1. Ka nyi mbahenen mba Yesu yange ve kaa a ikpelaior igen ér i ere?

YANGE ikpelaior, nomso man kasev za kohol ken Yerusalem. Ve due ken ityar kposo kposo shi ve lamen ijô kpa kposo kposo. Nahan kwagh u kpilighyol gema er sha iyange la. Mbayuda mbagen hii u lamen ijô i ior mba ve due ken ityar kposo kposo la. Nahan kpiligh ikpelaior la iyol, kpa kwagh u Mbayuda mban lu ôron la kua kwagh u apostoli Peteru ôr a ior cii la hemba kpiligh ve iyol. Yange i pase ikpelaior la ér, aluer ve na Yesu Kristu jighjigh yô a yima ve. Loho ne kôr ikpelaior la ken ishima kpishi. Yange doo ve je yô ve pine ér, ka nyi i gbe u se ere? Peteru kaa a ve ér: “I er hanma wen batisema.”—Aer. 2:37, 38.

2. Se lu timen sha nyi ken ngeren nee? (Nenge foto u a lu sha igbende la.)

² Kwagh u doon tsung ugen er sha iyange la. Iorov mba kuman er 3000 nahan er batisema sha iyange shon, ve hingir mbahenen mba Kristu. Lu mhii u zegetom u geman ior hingir mbahenen u Yesu kaa a mbadondon un ér ve er la je la. Mbadondon Yesu mba eren tom la zan zan nyian. Nyian ne, se fatyô u lamen a or ken atô u ahwa kpuaa maa nana lumun u eren batisema ga. Alaghga a tôô orhenen Bibilo iwer shin inyom gayô anyom u eren kwagh ne. Ka i gba u u nôngo kpoghuloo ve u wase or nana hingir orhenen u Kristu ye. Aluer u ngu henen Bibilo a or hegen yô, u fa er ka i lu yô. Ken ngeren ne, se lu timen sha kwagh u u er ve u wase orhenen Bibilo nana hingir orhenen u nan er batisema yô.

3. Er i ôr ken Mateu 28:19, 20 nahan, ka nyi i gbe u orhenen Bibilo nana er ve nana kuma u eren batisema?

³ Cii ve orhenen Bibilo nana er batisema yô, gba u nana eren akaa a nan lu henen ken Bibilo la. (Ôr Mateu 28:19, 20.) Shighe u orhenen Bibilo nan lu dondon kwagh u nan lu henen la yô, nan  ngu er “orfankwagh” u ken injakwagh i Yesu u yange time za maa iyou na sha vande la nahan. (Mat. 7:24, 25; Luka 6:47, 48) Se er nan ve se wase orhenen Bibilo nana dondo kwagh u nan lu henen la ken uma u nana? De se time sha akaa atar a se fatyô u eren yô.

4. Se er nan ve se wase orhenen Bibilo nana kuma u eren batisema? (Nenge ngeren u “ Wase Or u U Henen Bibilo a Nan la Nana Tsua Akaa a Nana Er yô shi Nana Er A Kpaa” la.)

⁴ Wase or u u henen Bibilo a nan la nana tsua akaa a nana er yô. Doo u u er kwagh ne sha ci u nyi? Hen ase sha ikyav ne: Aluer u ngu zan zende u icaa yô, alaghga u soo u tilen sha ajiir a memen a doon a a lu sha gbenda la. Aluer u er nahan yô, zende la ua hemba maan we iyol shi a kera gba u ica yum ga. Kape orhenen Bibilo kpa aluer nan hii tsuan akaa a aa tôô nan shighe u eren ga ve, nana nenge ér batisema kpa nana fatyô u nôngon eren je la. Er tom a ngeren u “Kwagh u u er yô” u a lu ken takeda u U Fatyô u Lun Uma Gbem sha Won shi a Saan We Iyol! la u wasen or u u henen Bibilo a nan la sha er nana tsua akaa a nana er yô. Zum u ne hen hanma ityough ne bee yô, lam vea or u u henen Bibilo a nan la er ngeren la una wase nan u eren kwagh u nan hen la yô. Shi aluer ma kwagh ngu u u soo wer orhenen Bibilo la nana er yô, nger kwagh shon ape i nger ér “Kwagh ugen” la. Timen sha akaa a u nger la vea orhenen Bibilo shon, lamen vea nan sha akaa a nan we ishima u eren ave ave man a nana er ken hemen la hanma shighe cii.

5. Er i ôr ken Marku 10:17-22 nahan, ka nyi Yesu yange kaa a ornyar ugen ér a ere, man lu sha ci u nyi?

⁵ Wase or u u henen Bibilo a nan la nana sôr uma u nan. (Ôr Marku 10:17-22.) Yesu yange fa er a taver ornyar u teen akaa a nan cii yô. (Mar. 10:23) Nahan kpa, Yesu kaa a ornyar la ér a er kwagh u vesen ne. Sha ci u nyi? Sha ci u or la doo Yesu ishima. Alaghga ashighe agen se soo u taver orhenen Bibilo ishima ser nana sôr ieren  i nan ga, sha ci u se nenge ser ka a kuma ga. Alaghga a tôô mbagenev shighe u eren or u tse la kera geman haan or u he iyol. (Kol. 3:9, 10) Kpa aluer u ôr orhenen Bibilo shon akaa a i gbe u nana sôr ken uma u nan la fele yô, nana hemba eren kwagh sha mi fese. Aluer u er nahan yô, u tese wer kwagh u nan gba u ishima.—Ps. 141:5; Anz. 27:17.

6. Er nan ve i doo u se pinen mba se henen Bibilo a ve la mbamnenge veve?

⁶ Gba hange hange u se pinen mba se henen kwagh a ve la mnenge ve sha ma itinekwagh i se hen vea ve yô. Kwagh ne una wase u u fan akaa a orhenen Bibilo la nan kav shi nan ne a jighjigh la. Aluer u ngu eren nahan hanma shighe yô, a hemba lun we zange u lamen vea nan sha akaa a alaghga a taver nan u lumun a mi la ken hemen. Takeda u U Fatyô u Lun Uma Gbem sha Won shi a Saan We Iyol! la ngu a mbampin mba wasen or u henen sha kwagh la ker kpishi. Ikyav i tesen yô, ken ityough ki sha 04 la i pine ér: “U hen wer ka wea yila Aôndo sha iti na i Yehova la nahan, i lu un nena?” Ken ityough ki sha 09 la di i pine ér: “Ka akaa a nyi nahan u soo u eren msen sha mini?” Sha hiihii la alaghga a tôô or u u henen Bibilo a nan la shighe u nan mlumun sha mbampin mba wasen or u henen sha kwagh la. U fatyô u wasen nan u henen sha avur a Bibilo man ufoto kua akaa agen a i kpela ken takeda shon la.

7. Se fatyô u eren tom a akaa a a er Mbashiada mba Yehova mbagen kpôô kpôô la nena?

⁷ Orhenen Bibilo la nana va kaven kwagh u i gbe u nana er yô, ôr nan akaa a a er mbacivir Yehova mbagen la a aa taver nan ishima u eren kwagh shon yô. U tesen ikyav yô, aluer ka i taver nan u zan mbamkombo yô, u fatyô u tesen nan vidio i i lu a itinekwagh ér Yehova Wam Ikyo i i lu ken ityough ki sha 14, ape i nger ér “Seer Henen Kwagh” la. U zua a akaa a a er Mbashiada mba Yehova la ken mtom kpishi ma takeda u U Fatyô u Lun Uma Gbem sha Won shi a Saan We Iyol! la, ape ka i nger ér “Hen Kwagh i Za Shimi” gayô “Seer Henen Kwagh” la. * Zum u ne nenge ma vidio ne bee kpa, de tôôn or u u henen Bibilo a nan la karen sha orgen sha u kaan wer, “Aluer or la nan fatyô u eren nahan yô, we kpa u fatyô” ga. De nana kure ikyaa iyol i nan. Kpa gema lam sha akaa a vesen a a wase or u ken vidio shon u dondon atesen a Bibilo la. U fatyô u lamen sha ma ivur Bibilo gayô kwagh u or shon nan er kpôô kpôô yô. Aluer a gba sha mi yô, seer lamen sha gbenda u Yehova a wase or shon la.

8. Se er nan ve se wase or u se henen Bibilo a nan, Yehova una doo nan ishima?

⁸ Wase or u u henen Bibilo a nan la nana soo Yehova. U er kwagh ne nena? Hanma shighe u ne lu henen kwagh yô, nenge igbenda i u wase nan nana seer henen kwagh u aeren a Yehova yô. Tese nan nana fa er Yehova a lu Aôndo u sar sar shi a suen mba ve soo un la yô. (1 Tim. 1:11; Heb. 11:6) Tese orhenen Bibilo la er aluer nan ngu dondon akaa a nan lu henen la ve aa wase nan yô, shi pase nan er mbamtsera mba nana zua a mi la i lu gbenda u Yehova tesen nan ér nan doo un ishima. (Yes. 48:17, 18) Yehova una nguren doon nan ishima seer yô, dooshima la una mgbegha nan u sôron nyityôkwagh i i gbe u nana sôr ken uma u nan cii.—1 Yoh. 5:3.

9. Kwagh u i ôr ken Marku 10:29, 30 la tese ér, ka nyi ia wase or ve nana de akaa agen aa kar nan sha er nana hingir orhenen u i er nan batisema?

⁹ Cii ve orhenen Bibilo nana kuma u a er nan batisema yô, saa nana de akaa agen aa kar nan. Alaghga a gba u mbahenen Bibilo mbagen vea de akaa a iyolough aa kar ve er ornyar u se vande ôron kwagh na la nahan. Aluer tom u ve lu  eren la zua sha akaawan a Bibilo ga yô, alaghga a gba u vea ker tom ugen je kpaa. Mbagenev kpishi, a gba u vea pav ijende a mba ve soo kwagh u Yehova ga yô. Mbagenev yô, alaghga tsombor ve ua ta ve kera sha ci u mba hen tsombor ve soo Mbashiada mba Yehova ga. Yesu yange kaa ér, alaghga a taver ior mbagenev u den ér ambaakaa la a kar ve. Kpa gema tôndo zwa ér mba ve dondo un la cii mayange vea vaa afanyô ga. Yehova una na ve injar vea gema a zua a tsombor hen atô u ior nav. (Ôr Marku 10:29, 30.) U er nan ve u wase or u u henen Bibilo a nan, nana zua a injar i doon tsung nee?

10. Ka nyi u hen ken kwagh u Manuel laa?

¹⁰ Kôr ijende a or u u henen Bibilo a nan la. Gba hange hange u u tesen nan wer kwagh u nan gba u ishima. Sha ci u nyi? Nenge ase kwagh u anmgbian u i yer un ér Manuel u a lu ken tar u Mexico yô a ôr ne. A pase er anmgbian u hen Bibilo a na la yange wase un yô. A kaa ér: “Hanma kwa yange a pinem er m lu la cii ve se hii kwaghhenen ye. Yange a na ishima i gbam shimi shi a kegh iyol ér m lam a na sha hanma kwagh u m soo cii. Nahan m fa je mer kwagh wam gba un ishima sha mimi.”

11. Aluer se mba tôôn shighe lun imôngo vea mba se henen Bibilo a ve la yô kwagh la una wase ve nena?

¹¹ Luun vea mba u henen Bibilo a ve la er Yesu kpa yange a tôô shighe a lu vea mbadondon un nahan. (Yoh. 3:22) Aluer or u u henen Bibilo a nan la nan ngu sôron akaa ken uma u nan, shi a gba shami yô, lôhô nan iwer hen ya wou shin lôhô nan wer ne va nenge ma ken uporogeram asev mba i eren hanma uwer la. Aluer u er kwagh ne hen shighe u ahuraior a orhenen Bibilo la shin mba hen tsombor u nan ve yem eren uiniongo mba kwaghaôndo shin mbatarev yô, a doo nan kpen kpen. Sha ci u alaghga a lu shighe u i huan nan yô. Anmgbian ugen u a lu ken tar u Uganda i yer iti na ér Kazibwe yô kaa ér: “M nenge mer yange mea lu vea anmgbian u henen Bibilo a mo la yô, m hen kwagh u Yehova kpishi di er shighe u a tem u henen kwagh a mo nahan. Yange m nenge er Yehova a we ior nav ikyo shi ka i saan ve iyol yô. Man lu kwagh u mo kpa m soo ken uma wam vough je la.”

12. Er nan i doo u se zaan a mbapasenkwagh kposo kposo zum u se lu zan u za henen kwagh a oro?

 ¹² Zaan vea mbapasenkwagh kposo kposo u za henen kwagh a nan. Shighe u se lu zan u za henen kwagh a orhenen Bibilo yô, ashighe agen se hemba soon u zan se tseegh gayô zan vea orpasenkwagh u se vanden zan yô. Er alaghga a hemba lun se zange u eren nahan kpa, aluer se mba zan vea mbapasenkwagh mbagenev kpaa yô, se hemba wasen orhenen Bibilo la. Anmgbian ugen u a lu ken tar u Moldova i yer un ér Dmitrii yô kaa wener: “Hanma orpasenkwagh u yange a va vea nan u va henen kwagh a mo cii yô, nan lu a gbenda u nan u tan iwanger sha kwagh. Kwagh la a wasem m nenge a igbenda kposo kposo i me fatyô u eren tom a kwagh la ken uma wam yô. Shi shighe u m za mkombo sha kwa u hiihii la kera cier mo iyol kpishi ga, sha ci u m vande fan anmgbianev mbagenev kpishi.”

13. Gba u se wase or u se henen Bibilo a nan la nana zaan mbamkombo sha ci u nyi?

¹³ Wase or u u henen Bibilo a nan la nana zaan mbamkombo mba tiônnongo. Er nan i doo u u er nahana? Ka sha ci u Yehova wa mbacivir un tindi ér ve kohol imôngo. Mbamkombo ka gbenda ugen u se civir un yô. (Heb. 10:24, 25) Heela tseegh ga, anmgbianev asev mba ken tiônnongo ka ve hingir se er ka anmgbianev asev mba hen tsombor nahan. Ka sea za zua ken mbamkombo yô, i lu se inja er se mba vea anmgbianev asev mba hen tsombor se mba yan kwaghyan u injaa nahan. Ka wea wase or u u henen Bibilo a nan nana hii u zan mbamkombo yô, u na nan eren kwagh u vesen ugen u una wase nan nana kuma u eren batisema yô. Kpa alaghga a taver nan u hiin u zan. Nahan takeda u U Fatyô u Lun Uma Gbem sha Won shi a Saan We Iyol! la ua wase nan u hemban akaa aa a lu yangen nan u zan mbamkombo la nena?

14. Se er nan ve se wase or u se henen Bibilo a nan, nana hii u van mbamkombo?

¹⁴ Er tom a ngeren u ken ityough 10 ki takeda u U Fatyô u Lun Uma Gbem sha Won shi a Saan We Iyol! la u wasen or u u henen Bibilo a nan la u lun a isharen i van mbamkombo. Yange i kaa a anmgbianev mba ve pase kwagh ica i gbe yô ér, ve za kar u eren tom a ngeren u ken ityough 10 ki takeda ne la cii ve i va mase duen a u ye. Man ngeren ne yange mgbegha mbahenen Bibilo vev mbara u van mbamkombo. Nahan kpa, de den wer saa u hen kwagh a or ne va nyôr sha ityough ki sha 10 la cii ve u lôhô nan mbamkombo asev ga. Ne hiin kwaghhenen je, de vihin shighe ga, lôhô nan mkombo shi za hemen u eren nahan. Mbahenen Bibilo ka ve tagher a mbamtaver kposo kposo. Nahan ver ishima sha mbamgbe mba or u u lu henen Bibilo a nan la shi nenge igbenda i u fatyô u wasen nan yô. Aluer ka tôôn nan shighe u hiin u zan mbamkombo kpa, iyol i de kpen we ga. Waan ishima a nan shi de gbe uwegh ga.

15. Ka mciem ma nyi alaghga or u se henen Bibilo a nan la nana lu a mini?

¹⁵ U umbur er yange wa cier we iyol u hingir Orshiada u Yehova kpa? Alaghga yange u hen wer u tsa u fatyô u pasen ior kwagh gbar gbar ga. Shin yange cier we iyol wer mba hen tsombor wou shin azende a ou aa hendan a we. Aluer ka nahan yô, u lan er ka i lu or u u henen Bibilo a nan la ga. Yesu yange kaa ér mbagenev vea fatyô u lun a mciem nahan. Kpa shi taver mbadondon un ishima ér, mayange ve de den ér mciem ma yange ve u civir Yehova ga. (Mat. 10:16, 17, 27, 28) Yesu yange wase mbadondon un u den mciem nena? Man u dondo ikyav na la nena?

16. Se tese or u se henen Bibilo a nan la nana fa u pasen mbagenev akaa a nan lu henen la nena?

¹⁶ Za hemen u tesen or u u henen Bibilo a nan la er nana pasen mbagenev akaa a nan lu henen la yô. Mbahenen mba Yesu kpa shighe u tindi ve ér ve za pase kwagh la alaghga cier ve iyol. Kpa  Yesu yange wase ve sha u ôron ve ior mba vea za pase ve kwagh man loho u vea za pase kpaa. (Mat. 10:5-7) U dondo ikyav i Yesu la nena? Wase or u u henen Bibilo a nan la nana fa ior mba nana fatyô u pasen ve kwagh yô. Ikyav i tesen yô, pine nan aluer nan fa or u nan nenge ér doo u nana hen ma mimi u Bibilo i tese sha er mimi shon una wase nan yô. Maa tese nan gbenda u taver ga u nana fatyô u pasen ior kwagh shon yô. U fatyô u karen iyol vea nan a ngeren u “Ior Mbagenev Ka Ve Kaa Ér” man u “Alaghga Orgen Nana Pine Ér,” mba ken takeda u U Fatyô u Lun Uma Gbem sha Won shi a Saan We Iyol! la. Zum u u lu eren nahan yô, hemba veren ishima sha u tsaase or u u henen Bibilo a nan la, nana fa u nan ior mbamlumun mba taver ga ken Bibilo shi nana eren sha kwaghfan kpaa.

17. Se fatyô u eren tom a Mateu 10:19, 20, 29-31 u wasen or u se henen Bibilo a nan la u suur sha Yehova nena?

¹⁷ Wase or u u henen Bibilo a nan la nana suur sha Yehova. Yesu yange kaa a mbahenen nav ér Yehova una wase ve sha ci u ve doo Yehova ishima. (Ôr Mateu 10:19, 20, 29-31.) Umbur or u u henen Bibilo a nan la wer nan kpa Yehova una wase nan. Wase nan nana suur sha Yehova sha u eren msen vea nan sha akaa a nan tsough u eren la. Anmgbian ugen u a lu ken tar u Poland i yer un ér Franciszek yô kaa ér: “Anmgbian u hen Bibilo a mo la yange una eren msen yô, a ter akaa a m we ishima u eren la. M nengen a akav a tesen ér Yehova ungwa mbamsen nav mbara yô, fese je mo kpa m hii u eren mbamsen. Shighe u m za hii u eren tom u he man m soo mer ma i nem ian i zan mbamkombo kua mkohol u vesen la, m er msen sha kwagh shon nahan m nenge er Yehova ungwa msen wam la yô.”

18. Yehova nengen tom u tesen ior u Mbakristu ve eren la nena?

¹⁸ Kwagh u ior mba se henen Bibilo a ve la gba Yehova ishima kpishi. A fa er Mbakristu mba ve eren tom u tesen ior la ka ve nôngo kpoghuloo sha er vea wase ve u va fan un yô, man tom u ve eren ne na ve doo un ishima. (Yes. 52:7) Aluer u ngu henen Bibilo a or hegen ga kpa, u fatyô u zan vea mbapasenkwagh mba ve henen Bibilo a ior la shighe u ve lu zan u za henen kwagh a ior yô. U er nahan yô we kpa u fatyô u wasen mba ve lu henen Bibilo la vea za hemen a kuma u eren batisema.