ ኣብ ጽሑፋትና ዚርከብ ሓበሬታ ኬቕርብዎ ይውስኑ ይዀኑ፣ ወይ ከኣ ብዛዕባ እቲ ጕዳይ፡ ብሜላ ምልክታ ንኺነግሩ ኺመርጹ ይኽእሉ እዮም። * ይኹን እምበር፡ ሽማግለታት ኵሉ ሳዕ ብዛዕባ እዚ ጕዳይ እዚ ምልክታ ኺነግሩ ኣየድልን እዩ። ኣብ ኣኼባታትና፡ ብዛዕባ እቲ ዘሎ ጸገም ዘይፈልጡ ተገዳስነት ዘለዎም ሓደስቲ ሰባትን በጻሕትን ኵሉ ሳዕ ስለ ዚመጹ፡ ኪስከፉ ኣይንደልዮምን ኢና። ብዘይካዚ፡ ብርቱዕ ጨና ዘይልከ ዝዀነ ይኹን ሰብ፡ ኪሽቝረር ኣይንደልዮን ኢና።

ምስ ጨና ዚተሓሓዝ ጸገም ኣብ ዜጋጥመሉ ጉባኤታት፡ እቲ ዅነታት ዚፈቕዶ እንተ ዀይኑ፡ ኣካል ሽማግለታት ነቶም ብርቱዕ ጨና ዜሸግሮም ኣሕዋትን ኣሓትን፡ ኣብቲ ኣዳራሽ መንግስቲ ኣምላኽ ኣብ ዚርከብ ካልእ ክፍሊ ዀይኖም ምእንቲ ኺሰምዑ፡ ምድላዋት ኪገብሩ ይኽእሉ እዮም። ንኣብነት፡ ነቲ ዚቐርብ ክፍልታት ኮፍ ኢሎም ኪሰምዑሉ ዚኽእሉ ኻልእ ንኣኼባ ተባሂሉ እተዳወለ ኽፍሊ ኺህሉ ይኽእል እዩ። ይኹን እምበር፡ እቲ ጸገም በዚ ኺፍታሕ እንተ ዘይክኢሉ፡ ግናኸ ኣዝዮም ዚሽገሩ ኣስፋሕቲ እንተ ኣልዮም፡ እታ ጉባኤ ነቲ ኣኼባ ብምቕዳሕ ነቶም ኣስፋሕቲ ኽትህቦም ትኽእል እያ፣ ወይ ከኣ ልክዕ ከምቲ ነቶም ዓዲ ውዒል ዝዀኑ ኣሕዋት ዚግበረሎም፡ ነቲ ኣኼባ ብተሌፎን ከም ዚሰምዕዎ ኺግበር ይከኣል እዩ።

ኣብ ቀረባ ዓመታት፡ ናይ መንግስቲ ኣገልግሎትና ንኣሕዋትን ኣሓትን፡ ኣብ ኣኼባ ዞባ ኺእከቡ ኸለዉ፡ ነቲ ምስ ጨና ምልካይ ዚተሓሓዝ ጕዳይ ፍሉይ ኣቓልቦ ኺገብሩሉ ኣተባቢዓቶም እያ። መብዛሕትኡ ኣኼባታት ዞባ፡ ንፋስ እትፈጥር መሳርሒት ኣብ ዘለዎ ዕጹው ኣዳራሽ ስለ ዚካየድ፡ ተኣከብቲ ብርቱዕ ጨና ንኸይልከዩ ሓሳብ ቀሪቡ ነይሩ እዩ። ከምኡ እተገብረሉ ምኽንያት፡ ብፍላይ ምስ ኣኼባ ዞባ ብእተተሓሓዘ፡ እቶም ጨና ዜሸግሮም ኣስፋሕቲ ንበይኖም ኰይኖም ኪሰምዑሉ ዚኽእሉ መሰናድዎ ምግባር ኣጸጋሚ ስለ ዝዀነ እዩ። ይኹን እምበር፡ እዚ ኣብዚ ቐሪቡ ዘሎ ሓሳብ፡ ንኣኼባታት ጉባኤ ኸም ዚምልከት ሕጊ ጌርካ ኺርአ የብሉን።

ኣብዚ እንነብረሉ ዘለና ስርዓት ዓለም እዚ፡ ኵላትና ብሰንኪ እቲ ዝወረስናዮ ዘይፍጽምና ንሳቐ ኢና። ካልኦት ሰባት ነቲ ስቓይና ብእተወሰነ ደረጃ ንኺንክይዎ ኺጽዕሩ ኸለዉ፡ ኣዚና ኢና እነማስወሉ። ሓደ ኣስፋሒ፡ ኣሕዋትን ኣሓትን ብዘይ ገለ ጸገም ኣብ ክርስትያናዊ ኣኼባ ምእንቲ ኺእከቡ ኢሉ ጨና ዘይልከ እንተ ዀይኑ፡ መስዋእቲ እዩ ዚገብር። ከምኡ ንኺገብር እትድርኾ ድማ ፍቕሪ እያ።

ኣንበብቲ መጽሓፍ ቅዱስ ንጶንጥዮስ ጲላጦስ ይፈልጥዎ እዮም፣ ከመይሲ፡ ኣብቲ ኣብ የሱስ እተገብረ ፍርድን ቅትለትን ኢድ ነይርዎ እዩ። (ማቴ. 27:1, 2, 24-26) ይኹን እምበር፡ ስሙ ኣብቲ ንሱ ዝነበረሉ እዋን ኣብ እተጻሕፈ ካልእ ታሪኻዊ ጸብጻባት እውን ብተደጋጋሚ እዩ ዚርከብ። ዘ ኣንኮር ባይብል ዲክሽነሪ ዚብሃል ጽሑፍ፡ ጲላጦስ “ካብቶም ኣብ ይሁዳ ዝነበሩ ሮማውያን ኣመሓደርቲ ንላዕሊ ብዙሕ ሳዕን ብተደጋጋምን” ኣብ ሰነዳት ታሪኻዊ ጸብጻብ ዓለም ተጠቒሱ ኸም ዚርከብ ይሕብር።

ስም ጲላጦስ ኣብ ጽሑፋት እቲ ጆሰፈስ ዝስሙ ኣይሁዳዊ ጸሓፍ ታሪኽ ብተደጋጋሚ እዩ ተጠቒሱ ዚርከብ፣ እቲ ጸሓፊ፡ ጲላጦስ ኣመሓዳሪ ይሁዳ ኣብ ዝነበረሉ እዋን ብዛዕባ ዘጋጠሞ ጸገማት፡ ብፍላይ ከኣ ሰለስተ ፍጻመ መዝጊቡ ኣሎ። ፊሎ ዝስሙ ኣይሁዳዊ ጸሓፍ ታሪኽ ድማ፡ ብዛዕባ እቲ ራብዓይ ፍጻመ ጸሓፈ።። እቲ ብዛዕባ ታሪኽ ሃጸያት ሮሜ ዝጸሓፈ ታሲተስ ዝስሙ ሮማዊ ጸሓፊ ድማ፡ ጢቤርዮስ ኣብ ዝገዝኣሉ ዝነበረ እዋን፡ ጶንጥዮስ ጲላጦስ፡ የሱስ ንኪቕተል ከም ዝኣዘዘ ኣረጋጊጹ ኣሎ።

ብ1961 ብዛዕባ እቲ ኣብ ቂሳርያ፡ እስራኤል ዝነበረ ብጥንታውያን ሮማውያን እተሃንጸ ትያትር ዜጽንዑ ዝነበሩ ተመራመርቲ ስነ ጥንቲ፡ ካልእ ጽሑፍ ተደምሲሱ ስም ጲላጦስ ብንጹር ብላቲን እተጻሕፎ ጽላት እምኒ ረኺቦም እዮም። እቲ ኣብ ታሕቲ ዚርአ ዘሎ ጽሑፍ፡ ምሉእ እኳ እንተ ዘይኰነ፡ ኣብ ፈለማ ግና፡ “ጶንጥዮስ ጲላጦስ፡ ኣመሓዳሪ ይሁዳ፡ (እዚ) ቲበሪዩም ንኽቡራት ኣማልኽቲ ወፍዩ” ይብል ከም ዝነበረ ጌርካ እዩ ዚሕሰብ። እቲ ኣብዚ ተጠቒሱ ዘሎ ህንጻ፡ ነቲ ሮማዊ ሃጸይ ዝነበረ ጢቤርዮስ ክብሪ ዚህብ ቤተ መቕደስ ነይሩ ኪኸውን ይኽእል እዩ።

እታ “ሕቶታት ካብ ኣንበብቲ” እትብል ናይ 15 ሓምለ 2002 ሕታም ግምቢ ዘብዐኛ፡ ከምዚ ዚስዕብ ትብል ነበረት፦ “ሓንቲ ሓብቲ መጽናዕቲ መጽሓፍ ቅዱስ ክትመርሕ ከላ፡ እተጠምቀ ይኹን ዘይተጠምቀ ኣስፋሒ ምስኣ ወይ ኣብ ጥቓኣ እንተ ኣልዩ ርእሳ ኽትጕልበብ ኣለዋ።” እዚ ጕዳይ ዝያዳ ምርምር ምስ ተገብረሉ፡ ምትዕርራይ ኪግበረሉ ኣድላዪ ዀይኑ ተረኺቡ ኣሎ።

እታ ሓብቲ መጽናዕቲ ኽትመርሕ ከላ፡ እቲ ዜሰንያ ኣስፋሒ እተጠምቀ እንተ ደኣ ዀይኑ፡ ርእሳ ኽትጕልበብ ኣለዋ። በዚ ኸምዚ፡ ነቲ የሆዋ ኣብ ክርስትያናዊት ጉባኤ ዝሰርዖ ስርዓት ርእስነት ከም እተኽብሮ ተርኢ፣ ከመይሲ፡ ሓደ ሓው ኪገብሮ ዚግባእ ሓላፍነት እያ እትፍጽም ዘላ። (1 ቈረ 11:5, 6, 10) እቲ ሓው ነቲ መጽናዕቲ ንኺመርሖ ዚበቅዕ ወይ ከምኡ ኺገብር ዚኽእል እንተ ዀይኑ፡ ንሱ ንኺመርሖ ኽትሓትቶ ትኽእል እያ።

በቲ ኻልእ ሸነኽ ግና፡ ሓንቲ ሓብቲ ስሩዕ መጽናዕቲ መጽሓፍ ቅዱስ ኣብ እትመርሓሉ እዋን፡ ብዓል ቤታ ዘይኰነ ሓደ ዘይተጠምቀ ኣስፋሒ ምስኣ እንተ ደኣ ኣልዩ፡ ርእሳ ኽትጕልበብ ከም ዘለዋ ቕዱሳት ጽሑፋት ኣይገልጽን እዩ። ሕልና ገሊአን ኣሓት ግና፡ ኣብ ከምዚ ዝኣመሰለ ዅነታት እውን እንተ ዀነ፡ ርእሰን ኪጕልበባ ይድርኸን ይኸውን።