Jack vea Marie-Line mba eren tom u pasen kwagh hanma shighe la hii ken inyom i 1988 zan zan nyian. Ka ngôôr hoghol ve iyol a ijiir i he i ve za nyer her ga, nahan i tindi ve ér ve za pase kwagh sha ajiir kposo kposo ken uicile mba i kohol cii i yer ér Guadeloupe la man haregh u French Guiana la. Hegen ne ajiir ne cii ka Branci u tar u France a nengen sha a ye. De se pine Jack man Marie-Line mbampin kpuaa.

Lu nyi i na ve ne hii tom u pasen kwagh hanma shighe laa?

Marie-Line: Shighe u m lu wanye la, se lu hen ijiir i i yer ér Guadeloupe la. Ashighe kpishi yange m due kwaghpasen vea ngôm pepe zan zan iyange i kar been. Ngôm lu Kwaseshiada u tseen ishima kpishi. Ior doom ishima, nahan yange m been makeranta ken inyom i 1985 la je maa m hii pania u eren.

Jack: Shighe u m lu iyev la, hanma shighe yô yange m lu vea mba ve eren tom u pasen kwagh hanma shighe shi kwaghpasen doo ve ishima kpishi yô. Yange m tôô pania shighe u i ne se memyol yô. Sha wikeende mbagen yô, se nyôr mato se za kohol upania hen haregh ve u pasen kwagh la. Yange se pase kwagh zan zan aikighe. Sea been yô, se yem ahumbe a man shin kpemnger. Kwagh la yange a doo je i zua ga!

Yange m vôso Marie-Line ken inyom i 1988. Ica gba ga je maa m ôr shin ishima mer, ‘Se seer eren tom u pasen kwagh ne, kwagh môm ngu u tagher se ga.’ Maa mo kpa m hii pania u eren vea Marie-Line imôngo. Yange se za makeranta u pania inyom karen i môm yô, maa se hingir ikpur pania. Yange se er ityom kposo kposo i nan se msaanyol hen Guadeloupe cii ve i va kaa a vese ér se yem ken French Guiana ye.

Ken anyom a karen la, ne er ityom sha ajiir kpishi. Ka nyi i wase ne u hoghol iyol a igbenda kposo kposo i i eren kwagh sha ajiir ne laa?

Marie-Line: Yange anmgbianev mba shin Betel u French Guiana fa er Yesaia 6:8 a lu ivur Bibilo i i hembe doon se yô. Nahan ashighe kpishi vea yilan se maa ve hii pinen se sha asenge ér: “Ne umbur ivur Bibilo i i hembe doon ne la kpa?” Maa se fa je ser, gba u shi a yem a vese ijiir igen, nahan se kaa ser: “Se mban! Tindi se!”

 Se mba tôôn ijiir igen se mba karen sha igen ga, sha ci u aluer se er nahan yô, kwagh la una na tom a kera maa se iyol hen ijiir i he ne ga. Shi ka se nôngo ser se fa anmgbianev mba nomso man mba kasev mba hen ijiir i se sember za nyôron her la.

Jack: Ngise la, anmgbianev mba nomso man mba kasev mbagen yange ve soo ér se de yemen ga, se lu a ve her; nahan ve nôngo ér vea na iyol i kpe se. Kpa se mba moughon hen Guadeloupe kera yô, anmgbian ugen umbur se mkaanem ma Yesu ma i nger ken Mateu 13:38 la. Ma kaa ér: “Sule la yô ka tar.” Nahan yange a na se tom hen ijiir igen kpa, se umbur ayol a ase ser, a lu han han kpa, ka tom shon môm tsô se lu eren ye. Kera ga je kpa, ka ior man ijiir i pasen kwagh her kwagh a gbe sha mi ye.

Ka sea za nyôr hen ijiir i he yô, se nenge er ior mbagen kpa ve lu her, shi i saan ve iyol yô. Nahan se kpa se hen u eren akaa er ior mba hen ijiir shon ve eren la. Alaghga kwaghyan u hen ijiir la a lu u se vanden yan ga yô, kpa ka se ya kwagh u ve ye la, shi se ma mngerem ma ve kpa ve me la. Nahan kpa, se gema se wa ikyo sha er se va gba angev ga yô. Ka se nôngo ser hanma ijiir i i ne se tom cii se ôron akaa a dedoo sha i.

Marie-Line: Shi ka se hen akaa kpishi hen anmgbianev mba hen ijiir la. M umbur kwagh u yange za hemen shighe u se sember za nyôron hen haregh u French Guiana la. Iyange igen la ura lu nôôn cam cam, nahan se lu henen ser ua tôndo tsô se yem kwaghpasen. Kpa anmgbian u kwase ugen gema pinem ér: “Se yem ase ga̱?” Kpiligh mo iyol nahan m pine mer, “Ken ura nee?” Maa a kaa ér, “Tôô inima you san, se nahan ikyekye se yemen.” Kwagh ne na yô, m hen u sanen inima shi nahan ikyekye uwegh môm. Yange mea hen ga yô, ma m tsa ma m fatyô u pasen kwagh fam ga!

I musan ne, ne yem sha ajiir kposo kposo kuma 15 hegen. Ma kwaghwan ngu u ne fatyô u wan mbagen sha kwagh u moughon yemen hen ijiir igen yôô?

Marie-Line: Ashighe agen ka i lu zange u moughon yemen hen ijiir igen ga. Nahan kpa gema ka hange hange u lun a ijiir i shighe u u dugh kwaghpasen u za hidi kpa u lu her, a kpe u iyol yô.

Jack: Ashighe kpishi ka m hide m ta iyou yase i tsan ker i he la penta. Nahan ashighe agen anmgbianev mba shin branci ka vea fa er i gbe u se tsa hen ijiir la kpishi ga yô ve kaa ér, “Jack, de vihin shighe wou wer u ngu tan penta ga.”

Marie-Line fa ikyav mbi wan je gande! Ka a kohol akaa a wa ken ukôtôn vough vough, a nger ati sha mi,  er “kwa” man “iyou i tsan” gayô “kicin” nahan. Ka sea za nyôron hen ya wase u he yô, se ver ukôtôn mbara sha ajiir ve vough vough. Hanma kôtôn yô, ngu a nger ati a akaa a a lu ker la sha er a lu se zange u zuan a kwagh u kwagh a gbe se a mi yô.

Marie-Line: Er se hen u eren akaa sha inja sha inja yô, ka i ngôôr ga je maa se kôr tom wase u kwaghpasen ave.

Ka ne sôr shighe u eren akaa vough vough sha er ne ‘er tom wen vighe vighe’ nena?—2 Tim. 4:5.

Marie-Line: Ka a lu iyange i Hiitom yô se mem shi se wa iyol sha mkombo. Hii Tomahar zan zan Lahadi yô se due kwaghpasen.

Jack: Er i ver ahwa a i gbe u se naan hanma uwer nahan kpa, ka kwagh u se hembe veren ishima sha mi la ga. Ka kwaghpasen a hembe lun kwagh u vesen ken uma wase ye. Ka sea duen hen ya je se gba mi nôngon ser ma se lam a hanma or u se zough a nan cii.

Marie-Line: U tesen ikyav yô, shighe u se dugh u za yan kwagh shi man ahumbe nahan kpa ka m lu a utrak. Ior mbagen ka ve va kaa ér se na ve ityakerada, shin er ka se ôr a ve ér se mba Mbashiada ga nahan kpaa. Kwagh la na yô, ka se wa ikyo sha ieren yase kua iyolwuhan yase, sha ci u ashe a ior nga sha a vese.

Jack: Shi ka se er shiada sha u eren kwagh a mba se we ndor a ve la doo doo. Ka m sange apepa hen inya kera shi m tôô ihyôghonov m za haa kera shi m ese akôngo tsembelee. Mba ve dondo ya a vese la ka ve nenge akaa a m lu eren ne, nahan ashighe agen ve pine ér: “U fatyô u zuan mo a Bibilo je kpa?”

Ashighe kpishi ka ne za pase kwagh sha ajiir a a lu ica hiinii yô. U umbur ma kwagh u yange er shighe u ne za imba kwaghpasen ne jee?

Jack: Ajiir agen nga hen haregh u Guiana la a ka i lu ican kpishi u zan her yô. Ashighe kpishi ka i gba u se er zende u kuman ukilomita 600 nahan ken lahadi sha igbenda i vihin tsung. M umbur shighe u yange se za hen angar u i yer ér St. Élie u a lu ken ikyô i Amazon la. Yange se er zende kuma ahwa imôngo cii ve se za nyôr her ye; se lu sha mato u a fatyô u nahan shin amgbiôr kua sha avande shi hungwan agber a mi yô. Shi yange se lu a tso kpaa. Ior kpishi mba hen ijiir ne lu mba dughun zanaria shin inya. Yange sea na ve ityakerada yô i doo ve kpishi nahan ve er iyua sha avur a zanaria. A va luun aikighe yô, se tese ve vidio i môm ken uvidio mba nongo wase u er yô. Ior mba hen ijiir ne kpishi yange ve va nenge.

Marie-Line: Semberee ne, i kaa a Jack ér a za na kwaghôron sha mkombo u M-umbur hen anijiir u i yer ér Camopi la. Yange se nyôr tso shin Ifi u Oyapock, se yem je kuma ahwa anyiin. Yange lu kwagh u doon kpishi.

Jack: Hen ape mngerem ma ze ga yô, yange ma kuan sha avande sha agee nahan i lu kwagh u u numbe her ga. Yange tso una zaan ikyua a yuhwa la nahan i doo u nengen je i zua ga. Ka i gba u ornahan tso la nana fa tso u nahan tsembelee ve a wase ye. Ka sea umbur kwagh ne nahan i doo se kpen kpen. Yange ior va mkombo u M-umbur ne er iorov 50 nahan, kpa Mbashiada lu her 6 tseegh; ior mba Amerindia mbagen kpa za mkombo u M-umbur ne!

Marie-Line: Agumaior a a soo u va seer eren Yehova tom yô, aa fatyô u zuan a akaa a doon tsung ne. Hanma zayol u u tagher a mi cii gema un na Yehova, nahan jighjigh wou una seer taver. Hanma shighe yô, ka se nenge er Yehova a lu wasen se sha mimi yô.

Ne hen ijô kpishi, kwagh ne tese ér ne mba ngôôr fan zwa ga shinii?

Jack: Ka nahan ga cii. M hen ijô ne sha ci u gba u me hen. Kwa gen la gba u me hemen Iyoukura i Henen ken zwa Sranantongo * man Bibilo i ôron tsô kpa i lu a vande nan mo ken zwa ne ga! M pine anmgbian ugen mer m er doo je kpa? A kaa ér, “Asember agen yô, ashen u yer kpa se kav ga, kpa u nôngo.” Mbayev yange ve wasem kpishi. Yange mea ôr kwagh shami ga yô, ve kôôm mo, kpa mbaganden yô ve ungwa ato. Nahan akaa kpishi lu hen mbayev m hen ye.

Marie-Line: Yange m henen Bibilo a ior ken zwa French man zwa Portuguese kua zwa Sranantongo hen haregh ugen. Anmgbian u kwase ugen kaa ér mo m hii sha zwa u u hembe taver la, m va mase sha u u hembe lun mo ican ga la. Yange ica gba ga je, m kav er kwaghwan na ne lu u injaa kpishi yô.

Iyange igen la, m za hen Bibilo a or ken zwa Sranantongo, m been yô, shi gba u me za hen kwagh  a orgen ken zwa Portuguese. M za hiin u henen Bibilo a or u sha uhar la yô, anmgbian u kwase la kaa a mo ér, “Marie-Line, kam er an-zayol ngu nahan!” Maa m mase kaven mer m lu lamen a kwase u ken tar u Brazil ken zwa Sranantongo, kera lu ken zwa Portuguese ga!

Anmgbianev mba ne er tom a ve imôngo sha ajiir kposo kposo la cii soo kwagh wen kpishi. Nahan yange ne er nan ve ne ya ijende a ve kôôsôô nahana?

Jack: Anzaakaa 11:25 kaa ér: “Or u nan nagh yô, nana mgbough a akaa.” Yange se tangen iyol u eren kwagh sha ci u mbagen ga cii. Yange a gba u a sôr Iyou i Tartor yô, mbagen ve kaa a mo ér: “De mbapasenkwagh ve er tom la.” Kpa m kaa a ve mer: “Man tsô mo kpa m ngu orpasenkwagh; nahan aluer tom ngu u i gbe u a er yô, mo kpa me er.” Er se cii ashighe agen ka i gba u se tôô shighe se mem nahan kpa, ka se shi umbur ayol a ase ser gba u mayange se de ser kwagh la a yange se u eren a mbagen dedoo ga.

Marie-Line: Ka se nôngo ser se tese anmgbianev cii ser kwagh ve gba se ishima. Kwagh la ngu a na yô, se fa shighe u i sar ve u or ma nan lu her vea mbayev vev shin ma i za tôô ve sha makeranta yô. Nahan maa se sôr ian se ver u eren akaa a se soo u eren la vough vough sha er se zua a ian i wasen yô. Nahan se hingir u lun kôôsôô a mbagen shi hanma shighe yô ka se lu sha ian i wasen mba kwagh a tsul ve la.

Er ne lu eren tom sha ajiir a kwagh a hembe gban sha mbapasenkwagh ne, ka averen a nyi ne zough a mi?

Jack: Tom u pasen kwagh hanma shighe ne na se zua a averen kpishi. Ashighe kpishi ka se zua a ian i nengen a akaa a kpilighyol a Yehova a gbe yô. Er mbamtaver ka ve lu nahan kpa, ishima ze se iyol ga sha ci u se fa ser se mba a orjime. Ior mba Aôndo vea za hemen u suen se, aluer se mba han han kpaa.

Yange i wuhem ken purusu ken French Guiana shighe u m lu gumor la, ér mo m venda u wan ave sha akaa a taregh yum. M tsa m hen mer me va hingir ormishen, me hide me za hen ijiir ne shi a nam ian i za pasen kwagh ken purusu ga. Sha mimi yô, Yehova ne averen wuee.

Marie-Line: Kwagh u a hembe nan mo iember je yô, ka u wasen mbagen. Saan se iyol u eren Yehova tom je gande. Kwagh ne na yô, mo vea orya wam se hemba mban kôôsôô. Ashighe agen Jack ka a pinem aluer ka u se lôhô noov man kasev mba i doo u a taver ve ishima yô hen ya wase, se ya kwagh imôngo yô. Ashighe kpishi ka m kaa mer, “Ka kwagh u mo kpa m lu henen ken ishima vough je la!” Ashighe kpishi ka i lu kwagh u a lu henen la mo kpa m henen ye.

Jack: Semberee ne, i za karem i zuam a kyansa. M kaa a Marie-Line mer: “Udoo wam, aluer kper m kpe yô, m kpe iyev iyev ‘m bee iyol ga.’ Kpa a gema a vihim ga sha ci u m er akaa kpishi a lun a inja, shi m civir Yehova nahan saan mo iyol kpishi.” Yange m ôr kwagh ne nahan doo Marie-Line u ungwan ga cii.—Gen. 25:8.

Marie-Line: Yehova na se ityom i mayange se hen ser a na se ga yô, shi a na se ian i eren akaa a mayange kpa se hen ser se er ga yô. Se zua a akaa a dedoo kpishi ken uma. Hanma ijiir i nongo na u kaa ér se za cii yô se za, sha ci u se na jighjigh ser, mayange Yehova una kende se ga!