Kwagh U Tartor U Aôndo Ua Er Yô
Kwagh U Tartor U Aôndo Ua Er Yô
“Tartor Wou u̱ va, i̱ er ishima You shin tar kpaa vough er i eren i Sha nahan.”—MATEU 6:10.
1. Inja i̱ mve u Tartor u Aôndo yô ér nyi?
SHIGHE u Yesu yange tese mbadondon nav u eren msen sônon Tartor u Aôndo la yô, yange fa je ér ua vaan yô, ua va kar a hemen u uumace ve hemen anyom udubu imôngo sha tseeneke ve a Aôndo shio la kera. Hii sha shighe la je tsô, mba eren ishima i Aôndo sha tar wuee ga cii. (Pasalmi 147:19, 20) Kpa lu u a veren Tartor sha yô, a er ishima i Aôndo hanma ijiir cii. Shighe u imba mgem u cieryol u hemen u Tartor u Aôndo ua ngohol ú uumace tahav la ngu zurum ikyua ikyua.
2. Kanyi ia lu ikyav i mngohol u hemen u Tartor ua ngohol hemen u uumace tahav laa?
2 Ikyav i mgem ne yô a lu shighe shon u Yesu kaa ér “zegecan una er, imbacan i hii er i gba tar la je zan zan ainge ne i lu a er mayange ga yô, man mayange kpaa ia kera shi er nahan kpaa ga” la. (Mateu 24:21) Bibilo kera ôr er i gbe u ican la ia shi a za kighir la ga, kpa akaa a tseren a aa lu eren he’ shighe la aa hemba vihin a hanma kwagh u i gbe je a hila er sha tar yô. Sha mhii u zegecan una hii la, kwagh una er u una kpiligh ior kpishi iyol shin tar yô: ka mtim u a tim kwaghaôndo u aie je la. Mbashiada mba Yehova yô kwagh la una kpiligh ve iyol ga, sha ci u ve kegh kwagh ne ica i gba. (Mpase 17:1, 15-17; 18:1-24) Zegecan la una kuusu ke’ Armagedon. Ka shighe u Tartor u Aôndo ua hembe tar u Satan ne avur avur je la.—Daniel 2:44; Mpase 16:14, 16.
3. Yeremia pase mkur u mba hembanato la nena?
3 Kwagh ne una lu nyi he’ ior “mba ve fe Aôndo ga man shi mba ve [vende] Loho u Dedoo” u Tartor na u sha ikyev i Kristu laa? (2 Mbatesalonika 1:6-9) Kwaghôron u profeti u Bibilo kaa a vese ér: “Nenge, kwaghbo una due ken ikurior igen una va ken igen, man zegeahumbe ngu moughon sha akighir a tar je. Sha iyange la mba TER A woo ve la, vea lu hen inya, á hii sha ikighirtar ngin zan zan á za ar ikighirtar ngira, á zungwe ve ga, á kohol ve ijiir i môm ga, á ii ve kpaa ga; vea hingir er atihi a ihyôghonov mbi sôron sule a min hen inya nahan.”—Yeremia 25:32, 33.
Mkur u Iferkwagh
4. Yehova ngu a ishô u timin tar u ifer ne kera sha ci u nyi?
4 Anyom udubu imôngo a karen la cii, Yehova Aôndo zer wan ishima a iferkwagh je kuma u ior mba ve lu a asema a mimi la vea nenge er hemen u uumace ú lu a inja ga yô. Sha ikyav i tesen yô, kwaghngeren ugen kaa ér ke’ derianyom u sha 20 la tseegh, iorov mba hemban miliôn 150 nahan kpe ku ke’ uitya kua mgem u msertar u sha tswam man ayôôso agen. Yange i hemba nengen a ishimavihin i orumace zum u Ityav mbi Tar cii Mbi sha II la. Shighe la iorov mba kuman er miliôn 50 nahan saa ku, shi mbagen kpishi lu kpen ku u cieryol ke’ afo a mbakwarev a Nazi la. Di vough er Bibilo yange tsengakaan nahan, ke’ shighe wase ne ‘udangmbaiorov man mbatsughunior yem hemen hemen ve hemba vihin a vihi kwagh cii.’ (2 Timoteu 3:1-5, 13) Dang u eren man ifer man ipila man ingyatu man u lahan atindi a Aôndo la dumbur ainge. Nahan, Yehova ngu a ishô wanger wanger u timin tar u ifer ne kera.
5, 6. Ôr iferkwagh i yange i lu ke’ Kanaan u ngise la.
5 Mlu u akaa a lu hegen ne ngu kwagh môm a mlu u tar u Kanaan yange lu ke’ anyom a a kar i kom 3,500 la. Bibilo kaa ér: “Hanma kwagh u a lu TER kwaghhôngorough a vihi Un yô, ve er mbaaôndo vev; gadia ônov vev mba nomso man mba kasev je kpaa, ka ve nande ve sha usu sha ci u mbaaôndo vev.” (Duteronomi 12:31) Yehova yange kaa a ikyurior i Iserael ér: “Ka sha ci u ifer i akuraior ne, man TER, Aôndo wou, A lu zendan ve sha ishigh yough kera ye.” (Duteronomi 9:5) Or u timen sha akaa a mbayiase a Bibilo, Henry H. Halley kaa ér: “Yange i civir Baal, man Ashetaroti kua mbaaôndo mba Mbakanaan mbagen sha akaasôron a kpilighyol sha myav u yaven a ior la; ngise utempel vev lu ajiir a eren ifer ker.”
6 Halley tese e̱r mvihi u iferkwagh ve la i vihi i za kighir yô, sha ci u he’ ijiir i môm ke’ amba a jiirigh la, mbadughunakaa shin inya “za zua a uzwar mba lun a akom a mbayev mba yange i na Baal naagh a mi yô.” Yange kaa nahan ér: “Ijiir la cii yange i lu ijiir i iin anikyundannev. . . . Mbakanaan yange ve lu a mcivir u ember sha dang u eren ijimba sha ishigh ki mbaaôndo vev sha u kuran tindi u kwaghaôndo ve. A been kera yô, ve wua ônov vev mbaiundav sha ci u nan mbaaôndo vev mba shon naagh a mi. Ka inja er a gba ôron yô, tar u Kanaan yange ú hingir er ka Sodom man Gomora nahan. . . . Ikyurior i lun a imba hôngor u ndôhôrshima man tswam u ngula nahan yange i̱ lu a ma ian i shi lun hereghe? . . . Yange lan mbadughunakaa shin inya mba yange ve time atse a agar a Mbakanaan la ishima er yange i hii ve Aôndo tim agar la kera tsuaa ga, de zan zan mase va timin ve ke’ masejime yô.”
U Yan Dyako u Tar
7, 8. Aôndo una ese tar ne nena?
7 Di vough er yange Aôndo vande esen Kanaan kera nahan, ica a gba ga tsô shi una ese tar sha ci ca cii, una gema ú una na mba ve eren ishima na yô. “Mbaperapera vea tema sha tar, man mbananjighjigh kpaa vea tema sha u gbem. Kpa aferaior yô, á tim a sha tar kera, man mbakoron ior ndiar ave kpaa, á wuhe ve kera.” (Anzaakaa 2:21, 22) Shi orpasalmi kaa ér: “Shi côhin tsô iferor á kera lu ga . . . Kpa mbaasemaleghlegh yô, vea ya dyako u tar, á saan ve iyol sha mngee u bem.” (Pasalmi 37:10, 11) Shi a kar a Satan kpa kera, sha er “a̱ de kera tsughun akuraior ga, saa anyom dubu aa kuma ve.” (Mpase 20:1-3) Een, “tar yô, ngu karen kera kua isharen i u kpaa; kpa u nan eren ishima i Aôndo yô, nan ngu lun gbem sha won.”—1 Yohane 2:17.
8 Yesu kohol ôr kwagh u icighan ishimaveren i ior mba ve soo u lun uma gbem shin tar la nahan ér: “Saan mba ve lu a ishima i legh legh la iyol, gadia tar ua lu dyako ve je.” (Mateu 5:5) A shi nan kpa yange lu ôron kwagh teren kwagh u i nger ke’ Pasalmi 37:29 u a tsengekaan ér: “Mbaperapera vea ya dyako u tar, vea lu ken u gbem” la. Yesu yange fa je er awashima u Yehova i lu u mba lun a ishima i mimi ve̱ lu ke’ paradiso shin tar gbem sha won yô. Yehova yange kaa ér: “Ka Mo M gbe tar man ior kua ishôso i i lu sha won cii, sha tahav Av mbu vesen . . . ; man M gem u, M ne u i doom u nan nan ye.”—Yeremia 27:5.
Tar u He u Doon Tsung
9. Ka tar u nyi Tartor u Aôndo ua va a mini?
9 Armagedon a karen yô, Tartor u Aôndo ua va a “tar u he” u doon tsung “u perapera una tema ker yô.” (2 Peteru 3:13) A lu myôhôl iyol u doon mba waren Armagedon sha u waren tar u ifer ungun ne je a zua ga! Nenge imba msaanyol i a va saan ve iyol u nyôron ke’ tar u he sha ikyev i gomoti u Tartor u sha a averen a ngeen tsung man uma u tsôron gbem la!—Mpase 7:9-17.
10. Ka ubombaakaav mba nyi vea kera lu ke’ hemen u Tartor ga?
10 Ma shighe môm kpa a kera anger ior a ityav kua ifer man ijen ga, shin ishôso i vihin tu kpaa ga. “Me ya ikur i bem a [ior av], Me er inyamtoho i vihin kwagh ia due hen tar la kera . . . Ikon i ken ikôngo ia ume atam, man tar kpaa ua doo iyiagh, vea tema bem bem ken tar ve.” ‘Vea gema usanker vev vea var induhar a mi, man awange a ve kpaa aa hingir ahô a sôron ikon a min; ma ikurior ia kera tsuwa sanker a ikur igen ga, man shi aa kera hen ityav kpaa ga. Kpa hanmô ve nana tema shin itine i kon u wain u nan, man shin itine i kon u tur u nan, ma or nana kera ta ve mciem iyol ga.’—Esekiel 34:25-28; Mika 4:3, 4.
11. A er nan ve se lu a ishimaveren ser mbamnyoon mba sha iyol vea bee kera?
11 Angev man ijungwen kua ku je kpaa a kar a mi kera. “Ma or u nan tem ker kpaa nana kera kaa er: Kwagh nyoon mo, ga; ior mba ve tem heregh kpaa, á de ve asorabo a ve.” (Yesaia 33:24) “[Aôndo] Una ese ve mliam sha ashe kera cii, ku ua kera lu ga, shin ijungwen shin mliam shin ican kpaa ia kera lu je ga, gadia akaa a tse la kar kera. . . . Nenge M ngu geman akaa cii hingir a he.” (Mpase 21:4, 5) Zum u Yesu lu shin tar yô, a tese agee na a eren akaa ne sha tahav mbu Aôndo na un la. Sha m-sue u icighan jijingi sue Yesu la yô, a zende shin tar cii lu sôron mbakpenalegh shi been mbauange angev.—Mateu 15:30, 31.
12. Mbakpenev mba a nyi ishimaverenkeghene?
12 Yesu yange er kwagh hemba heela. Yange nder mbakpenev. Ior mba hiden a iyol jime yange ve er nena? Shighe u yange nder wanyekwase u lun anyom 12 la, mbamaren nav cii “cier ve iyol je zua ga.” (Marku 5:42) Kwagh ne ka ikyav igen i tesen kwagh u Yesu una va er shin tar cii sha ikyev i hemen u Tartor je la. He’ shighe la ‘a nder mbaperapera kua mba ve lu perapera ga kpaa shin ku.’ (Aerenakaa 24:15) Hen ase iember i vesen i ia lu shighe u kwe la u nder tsô shi ugen u gba nderen shin mbakpenev kohol imôngo a ior vev mba ishima ishima la yôô! Anyiman nga sha kwagh ne ga, tom u vesen u tesen ior ua lu, man Tartor la ua lu nengen sha tom shon sha er “tar ua mgbough a mfe u TER er mngerem ma ngee shin zegemnger nahan” yô.—Yesaia 11:9.
I Na Hementor u Yehova Ishô
13. A tese er ian i Aôndo i hemen la i lu i vough nena?
13 Shighe u anyom dubu a hemen u Tartor la a̱ bee nahan, a hide a tsombor u uumace sha mlu u vough u sha mhen man iyol la her. Tar cii ua hingir er sule u Eden yange ú lu la nahan, ua hingir paradiso. Shighe ne nahan a zua a bem man mkpeyol man mkor kua ior mba doon ayol a ve kpaa. Cii man hemen u Tartor la u̱ va yô, er uumace ve gbe je kpa vea lu a̱ vande nengen a imba kwagh ne nahan ga. Nenge mkposo u vesen u a lu he’ atô u hemen u uumace u ican i yan u anyom udubu imôngo ne man hemen u vesen u Tartor u Aôndo u sha u anyom dubu la sha wono! Hemen u Aôndo u sha ikyev i Tartor na la ua mase tesen er u hembe sha hanma gbenda ci ca cii yô. A paase ahon a gban sha ian i Aôndo i hemen, man hementor na la kera wang.
14. Ka nyi ia er mbaahendanev ke’ m-bee u anyom dubu laa?
14 Anyom dubu la aa been yô, Yehova una na uumace mba vough mbara ian u yaren tom a ian ve i tsuan kwagh u ve soo la sha u tsuan or u vea er nan tom yô. Bibilo tese ér “á sagh Satan ken gaadi na kera.” Shi una nôngo u tsughun uumace, mbagenev yô vea tsua u lun sha tseeneke ve kera lun sha ikyev i Aôndo ga. Yehova una tim Satan kua azôv a na man mbahembanato mba hendan a hementor u Yehova cii sha er “ican ia va sha kwa har ga” yô. Ma or nana kera lu u nyiman ér uumace mba a tim ve gbem sha won sha ayange la mbara, i na ve ian ga yum ga, shin gbenda u ve tsough u bo la ka sha ci u myina ve kpaa ga. Ei, vea lu vough er ka shighe u yange Adam man Ifa ve lu vough kpa ve tsua a ishima ve ér vea hendan a hemen u Yehova u perapera la nahan.—Mpase 20:7-10; Nahum 1:9.
15. Ka mlu u nyi mba lun a mimi vea lu vea Yehova?
15 Kpa sha vegher ugenegh yô, alaghga ior mba hemban ngeen vea tsua u dondon hementor u Yehova. A timin hanma or u hendan kwagh kera yô, nahan mbaperapera vea tile sha ishigh ki Yehova zum u vea pase ikyaren i mtil ve u sha mimi la yô. Yehova una mase ngohol mba ve til sha mimi mbara vea lu ônov nav mbanomso man mbakasev. Sha nahan yô, vea hide ke’ mlu u Adam man Ifa yange ve lu vea Aôndo cii ve mase hemban ato la. Tsô Mbaromanu 8:21 una kure vough ér: “Akaa a i gbe a la [uumace] kpaa á va pase a sha ikev i mlu u hôôn la á tuhwa, á za a mi ken mlu u engem u lun a ikangenev ga u ônov mba Aôndo la.” Profeti Yesaia tsengakaan ér: “[Aôndo] Una tim ku kera; Ter AÔNDO Una ese mliam sha ishiv mbi iorov cii.”—Yesaia 25:8.
Ishimaverenkeghen i Uma u Tsôron
16. Hii nan ve i lu shami u veren ishima sha injar i uma u tsôron laa?
16 Nenge imba ishimaveren i kpilighyol i i lu keghen mba nan jighjigh la sha wono, u fan e̱r Aôndo una tindi ve a iwasen i ke’ jijingi kua i sha iyol kpishi, gbem sha won la! Orpasalmi kaa shami vough ér: “U bugh uwegh Ough, U ne hanma kwagh u uma sha isharen na [i dedoo la], ka kom un.” (Pasalmi 145:16) Yehova taver mba ve lu mba yan dyako u tar mbara ishima ér ishimaverenkeghen i lun uma ke’ Paradiso la i̱ lu vegher u jighjigh u ve ne un la. Shin er kwagh u hementor u Yehova la a hembe lun hange hange nahan kpa, a soo ér ior ve er un tom gbilin a ishimaveren i zuan a iyua ga ze. Ke’ Bibilo jimin cii, i kange mte u tan ikyaa a Aôndo man ishimaverenkeghen i uma u tsôron la ijiir i môm kangenaa ér ka gbaa u hange hange u jighjigh u nan u Orkristu nana na Aôndo yô. “Or u nan kporom hen Aôndo yô, ka u nana na jighjigh keng er ngu, man shi Un ne mba ve lu keren Un la injar.”—Mbaheberu 11:6.
17. Yesu yange tese ér doo u suen ayol a ase sha ishimaverenkeghen nena?
17 Yange Yesu kaa ér: “Uma u tsôron yô, ka u ve̱ fa U, We Aôndo u mimi tswen, man shi Un u U tindi la, ka Yesu Kristu.” (Yohane 17:3) Heen ne a ver mfe u fan Aôndo man mbaawashima nav la kwagh môm a injar i kwagh ne una va a mi la. U tesen ikyav yô, zum u or u eren kwaghbo yange sôn ér Yesu a umbur un zum u una nyôr ke’ Tartor na yô, Yesu kaa ér: “Mimi je M kaan we nyian ne, ú lu a Mo imôngo ken Paradiso.” (Luka 23:43 NW ) Yange kaa a or la ér a̱ gba nan jighjigh tsô, shin aluer una zua a injar ga je kpaa ga. Yange fa e̱r Yehova a soo ér mbacivir un ve̱ lu a ishimaverenkeghen i uma u tsôron ke’ paradiso shin tar sha u ia suen ve dông ke’ akaren atô kposo kposo a vea tagher a mi shin tar la yô. Nahan, u lun a ishimaveren i sha injar la ka iwasen i vesen i wasen Orkristu sha u nana wa ishima yô.
Mlu u ke’ Hemen u Tartor La
18, 19. Hemen u Anyom Dubu la ua been kera yô, ka nyi ia er Tor man Tartor laa?
18 Er Tartor la yange ú lu msertar u hila u Yehova una yar tom a ú sha u van a tar man uumace mba sha ú la ke’ mlu u vough, shi mhim u himen ve vea na yô, kanyi tom Tor Yesu Kristu kua ator na a upristi iorov 144,000 mbara vea lu eren sha anyom dubu la? “U cirin yô, ka mkur zum u Una gema tartor Una na Aôndo Ter, er A vande timin tarkuran cii kera man tahav kua agee cii kpaa. Gadia ka u Una ya tor keng, zan zan Una gema mbaihomov Nav cii, vea lu shin angahar a Na.”—1 Mbakorinte 15:24, 25.
19 Zum u Kristu una gema Tartor una na Aôndo yô, á kav kwagh u ruamabera a kaa ér ua lu gbem sha won la nena? Akaa a Tartor la úa er la aa lu gbem sha won. Kristu una lu a icivir gbem sha won sha ci u tom na u a er sha u kenden a hementor u Aôndo sha la. Kpa er a kar a isholibo man ku kera jimin cii, shi a yima uumace kera cii yô, nahan kwagh a kera gba orumace a na sha inja i Orpaan la ga. He’ shighe la Hemen u Tartor u Anyom Dubu la shi ua kure jimin cii; nahan ityôkyaa i shi lun a gomoti u hila u una lu he’ atô u Yehova man orumace u ungwan kwagh kpa ia kera lu ga. Tsô, “Aôndo Una hoghom cii ken hanma or cii.”—1 Mbakorinte 15:28.
20. Se fatyô u fan kwagh u a lu ke hemen sha ci u Kristu man mba 144,000 la nena?
20 Kristu man mbahemen a na imôngo mbara vea lu a nyi tom ke’ hemen zum u Hemen u Anyom Dubu la ua bee kera yôô? Bibilo za zwa sha mi ga. Kpa se fatyô u fan tsô ser Yehova una na ve aan a tom a civirigh kpishi ke’ hemen u igbetar na cii. Se cii ma se sue hementor u Yehova la nyian, nahan ma i ne se uma u tsôron sha er ke’ hemen yô, se lu uma sha u fan kwagh u Yehova a we ishima a Tor man atiator man upristi mba ve hemen a na imôngo la, kua mlu u sha won u kpilighyol ne jimin cii kpaa!
Asemaakaa A Hiden Umbur Kwagh
• Ka mgem u mtemtor u nyi se lu kporom ikyua a mini?
• Aôndo una ôr mbaaferev man mbaperapera ijir nena?
• Ka mbamlu mba nyi vea lu ke’ tar u he?
• A paase ahon a gban sha hementor u Yehova kera jimin cii nena?
[Study Questions]
[Pictures on page 15]
“Mbaperapera kua mba ve lu perapera ga vea nder shin ku”
[Picture on page 16]
Mba tan ikyaa a Yehova mbara vea hide a lu ke’ mlu u sha inja vea na