Aver yem sha atineakaa

Aver yem sha mver u atineakaa

U Ember Ken Aôndo U Myom Wase

U Ember Ken Aôndo U Myom Wase

U Ember Ken Aôndo U Myom Wase

“Mo me ember ken TER, me ember ken Aôndo u myom wam.”—HABAKU 3:18.

1. Ka sha kwagh u nyi yange Daniel nenge a mpase u sha mnenge cii man i mase timin Babilon ke’ inyom i 539 C.S.W. la?

 E̱R SHÍ hemba anyom pue cii man Babilon yôhôr kera ke’ inyom i 539 C.S.W. la yô, Daniel, profeti u beenyol la nenge a mpase u sha mnenge u sághér iyol kpishi. A tsengaôron kwagh u akaa a í lu u̱ aa er shin tar zan zan a za asegh ken ityav mbi̱ kuusu, mbi̱ her atô u mbaihyomov mba Yehova man Yesu Kristu, Tor Na u á ver la. Yange Daniel gema er nena? Á kaa wener: “M hume . . . kpiligh mo iyol sha mpase u sha mnenge la.”—Daniel 8:27.

2. Ka num u nyi Daniel ngise nenge a mi ke’ mpase u sha mnenge, man e̱r ú zurum nahan we yô ka ú nena?

2 Se di ye? Se mbá yemen ken mlu u shighe ka hemban zan deghôô cii! Zum u ka sea kav ser num u yange Daniel nenge a mi ken mpase u sha mnenge—u ú lu ityav mbi Aôndo mbi Armagedon la—mgbôghom nahan, ka se er nena? Zum u ka sea kav ser iferkwagh i í pon i̱ ke’ igbar ke’ kwaghôron u profeti u Habaku la i̱ samber wuee man mtim u mbaihyomov mba Aôndo una bunde ga nahan, ka se er nena? A̱ shi nan kpa ishima ka i lu se ker di vough e̱r Habaku iyol na kpa ngise lu̱ un ke’ ishima, e̱r i pase ken ityough ki sha utar ki̱ takerada na u profeti la nahan.

Habaku Er Msen Ér Aôndo A̱ Zungwe Mhôônom

3. Ka sha ci u ana yange Habaku er msene, man mkaanem nam mara maa bende a vese nena?

3 Habaku ityough 3 la ka msen. Sha kwagh u ivur i sha 1 la i̱ er yô, yange i nger un sha ikyenge i̱ shigionoti, ka atsam a mzungu shin ukwelegh je la. Profeti la e̱r msen la inja er ka sha ci na iyol na nahan. Kpa sha jighilii yô, Habaku ngu ôron kwagh sha ci u icuwan ikyurior i Aôndo. Ainge yô, msen na ne ngu a ikyav i vesen he’ ior mba Aôndo mba ve lu pasen kwagh u Tartor la. Zum u se er Habaku ityough 3 a kwagh ne ke’ ishima yô, mkaanem man ka ma iv ishima yase a mciem, kpa shi ka ma iv se a iember kpaa. Msen u Habaku, shin icam na i mzungu ne, na se ityôkyaa i vesen i í hii ve i gbe u se ember ken Yehova, Aôndo u myom wase yô.

4. Hii nan yange cier Habaku iyolo, man ka tahav mbu nyi se fe ser Aôndo una er keng-e?

4 E̱r se vande nengen ken akaangeren a ahar a hiihii la nahan, iaven i yange Yuda lu shami sha ayange a Habaku la yange i̱ vihi kpen kpen. Kpa lu u Aôndo una gba den tsô ér iaven ne i̱ gba lun nahan ga. Lù u Yehova a er kwagh, e̱r yange vande eren sha ashighe a karen la nahan. Kape i lu ve profeti ne yange ngor ikyenge nahan ne, ér: “TERE, m ungwa ahura Wou, nahan cier mo iyol, TERE”! Inja i kwaghôron na la ér nyi? ‘Ahura u Yehova,’ shin àgwà na la lu̱ zege gwaikyaa u yange Aôndo e̱r, u í nger ke’ kwagh u tsegh ku mbayiase, amba er kwagh u yange er shín Zegemnger u Nyian la, man u̱ ken taaikyôngo, kua u ken Yeriko la nahan. Yange Habaku fa akaa angan cii vie vie, man yange cier un iyol kpaa sha ci u yange fa wener shi Yehova una yar tom aa tahav nav mbu̱ vesen mbura sha mbaihyomov nav. E̱r se kpa ka sea nenge iferkwagh i orumace nan eren nyian yô, ka se fa je ser Yehova una e̱r kwagh shami di vough e̱r ngise e̱r sha ashighe a tsuaa la nahan. Kwagh la na mciem gba se iyoloo? Een wu! Nahan kpa, se mba eren msen di e̱r Habaku kpa ngise e̱r nahan, ser: “Shi nder tom Wou ken atô u anyom, na, i̱ fa u ken atô u anyom; ken iyugh kpaa umbur mhôônom ma zungwen.” (Habaku 3:2) Shighe u Aôndo una kuma, man una lumun yô, a̱ hide a̱ kimbir eren agee na á sha ivande “ken atô u anyom” la. Man he’ shighe la una lumun yô, a̱ umbur u̱ zungwen ior mba̱ á doo ve ishima la mhôônom!

Yehova Tángè Van Ityav Ve!

5. Yange ‘Aôndo due hen Teman va’ nena, man kwagh ne ngu tesen nyi sha kwagh u Armagedon-ô?

5 Aluer se sôn Yehova ser a̱ zungwe se mhôônom man á ungwa msen la yô, kanyi ia ere? Se nenge a mlumun ke’ Habaku 3:3, 4. Hiihii yô, profeti la kaa ér: “Aôndo mough ken Teman va, u A lu Icighan la, mough sha uwo u Paran va.” Hide ke’ ijime sha ayange a profeti Mose la, Teman man Paran lu̱ sha kômgbenda u Iserael u yange kar ke’ taaikyôngo yem vegher tar u Kanaan la. E̱r ikyurior i vesen i Iserael la i̱ ngur zenden sha ú yô, lu inja er Yehova iyol na kpa lu zenden ave imôngo nahan, man ma kwagh môm tsô kpa fatyô u yangen un ga. E̱r shí kpuaa u Mose una kpe yô, a kaa ér: “TER due hen Senai va, A mough hen Seir, A za her a ve; A ta iwanger sha uwo u Paran, A mough hen uicighanmbaiorov [mbatyomov mbashaav] dubu pue.” (Duteronomi 33:2) Shighe u Yehova una kuusu yemen sha mbaihyomov nav ken ityav mbi Armagedon la yô, shi una tese inja utaha na i a fatyô u yangen mayange ga la.

6. U shi seer sha iengem i Aôndo yô, kanyi Mbakristu mba i jír ve ke’ ishima mbara ve nengen a mini?

6 Shi Habaku kaa ér: “Iengem [i Yehova] cir Usha, tar kpaa mgbough a iwuese Na. Engem er iwanger i iyange nahan.” Kwagh la cier iyol u̱ kenger tsôô! Sha mimi yô, uumace vea fatyô u kenger sha Yehova Aôndo shi lun uma ga. (Ekesodu 33:20) Nahan cii kpa mbajighjigh mba ve civir Aôndo yô, ashe a ishima ve ka a kenger cing shighe u ve gbidyi kwar sha iengem na yô. (Mbaefese 1:18) Shi Mbakristu mba i jír ve ke’ ishima yô, mbá nengen a iengem i Yehova la tseegh ga. Habaku 3:4 mase kuren ér: “Iengem i haan vir vir ngi duen sha uwegh Nagh, ka ker i yer tahav Nav ye.” Een, se nenge ser Yehova ngu wan iyol u tan ijar, una yar tom a uwegh nagh ku yanegh ku̱ ageegh man ku utaha la.

7. Ityav mbi Aôndo a tángén van la mbia va mba ve hembe un ato la a nyi?

7 Ityav mbi Aôndo a tangen sha u una hemba la mbia va mbahemban un ato a aahe. Habaku 3:5 kaa ér: “Bouange ngu zan Un sha hemen, angev mbu tseenyol dondo Un ijime.” Zum u Mbaiserael zurum a ikyasen i Tar u Ityendezwa la ke’ inyom i 1473 C.S.W. yô, ior kpishi hemba ato, ve gba eren idya shi civir akombo kpaa. Sha nahan yô, bouange u Aôndo tindi a mi la wua ior hemba 20,000. (Numeri 25:1-9) Ica a gba ga tsô, Yehova una tángè van “ityav mbi iyange i vesen i Aôndo, Uhembanagee la,” man zum la kpa kape ior mba ve hembe un ato mbara vea ya ican i̱ isholibo ve je la. Mbagenev je yô, alaghga vea kpe ku u bouange kpôô kpôô.—Mpase 16:14, 16.

8. Sha kwagh u Habaku 3:6 a kaa yô, kanyi i keghen mbaihyomov mba Aôndo?

8 Ver ase ato ungwa mpase u profeti la a pase e̱r Yehova u akum a sha a lu eren kume la. I nger ke’ Habaku 3:6 la ér: “[Yehova Aôndo] tile, A er tar tenger; A yenge, tsô akuraior sambe sha mcie, utsembaiwoov kpaa sar, uicôronmbaagunguv wa ityouv inya. Igbenda Na ka i ngise ngise je.” Yehova hii ‘tilen jigh jigh,’ e̱r kurutya u nan jingen tangeutya nahan. Mbaihyomov nav gbidye akarkase sha mcie. Ve nenge or u ve hendan a nan la nahan dura ve iyol, kúrà ve iyol nahan ve sarem wue wue. Yesu lu kaa ér shighe ngu van u “akuraior a sha won cii aa ta ave sha vanger” yô. (Mateu 24:30) Kpa zum la, tso á kùà a kar ihyongo, vea mase kaven e̱r ma or môm kpa naná fatyô u tagher vanger a Yehova ga yô. Mbamzough mba orumace—mba̱ ve lu gbekeke inja er “utsembaiwoov” man “uicôronmbaagunguv” mbara je kpa—vea yôhôr kera. Á lu inja er ka ‘igbenda i Aôndo i ngise ngise’ la nahan, e̱r kwagh u ngise e̱r sha ashighe a tsuaa la yô.

9, 10. Habaku 3:7-11 umbur se nyi kwagha?

9 “Ishima vihi” Yehova a mbaihyomov nav kpishi. Kpa kanyi ikyáv mbi utyaav una nôngo zegeutya na la a mini? Yô ver ase ato ungwa e̱r profeti la a pasen mbi la. A kaa ér: “Ada Wou hingir iyol gbilin; mbambum mba hen ikwe lu kwaghôron u dông. U pav tar sha uifi. Iwo nenge a We, cier i iyol; mngerem ma zegeura kar; iv kaa imo i i, i kende ave a i sha. Iyange man uwer tile gir gir hen ijiir ve, sha iwanger i avaan a Ou er a lu zan la, man sha iwanger i iwange You i iengem la.”Habaku 3:7-11.

10 Sha ayange a Yosua la, Yehova na iyange man uwer tile gir gir sha mtese u tesen agee a kpilighyol. (Yosua 10:12-14) Mkaanem ma profeti ma Habaku mara umbur se ér, shi Yehova una yar tom a imba utaha ne sha shighe u Armagedon la. Ken inyom i 1513 C.S.W. la, Yehova tese tahav nav mbù un lu a mi sha iv mnger la zum u a yar tom a Zegemnger u Nyian u timin akumautya a Farao la. Anyom nga karen 40 yô, shin e̱r ifi u Yordan sár avenge nahan je kpa a yàngè Mbaiserael u yaren kwan nyôron ken Tar u Ityendezwa la ga. (Yosua 3:15-17) Sha ayange a profeti u kwase Debora la, uwagh kùwà akekeautya a Shisera orihom u Iserael la kera. (Mbaajiriv 5:21) Ambor a nan mngerem ma kpishim amba er ukungwambamngerev man iv mnger nahan aa va lu sha ikyevwe i Yehova he’ shighe u Armagedon a va la. Idyuran man inyiar kpa mbá ke’ uwegh nagh, e̱r iwange shin gbandeavaan u̱ a iv a avaan shimi nahan.

11. Zum u Yehova una poso zegeutaha na la yô, kanyi ia ere?

11 Sha mimi yô, á hùlà iyol á kondo kpúló zum u Yehova una poso ikyor i zegeutaha na la. Mkaanem ma Habaku tese ikyav ér tugh mbua gema a hingir sev man sev di mbua gema a wanger je iyange ia gba atô. Aluer mpase u profeti u Aôndo a ne i pase mlu u Armagedon ne ùnà va e̱r nahan kpôô kpôô shin a̱ lu̱ sha ikyav kwagh kpa, kwagh u a lu di tsô yô ka un ne—Yehova una hemba keng, una de ér orihyom môm tsô kpa nana̱ war ga.

I Tôndo Zwa u̱ Yiman Ior mba Aôndo!

12. Kanyi Aôndo una er mbaihyomov nava, kpa ka unô a yima ve?

12 Profeti la shi za hemen u pasen e̱r Yehova una lu̱ timin mbaihyomov Nav yô. Í nger ke’ Habaku 3:12 nahan ér: “U zende U kar hen tar sha kume, sha ishima i vihin You, U shoghor akuraior angahar sha ishima i nyoon.” Nahan cii kpa, Yehova una gba timin ior nzughur nzughur tsô ga. Á war uumace mbagenev. Habaku 3:13 kaa ér: “U due sha ci u myom u ior Ou, sha ci u Un u i shigh Un mkurem la.” Een, Yehova una war mbacivir un sha mimi mbara. Hen shighe la mtim u Zegebabilon, tartor u kwaghaôndo u aiegh u sha tar cii la una mase kuren vindi vindi. Nahan kpa akuraior nga nôngon u esen mcivir u wang kera nyian. Ica a kera gba ga tsô, akumautya a Gogi u Magogi aa ta ityav sha mbacivir Yehova. (Esekiel 38:1–39:13; Mpase 17:1-5, 16-18) Numtan u sha inja i Satan la ua gba ve shami kpa? Ei! Hen shighe la ishima ia yegh Yehova ker, una hyer mbaihyomov nav, una shoghur ve shin angahar e̱r ka i shoghur sám uiyia sha vande u gbidyen iyiagh nahan. Kpa una yima mba̱ ve civir un ke’ jijingi man ke’ mimi mbara.—Yohane 4:24.

13. Habaku 3:13 una iv nena?

13 Í tsengaôron mtim u a va tim mbaaferev vindi vindi la, ér: “[We Yehova] U her ityough ki ya u ipera, U bugh imagh je, zan zan ar sha mon.” (Habaku 3:13) “Ya” ne ka tar u ifer, u Satan Diabolo a súé ú ke’ ijime ú vese ne. Á va hembe ú avur avur. “Ityough” ki ú, shin mbahemenev mbà hendan a Aôndo mbara cii a njighe ve kera. Imaagh ki mlu ve cii kia yôhôr, zan zan a mande shin tine. Kia kera lu ga. Kwagh la una yôhôr iyol je a zua ga!

14-16. Sha kwagh u Habaku 3:14, 15 a er yô, kanyi ia er ior mba Yehova man mbaihyomov veve?

14 Armagedon a va yô, a gbihi ior mba ve nôngon u timin “Un u i shigh Un mkurem” u Yehova la ke’ mtsum. Sha kwagh u Habaku 3:14, 15 a ôr yô, profeti la ôr kwagh a Aôndo kaa ér: “Ka sha udagi nav iyol na U kuma ityough ki mbautyav nav mba ve ve er hir nahan sha u samben mo la ye; ve ember je, er vea ya mbaatsanev ken myer nahan. U ndyar zegemnger sha anyinya a Ou, ka tihi u mngerem ma vesen” je la.

15 E̱r Habaku a kaa ér ‘mbautyaav va . . . e̱r hir nahan sha u samben mo’ yô, profeti ne ngu ôron kwagh ne sha ci u mbacivir Yehova mba i shigh ve mkurem la cii. Akuraior aa ande ibuv sha u timin mbacivir Yehova, di e̱r mbanumungbenda mba ve yer ve keghen or nahan. Mbaihyomov mba Aôndo kua mbá ior nav mban vea “ember je,” vea fa keng je ér vea hemba. Mbakristu mbajighjigh vea lu inja e̱r agee yina ve, mba “mbaatsanev” nahan. Kpa zum u akumautya a mbahendan a Aôndo la aa hiin numtan ve la yô, Yehova una na vea gema ikyáv mbi utyaav vev vea ker ayol ave a mi. Vea gema ityumuv vev, shin “udagi” vev vea tume mbautyaav vev a mi.

16 Kpa a lu cii la ga. Yehova una yar tom aa tahav mbu ujijingi mbà hemban or agee sha u masen timin mbaihyomov nav vindi vindi. Yesu Kristu vea akum a sha vea henda sha “anyinya” vea hemba zan zan a za ar shin “zegemnger” man “tihi u mngerem ma vesen,” inja na yô, ka tihi u uumace mba ve lu mbaihyomov je la. (Mpase 19:11-21) Tsô maa á wuhe aferaior sha tar kera purututu. Kwagh la a lu ikyav i vesen i̱ tesen tahav mbu Aôndo man ijir na i ôron i sha mimi tsô!

Iyange i Yehova Ngi Van!

17. (a) Ka sha ci u nyi se fatyô u lun a vangertiôr ke’ m-iv u mkaanem ma profeti ma Habaku mara? (b) E̱r se lu keghen iyange i Yehova yô, se fatyô u lun er Habaku nahan nena?

17 Se mbá a vangertiôr ser ica a kera gba ga tsô, mkaanem ma Habaku mara maa iv. Maa bunde ga. Nahan we ú e̱r nena sha ikyughur i̱ í te ú sha kwagh u ke’ hemen ne? Umbur wer yange Aôndo na Habaku mkaanem mara ve a nger ye. Yehova una ta ijar keng, man kôrom wan a gba sha tar hen shighe u kwagh ne una e̱r la. Kape i lu je ve profeti ne a nger kwagh nahan ne, ér: “M ungwa, nahan ikav yav mbi ken atô zômon; sha ci u imo la, ityumbuzwaagh yam kunde; mhee nyôr ken akuhe am je, ikarikase gbidyem iyol hen pe m tir la; nahan kpaa me lu ving me kegh iyange i ican, sha u i̱ va sha ior mba ve nenge ityav a vese a akumautya la.” (Habaku 3:16) Yange cier Habaku iyol kpishi—man ka u̱ yange mà de cier un iyol ga. Nahan kpa jighjigh na u nan yange tengeree? Mayange je ga! Yange lumun u keghen iyange i Yehova ving. (2 Peteru 3:11, 12) Se kpa kape se e̱r la gaa? Een wu, kape se er je la! Se na jighjigh a vangertiôr ser mkaanem ma profeti ma Habaku mara maa iv kpee. Nahan kpa saa shighe la una kuma ve, hegen yô se hila wa nen ishima se keghen nen.

18. Shin er Habaku kegh iyol ér ican ia va nahan kpa, ieren na yange i lu nena?

18 Ityav gbem mbi ve a ican, he’ mba ve hembe mbi la je kpaa. Kwaghyan a fatyô u yinan. Ikyáv mbia fatyô u sáán. Alaghga kwagh a taver. Aluer kwagh la e̱r se yô, se er nena? Habaku lù a inja i dedoo, i i doo u̱ se dondo yô, gadia a kaa ér: “Shin er kon u tur ua kpar ga, man er ma atam aa lu sha ikon i wain ga, man atam a kon u olev aa lu ga; shin er ishule ia doo iyiagh ga, man iyôngo ia tim ken ityôr kera, man ibua kpaa ia kera lu ken atôr ga, nahan kpaa, mo me ember ken TER, me ember ken Aôndo u myom wam.” (Habaku 3:17, 18) Yange Habaku ver ishima ér mtaver una va, alaghga je yô a lu̱ ijen i gban. Nahan kpa, mayange a hungur u ember ken Yehova, ape myom na due la ga.

19. Ka atsan a nyi a tser Mbakristu kpishi, kpa aluer se ver Yehova hiihii ke’ uuma asev yô, kanyi se lu a vangertiôr ser ia er keng-e?

19 Nyian ne, shin er ityav mbi i lu u̱ Yehova una va nôngo a mbaaferev la mbi lu a̱ hii ga nahan kpa, ior kpishi mbá yan ican i vesen. Yange Yesu tsengaôron ér ityav mbi nôngon man ijen i gban man ityartenger man ubombauangev vea kohol cii á lu ‘ikyav i mlu u̱ una lu’ ken tahav mbú torov nav la. (Mateu 24:3-14; Luka 21:10, 11) Anmgbianev asev mbagenev kpishi mbá ken ityar i i lu yan ican tsung sha m-iv u mkaanem ma Yesu man yô, sha nahan yô, ican e̱r ve kpen kpen je. Mbakristu mbagenev kpa alaghga kape vea va ya imba ican la ke’ hemen je la. Man he’ se mbagenev kpishi kpa, alaghga ‘tur una kpar ga’ tsô mkur a kar van. Nahan kpa, se fa e̱r i hii ve akaa ne á lu eren yô, man kwagh la na taver se iyol. Heela tseegh ga, se mbá a ishuen. Yesu lu tôndo zwa ér: “Kpa vande keren nen tartor Na man perapera Na [u̱ Aôndo], man akaa ne cii á seer ne a ye.” (Mateu 6:33) Kpa ú ngu wer mkaanem mara ka ibumun i tesen ér uma a va lu kundu kundu ga. Kpa gema ka u taver se ishima ér aluer se vande veren Yehova hiihii ke’ uuma asev yô, una kura se.—Pasalmi 37:25.

20. Shin er se lu yan atsan a aa shi gbem ga nahan kpa, kanyi se kange ishima u erene?

20 Nyityô ican i se hila lu yan cii kpa, se yina nen ishima ga shin se kera húnà tahav mbú Yehova mbu yiman la kpaa ga. Anmgbianev asev mbanomso man mbakasev kpishi mba̱ ken Afrika man Ityoughkitaregh ki Yuropa man ajiir agenegh tagher ishigh a mbamtaver mba̱ vesen kpishi, nahan kpa ve za hemen u ‘ember ken Yehova’ her. Yô se kpa se za nen hemen u eren e̱r ve nahan vough, se gba nen uwer ga. Úmbur wer Yehova, Ter Aôndo Uhembanagee ka Imbor i “agee” ase. (Habaku 3:19) Mayange una va se ahenge ga. Armagedon ngu van kpee una bunde ga, man tar u he u Aôndo a tende zwa la di kpaa ua dondo sha mi keng. (2 Peteru 3:13) Tsô “tar ua mgbough a mfe u iengem i TER, er mngerem ma ngee ma cir zegemnger nahan.” (Habaku 2:14) Kpa saa shighe u kpilighyol la a̱ va ve, hegen yô de se dondo nen ikyav i dedoo i Habaku la. Se za nen hemen u ‘ember ken Yehova, se ember nen ken Aôndo u myom wase’ hanma shighe cii.

Baver We Kpa?

• Msen u Habaku la una fatyô u benden a vese nena?

• Hii nan Yehova a tángé yemen ityava?

• Kwaghôron u profeti u Habaku kaa ér nyi sha kwagh u myomo?

• Ka ieren i nyi se kegh iyange i vesen i Yehova la a mini?

[Mbampin Mba Ngeren u Henen]

[Foto u sha peeji 29 la]

Ú fa akumautya a Aôndo una yar tom a á sha u nôngon ityav a mbaaferev he’ shighe u Armagedon la kpa?