1-2. Ka sha nyi gbenda nahan se fatyô u zan sha angahar a Yesu vough vough? Tese ikyav.

TÔÔ wer ne mba yemen mape sha gbenda u lun angbiôr angbiôr, nahan orgen u nan fe gbenda la tsembelee yô nan hemen ne. Er nan lu ndyaren zan la, angahar a nan nga duen shin angbiôr la. Ne mba ze deghôô yô, nan yem nan mile ne mba kera nengen a nan ga. Nahan kpa ishima za ne iyol ga. Ne gema ne mba dondon sha angahar a nan la, nahan ne mba zan sha a vough vough.

² Se Mbakristu mba mimi kpa se mba ken botar u a lu er gbenda u lun angbiôr angbiôr la nahan. Nahan kpa, Yehova er kwagh a vese doo yô, a na se orhemen gbenda u hemban doon cii, ka Wan na Yesu Kristu, un shon u i gbe u se zaan sha angahar a na vough vough la. (1 Pet. 2:21) Ortimen sha akaa a Bibilo ugen kaa ér, ishember i Peteru a er tom a mi heen ne tese ér, a tôô Yesu a kar sha or u hemen ior gbenda. Er or u hemen gbenda u ior ve lu dondon sha angahar a nan nahan, kape Yesu kpa a ver se ikyav sha u se zaan sha angahar a na vough vough je la. De se time sha mbampin utar sha kwagh u or zan sha angahar a Yesu la. Inja i u zan sha angahar a Yesu la ér nyi? Gba u se zaan sha angahar a Yesu sha ci u nyi? Se er kwagh ne nena?

3. Inja i u zan sha angahar a or la ér nyi?

³ U zan sha angahar a orgen la inja na ér nyi? Ka a ter ishember i “zenden” man i “angahar” la ken Bibilo yô, ashighe agen i lu kwagh u ieren i or i ôron ye. (Gen. 6:9; Anz. 4:26) Gbenda u or eren kwagh ken uma u nan la, a fatyô u tôôn u karen sha zende u nan, shin angahar a ka nana zenden ve a duen hen inya la. Sha nahan yô, u zan sha angahar a or la inja na yô, ka u dondon ieren i nan, shin kaven nan.

4. Inja i u zan sha angahar a Yesu la ér nyi?

 ⁴ Inja i u zan sha angahar a Yesu la ér nyi? Inja na yô, ka u dondon ikyav na. Ken ivur i itinekwagh i ngeren ne a har sha mi la, apostoli Peteru ngu ôron kwagh u ikyav i dedoo i Yesu ver i ishimawan zum u ya atsan atô kposo kposo la. Nahan kpa, akaa agen nga kpishi a Yesu er a se fatyô u kaven un yô. (1 Pet. 2:18-25) Jighilii yô, hanma kwagh u Yesu yange er shi ôr cii, a ver se ikyav i se fatyô u zan sha angahar a na vough vough yô.

5. Uumace mba ve yen ne vea fatyô u dondon ikyav i Yesu voughlo? Ta iwanger.

⁵ Mimi je, se uumace mba se yen ne se fatyô u dondon ikyav i Yesu la kpa? Een se fatyô. Umbur wer, Peteru yange taver se ishima ér, se “zaan sha angahar a [Yesu] vough vough.” Yange kaa ér, hanma kwagh u Yesu a er cii se er un vough a mshi shio ga. Er se yen nahan kpa, aluer se mba nôngon zan sha angahar a na vough vough shi eren hanma kwagh u se fetyô cii yô, se tese ser se mba eren kwagh u apostoli Yohane ôr ne. Yange kaa ér: “Za hemen u zenden vough er un shon la [ka Yesu je la] yange zenden nahan.”—1 Yoh. 2:6.

6-7. Er nan se fatyô u kaan ser aluer se mba zan sha angahar a Yesu yô se seer kporom ikyua a Yehova?

⁶ Aluer se mba zan sha angahar a Yesu vough vough yô, se seer kporom ikyua a Yehova. Se ôr nahan sha ci u nyi? Hiihii yô, Yesu ver ikyav i hemban doon cii i eren ishima i Aôndo. (Yoh. 8:29) Sha nahan yô, aluer se mba zan sha angahar a Yesu yô, se lu eren ishima i Yehova. Shi se fatyô u lun a vangertiôr ser, Ter wase u sha la una kporom hen mbara mba ve lu nôngon kpoghuloo ér, vea lu azende a na la.—Yak. 4:8.

⁷ Kwagh u sha uhar yô, Yesu yange dondo ikyav i Ter na a mshi shio. Ka nahan ve Yesu yange kaa ér: “Or u nan nenge a mo yô, nan  nenge a Ter kpaa” ye. (Yoh. 14:9) Se fatyô u kaven Yesu sha aeren a na, kua gbenda u eren kwagh a ior la. Ikyav i tesen yô, yange kunya kôr un a orimande shi mhôônom kôr un a kwase u yange gba icôronuange yô. Shi yange mhôônom ma kôr un a ior mba ior vev kpe yô. Ka sea kaven Yesu yô, se tese ser se mba kaven Yehova kpaa. (Mar. 1:40, 41; 5:25-34; Yoh. 11:33-35) Er se lu kaven Yehova seer a seer shi dondon aeren a na la, kape ijende i se ye vea na la kpa ia lu seer taver je la.

8. Pase er i hii ve aluer se mba zan sha angahar a Yesu ve kwagh la una wase se, se “hemba” tar yô.

⁸ Ka sea zaan sha angahar a Yesu yô, kwagh la a wase se, tar u bo ne u kera dan se ga. Hen tugh mbu kpernan i wua Yesu la, a kaa wener: “Mo m hemba tar.” (Yoh. 16:33) Inja na yô, yange lumun ér mhen u ior i tar ne, kua mbaawashima vev man aeren a ve la a na una gema eren kwagh er ve nahan ga. Yesu yange lumun ér, kwaghmôm a dan un u veren ishima sha ityôkyaa i un ve shin tar ne, i i lu u va tseghan iti i Yehova la ga. Se di ye? Akaa nga kpishi ken tar ne a aa fatyô u danen se yô. Kpa aluer se ver ishima yase sha u eren ishima i Yehova er Yesu nahan yô, se kpa se “hemba” tar.—1 Yoh. 5:5.

9. Ka nyi i gbe u se er ve se lu zan sha gbenda u uma u tsôron laa?

⁹ Aluer se mba zan sha angahar a Yesu yô, se zua a uma u tsôron. Shighe u gumor ugen u lu ornyar yô va pine Yesu kwagh u una er ve una zua a uma u tsôron yô, a kaa a na ér: “Va dondom.” (Mat. 19:16-21) Shi Yesu yange kaa a Mbayuda mbagen mba ve na jighjigh ér ngu Kristu ga la ér: “Iyôngo yam ngi . . . dondon mo. M ngu nan i uma u tsôron.” (Yoh. 10:24-29) Yesu yange kaa a Nikodemu u lu môm ken Sanhederin shi soo u seer fan kwagh na la wener, mba ve “ne un jighjigh” cii vea “zua a uma u tsôron.” (Yoh. 3:16) Ka se tese ser se na Yesu jighjigh sha u eren akaa a yange tesen shi eren la. Aluer se er nahan yô, se lu zan sha gbenda u uma u tsôron la.—Mat. 7:14.

10. Aluer se mba “keren u fan” Yesu seer yô, ka nyi i gbe u se ere? (Yohane 17:3)

¹⁰ Cii ve se zaan sha angahar a Yesu vough vough yô, saa se ker u fan un. (Ôr Yohane 17:3.) U “keren u fan” Yesu la ka kwagh u i gbe u se za hemen u eren yô. Gba u se za hemen u henen kwagh na seer a seer; inja na yô ka u seer fan aeren a na kua gbenda u a henen kwagh la man atindi a na. Aluer se tsa ken mimi nan nan kpa, a gba u se za hemen u keren u fan Yehova man Wan na.

11. Ka nyi ityakeda i Ivangeli i inyiin la i ôrô?

¹¹ Yehova er kwagh u una wase se u keren u fan Wan na yô. A na i nger ityakeda i Ivangeli i inyiin la ken Mkaanem nam. Ityakeda i Ivangeli ne ôr kwagh u uma u Yesu kua tom na. I ôr se akaa a Yesu yange ôr, shi i tese se akaa a yange er shi i pase se er yange i lu un ken ishima la  kpaa. Ityakeda i inyiin la ka i wase se u henen sha ikyav i Yesu la “zulee.” (Heb. 12:3) Sha nahan yô, se fatyô u kaan ser ngi a akav a Yesu yange ver, shin angahar a Yesu a i gbe u se zaan sha mi yô. Aluer se mba timen ken ityakeda i Ivangeli la yô, se lu hemban fan kwagh u Yesu seer a seer. Nahan kwagh la una wase se u zan sha angahar a na vough vough.

12. Ka nyi se er ve se hemba zuan a akaa a injaa ken ityakeda i Ivangeli laa?

¹² Kpa gba u se er kwagh a hemba di u ôron ityakeda i Ivangeli ne tseegh tsô la, ka nahan ve se hemba zuan a akaa a injaa ker ye. Gba u se keren shighe se ôron i shi se henen sha kwagh u se ôr la zulee. (Yos. 1:8) De se time sha igbenda ihiar i ia wase se u henen sha kwagh u se ôr ken ityakeda i Ivangeli la, shi eren sha mi yô.

13. U er nan ve u hemba kaven akaa a i nger sha kwagh u uma u Yesu ken ityakeda i Ivangeli laa?

¹³ Hiihii yô, nenge a kwagh u u lu ôron ken ityakeda i Ivangeli la ken ishima. Tôô wer u ngu nengen shi ungwan er kwagh u u lu ôron la yange lu zan hemen yô. Shi nôngo u nengen er yange ma lu u ken ishima la kpaa. Kwagh u una wase u u eren kwagh ne yô, ka u timen sha kwagh shon ken ityakeda i nongo u Yehova u gberen la. Hen sha akaa a yange er cii ve kwagh u u lu ôron la za hemen yô, kua akaa a yange kwagh shon er kera ve shi za hemen la kpaa. Seer tôvon sha kwagh u ior kua ajiir a i ter a ken ngeren shon la. Tôô kwagh u u lu ôron la kar sha gbenda u i nger kwagh shon ken takeda u Ivangeli ugen la. Ashighe agen, orngeren takeda u Ivangeli ka nan ôr akaa a kiriki a injaa a orgen yange nan ter a ken Ivangeli i nan ga yô.

14-15. Se er nan ve se dondo kwagh u se hen sha kwagh u uma u Yesu la ken uma wase?

¹⁴ Sha uhar yô, dondo kwagh u u hen ken ityakeda i Ivangeli la ken uma wou. (Yoh. 13:17) Zum u u tôô shighe u hen ma takeda u Ivangeli u bee yô, pine iyol you wer: ‘Ka nyi m zough a mi ken ngeren ne i me fatyô u dondon ken uma wama? Me fatyô u wasen orgen a kwagh u m hen ne nena?’ Nôngo hen sha kwagh u or u  u fe nan yô, nahan ker shighe lam a nan kundu kundu man sha kwaghfan, ôr nan kwagh u u hen la.

¹⁵ De se nenge ase ikyav er se fatyô u dondon igbenda i ihiar ne yô. Se time sha kwagh u kwasecôghol u Yesu nenge kwagh u er ken tempel la.

16. Ôr kwagh u za hemen u i nger ken Marku 12:41 la.

¹⁶ Tôô wer u ngu hen ape yange kwagh shon er la. (Ôr Marku 12:41.) Nenge a kwagh u za hemen la ken ishima. Lu iyange i Nisan 11, inyom i 33 la. Mase shin ayange kpuaa u Yesu una kpe. Ken sev mbura cii Yesu lu tesen ken tempel. Kpa mbahemenev mba kwaghaôndo lu hendan a na. Mbagenev ken a ve vande pinen Yesu ape a zough a tahav mbu eren akaa la. Mbagenev lu pinen un mbampin sha u vea sendegh un kera yô. (Mar. 11:27-33; 12:13-34) Yesu maa kar za tile ken vegher u tempel ugen. Ikyav tese ér, vegher u tempel u kar yem her la lu vegher u i yilan ér Tembe u Ukase la. Sha nahan yô, lu u una fatyô u nengen a mbaakwati mba eren iyua la tseer tseer. Nahan Yesu tema lu nengen er ior lu va eren iyua haan inyaregh shin mbaakwati mbara yô. A nenge mbanyarev kpishi lu haan inyaregh shin mbaakwati mbara mgbeghaa. Er lu ikyua yô, alaghga tsô lu ungwan iov i samnyar u ve lu haan shin mbaakwati mbara yô.

17. Icankwase u i er kwagh na ken Marku 12:42 la yange er nyi?

¹⁷ Ôr Marku 12:42. Ica i gbe ga yô, Yesu nenge a kwase. Lu “kwasecôghol ugen, lu icankwase” kpaa. (Luka 21:2) Uma yange taver un kpishi, shi lu a inyaregh kuma u yamen akaa a hange hange kpaa ga. Nahan cii kpa, za ving za kende samnyar u gban kwagh ga agbenger ahar shin akwati u eren iyua u alaghga or ungwa iov er lu kenden la ga yô. Yesu yange fa kwagh u kende shin akwati la yô. Yange za kende samnyar agbenger ahar, man lu inyaregh ki gban kwagh ga ki i yamen kwagh a mi sha shighe la yô. Yange ki kuma ki yamen atsator môm kpaa ga, man atsator lu môm ken annyonov mba ve hemba taver ishe ga mba i teen hen shighe la yô.

18. Sha kwagh u Marku 12:43, 44 a er yô, ka nyi Yesu yange ôr sha kwagh u iyua i kwasecôghol er laa?

¹⁸ Ôr Marku 12:43, 44. Yange doo Yesu a kwasecôghol ne kpen kpen! Nahan a yila mbahenen nav a tese ve kwasecôghol shon, man a kaa a ve ér: “Kwasecôghol u a lu icankwase ne hemba kenden kwagh a mbagenev” mbara cii. A za hemen a kaa a ve ér: “Mbagenev [hemban je yô mbanyarev] cii kende ka sha er ve lu a mi kpishi la, kpa un yô, er a lu ken ibanave nahan kpa, a kende hanma kwagh u a lu a mi cii, man ka cii kwagh u a lu a mi u koson iyol na je la.” Er kwasecôghol la tôô inyaregh ki shi a mi cii za er iyua sha iyange la yô, tese je ér un na jighjigh ér Yehova una nenge sha a na.—Ps. 26:3.

19. Ka kwagh u injaa u nyi se fatyô u henen ken mkaanem ma Yesu yange ôr sha kwagh u kwasecôghol u lu icankwase laa?

¹⁹ Dondo kwagh u u hen la ken uma wou. Pine iyol you wer, ‘Ka nyi me fatyô u henen ken kwagh u Yesu ôr sha kwagh u kwasecôghol u lu icankwase laa?’ Hen sha kwagh u kwasecôghol la. Akperan nga ga, yange a sar un kpishi u nan Yehova kwagh hemban nahan. Nahan cii kpa er kwagh u fatyô yô, yange na Yehova kwagh u lu a mi la cii. Yesu kpa yange fa je ér, iyua i kwase ne er la i gba Ter na kwagh. Se fatyô u henen kwagh u vesen ken kwagh ne. Ka sea na Yehova kwagh u se lu a mi cii, shi sea na un a uma wase cii man a ishima i môm yô, i doo un je i zua ga. (Mat. 22:37; Kol. 3:23) Ka sea eren kwagh u se fetyô cii yô i saan Yehova iyol! Kwagh la wa shighe man agee a ka se tôô u civir Yehova la, kua u duen kwaghpasen shi zan mbamkombo la kpa ker.

20. U er tom a kwagh u u hen ken kwagh u kwasecôghol la nena? Tese ikyav.

 ²⁰ U dondo kwagh u i er sha kwagh u kwasecôghol la nena? Hen sha kwagh u ior mba u nenge wer u ôr ve er ka i saan Yehova iyol a ve shighe u ve er kwagh u ve fetyô cii sha ci na la ve ishima ia taver ve yô. Ikyav i tesen yô, u fa ma anmgbian u kwase u been iyol u nan kera lu a agee ga, shin angev mbu ne nan kera fetyô u pasen kwagh er ngise ga ve ishima ka i na nan ibo, nan henen ér nan kera gba kwagh ga yôô? Shin u fa ma anmgbian u nomso u nan gbe icôronuange, u iyol ka i kpe nan sha ci u nan kera fetyô u zan mbamkombo ken Iyou i Tartor ga yôô? Wase amba la sha u ôron akaa a dedoo a “taver ior asema.” (Ef. 4:29) Se fatyô u ôron ve akaa a se hen ken kwagh u kwasecôghol u lu icankwase la, a aa taver ve ishima yô. Mkaanem ou ma taver ishima mara ma a umbur ve er ka sea er kwagh u se fetyô cii ve se na i saan Yehova iyol yô. (Anz. 15:23; 1 Tes. 5:11) Zum u se wuese mbagenev sha kwagh u ve lu eren sha ci u Yehova la yô, aluer kwagh u ve lu eren la ndahar nan nan je kpa, iwuese la ia tese ér u ngu zan sha angahar a Yesu vough vough.

21. U kange ishima wer u er nyi?

²¹ Doo se kpishi er ityakeda i Ivangeli la i ôr se akaa kpishi sha kwagh u uma u Yesu vighe vighe yô, sha ci u kwagh la wase se u kaven un shi zan sha angahar a na vough vough. We kpa u fatyô u tôôn shighe timen ken ityakeda i Ivangeli ne ken kwaghhenen u sha tseeneke wou, gayô henen kwagh ne hen Mcivir u Tsombor. Shi doo u se umbur nahan ser, cii ve se zua a mtsera ken kwaghhenen la yô, a gba u se tôô ser, yange se lu hen ape kwagh shon er la, shi se er tom a kwagh u se hen la ken uma wase. Gba u se kaven Yesu sha akaa a yange er la tseegh ga, kpa gba u se keghen ato sha akaa a yange ôr la kpaa. Ken ngeren u dondon la, se lu timen sha kwagh u se fatyô u henen ken mkaanem ma Yesu mase ôron cii ve kpe la.